دانلود پیشینه تحقیقات داخلی وخارجی عدم تقارن اطلاعاتی (docx) 15 صفحه
دسته بندی : تحقیق
نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحات: 15 صفحه
قسمتی از متن Word (.docx) :
1-5-2-تحقیقات بال و بران
نخستین تحقیقی که در زمینه اعلان سود و پیامد های ناشی از آن در حرفه حسابداری به صورت تجربی انجام شده است مربوط به پژوهشی می باشد که آقایان بال و براون در دهه 1960 میلادی انجام دادند .در آن زمان باور حسابداری عموماً بر این بود که مدیران قادرند با استفاده از سود حسابداری10 بازار را تحت تاثیر قرار دهند و به عبارت دیگر آن را گمراه نمایند. اما پس از چندی با ظهور فرضیه بازار کارا11 که معتقد به تاثیرگذاری سود بر قیمت سهام بود این دو دیدگاه در تقابل با یکدیگر قرار گرفتند.
بال و براون با در نظر گرفتن فرضیه بازار های کارا بر ان شدند تا از نظر تجربی به بررسی ارتباط بین قیمت سهام و سود بپردازند واز سوی دیگر پاسخی نیز برای این سوال مهم بیابند که آیا اعلان سود حسابداری حاوی اطلاعات تازه و بیشتری هست یا خیر ؟ودر صورت تایید این سوال توانایی آن را در جهت انتقال اطلاعات به بازار،مورد بررسی قرار دهند .بال و براون برای بررسی این امر در صدد بر آمدند تا پارانتر هایی از قبیل :
میانگین نرخ بازده غیر عادی1 ،بازده غیر عادی2 و سود غیر منتظره3 را مرود محاسبه قرار دهند.
بال و براون در بررسی های خود به این نتیجه رسیدند که سود و بازده غیر عادی با یکدیگر در ارتباط می باشند و همچنین اعلان های سود منجر به ورود اطلاعات بیشتر به بازار می شوند. بال و براون اصطلاح محتوای اطلاعاتی را برای نشان دادن ارتباط بین سود سالیانه و نرخ بازده غیر عادی سالیانه ارائه کردند و این سوال را مطرح نمودند که آیا تغییرات قیمت سهام در تاریخ اعلان سود ، یک موضوع قابل توجه است یا خیر ؟البته مفهوم محتوای اطلاعاتی بدین معنی است که یک حادثه مانند اعلان سود بر قیمت سهام تاثیر گذار می باشد و این تاثیر دقیقاً در همان زمانی رخ می دهد که آن حادثه (مانند اعلان سود) اتفاق افتاده باشد .چرا که از نظر آنان مقصود از اطلاعات آن چیزی ست که از قبل شناخته شده نباشد .زیرا در غیر این صورت عوامل موثر بر قیمت سهام مربوط به رویدادهایی
می باشند که از قبل شناخته شده بودند.آنها دریافتند که در صورت مشاهده ارتباط بین تغییرات سود و نرخ بازده غیر عادی می توان نتیجه گرفت که سود عامل موثری بر قیمت سهام می باشد . البته این بدان معنی نیست که سود ،واقعاً اطلاعاتی را به بازار منتقل می کنند. در این خصوص بال و براون در اولین تحقیقات انجام شده در سال 1968 دلایل و شواهدی را نسبت به وسعت اطلاعاتی که سوی منابع مختلف از قبیل مشاوران ،تحلیل گران مالی و . . . ارائه می شود مطرح کرده اند.
بال و براون4 (1968) ارتباط بین جهت حرکت سود غیر منتظره و میانگین بازده غیر عادی را مورد محاسبه قرار دادند و پیش بینی کردند که افرایش در سود غیر منتظره معمولا ً همواره با نرخ مثبت بازده غیر عادی و کاهش در آن نیز با نرخ بازده غیر عادی منفی توام می باشد .فرض بال و براون بر این بود که اعلان سود ،اطلاعات را به بازار منتقل می کند. آنها این مساله را با بررسی میانگین بازده غیر عادی در ماه های اعلان سود مورد مطالعه قرار دادند .اگر سود دارای جهت غیر عادی مثبت و برای نمونه های با سود غیر منتظره منفی باید میانگین نرخ بازده غیر عادی منفی وجود داشته باشد .به هر حال زمانی که آنها تحقیق می کردند کوتاه ترین دوره در دسترس برای محاسبه بازده ،دوره های ماهانه بود و این یکی از محدودیت های آن دوره به شمار می آمد چرا که ،میانگین نرخ بازده غیر عادی در ما اعلان سود صفر نخواهد بود.بال و براون اندازه گیری سود ها ی غیر منتظره را از دو راه پیش بینی کردند .اولین راه استفاده از تغییر سود آوری بود .
اگر سود ها جایگزین مناسبی برای جریانات نقدی باشند ،این مسئله بر وجود ارتباط بین نرخ بازده غیر عادی و تغییرات در جریان نقدینگی صحه می گذارد و البته فرض بر این است که جریان سود یک جریان شزطی است یعنی انتظار این است که سود سال آینده همانند سود سال جاری خواهد بود .دومین بر آورد در خصوص سود های غیر منتظره مساوی با تغییر در سود پس از کنار گذاشتن اثر تغییر در شاخص بازار سود است.
بال و براون ارتباط با اهمیتی در خصوص رابطه بین جهت تغییر سود سالیانه و میانگین بازده غیر عادی گزارش ننمودند امکا واتس1 (1978) دریافت که میانگین نرخ بازده غیر عادی مربوط به اعلامیه های سود به طور قابل ملاحظه ای با صفر اختلاف دارد و نتیجه گرفت که تغییرات سود سالیانه و تغییرات ارزش سهام با یکدیگر مرتبط می باشند.
2-5-2-محققان پیرو بال و براون
محققین دیگر نیز به پیروی از بال و براون مطالعاتی در خصوص اعلان سود سالیانه انجام دادند.برای مثال می توان به بررسی های بال و براون در کشور استرالیا ،فوستر2 (1975) در آمریکا ،فورس گاردو و هرتزن3 (1975) در سوئد ،فرتس4 (1981) در بریتانیا و تایت5 (1983) در آفریقای شمالی اشاره نمود .تفاوت مطالعات بال و براون (در بورس نیویورک) با براون (در بورس استرالیا) در این بود که تعدیل قیمت ها در طی سال در بازار نیویورک کمتر تکرار شده بود و دیگر اینکه بیشتر تعدیل قیمت ها در بورس استرالیا در ماه اعلان سود به وقوع پیوسته بود.البته تفاوت دیگر را می توان در اندازه شرکتها ی امریکایی در قیاس با شرکتهای استرالیایی بیان نمود که به دلیل کوچک بودن آنها انتظار می رفت که منابع اطلاعاتی کمتری در خصوص آنها وجود داشته باشد .فوستر نیز در بررسی های خود از سود دوره های سه ماهه و نرخ بازده روزانه استفاده نمود.
3-5-2-تحقیقات فوستر
وجود اعلان سودهای میان دوره ای از طریق انتشار صورتهای مالی سه ماهه ،برخی مشکلات را در تفسیر نتایج بال و براون بوجود می آورد .مطابق بررسی های انجام شده به طور مشخص تنها 10 تا 15 درصد از اطلاعات بالقوه در اعلان سود سالیانه گزارش می شود و در حقیقت این گزارشات مالی میان دوره ای بودند که برخی تعدیلات در قیمت سهام را قبل از اعلان سود منجر شده بودند.دیگر اینکه نرخ بازده غیر بازده غیر عادی در ماه اعلان سودهای غیر منتظره مثبت و منفی ممکن است کمتر نشان داده شود.زیرا هنگامی که سودهای میان دوره ای گزارش می شوند بازار انتظارات خود را از سودهای سالیانه تغییر داده و در نتیجه محتوای اطلاعاتی اعلان سود های سالیانه دست کم گرفته می شود.
به کار گیری سودهای میان دوره ای ،عدم افشای وقایع را کاهش می دهد.همچنین باید توجه داشت که برآورد 10تا 15 درصدی بال و براون در خصوص محتوای اطلاعاتی سود حسابداری اغراق آمیز بوده است .زیرا تعدیل قیمت سهام در ماه اعلان سود قبل از روز اعلان سود رخ داده است.برای مثال اگر تعدیل قیمت سهام ناشی از سود غیر منتظره در یک هفته قبل از اعلان سود انجام شده باشد،رابطه مهم و معنی داری بین نرخ بازده روزانه به جای نرخ بازده ماهیانه این نا همگونی را کاهش می دهد.برای گسترش مطالعات ،فوستر1 (1977) تحقیقات خود را مشابه بال و براون انجام داداما وی در بررسی های خود از سود های دوره های سه ماهه و نرخ بازده روزانه استفاده نمود. فوستر از تجزیه و تحلیل سری های زمانی برای ایجاد مدل انتظارات در سود های فصلی استفاده نمود . ویژگی مدل وی این بود که نشان می داد اشتباهات پیش بینی ،مستقل از یکدیگر بوده و در نتیجه تغییرات قیمت نیز مستقل از یکدیگر به نظر می رسند .وی نرخ بازده غیر عادی با اختلاف جزئی با روش بال و براون محاسبه نمود.فوستر بازده غیر عادی تجمعی2 را برای دوره های مختلف با دوره زمانی 20روز قبل و 20روز بعد از اعلان سود محاسبه کرد. منظور از بازده غیر عادی تجمعی عبارتست از متوسط بازده غیر عادی تجمعی برای سودهای غیر منتظره مثبت و منفی ،که سود منفی غیر عادی تجمعی در 1-ضرب می شود.نتیجه تحقیق این بود که اعلان سود فصلی توسط گزارشات میان دوره ای اطلاعاتی را به بازار منتقل می کند و همانند سود سالیانه عاملی تاثیر گذار بر ارزش سهام می باشد .در تحقیق وی ،روز اعلان سود همان روزی بود که سودهای فصلی در وال استریت ژورنال3 گزارش می شود.
در حالیکه اعلان سود های فصلی به طور واقع ،اغلب دو روز قبل صورت می گیرد یعنی در طی مهلت انتشار نشریه وال استریت ژورنال فوستر در یافت که 32% از اطلاعات بالقوه در اعلامیه های سود های فصلی، در زمان اعلان سود در قیمت سهام وجود نداشته است که این رقم حاکی از افزایش اساسی نسبت به پیش بینی بال براون (یعنی 10 تا 15 در صد) در خصوص محتوای اطلاعاتی سود سالیانه می باشد که دلالت بر این نکته دارد که سود گزارش شده توسط صورتهای مالی میان دوره ای حجم قابل قبولی از اطلاعات را به بازار منتقل می کند.
3-5-2-تحقیقات بیور
بیور1 (1968) نشان داد که تغییرات در حجم معاملات با تغییرات در سود ارتباط دارد.نمونه وی شامل اعلامیه های سود سالیانه 143 شرکت در دوره زمانی 5 ساله (1961تا 1965) می باشد. که دارای شرایط زیر بودند:
1-اطلاعات این شرکتها در بانک اطلاعاتی آمریکا به ثبت رسیده باشند.
2- شرکت های موردمطالعه در بورس نیویورک پذیرفته باشند
3- سال مالی آنها غیر از 31 دسامبر باشد.
4- در هفته اعلان سود، تقسیم سود نداشته باشند.
5- در دوره گزارش تجزیه سهام نداشته باشند.
6- کمتر از 20 اعلامیه خبری در وال استریت ژورنال داشته باشند.
این گونه دسته بندی ها احتمال اینکه متغیر های غیر از سود ،تاثیر غیر عادی بر قیمت سهام داشته باشند را افزایش می دهد. تقسیم سود و تجزیه سهام نیز محدودیت هایی هستند که اثر بالوه متغیر های غیر از سود را کاهش می دهد و محدودیت در اعلامیه خبری نیز برای مقایسه نسبت به هفته هایی که اعلان سود در آن وجود دارد به تعداد هفته هایی که سایر اعلان ها به تعداد کمی در آن دیده می شود وضع شده است. ولی این موضوع ممکن است باعث انتخاب شرکتهای کوچک که نسبتاً منابع اطلاعاتی کمتری دارند شده و سبب اغراق آمیز ودن متوسط محتوای اطلاعاتی اعلامیه های سود شوند. نتایج بدست آمده توسط بیور نشان داد که انحراف طی هفته ای که اعلان سود در آن صورت گرفته 67در صد بیشتر از حد معمول می باشد و بیانگر این نکته است که متوسط انحراف بازده غیر عادی در هفته اعلان سود سالیانه بیشتر است.
وی همچنین افزایش حجم مبادلات را به عنوان شاهدی برای وجود محتوای اطلاعاتی در نظر گرفت .بیور در تحقیق خود از همان اعلامیه های سودی که برای بررسی انحراف بازده در زمان اعلان سود استفاده کرده بود ،بهره برد.
وی نتیجه گرفت که مشاهده حجم مبادلات در هفته اعلان دلیلی بر وجود محتوای اطلاعاتی اعلامیه های سودی می باشد.معیار انحراف محتوای اطلاعاتی برای اعلامیه های سود در سایر بازار های معاملاتی غیر از بورس نیویورک با نتایج مشابهی مورد بررسی قرار گرفت.می1 (1971) این موضوع را برای اعلان سود فصلی شرکتهای امریکایی پذیرفته شده در بورس را برای سال های 1964 تا 1968 مورد بررسی قرار داد. هاگرمن2 (1982)روش بیور را برای اعلامیه های سود سهام بانکها در بازار های خارج از بورس3 به کار برد .باید خاطر نشان کرد که نتایج می و هاگرمن همانند نتایج بیور بود.
به طور کلی نتایج حاصل از آزمونهای انجام شده روی انحراف بازده غیر عادی محتوای اطلاعاتی سود ،با نتایج آزمون هایی که در مورد جهت سود غیر منتظره و میانگین نرخ بازده غیر عادی بدست آمده ،هماهنگ می باشد .به عبارت دیگر ،هر دو روش این نتیجه واحد را تصدیق می کنند که اعلان سود، اطلاعات تازه ای را به بازار منتقل می نمایند و گزارشات مالی میان دوره ای یا اعلامیه های فصلی سود ، دارای محتوای اطلاعاتی می باشند.آزمون هایی که در صآزآز
4-5-2-سایر مطالعات در ارتباط با تئوری اطلاعات نا متقارن:
استیگ لیتز و ویس اثرت اعتبار سهمیه بندی را برای بازار بررسی کردند.در واقع آنان دلایل سودآور بودن اعتبار سهمیه ای را برای بانکها بصورت تئوریک بیان نمودند.
ساموئل سان اثرات اطلاعات نا متقارن را در فرآیند چانه زنی بررسی کرد. وی متوجه شد که خریداران نا مطلع فقط وقتی می توانند به حداکثر سود مورد انتظار دست یابند که بتوانند اولین و آخرین پیشنهاد دهنده قیمت باشند که فروشنده آن را می پذیرد یا رد می کند.
هنسن این تئوری را برای بحث ادغام و تملک بکار برد و انتخاب رسانه مبادله را در موفقیت ادغام موثر می داند.
جوهاماتسون1 در سال 2002بازار سرمایه گذاری مشترک را از منظر تئوری اطلاعات نا متقارن مورد بررسی قرار داد و نتیجه گرفت که می توان از مفاهیم اطلاعات نا متقارن و علامت دهی برای توصیف مشکلات پیش روی موسسان و سرمایه گذاران در سرمایه گذاری مشترک استفاده کرد.
5-5-2- تحقيقات صورت گرفته در ايران:
بر اساس اطلاعات موجود رد مراجع كتابخانه اي تحقيقاتي كه به صورت غير مستقيم با موضوع تحقيق مرتبط مي باشند به شرح زير است:
حسين فخاري (1373) در پايان نامه كارشناسي ارشد خود "بررسي تاثير انتشار گزارشات ميان دوره اي بر قيمت و حجم مبادلات سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ار مورد مطالعه قرار داد.وي در تحقيق خود تاثير انتشار 46 گزارش ميا دور اي را بر قيمت و حجم مبادلات سهام در فاصله سال هاي 1370الي 1373 مربوط به 22 شركت از شركتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را مورد بررسي قرار داد .اين تحقيق گرچه با استفاده از روش تجربي و فلسفي تئوري اثباتي در حسابداري درصدد اثبات فرضيات مربوط بود ولي فرض اساسي اين تحقيق بر اين امر مبتني بود كهفرضيه بازار كارا يك فرضيه قابل تبيين است و مي توان آن را از طريق تجربي تست كرد.
طبق نتایج بدست آمده از این تحقیق می توان به این نکته رسید که اگر چه کانالای اطلاعاتی بازار سرمایه ایران متفاوت بوده و سرمایه گذارها از روند منطقی برای خرید و فروش سهام استفاده نمی کنند ،وی هنوز هم گزارشات مالی از محتوای اطلاعاتی که موثر بر بازار باشد برخوردار است.اگر چه ،اندازه گیری میزان تاثیر گزارشات مالی به تحقیقات بیشتری نیازمند است. لذا می توان بیان نمود که بازار سرمایه ایران ،بازاری کارا از شکل نیمه قوی نیست و هنوز هم همان گفته قدیمی که حسابداران می توانند بازار را گمراه کند در مورد این بازار مصداق خواهد داشت .گرچه صحت این مدعا نیازمند تحقیقات بیشتری است .وی با محاسبه بازده غیر عادی با استفاده از قیمت و شاخص های هفتگی و محاسبه متوسط گردش و دفعات سهام با استفاده از روش بیور اثر انتشار گزارشات میان دوره ای را بر قیمت و حجم مبادلات بررسی نمود .وی در تحقیق خود به وجود نرخ بازده غیر عادی (+یا -)در هفته های اعلان و افزایش مبادلات در این هفته ها اشاره کرده است .
محمد علی مرادی (1373) در پایان نامه کارشناسی ارشد خود موضوعی با عنوان "اعلام سود حسابداری از طریق انتشار صورتهای مالی و رفتار قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران "را مورد بررسی قرار داد تا ازاین طریق رفتار تغییر قیمت سهام در قبال اعلان سود حسابداری را از طریق انتشار صورتهای مالی اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار دهد.فرضیه اصلی این تحقیق بیان می دارد که بورس وراق بهادار تهران در قبال انتشار صورتهای مالی و اعلان سود حسادباری واکنش نشان می دهد به منظور تحلیل این فرضیه ،هفته انتشار گزارش به عنوان هفته صفر تلقی و تغییرات قیمت طی 7 هفته پیرامون آن آزمون میانگین ها و آزمون واریانس ها مورد استفاده قرار گرفت.
نتایج تجزیه و تحلیل های انجام شده و آزمون های آماری اعمال شده در هر سطح احتمالی از این فرضیه که مدعی به واکنش بازار و تغییر رفتار قیمتها در نتیجه انتشار گزارشات مالی بود به طور قوی تایید شد اما مهمترین نتیجه ای که از آزمون این فرضیه بدست آمد این بود که بنا به دلایلی چند از جمله کوچک بودن وسعت و اندازه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و محدود بودن منابع اطلاعاتی غیر حسابداری در مورد آنها ،کماکان صورتهای مالی میان دوره ای مهمترین منبع اطلاعاتی برای سهامداران ،اعتبار دهندگان ،سرمایه گذاران و به طور کلی عموم دست اندر کاران بازار سرمایه محسوب شده و بازار از انتشار آن تاثیر می پذیرد و تغییر در رفتار پارامتر های بازار ،بویژه تغییرات در مکانیزم عرضه و تقاضای سهام منجر به تغییر قیمتها می گردد .از سوی دیگر نتایج این تحقیق ، بر عدم وجود کارایی نسبی و انطباق بورس تهران با شکل سوم از سطوح کارایی بازار سرمایه دلالت دارد چرا که در غیر این صور انتظار می رفت بازار جهت سودهای مورد گزارش را از طریق کانالهای غیر رسمی و قبل از انتشار صورتهای مالی میان دوره ای پیش بینی کرده و تغییراتی متناسب با آن در رفتار قیمتها صورت پذیرد.
رضوان حجازی (1375)موضوع رساله دکتری خود را به بررسی "اثر اعلان سود حسابداری (سود واقعی سالیانه) بر قیمت و حجم مبادلات شرکتها در بورس اوراق بهادار تهران "اختصاص داد.
به عبارت دیگر تاثیر اعلان سود حسابداری در قیمت و حجم معاملات سهام مورد مطالعه قرار گرفت . دراین تحقیق 3 فرضیه به شرح ذیل مورد بررسی قرار گرفت :
اعلان سود حسابداری بر قیمت سهام در بورس اوراق بهادرار تهران موثر است.
اعلان سود حسابداری برحجم مبادلات سهام در بورس اوراق بهادار تهران موثر است .
سود ، عامل تعیین کننده قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران است.
وی برای آزمون این فرضیات 50 شرکت پذیرفته شده در بورس تهران را از سال 1368 تا 1373 مورد بررسی قرار داد .در این بررسی به این نکته نیز توجه شد که آیا سهامداران و یا سرمایه گذاران اطلاعات مورد نیاز خود را از طریق اعلان سود به دست می اورند و این رقم می تواند مبنای مناسبی برای تصمیم گیری این دسته از استفاده کنندگان از گزارش های مالی باشد ؟وی این موضوع را با استفاده از مدل بازار مورد بررسی قرار داد و ضرورت بررسی کارایی بورس اوراق بهادار را مطرح ساخت.
بررسی آزمون فرضیه ها در سطح نیمه قوی نیز ضعف و یا فقدان کارایی را نشان می دهند .زیرا میانگین بازده غیر عادی یک هفته پس از برگزاری مجمع نه تنها صفر نبوده بلکه ،رقم قابل ملاحظه ای می باشد .به نظر ایشان سود حسابداری از این جهت که می تواند در پیش بینی قیمت سهام یا جریان سود مورد انتظار ابزار با اهمیتی باشد ،برای سرمایه گذاران از جایگاه ویژه ای برخوردار است .بنابراین ،از نظر وی اگر بین سود حسابداری و توزیع یا اعلان سود که مورد علاقه سهامدار است ارتباطی برقرار باشد،سود مورد انتظار آینده برای سهام از جذابیت بیشتری بر خوردار خواهد بود .وی همچنین در تحقیق خود حداکثر میزان مبادلات را در دو هفه قبل از برگزاری مجمع شرکتها بیان می کند و دلیل این امر را نیز نشت اطلاعاتی ذکر نموده است .
علی عمارلو (1377) در پایان نامه کارشناسی ارشد خود موضوعی را با عنوان "بررسی تاثیر تغییر Eps پیش بینی شده شرکتها توسط مدیریت بر قیمت سهام "مورد مطالعه قرار داد. فرضیه اصلی این تحقیق بیان می دارد که انتشار اعلامیه های سود پیش بینی شده در بردارنده محتوای اطلاعاتی مفیدی بوده و در تصمیم گیری استفاده کنندگان موثر است.وی برای تحلیل این فرضیه ،هفته انتشار اعلامیه را به عنوان هفته صفر تلقی نموده و تغییرات قیمت طی 10هفته پیرامون آن را مورد مطالعه قرار داد. بر اساس یافته های علمی و نتایج تجربی و تحلیل های آماری (طبق فرآیند های آزمون فرضیه )،در هفته مورد گزارش نسبت به سایر هفته ها تغییر قیمت چشم گیری ملاحظه نشده است .
نمونه های مورد استفاده در این تحقیق شرکتهایی می باشند که دارای اعلامیه های تعدیل سود پیش بینی شده در مقطع سالهای 1370تا 31/05/1377مشاهداتی که دارای شرایط خاصی بودند .(مانند عدم تشکیل مجمع عمومی فوق العاده مبنی بر افزایش سرمایه در هفته های مورد بررسی و . . . ) انتخاب و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند .به منظور آزمون فرضیه فوق از روش نرخ بازده غیر عادی تجمعی1 استفاده شده است .،آزمون های استفاده شده برای این منظور ،آزمون های علامت و رتبه می باشند. آماره مورد استفاده نیز تقریب نرمال توزیع دو جمله ای (Z)می باشد. نتایج تجزیه و تحلیل های انجام شده نشانگر این است که گزارش های سود پیش بینی شده دارای محتوای اطلاعاتی نمی باشد و در نتیجه اطلاعاتی را به بازار سرمایه انتقال نمی دهد.
عزت اله جمشیدی (1377) مطالعه رابطه درآمد و قیمت سهام را در بورس اوراق بهادار تهران را موضوع تحقیق خود د رپایان نامه کرشناسی ارشد خود قرار داده است.پرسش اصلی در پژوهش وی این است که بین درآمد و قیمت سهام در بورس ارواق بهادار تهران ،چه رابطه ای وجود دارد؟آیا رابطه مشاهده شده می تواند نا به هنجاری نسبت E/Pرا توضیح دهد ؟
بررسی این موضوع،از میان 209 شرکت پذیرفته شده در بورس تهران تا پایان سا 1375 بر حسب تاریخ پذیرش قبل از سال 1374 و عدم درامد منفی در سال 1374 و 1375 ،تعداد 124 شرکت را به عنوان نمونه انتخاب نمود.
نتایج بدست آمده نشان می دهد که بین درآمد و قیمت سهام در بازار سهام تهران یک رابطه خطی وجود دارد.یعنی رابطه بین اجزا نسبت E/P،یک رابطه خطی با ضریب ثابت صفر به شکل در صد یا مرتبه نیست در بررسی نابهنجاری نسبت مذکور ،نتیجه تحقیق نشان داد که بین بازدهی و نسبت E/Pیک اربطه مشخص وجود دارد .یعنی سهامی که دارای نسبت E/Pبالاتری هستند بازدهی بالاتری به دست می آورند در توضیح نابهنجاری با استفاده از رابطه مشاهده شده ،نتایج آزمون رابطه بین بازدهی و قسمت نامعین مدل مذکور را تائید نمی کند .علاوه بر این آزمون گردید که آیا نا بهنجاری مذکور ناشی از قیمت هر سهم و اندازه بنگاه آن طوری که در ادبیات مالی یافت می شود هست یا نه؟در نهایت نابهنجاری نسبت E/Pکه ناشی از قیمت هر سهم و اندازه بنگاه تائید نشد.
علی حسامی نیز (1378) پایانامه ای را به عنوان "بررسی تحلیل ارتباط بین سود با بازده سهام در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران "د رمقطع کارشناسی ارشد به رشته تحریر در اورد.وی هدف اصلی تحقیق را تجزیه و تحلیل اطلاعات واقعمی استخراج معیارهایی می داند تا از این طریق سرمایه گذاران را قادر نمایند سهام شرکتها را با یکدیگر مقایسه کرده و سهم مورد نظرشان را با اطمینان بیشتری خریداری نمایند .شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ارتباط معنی دارری وجود دارد یا خیر ؟وی برای بررسی موضوع ،فرضیه ای با عنوان بین سود حسابداری و بازده سهام ،رابطه وجود دارد "تنظیم نمود .قلمرو زمانی تحقیق از ابتدای سال 1371تا پایان سا 1375 می باشد وی در این دوره زمانی تعداد 46شرکت را به عنوان نمونه انتخاب کرد .وی پس از بررسی دریافت که بین سود حسابداری و بازده سهام رابطه معنی داری وجود دارد .
حسن بیاتی (1378)در پایانامه کارشناسی ارشد خود "بررسی ارتباط بین سود سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران"را مورد مطالعه قرار داد. این تحقیق فرضیه ای را با عنوان "تغییر د رقیمت سهام با تغییر در سود مورد گزارش ،ارتباط دارد ."مورد بررسی قرار داد . به این منظور از داده های مربوط به سود حسابداری سالهای 75و76و اطلاعات قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادارتهران در سالهای 76و77بهره گرفت. وی در یافت که سود و قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران با یکدیگر رابطه دارند.
مصطفی امید قائمی (1379)بررسی رابطه قیمت سهام و حجم مبادلات سهام در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را موضوع پایانامه کارشناسی ارشد خود قرار داده اند.فرض اصلی این تحقیق بیان می دارد که تعداد سهام معامله شده روزانه با تغییر قیمت سهام درآن روز دارای رابطه معنی دار و هم جهت می باشد یا نه و به عبارت دیگر با افزایش میزان معاملات انجام گرفته بر روی سهام یک شرکت خاص ،میزان تغییر قیمت سهام آن چقدر خواهد بود .
جامعه آماری در این پژوهش ، شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشند که 24 شرکت پر معامله به عنوان نمونه انتخاب شدند.مقطع زمانی مورد نظر نیز مرداد سال 1374 تا پایان آذر سال 1378 در نظر گرفته شد که به طور متناوب دوره های رکود و رونق معاملات را شامل می شود وی برای آزمون فرضیات از آزمون ضریب همبستگی رتبه ای استفاده کرد .آماره آزمون مورد استفاده نیز در اغلب موارد از توزیع نرمال تبعیت نکرده اند . وی نتایج تجزیه و تحلیل انجام شده را به شرح زیر خلاصه نمود:
الف)برای ایجاد تغییرات مهم در قیمت سهام لازم است تا هم تعداد معاملات و هم تعداد سهام بیشتری مورد مطالعه قرار گیرد .
ب)تعداد سهام مبادله شده در روز گذشته تاثیری بر حجم مبادلات روز جاری ندارد.
ج)در اکثر معاملات سهام در بورس تهران تعداد اندکی سهام مورد معامله قرار می گیرد.
د)قیمت سهام در بورس تهران به صورت یک روند زمانی صعود یا نزول می کند به عبارت دیگر زمان که قیمت سهام در یک روز افزایش (کاهش )می یابد می توان پیش بینی نمود که در روزهای بعد نیز احتمالاًقیمت سهام افزایش (کاهش )خواهد یافت.وی همچنین نتایجی درباره رابطه بین میزان واریانس قیمت و میانگین تعداد سهام معامله شده و میانگین تعداد دفعات معامله روزانه و مقدار عددی قیمت سهام به عنوان نتایج جانبی ارائه نمود. به نظر وی هر چند یافته های این تحقیق بسیاری سوالات وابهامات موجود در خصوص مکانیزم تغییر رفتار و روحیات بازار سرمایه در بورس تهران را پاسخ داده و مطالعات و یافته های موجود را توسعه داده است اما در عمل نیزنشان داد که اطلاعاتی نظیر تعداد سهام معامله شده و تعداد دفعات معامله در فاصله زمانی یک روز ،دارای ارزش اطلاعاتی چندان قابل ملاحظه ای نیست نتایج این تحقیق در مواردی با نتایج تحقیقات انجام شده در بورس نیویورک موافق و در مواردی نیز مغایر بوده است .به عنوان مثال در بورس نیویورک رابطه بین تغییر قیمت سهام روز بعد و حجم مبادلات هر روز وجود دراد حال آنکه در بورس تهران این طور نیست .در هر دو بورس همبستگی مثبت بین تغییرات قیمت سهام یک روز و تعدادسهام معامله شده همان روز وجود دارد.آاآ
علی جهان خانی و امیر صفاریان نیز در پژوهشی مشترک با عنوان "واکنش بازار سهام نسبت به اعلان سود برآوردی هر سهم در بورس اوراق بهادار تهران "به بررسی موضوع پرداختند .آنها برای این تحقیق تغییرات قیمت و حجم مبادلات سهام 37 شرکت را که برای دوره تحقیق (سالهای 1374 الی 1376) سود برآوردی هر سهم اعلام نموده بودند 4هفته قبل و 4هفته بعد از اعلان سود مورد بررسی قرار دادند نتایج تحقیق نشان می دهند که سود برآوردی هر سهم دارای محتوای اطلاعاتی بوده و باعث تغییر قیمت سهام و حجم مبادلات در بین شرکتها گردیده است.خلاصه تحقیقات فوق در ذیل نمایش داده شده است.
ردیفسالمحققموضوعنتیجه11373حسین فخاریتاثیر گزارش های میان دوره ای بر قیمت و حجم مبادلات سهاموجود بازده غیر عادی و افزایش حجم در هفته های اعلان21373محمد علی مرادیاعلان سود و رفتار قیمت سهامواکنش بازده و تغییر رفتار قیمت سهام در نتیجه اعلان31375رضوان حجازیتاثیر اعلان سود حسابداری بر قیمت و حجم مبادلات سهامحداکثر میزان مبادلات در دو هفته قبل از اعلان سود41377علی عمارلوتاثیر تغییر EPS بر قیمت سهامدر هفته گزارش تغییر مهمی در قیمت روی نداد51378عزت اله جمشیدیرابطه درآمد و قیمت سهاموجود رابطه معنی دار61378علی حسامیارتباط سود حسابداری با بازده سهاموجود رابطه معنی دار71379حسن بیانیارتباط بین سود و قیمت سهاموجود رابطه معنی دار81379مصطفی امید قائمیرابطه بین قیمت سهام و حجم مبادلاتعدم وجود رابطه معنی دار
منبع:نگارنده
6-2-خلاصه فصل:
مطالبی که در این فصل مورد بحث قرار گرفتند عمدتاً مربوط به سوابق و پیشینه تحقیق بود در ابتدا بیان گردید که در دهه 1970برای نخستین بار مفهوم عدم تقارن اطلاعاتی پا به عرصه وجود نهاد و افرادی مانند اسپنس ،اکرلف ، جوزف استیگلیتز پایه گذاران این مفهوم بودند .
پس از ارائه این نظریه، محققان حسابداری تلاش نمودند تا به صورت تجربی آن را در بازار های مالی مورد بررسی قرار دهند و از این طریق بتوانند سطح عدم تقارن اطلاعات موجود را در بین سرمایه گذاران تعیین نمایند. نخستین تحقیقات صورت گرفته در زمینه عدم تقارن اطلاعاتی مربوط به دهه 1970میلادی می باشد .اما افرادی همچون کاپلند و گالی در دهه 1980 میلادی نقش مهمی را در گسترش تحقیقات ایفا نمودند.
پس از چندی محققان بر آن شدند تا ارتباط این مفهوم را با بازده غیر عادی و حجم مبادلات نیز مورد بررسی قرار دهند .به این منظور تغییرات قیمت سهام و حجم مبادلات را در دوره های قبل و بعد از اعلان سود مورد بررسی قرار دادند و با توجه به شرایط مکانی و زمانی تحقیق نتایج متفاوتی درباره وجود یا عدم وجود عدم تقارن اطلاعاتی در دوره قبل و بعد از اعلان سود مشاهده کردند .در زمینه بررسی عدم تقارن اطلاعاتی ،تحقیق پیش رو پژوهشی می باشد که به طور تجربی در ایران صورت گرفته است تحقیقاتی که به طورمستقيم يا غیر مستقیم با موضوع مرتبط بودند به طور خلاصه ارائه شده است.
منابع فارسي:
آذر،ع و محمد مؤمنی ، 1385، "آماروکاربرد آن درمدیریت" ، تهران ، انتشارات سمت ،جلد دوم.
اميد قائميٍ،م ،1379، "بررسي رابطه بين قيمت سهام و حجم مادلات سهام در شركتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران"،پايانامه كارشناسي ارشد ،دانشگاه شهيد بهشتي ،دانشكده علوم اداري.
بدري،الف،1372،"اطلاعات حسابداري و تصميم گيري چند فرضيه رفتاري"، بررسي هاي حسابداري ،دانشكده مديريت دانشگاه تهران،سال اول،شماره 4،ص 83-63 .
بهرامفر، ن و شمس عالم، 1383 ، "بررسی تاثیر متغیرهای حسابداری بربازده غیرعادی آتی سهام شرکتهای پذیرفته شده دربورس اوراق بهادار تهران" ، بررسی های حسابداری وحسابرسی ، شماره 37 ، ص 50-23 .
بياتي ،ح،1378،"بررسي ارتباط بين سود و سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران" ، پايانامه كارشناسي ارشد، دانشگاه شهيد بهشتي،دانشكده علوم اداري.
جمشيدي،ع،1377،"مطالعه رابطه درآمد و قيمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران"، پايانامه كارشناسي ارشد، دانشگاه تربيت مدرس.
جهان خاني،ع و امير صفاريان،1382،"واكنش بازار سهام نسبت به اعلان سود برآوردي هر سهم در بورس اوراق بهادار تهران" ،تحقيقات مالي ،دانشكده مديريت دانشگاه تهران ،سال پنجم، شماره 16 ،ص 81-61.
جليلی،م،1378،"گزارشگري امتياز دهي و رتبه بندي اعتباري در بانك و بيمه"،انتشارات ترمه
حجازي ،ر،1375،"اثر اعلان سود حسابداري بر قيمت و حجم مبادلات شركتها در بورس اوراق بهادار تهران"،رساله دكتري ،دانشگاه تهران،دانشكده مديريت .
حسامي ،ع،1378،"بررسي تحليلي ارتباط بين سود حسابداري با بازده سهام در شركتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران" ،پايانامه كارشناسي ارشد، دانشگاه شهيد بهشتي،دانشكده علوم اداري.
خاکی ، غ ، 1378 ،" روش تحقیق بارویکردی به پایان نامه نویسیگ ، تهران ، انتشارات وزارت علوم .
دلاور،ع،1382،"مباني نظري و علمي پژوهش در علوم انساني"،چاپ دوم،تهران،انتشارات رشد.
راعی ،ر. و احمد تلنگی،1383،"مدیریت سرمایه گذاری پشرفته"تهران،انتشارات سمت.
سینایی،ح. ع.،1373،"سنجش کارایی در بورس اوراق بهادار تهران"تحقیقات مالی ،سال اول شماره 270-46.
سازمان حسابرسي،1381،"استانداردهاي حسابداري ،كميته فني سازمان حسابرسي" ،نشريه 160
عمارلو،ع،1377،"بررسي تاثير تغيير epsپيش بيني شده شركتها توسط مديريت بر قيمت سهام" ، پايانامه كارشناسي ارشد ،دانشگاه شهيد بهشتي ،دانشكده علوم اداري.
فخاري ،ح،1373،"بررسي تاثير انتشار گزارشات ميان دوره اي بر قيمت و حجم مبادلات سهام شركتهاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران"، پايانامه كارشناسي ارشد، دانشگاه تهران،دانشكده مديريت .
فدائي نژاد ،م،1378،"شناخت ابعاد نظام مالي در انگلستان"،تحقيقات مالي،دانشكده مديريت دانشاه تهران،سال چهارم،شماره 13و14، ص 96-72.
کمیته تدوین استانداردهای حسابداری، 1384،"استانداردهای حسابداری" ، تهران ، سازمان حسابرسی .
مكرمي ،ی،1381،"نظريه اطلاعات نا متقارن،حسابرس"،سازمان حسابرسي،سال چهارم،شماره 16،ص،44-42.
نوروش ،الف و قادرصادق آژيري،1377-1378،"تحقيق پيرامون محتواي اطلاعاتي اعداد. حسابداري در گزارشگري درون سازماني" ،بررسي هاي حسابداري و حسابرسي ،دانشكده مديريت دانشگاه تهران،سال هفتم،شماره 27و26،زمستان( 77و بهار78)، ص 144-134.
مرادي ،م،1373،"اعلام سود حسابداري از طريق انتشار صورتهاي مالي و رفتار قيمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران" ،پايانامه كارشناسي ارشد ،دانشگاه تربيت مدرس.
وطن پرست،م،1384،"بررسی نقش اطلاعات حسابداری در کاهش عدم تقارن اطلاعاتی در بورس تهران"پایانامه کارشناسی ارشد ،دانشگاه بین المللی امام خمینی.
منابع لاتین:
Acker,d.,m.Stalker,and I.Tonks(2002).Daily closing inside Spreads and trading volumes around earnings announcements .journal of Business Finance and Accounting .No,29,pp.1149-1179
Acker, D., M. Stalker, and I. Tonks (2002). Daily closing insidespreads and trading volumes around earnings announcements.Journal of Business Finance and Accounting, No, 29 (10), pp.1149-1179.
Akerlof,G., Michael Spence and Joseph Stiglitz (1970). “Marketswith Asymmetric information. At URL:http://www. Nobelprize.org\ Economist.
Copeland, T. And D. Galai (1983). "Information effects on the bidask spread". The Journal of Finance , No. 38(5), PP. 1457–1469.
Demski, J. and G. A. Feltman (1994). Market response to financialreports. Journal of Accounting and Economics, No, 17(2), PP. 3–40
Diamond, D., & Verrecchia R. (1991). Disclosure, liquidity and the cost of equity capital. The journal of finance, September, PP.1335-1360.
Easley, D. And M. O’Hara (1992). "Time and the process of security price adjustment". The Journal of Finance, No. 47(2),PP. 577-605.
Glosten, L. and P. Milgrom (1985). Bid-ask spread and transactions prices in a specialist market. Journal of Financial Economics, No. 14(1), PP. 70-100.
Ho, T. and H. R. Stoll (1981). Optimal dealer pricing under transactions and return uncertainty. Journal of Financial Economics, No. 9(1), PP. 47-73.
Kim, O. and R. Verrecchia (1994). Market liquidity and volume around earnings announcements. Journal of Accounting andEconomics, No.17 (2), PP.41-67.
Krinsky, I. and J. Lee (1996). " Earnings announcements and the components of the bid-ask spread" . The Journal of Finance , No.
Karpoff, J.M. (1986) A theory of Trading Volume, Journal of Finance, 41, 1096-1087.
Karpoff, J.M. (1987) The Relation Between Price Changes and Trading Volume: a Survey, Journal of Financial and Quantitative Analysis, 22, 109-162.
Moosa, I.A. and Korczak, M. (1999) Is the Price-Volume Relationship Symmetric in the Futures Markets?, Journal of Financial Studies, 7, 1-15.
Moosa, I.A. Silvapulle, P. and Silvapulle, M. (2003) Testing for Temporal Asymmetry in the Price-Volume Relationship, Bulletin of Economic Research, 55, 373-389.
Morgan, I.G. (1976) Stock Prices and Heteroskedasticity, Journal of Business, 49, 496-508.
Orosel, G.O. (1998) Participation Costs, Trend Chasing, and Volatility of Stock Prices, Review of Financial Studies, 11, 521-557.
Osborne, M.F.M. (1959) Brownian Motion in the Stock Market, Operations Research, 7, 145-173.
Rogalski, R.J. (1978) The Dependence of Prices and Volume. The Review of Economics and Statistics, 36, 268-274.
Rutledge, D.J.S. (1984) Trading Volume and Price Variability: New Evidence on the Price Effects of Speculation, in Selected Writings on Futures Markets: Research Directions in Commodity Markets, 1970-1980, A. E. Peck, ed. Chicago: Chicago Board of Trade, 237-251.
Smirlock, M. and Starks L. (1985) A Further Examination of Stock Price Changes and Transactipms Volume, Journal of Financial research, 8, 217-225.
Talla M.Al-Deehani 2007 .Modeling Asymmetry in The Price-Volume Relation: Evidence From nine Stock Markets