مبانی نظری يژوهش بیثباتی ازدواج یا احتمال وقوع طلاق (docx) 25 صفحه
دسته بندی : تحقیق
نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحات: 25 صفحه
قسمتی از متن Word (.docx) :
بیثباتی ازدواج یا احتمال وقوع طلاق
مفهوم بیثباتی ازدواج
عوامل مؤثر بر ثبات ازدواج یا بیثباتی ازدواج
فرآیند تحول و تکوین خانواده در طول زمان و ارتباط آن با تغییرات رضایت زناشویی
پیامدهای اختلافات زناشویی والدین در کودکان:
جدول 3 – 2، تحقیقات انجامشده در مورد بیثباتی ازدواج در ایران و خارج از کشور
منابع فارسی:
Refrences:
بیثباتی ازدواج یا احتمال وقوع طلاق
ازدواج یک پیمان مقدس است که تقریباً در میان تمام اقوام و ملل و تمام زمانها و مکانها وجود داشته است، بهطوریکه بیشتر ادیان بر این سنت دیرینه و نیاز زن و مرد تأکید داشتهاند و تمامی زوجین خواهان ثباتی در ازدواج خود میباشند؛ ثبات ازدواج، فقدان مشکلات زناشویی نیست، بلکه حضور شور و اشتیاق، صمیمیت و تعهد است که ازدواج را سالم و بیعیب حفظ میکند تا اینکه علل طبیعی مانند مرگ یکی از همسران موجب فروپاشی آن شود (سانتراک، بی تا؛ ترجمه فیروز بخت، 1384).
بیثباتی ازدواج همراه مفاهیمی مانند ازهمپاشیدگی زناشویی، قطع روابط زناشویی، طلاق، کیفیت زناشویی پایین و ترک ازدواج، استفادهشده است (بروان، سنتز، نوک و رایت، 2006). میتوان گفت که این موارد درعینحال که به هم مرتبطاند، مفاهیم متمایزی هستند. ازهمپاشیدگی زناشویی عمل قانونی انحلال یک ازدواج را بهواسطه طلاق یا جدایی دائمی، تعیین میکند. بهعبارتدیگر قطع روابط زناشویی، دربرگیرنده ازهمپاشیدگی عمدی از طریق طلاق یا جدایی و ازهمپاشیدگی غیر عمد از طریق مرگ است. کیفیت زناشویی پایین نیز، در مقایسه ارزشیابی کیفی از ازدواج سالم مشخص میشود. کیفیت زناشویی پایین درواقع درجه پایینی از سازگاری، رضایت پایین، ناخشنودی در یک رابطه و شاید عملکرد نابسنده زوج را نشان میدهد. کیفیت زناشویی پایین لزوماً بر تمایل بالا برای طلاق، جدایی یا ترک کردن رابطه دلالت نمیکند (بوث و ادوارز، 1985).
مفهوم بیثباتی ازدواج
این اصطلاح برای مشخص کردن گرایش یک زوج به انحلال ازدواج دلالت دارد. بیثباتی ازدواج در این تعریف دربرگیرنده سه حالت است که عبارتاند از: 1- یک وضعیت عاطفی (من چه احساسی درباره ازدواجم دارم).2- نگرانیهای شناختی رابطه (من چه فکری درباره چگونگی نتیجه احساسم میکنم یا پشت احساس من چه فکری وجود دارد؟). 3- اعمال معین (من واقعاً درنتیجه احساسم و افکار متعاقب آن دست به چه اعمالی میزنم؟) (وایت، لوو و لوین، 2009).
در تعریفی دیگر، مفهوم بیثباتی ازدواج بهعنوان گرایش زوج به طلاق اشاره دارد که این موضوع شامل دو حالت است:1- حالت شناختی (فکر کردن درباره این موضوع که آیا ازدواجشان در وضعیت دشواری قرار دارد یا فکر به وقوع پیوستن طلاق)2- حالت رفتاری (عملی که فرد درنتیجه احساسش و یا گفتگو با همسرش درباره طلاق انجام میدهد). درواقع بیثباتی ازدواج زمانی مطرح است که یک عضو از زوج یا هر دو عضو زوج، درباره طلاق یا جدایی میاندیشند و یا اعمالی را انجام میدهند که به پایان رساندن ازدواج، گرایش دارد (بوث و ادوارز، 1985؛ بروان و همکاران، 2006).
بهطورکلی مفهوم بیثباتی ازدواج بهعنوان قطب منفی از یک پیوستاری که تداوم و پیوستگی ازدواج را نشان میدهد، دیده میشود. اگر یک ازدواج باثبات و پایدار نیروهای زیادی دارد که هر عضو زوج را ملزم به باهم بودن میکند، یک ازدواج ناپایدار و بیثبات نیروهای زیادی دارد که هر عضو زوج را در جهت جدا شدن از هم سوق میدهد (بوث، جانسون و ادوارز، 1983).
عوامل مؤثر بر ثبات ازدواج یا بیثباتی ازدواج
در ازدواجهای باثبات زن و شوهر پیوسته همدیگر را تمجید میکنند، لحن مثبت آنها در صحبتهایشان با یکدیگر و در مورد یکدیگر، زندگی مشترکشان را پیش میبرد، طرفین یکدیگر را دوست خود میدانند و در هنگام استرس و بروز مشکلات از یکدیگر حمایت میکنند، هیچیک از طرفین اصراری برای قبضهی قدرت ندارند و در این مورد معتقد به وجود تساوی هستند و همچنین زن و شوهرها در ازدواجهای موفق باهم مشکلات را حل میکنند و در هنگام بروز اختلاف، هیجانشان را کنترل و باهم مصالحه میکنند (سانتراک، بی تا؛ ترجمهی فیروزبخت، 1384).
به اعتقاد حسینی بیرجندی (1380) تشابهاتی برای ازدواج لازم است ازجمله: 1- هوش: اگر بهره هوشی و نه تحصیلات زوجین در یک ردیف یا نزدیک به هم باشد ثبات ازدواج بیشتر است.2- ارزشها: اگر زن و شوهر دربارهی مسائل عقیدتی و مذهبی و ارزشهای زندگی خانوادگی وحدت نظر نداشته باشد وجود اصطکاک میان آنها حتمی است.3- علایق: اگر زن و شوهر در بسیاری از زمینهها علایق مشترک داشته باشند، بیثباتی ازدواج کمتر است.4- توقع از نظامات خانوادگی: زن و شوهر باید درباره وظایف و مسئولیتهای یکدیگر در رابطه زناشویی وحدت نظر داشته باشند. طرز فکر افراد در این زمینه به دو نوع تقسیم میشود. بعضی از افراد در مورد وظایف و مسئولیتهای زن و شوهر بهطور سنتی فکر میکنند. بدین معنا که مدیریت داخلی منزل به عهدهی زن است و مرد نیز بهعنوان مدیر بیرونی منزل، یا نانآور خانواده تلقی میشود. فردی که در این زمینه بهطور سنتی فکر میکند باید با فردی ازدواج کند که با او همفکر است اما در حال حاضر عدهای معتقد بهتساوی حقوق بین زن و مرد هستند و وظایف و مسئولیتهای مشابهی نیز برای آنان قائل میشوند. اختلافاتی که میتواند باعث عدم ثبات زندگی زناشویی شوند عبارتاند از: 1- میزان انرژی: اختلاف در میزان انرژی زن و شوهر در زمینههای مختلفی ازجمله معاشرتهای اجتماعی، فعالیتهای مذهبی، فعالیت مربوط به خانه و تفریحات نمایان میشود. 2- عادات شخصی: وقتی زن و شوهر عادتهای شخصی متفاوتی داشته باشند ازجمله وقتشناسی، نظم و ترتیب و مسئولیتپذیری. 3- مهارتهای کلامی: اگر یکی از زن و شوهر علاقهمند به گفتگو و دیگری خواهان سکوت باشد استرس فراوان ایجاد میشود. از عوامل دیگر در ایجاد بیثباتی ازدواج خست، عصبانیت، دورویی، دروغ، پنهانکاری، پرخاشگری، خشونت، لجاجت، خودبینی و تحقیر دیگری و بیانضباطی میتوان اشاره کرد. همچنین به نظر میرسد وضعیت نامساعد اقتصادی، عدم رضایت از مسائل جنسی، مشکلات روانشناختی زوجین و داشتن تصورات خیالی و کمال گرایانه از زندگی مشترک، در سازش با وظایف و مسئولیتهای زندگی زناشویی اخلال ایجاد میکند و نهایتاً منجر به ناسازگاری میشود.
فرآیند تحول و تکوین خانواده در طول زمان و ارتباط آن با تغییرات رضایت زناشویی
دووال و میلر (1985) فرآیند تحول و تکوین خانواده را به 8 مرحله تقسیم میکنند.
این مراحل عبارتاند از:
زوجهای بدون فرزند
خانوادههای بچهدار که در آنها کودک رشد کمتر از 30 ماه دارد.
خانوادههایی با بچههای پیشدبستانی که بزرگترین کودک آنها دو سال و نیم تا 6 سال دارد.
خانوادههایی با بچههای مدرسه رو که کودک ارشد خانواده بین 6 تا 13 سال دارد.
خانوادههایی با بچههای نوجوان که بزرگترین کودک 13 تا 20 سال دارد.
خانوادههایی که جوانان آنها جدا میشوند. این مرحله با عزیمت اولین بچه از خانه شروع میشود و با رفتن آخرین آنها خاتمه مییابد.
والدین میانسال، از هنگامیکه فرزندان آنها منزل را ترک کردهاند تا زمان بازنشستگی.
مرحله تعهدات اعضای خانواده، مرحله بازنشستگی تا مرگ.
طبق این دیدگاه، بسیاری از خانوادهها باوجود هرگونه ساختار یا ترکیبی که دارند، رویدادها و مراحل قابل پیشبینی خاصی را پشت سر میگذارند. هر مرحله بر اثر رویداد خاصی حادث میشود، رویدادی که مستلزم تغییر و سازگاری مجدد با آن رویداد است. این مراحل میتوانند به خاطر تغییر در ساخت ترکیبی خانواده روی دهند یا ممکن است درنتیجه یک تغییر اساسی در فرآیند خود پیروی اعضا (رفتن به مدرسه، ورود به دنیای جوانی، بازنشستگی) حادث شوند. ویژگی نظام خانواده در هنگام پیشرفت عبارت است از: تداوم و تغییر در برخی موارد بهصورت منظم، تدریجی و مداوم هستند. در سایر موارد امکان دارد ناگهانی، ناراحتکننده و ناپیوسته باشند. در هر دو وضعیت لازم است که سازمان کلی نظام متحمل تغییر و تحولاتی شود. برای مثال ممکن است خانواده ناگهان دچار رویدادهای فاجعهبار و غیرمنتظره شود. این بحرانها جریان تحولی عادی خانواده را بر هم میزنند و ناگزیر باعث تغییرات ارتباطی میان اعضای خانواده میشوند (گلدنبرگ و گلدنبرگ، بی تا؛ ترجمه حمید رضا حسین شاهی برواتی، سیامک نقشبندی و الهام ارجمند، 1388).
بهطورکلی طبق این دیدگاه روابط خانوادگی بهمرورزمان پیچیدهتر میشوند و این در حالی است که خانوادهها نیازها و تمایلات مختلفی در مراحل مختلف چرخه زندگی دارند. در سالهای اولیه (قبل از پدر و مادر شدن) شادی بالایی وجود دارد که در اواسط سالهای ازدواج (سالهای پدر و مادر شدن) این امر کاهش مییابد و در سالهای آخر (پس از پدر و مادر شدن) باز افزایش مییابد. داشتن کودک به کاهش میزان رضایتمندی زناشویی در سالهای اولیه منجر میشود، درحالیکه وقتی بار کار سخت کاهش مییابد و مسئولیتهای والدینی کمتر شوند، این دو باعث افزایش رضایتمندی زناشویی در سالهای پایانی ازدواج میشوند (پلگ، 2008).
خشنودی زناشویی با تولد فرزندان سیر نزولی مییابد و زنان بیشتر از مردان از آن تأثیر میپذیرند. شلزینگر (1983) بر اساس مطالعات خود روی 129 زوج که حداقل 15 سال از ازدواجشان گذشته و صاحب یک فرزند بودند، به این نتیجه رسید که: میزان خشنودی زناشویی دارای یک افت پیوسته در دوران پس از ماهعسل است و 2- خشنودی زناشویی بهصورت منحنی U شکل میباشد که اوج آن در سالهای آغازین و قعر آن هنگام تولد کودکان است و هنگامی بهبود پیدا میکند که بچهها خانه را ترک کرده باشند.
پیامدهای اختلافات زناشویی والدین در کودکان:
وجود تعارض و کشمکش در رابطه زناشویی، زن و مرد و کل خانواده را متحمل تنش و فشار شدیدی میکند. نحوهی واکنش زن و مرد به درگیریهای زناشویی متفاوت است. به نظر میرسد ازآنجاییکه برای زنان داشتن ارتباط عاطفی و صمیمیت اهمیت فراوانی دارد پس از اختلافات زناشویی تا مدتها به مسئله فکر میکنند و مرتباً آن را در ذهن خود مرور میکنند. از طرف دیگر مردان حساسیت کمتری به گرمی و صمیمیت در روابط زناشویی نشان میدهند؛ بنابراین، مردان، احتمالاً کمتر در تعارضات زناشویی متأثر میشوند و بیشتر به استقلال و رشد شخصی اهمیت میدهند. درحالیکه زنان بیشتر از فرازوفرودهایی که در زندگی به وجود میآید متأثر میشوند؛ اما درمجموع مسلم این است که اختلافات زناشویی کل خانواده را درگیر میکند و مخصوصاً بیش از همه فرزندان را تحت تأثیر قرار میدهد (مهدی خان، 1382).
بر اساس پژوهش مازیک و می یر (2010) تعارض زناشویی والدین در کوتاهمدت سبب ایجاد مشکلات تحصیلی کودکان و مشکلات درون نمود در آنها میشود و در بلندمدت احتمال سوءمصرف مواد و ازدواج زودهنگام آنها که جداییهای زودهنگام را در پی دارد، در آنها افزایش میدهد. درحالیکه زندگی با مادر بهتنهایی و یا حتی زندگی با مادر و ناپدری البته درصورتیکه تعارض و اختلافی وجود نداشته باشد با مشخصههای بهزیستی بیشتری همراه است.
آبلو و همکاران (2009) معتقدند، بسیاری از کودکان خود را در تعارضات زناشویی والدین مقصر میدانند دچار اختلالات درون نمود (افسردگی و اضطراب) میشوند. در بسیاری از موارد تعارضات و درگیریهای والدین و نارضایتی زناشویی آنها سبب کاهش منابع روانی و اجتماعی و عدم توانایی آنها در به وجود آوردن جوی گرم و مطمئن در خانواده میشود و چنان قابلیتهای روانی و مهارتهای فردی و اجتماعی والدین را تضعیف میکند که دیگر والدین توانایی حفظ بهزیستی خانواده را نخواهند داشت و بنابراین پیش از آنکه طلاق اتفاق بیفتد، سلامت روحی و روانی فرزندان بهشدت تحت تأثیر قرار میگیرد (استروچن، 2005).
اختلافات زناشویی به دلیل شرایط ناآرامی که در کل محیط خانواده ایجاد میکند سبب ایجاد خلق منفی و انواع اختلالات درون نمود در کودکان خردسال میشود. در چنین وضعیتی کودکان خردسال اغلب اوهام و پندارهای ترسناکی را تجربه میکنند، احساس تنها ماندن دارند و مایل هستند واقعیت وضع خانواده را نادیده بگیرند. والدین به دلیل تنشی که خوددارند، اغلب نمیتوانند کودکان را امیدوار و کمکشان کنند تا وضع موجود را درک کنند. کودکان بزرگتر نیز احساس درماندگی میکنند، قدرت تفکر و مقابله خود را از دست میدهند و حتی نشانههای روانتنی بروز میدهند که نشانگر اضطراب آنها است. درنهایت این قبیل کودکان در مقابل عوامل فردی و اجتماعی آسیبپذیر خواهند شد لذا تابآوری در آنها شکل نمیگیرد (اسوین، 2011).
میتوان بیان داشت که پدر و مادر باید به ارضای نیازهای عاطفی، روانی و جسمانی کودک پرداخته و شرایط را طوری آماده کنند که فرزند، خاطرات خوب و تصویر مثبتی از زیستن و برقراری ارتباط با دیگران پیدا کند. والدین و اطرافیان کودک هرگاه خواستههای طبیعی و نیازهای اساسی کودک را تأمین نکنند، عمل کودکآزاری اتفاق افتاده است و ازآنجاییکه یکی از حقوق کودک داشتن محیط امن و آرام در خانه است پس مشاجرهی والدین با یکدیگر بهنوعی کودکآزاری ناآگاهانه است. پدر و مادر کودک همانطور که حق تنبیه بدنی او را ندارند، نباید او را به لحاظ روحی و روانی مورد آزار قرار دهند. زمانی که پدر و مادر بر سر کوچکترین مسائل جلوی چشم کودکان خود باهم مشاجره کرده و اوضاع خانواده را متشنج میکنند بهمرورزمان آثار سوء و منفی بر فرزندانشان بر جای میگذارد.
جدول 3 – 2، تحقیقات انجامشده در مورد بیثباتی ازدواج در ایران و خارج از کشور
متغیررابطه با بی ثباتی ازدواج سالشهر/کشورتعدادعنوان پژوهشسبک دلبستگی اضطرابی دوسویه مثبت 1389 تهران150 نفر (87 مرد و 63 زن)بررسی ارتباط بین سبکهای دلبستگی و میزان بیثباتی ازدواج در زنان و مردان متأهلفرسودگی زناشویی مثبت 1390 فلاورجاناز هر گروه (کنترل و آزمایش) 20 نفراثربخشی بازآموزی اسنادی در کاهش فرسودگی زناشویی و احتمال وقوع طلاق در زوجین متقاضی طلاقتأثیر مشاوره منفی 1389 اصفهاناز هر گروه آموزش 15 نفرمقایسه فرآیند داوری خانواده و مشاوره در کاهش میل به طلاق در زوجهای متقاضی طلاق شهر اصفهاناثربخشی رویکردهای ارتباطی ستیر و تجربی ویته کر منفی 1389 کرجدو گروه آموزشی که هرکدام 8 نفر بودند و یک گروه 8 نفر کنترلمقایسه اثربخشی رویکردهای ارتباطی ستیر و تجربی ویته کر در کاهش احتمال وقوع طلاق در زوجهای متعارض در آستانه طلاقزندگی مشترک قبل از ازدواج مثبت 2012آمریکا1483 مرد و2003 زنهم خانگی پیش از ازدواج و انحلال ازدواج: یک بررسی از ازدواجهای اخیربرنامه آموزشی برای زوجهامنفی2010آلمان101 زوجپیشگیری از بیثباتی و آشفتگی ازدواج. بررسی نتایجی از 11 سال پیگیری طولیشرایط غیراستاندارد کار (نوبت شب زنان)مثبت2010 آمریکا2893 زوجکار غیراستاندارد و بیثباتی ازدواج: شواهدی از بررسی طولی شهروندان جوانان
با توجه به جدول 3-2 بیثباتی ازدواج با فرسودگی زناشویی (شریفی، کارسولی و بشلیده، 1390) و شرایط غیراستاندارد کاری (کلیل، زیول- گواست، لوین و اپستین، 2010) سبک دلبستگی اضطرابی دوسویه (نظری، صاحبدل و اسدی، 1389) و زندگی مشترک قبل از ازدواج (مانینگ و کوهن، 2012)، رابطه مثبتی دارد. در میان کوهبیتورها، تعهد زناشویی در قبل از زندگی مشترک بدون ازدواج (برنامهی مشخص و یا تعاملی برای ازدواج) به خطرات پایینتر بیثباتی ازدواج گرهخورده است. از سوی دیگر برنامههای آموزشی برای زوجها در آلمان (هالگ و ریچر، 2010) و رویکرد ستیر و ویته کر (جعفری، ثنایی ذاکر، پاشا شریفی و کرمی، 1389) و مشاوره (علی مردانی، فاتحی زاده، جلالی و باغبان، 1389) برای زوجین متقاضی طلاق در ایران به کاهش بیثباتی ازدواج انجامیده است.
بنابراین، زندگیهای زناشویی که به دلیل عدم شباهتها و عدم انعطاف پذیری میان زن و شوهر در مسائل مختلفی چون ارزشها، میزان هوش، میزان انرژی، اختلاف در دیدگاهها، خلقوخوی و علایق دچار تزلزل و نابسامانی میگردد و احتمال وقوع طلاق یا جدایی در مورد آنها زیاد میشود. این جدایی طبق تحقیقات اثرات سوء زیادی بر خانواده و بهویژه کودکان میگذارد طلاق چیزی بیش از یک چالش موقتی برای کودکانی است که پایان زندگی مشترک پدر و مادرشان را تجربه میکنند. التزام پدر و مادر به ادامه زندگی مشترک در کودک حس بودن، تعهد و تعلق به وجود میآورد. وقتی طلاق والدین این احساس را از بین میبرد، اضطراب وجود کودک را در برمیگیرد و درنتیجه بهزیستی کودک و توانایی او را برای کنار آمدن با دنیا و برقراری ارتباط با دیگران محدود میکنند؛ اما با آموزش مهارتهای مختلف برای افزایش رضایت زناشویی و کاهش تعارضات و اختلافات زناشویی میتوان تا حد بسیاری از فراوانی وقوع طلاق جلوگیری کرد.
منابع فارسی:
احمدی، خدابخش، شیخ، مهدی و سرابتدی، حسن. (1391). نقش دلبستگی به خدا در تابآوری و سلامت روان والدین کودکان عقبمانده ذهنی آموزش پذیر. پژوهش در سلامت روانشناختی، 6، 1، 9-1.
اکبری، زهرا. وفایی، طیبه و خسروی، صدر اله. (1389). بررسی رابطه بین سبکهای دلبستگی و میزان تابآوری همسران جانبازان. طب جانباز،3،10، 17-12.
آقا یوسفی، علیرضا و شریف، نسیم. (1389). بررسی همبستگی بین بهزیستی روانی و حس انسجام در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی - واحد تهران مرکز. پژوهنده، 15، 6، 279-273.
بشارت، محمدعلی. (1387). رابطه نارسایی هیجانی با اضطراب، افسردگی و درماندگی روانشناختی و بهزیستی روانشناختی. پژوهشهای نوین روانشناسی (روانشناسی دانشگاه تبریز)، 3، 10، 40-17.
بشارت، محمدعلی. صالحی، مریم. شاهمحمدی، خدیجه. نادعلی، حسین و زبردست، عذرا. (1387). رابطه تابآوری و سختکوشی با موفقیت ورزشی و سلامت روانی در ورزشکاران. روانشناسی معاصر،3، 2، 49-38.
بشارت، محمد و عباس پوردوپلانی، طاهره. (1389). رابطه راهبردهای فراشناختی و خلاقیت با تابآوری در دانشجویان. روانشناسی اجتماعی (یافتههای نو در روانشناسی)، 5، 14، 124-111.
بهادری خسروشاهی، جعفر و هاشمی نصرتآباد، تورج. (1390). رابطه امیدواری و تابآوری با بهزیستی روانشناختی در دانشجویان. اندیشه و رفتار (روانشناسی کاربردی)، 6، 22،50 -41.
به پژوه، احمد و رمضانی، فریدون. (1384). بررسی رضایت زناشویی والدین کودکان کمتوان ذهنی و کودکان عادی. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز،22، 4(پیاپی 45)، 81 -72.
ثنایی، باقر. (1378). مثلث سازی و مثلثهای پاتولوژیک در مشاوره خانواده. مجموعه مقالات همایش سراسر مشاوره، تهران: سازمان بهزیستی.
جعفری، اصغر. ثنایی ذاکر، باقر. پاشاشریفی، حسن و کرمی، ابوالفضل. (1389). مقایسه اثربخشی رویکردهای ارتباطی ستیر و تجربی ویته کر در کاهش وقوع طلاق در زوجهای متعارض در آستانه طلاق. فصلنامه تازهها و پژوهشهای مشاوره، 9،34،47-25.
جعفری، عیسی. اسکندری، حسین. سهرابی، فرامرز و دلاور، علی. (1388). اثربخشی آموزش مهارتهای مقابلهای مبتنی بر مدل مارلات در پیشگیری از عود و افزایش تابآوری در افراد وابسته به مواد. فراسوی مدیریت، 1، 3، 87 -77.
جنا آبادی، حسین و ناستی زایی، ناصر. (1389). رضایت زناشویی والدین کودکان کمتوان ذهنی. طلوع بهداشت، 9، 2-3، 44-33.
جوکار، بهرام. (1386). نقش واسطهای تابآوری در رابطه بین هوش هیجانی و هوش عمومی با رضایت از زندگی. روانشناسی معاصر، 2(2)،12-3.
حسینی بیرجندی، سید مهدی. (1380). مشاوره در آستانه ازدواج. تهران: انتشارات آوای نور.
حق رنجبر، فرخ. کاکاوند، علیرضا. برجعلی، احمد و برماس، حامد. (1390). تابآوری و کیفیت زندگی مادران دارای فرزندان کمتوان ذهنی. سلامت و روانشناسی، 1،1، 189-179.
حمید، نجمه. کیخسروانی مولود. بابامیری، محمد و دهقانی، مصطفی. (1391). بررسی رابطه سلامت روان و هوش معنوی با تابآوری در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه. جنتا شاپیر، 3،2(پیاپی 7)، 338-331.
خباز، محمود. رضاپور میر صالح، یاسر. عبدی، کیانوش و صافی، محمدهادی. (1390). بررسی مقایسهای نقش ابعاد جهتگیری مذهبی و ابعاد شخصیت در پیشبینی سبکهای مقابله مادران کودکان با و بدون ناتوانی ذهنی. توانبخشی، 12،2، 47-41.
دهخدا، علی اکبر. (1373). لغتنامه دهخدا. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
سانتراک، جان دبلیو. (بی تا). آیا من باید ازدواج کنم؟ (ترجمهی مهرداد فیروز بخت، 1384). تهران: انتشارات رسا.
سایت ثبتاحوال کشور، 1392 و 1393www.sabteahval.ir
سیف نراقی، مریم و نادری، عزتالله. (1387). روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی. تهران: انتشارات ارسباران.
شریفی، مرضیه. کارسولی، سلیمان و بشلیده، کیومرث. (1390). اثربخشی بازآموزی اسنادی در کاهش فرسودگی زناشویی و احتمال وقوع طلاق در زوجین متقاضی طلاق. مشاوره و رواندرمانی خانواده، 1، 2، 225 -212.
عسکریان، سمیه. اصغری ابراهیم آباد، محمد جواد، حسن زاده، محمد حسن. (1392). تاثیر آموزش مهارتهای مقابله دینی بر تابآوری، انطباق پذیری و مدیریت فشاررانی همسران جانباز. مجله طب جانباز، 6، 21، 68-60.
علیاکبری دهکردی، مهناز. کاکو جویباری، علیاصغر. محتشمی، طیبه و یکتاخواه، سرور. (1390). میزان استرس در مادران کودکان هنجار، کمشنوا و سایر کودکان استثنایی. شنواییشناسی،20، 1(پیاپی 35)، 136 -129.
علیزاده، حمید. (1392). تابآوری روانشناختی (بهزیستی روانی و اختلالهای رفتاری). تهران: ارسباران.
علی مردانی، صدیقه. فاتحی زاده، مریم السادات. جلالی، محمود و باغبان، ایران. (1389). مقایسه فرآیند داوری خانوادگی و مشاوره در کاهش میل به طلاق زوجهای متقاضی طلاق شهر اصفهان. فصلنامه تازهها و پژوهشهای مشاوره، 9، 33، 85 – 67.
قاسم پور، عبدالله. اکبری، ابراهیم. تقی پور، مریم. عظیمی، زینب و رفاقت، ابراهیم. (1391). مقایسه بهزیستی روانی و سبکهای مقابلهای در مادران کودکان ناشنوا و عادی. مجله شنواییشناسی، 21، 4، 52-59.
قراشی، کریم. سرندی، پرویز و فرید، ابوالفضل. (1392). مقایسه میزان استرس و رضایتمندی زناشویی در والدین کودکان کمشنوا و عادی. مجله شنواییشناسی،22، 1، 18- 24.
کاوه، منیژه. علیزاده، حمید. دلاور، علی و اسکندری، حسین. (1390). تدوین برنامه افزایش تابآوری در برابر استرس و تأثیر آموزش آن بر مؤلفههای کیفیت زندگی والدین دارای کودک کمتوان ذهنی خفیف. فصلنامه ایرانی کودکان استثنایی،11، 2، 119-140.
کشاورزی ارشدی، فرناز و آزموده، معصومه. (1388). مقایسهی بهزیستی روانی در والدین کودکان استثنایی با والدین کودکان عادی و تبیین آن برحسب مدل 5 عاملی شخصیت. فصلنامه اندیشه و رفتار،3، 12، 28-19.
گلدنبرگ، ایرنه و گلدنبرگ، هربرت. (بی تا). خانوادهدرمانی. (ترجمهی حمیدرضا حسین شاهی برواتی، سیامک نقشبندی و الهام ارجمند، 1388). تهران: نشر توتیا.
محمدی، مسعود. جزایری، علیرضا. رفیعی، امیرحسین. جوکار، بهرام و پور شهباز، عباس. (1385). بررسی عوامل تاب آور در افراد در معرض خطر سو مصرف مواد مخدر. پژوهشهای نوین روانشناختی (روانشناسی دانشگاه تبریز)، 1، 3-2، 224- 203.
مهدی خان، زهرا. (1382). والدین خودخواه، فرزندان رهاشده. تهران: انتشارات پیکان.
معتمدین، مختار. سهرابی، فریبا. فتحی آذر، اسکندر و ملکی، صادق. (1387). مقایسه بهداشت روانی، رضایت زناشویی و ابراز وجود والدین دانش آموزان کمتوان ذهنی و عادی در استان آذربایجان غربی. فصلنامه دانش و پژوهش در روانشناسی، 10، 35 و 36، 152- 123.
میلانی فر، بهروز. (1386). روانشناسی کودکان و نوجوانان استثنایی. تهران: انتشارات قومس.
میکائیلی منیع، فرزانه. (1387). مقایسهی بهزیستی روانشناختی مادران با و بدون دانش آموزان ابتدایی کمتوان ذهنی: اثر سبکهای مقابلهای، پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، 8، 1، 68-53.
میکائیلی، نیلوفر و گنجی، مسعود. طالبی جویباری، مسعود. (1391). مقایسه تابآوری، رضایت زناشویی و سلامت روان در والدین با کودکان دارای ناتوانی یادگیری و عادی. فصلنامه ناتوانیهای یادگیری، 2، 1، 120-137.
نامجویان شیرازی، فیروزه و کشاورز، رقیه. (1392). بررسی مقایسهای میزان شدت فشار روانی و رضایت زناشویی بین مادران کودکان عقبمانده ذهنی تربیتپذیر و مادران کودکان عادی. فصلنامه علمی- پژوهشی زن و جامعه، 4، 4، 145-129.
نریمانی، محمد. آقا محمدیان، حمیدرضا و رجبی، سوران. (1386). مقایسه سلامت روانی مادران کودکان استثنایی با سلامت روانی مادران کودکان عادی، فصلنامهی اصول بهداشت روانی، 9، 34، 24-15.
نریمانی، محمد و عباسی، مسلم. (1388). بررسی ارتباط بین سرسختی روانشناختی و خود تابآوری با فرسودگی شغلی. مدیریت بهرهوری (فراسوی مدیریت)، 2، 8، 92-75.
نصیر، مرضیه. (1389). رابطه راهبردهای مقابله با استرس و تابآوری با خوشبینی در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهرستان دزفول. روانشناسی اجتماعی (یافتههای نو روانشناسی)، 5، 16،70 -57.
نظری، علیمحمد. (1386). مبانی زوجدرمانی و خانوادهدرمانی، چاپ اول، تهران: نشر علم.
نظری، علیمحمد. صاحبدل، حسین و اسدی، مسعود. (1389). بررسی ارتباط بین سبکهای دلبستگی و میزان بیثباتی ازدواج در زنان و مردان متأهل، مجله زن و مطالعات خانواده، 2، 8، 125- 115.
یاری پور، ع. (1379). بررسی تأثیر طرح مداخلات مشاوره خانواده بر میزان ثبت طلاق در محاکم دادگستری شهر قم. پایاننامه چاپنشده کارشناسی ارشد مشاوره، دانشگاه آزاد اسلامی رودهن.
یزد خواستی، فریبا و یار محمدیان، احمد. (1388). مقایسه رابطه افسردگی مادران و هوش هیجانی دختران نوجوان شنوا و ناشنوای شهر اصفهان. مجله تحقیقات علوم رفتاری، 8، 1، 80-75.
واحدی، شهرام. غنی زاده، سمیه. (1388). الگوی تحلیل مسیر روابط بین انگیزش درونی مذهبی، نماز، بهزیستی معنوی و کیفیت از زندگی با بهزیستی روانشناختی دانشجویان. فصلنامه پژوهش در سلامت روانشناختی. 3، 2، 42-27.
Refrences:
Ablow, J. C., Measelle, J. R., Cowan, P. A., & Cowan, C. P. (2009). Linking marital conflict and children’s adjustment: The role of young children’s perceptions. Journal of Family Psychology, 23(4), 485.
Ahlert, I. A., & Greeff, A. P. (2012). Resilience factors associated with adaptation in families with deaf and hard of hearing children. American annals of the deaf, 157(4), 391-404.
Alriksson-Schmidt, A. I., Wallander, J., & Biasini, F. (2007). Quality of life and resilience in adolescents with a mobility disability. Journal of pediatric psychology, 32(3), 370-379.
Alvord, M. K., & Grados, J. J. (2005). Enhancing Resilience in Children: A Proactive Approach. Professional psychology: research and practice, 36(3), 238.
Aram, D., Most, T., & Mayafit, H. (2006). Contributions of mother–child storybook telling and joint writing to literacy development in kindergartners with hearing loss. Language, speech, and hearing services in schools, 37(3), 209-223.
Arehart-Treichel, J. (2005). Resilience shown in youth protects against adult stress. Psychiatric News, 40(17), 14-14.
Baker, B. L., Blacher, J., & Olsson, M. B. (2005). Preschool children with and without developmental delay: behaviour problems, parents’ optimism and well‐being. Journal of Intellectual Disability Research, 49(8), 575-590.
Bandura, A. (1990). Some reflections on reflections. Psychological inquiry, 1(1), 101-105.
Bandura, A. (1994). Self‐efficacy: Wiley Online Library.
Bayat, M. (2007). Evidence of resilience in families of children with autism. Journal of Intellectual Disability Research, 51(9), 702-714.
Block, J. (2002). Personality as an affect-processing system: Toward an integrative theory: Psychology Press.
Bogar, C. B., & Hulse‐Killacky, D. (2006). Resiliency determinants and resiliency processes among female adult survivors of childhood sexual abuse. Journal of Counseling & Development, 84(3), 318-327.
Bonanno, G. A. (2008). Loss, trauma, and human resilience: Have we underestimated the human capacity to thrive after extremely aversive events?
Booth, A., & Edwards, J. N. (1985). Age at marriage and marital instability. Journal of Marriage and the Family, 67-75.
Booth, A., Johnson, D., & Edwards, J. N. (1983). Measuring marital instability. Journal of Marriage and the Family.
Brand, H. J., & Coetzer, M. A. (1994). Parental response to their child's hearing impairment. Psychological reports, 75(3), 1363-1368.
Brooks, R. B. (1994). Children at risk: fostering resilience and hope. American journal of orthopsychiatry, 64(4), 545.
Brown, S. L., Sanchez, L. A., Nock, S. L., & Wright, J. D. (2006). Links between premarital cohabitation and subsequent marital quality, stability, and divorce: A comparison of covenant versus standard marriages. Social Science Research, 35(2), 454-470.
Bubbico, L., Rosano, A., & Spagnolo, A. (2007). Prevalence of prelingual deafness in Italy. Acta otorhinolaryngologica italica, 27(1), 17.
Cherlin, A. (2009). Marriage, divorce, remarriage: Harvard University Press.
Connor, K. M., & Davidson, J. R. (2003). Development of a new resilience scale: The Connor‐Davidson resilience scale (CD‐RISC). Depression and anxiety, 18(2), 76-82.
Cooper, C. E., McLanahan, S. S., Meadows, S. O., & Brooks‐Gunn, J. (2009). Family structure transitions and maternal parenting stress. Journal of Marriage and Family, 71(3), 558-574.
Correa, V. I., Bonilla, Z. E., & Reyes-MacPherson, M. E. (2011). Support networks of single Puerto Rican mothers of children with disabilities. Journal of Child and Family Studies, 20(1), 66-77.
Dalzell, J., Nelson, H., Haigh, C., Williams, A., & Monti, P. (2007). Involving families who have deaf children using a Family Needs Survey: a multi‐agency perspective. Child: care, health and development, 33(5), 576-585.
Dempsey, I., Keen, D., Pennell, D., O’Reilly, J., & Neilands, J. (2009). Parent stress, parenting competence and family-centered support to young children with an intellectual or developmental disability. Research in Developmental Disabilities, 30(3), 558-566.
DesGeorges, J. (2003). Family perceptions of early hearing, detection, and intervention systems: Listening to and learning from families. Mental retardation and developmental disabilities research reviews, 9(2), 89-93.
Diener, E. (2006). Guidelines for national indicators of subjective well-being and ill-being. Applied Research in Quality of Life, 1(2), 151-157.
Diener, E., Oishi, S., & Lucas, R. E. (2003). Personality, culture, and subjective well-being: Emotional and cognitive evaluations of life. Annual review of psychology, 54(1), 403-425.
Dockray, S., & Steptoe, A. (2010). Positive affect and psychobiological processes. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 35(1), 69-75.
Duvall, E. R. M., & Miller, B. C. (1985). Marriage and family development.
Dyson, L. L. (1997). Fathers and mothers of school-age children with developmental disabilities: Parental stress, family functioning, and social support. American Journal on Mental Retardation, 102(3), 267-279.
El-Sheikh, M., & Harger, J. (2001). Appraisals of marital conflict and children's adjustment, health, and physiological reactivity. Developmental Psychology, 37(6), 875.
Endler, N. S. (1996). Handbook of coping: Theory, research, applications (Vol. 195): John Wiley & Sons Inc.
Falakaflaki, S., & Kalantarkousheh, S. M. Depression, Anxiety, and Stress among Mothers of Healthy Children and Mothers of Children with Cochlear Implants.
Folkman, S. (1984). Stress, appraisal, and coping: Springer Publishing Company LLC.
Friborg, O., Hjemdal, O., Rosenvinge, J. H., & Martinussen, M. (2003). A new rating scale for adult resilience: What are the central protective resources behind healthy adjustment? International journal of methods in psychiatric research, 12(2), 65-76.
Garmezy, N. (1985). Stress-resistant children: The search for protective factors. Recent research in developmental psychopathology, 4, 213-233.
Goldthorpe, J. E. (1987). Family life in Western societies: A historical sociology of family relationships in Britain and North America: Cambridge University Press Cambridge.
Granqvist, P., & Kirkpatrick, L. A. (2004). RESEARCH:" Religious Conversion and Perceived Childhood Attachment: A Meta-Analysis". The International Journal for the Psychology of Religion, 14(4), 223-250.
Greeff, A. P., & Loubser, K. (2008). Spirituality as a resiliency quality in Xhosa-speaking families in South Africa. Journal of Religion and Health, 47(3), 288-301.
Gregory, S. (1995). Deaf young people and their families: Developing understanding: Cambridge University Press.
Griffith, D. (2007). A New Year’s resolution for your emotional health.
Grøholt, E.-K., Stigum, H., Nordhagen, R., & Köhler, L. (2003). Is parental sense of coherence associated with child health? The European Journal of Public Health, 13(3), 195-201.
Hahlweg, K., & Richter, D. (2010). Prevention of marital instability and distress. Results of an 11-year longitudinal follow-up study. Behaviour research and therapy, 48(5), 377-383.
Hatzmann, J., Maurice-Stam, H., Heymans, H., & Grootenhuis, M. A. (2009). A predictive model of Health Related Quality of life of parents of chronically ill children: the importance of care-dependency of their child and their support system. Health Qual Life Outcomes, 7(7), 72-79.
Hauser, R. M., Springer, K. W., & Pudrovska, T. (2005). Temporal structures of psychological well-being: continuity or change. Paper presented at the Meetings of the Gerontological Society of America, Orlando, Florida.
Heiman, T. (2002). Parents of children with disabilities: Resilience, coping, and future expectations. Journal of Developmental and Physical Disabilities, 14(2), 159-171.
Henggeler, S. W., Watson, S. M., Whelan, J. P., & Malone, C. M. (1990). The adaptation of hearing parents of hearing-impaired youths. American annals of the deaf, 135(3), 211-216.
Hill, H. D., Morris, P., Gennetian, L. A., Wolf, S., & Tubbs, C. (2013). The Consequences of Income Instability for Children's Well‐Being. Child Development Perspectives, 7(2), 85-90.
Hindley, P. A. (2005). Mental health problems in deaf children. Current Paediatrics, 15(2), 114-119.
Hintermair, M. (2006). Parental resources, parental stress, and socioemotional development of deaf and hard of hearing children. Journal of Deaf Studies and Deaf Education, 11(4), 493-513.
Horton, T. V., & Wallander, J. L. (2001). Hope and social support as resilience factors against psychological distress of mothers who care for children with chronic physical conditions. Rehabilitation psychology, 46(4), 382.
Howe, D. (2006). Disabled children, parent–child interaction and attachment. Child & Family Social Work, 11(2), 95-106.
Jackson, D., Firtko, A., & Edenborough, M. (2007). Personal resilience as a strategy for surviving and thriving in the face of workplace adversity: a literature review. Journal of advanced nursing, 60(1), 1-9.
ADDIN EN.REFLIST Jackson, C. W., Wegner, J. R., & Turnbull, A. P. (2010). Family quality of life following early identification of deafness. Language, speech, and hearing services in schools, 41(2), 194-205.
Johnson, K. L. (1998). Measuring the spirit and spiritual attributes of resiliency. Department of Health Promotion and Education, University of Utah.
Jones, E. G. (1996). Deaf and hearing mothers' interactions with normally hearing infants and toddlers. Journal of pediatric nursing, 11(1), 45-51.
Kalantarkousheh, S., & Navarbafi, F. (2012). Reliability and Exploratory Factor Analysis of Psychological Well-being in a Persian Sample. Science Series Data Report, 4(1).
Kalil, A., Ziol‐Guest, K. M., & Levin Epstein, J. (2010). Nonstandard work and marital instability: Evidence from the National Longitudinal Survey of Youth. Journal of Marriage and Family, 72(5), 1289-1300.
Kaplan, H. B. (2002). Toward an understanding of resilience Resilience and development (pp. 17-83): Springer.
Karademas, E. C. (2007). Positive and negative aspects of well-being: Common and specific predictors. Personality and Individual Differences, 43(2), 277-287.
Kayser, K. (1993). When love dies: The process of marital disaffection: Guilford Press.
Keyes, C. L. (2002). The mental health continuum: From languishing to flourishing in life. Journal of Health and Social Behavior, 207-222.
Kling, K. C., Seltzer, M. M., & Ryff, C. D. (1997). Distinctive late-life challenges: implications for coping and well-being. Psychology and Aging, 12(2), 288.
Knutson, J. F., Johnson, C. R., & Sullivan, P. M. (2004). Disciplinary choices of mothers of deaf children and mothers of normally hearing children. Child abuse & neglect, 28(9), 925-937.
Kruger, L., & Prinsloo, H. (2008). The appraisal and enhancement of resilience modalities in middle adolescents within the school context. South African Journal of Education, 28(2), 241-259.
Kumpfer, K. L. (2002). Factors and processes contributing to resilience Resilience and development (pp. 179-224): Springer.
Kurtzer‐White, E., & Luterman, D. (2003). Families and children with hearing loss: Grief and coping. Mental retardation and developmental disabilities research reviews, 9(4), 232-235.
Larson, J. H., & Holman, T. B. (1994). Premarital predictors of marital quality and stability. Family Relations, 228-237.
ADDIN EN.REFLIST Lazarus, R. S. (1993). Coping theory and research: Past, present, and future. Fifty years of the research and theory of RS Lazarus: An analysis of historical and perennial issues, 366-388.
Lewis, C. A., Maltby, J., & Day, L. (2005). Religious orientation, religious coping and happiness among UK adults. Personality and Individual Differences, 38(5), 1193-1202.
Linley, P. A., & Joseph, S. (2004). Positive psychology in practice: Wiley Online Library.
Luthar, S. S., & Cicchetti, D. (2000). The construct of resilience: Implications for interventions and social policies. Development and psychopathology, 12(4), 857-885.
Magnuson, M., & Hergils, L. (1999). The parents' view on hearing screening in newborns: Feelings, thoughts and opinions on otoacoustic emissions screening. Scandinavian audiology, 28(1), 47-56.
Manning, W. D., & Cohen, J. A. (2012). Premarital cohabitation and marital dissolution: An examination of recent marriages. Journal of Marriage and Family, 74(2), 377-387.
Mason, A., & Mason, M. (2007). Psychologic impact of deafness on the child and adolescent. Primary Care: Clinics in Office Practice, 34(2), 407-426.
Masten, A. S. (2005). Ordinary magic: Resilience processes in development. Annual Progress in Child Psychiatry and Child Development 2002, 115.
Masten, A. S., Best, K. M., & Garmezy, N. (1990). Resilience and development: Contributions from the study of children who overcome adversity. Development and psychopathology, 2(04), 425-444.
Meinzen-Derr, J., Lim, L. H., Choo, D. I., Buyniski, S., & Wiley, S. (2008). Pediatric hearing impairment caregiver experience: impact of duration of hearing loss on parental stress. International journal of pediatric otorhinolaryngology, 72(11), 1693-1703.
Mitchell, D. B., & Hauser-Cram, P. (2008). The well-being of mothers of adolescents with developmental disabilities in relation to medical care utilization and satisfaction with health care. Research in Developmental Disabilities, 29(2), 97-112.
Most, T., & Zaidman-Zait, A. (2001). The needs of parents of children with cochlear implants. Volta Review, 103(2).
ADDIN EN.REFLIST Movallali, G., & Nemati, S. (2010). Difficulties in parenting hearing-impaired children. Audiology, 18(1).
Murphy, N., Christian, B., Caplin, D., & Young, P. (2007). The health of caregivers for children with disabilities: caregiver perspectives. Child: care, health and development, 33(2), 180-187.
Musick, K., & Meier, A. (2010). Are both parents always better than one? Parental conflict and young adult well-being. Social Science Research, 39(5), 814-830.
Myers, D. G., & Diener, E. (1995). Who is happy? Psychological science, 6(1), 10-19.
Neff, P. E. (2010). Fathering an ADHD Child: An Examination of Paternal Well‐being and Social Support*. Sociological inquiry, 80(4), 531-553.
Noone, S. J., & Hastings, R. P. (2009). Building psychological resilience in support staff caring for people with intellectual disabilities Pilot evaluation of an acceptance-based intervention. Journal of Intellectual Disabilities, 13(1), 43-53.
Northern, J. L., & Downs, M. P. (2002). Hearing in children: Lippincott Williams & Wilkins.
Olsson, C. A., Bond, L., Burns, J. M., Vella-Brodrick, D. A., & Sawyer, S. M. (2003). Adolescent resilience: A concept analysis. Journal of adolescence, 26(1), 1-11.
Pargament, K. I. (2002). The bitter and the sweet: An evaluation of the costs and benefits of religiousness. Psychological inquiry, 13(3), 168-181.
Pargament, K. I., Smith, B. W., Koenig, H. G., & Perez, L. (1998). Patterns of positive and negative religious coping with major life stressors. Journal for the scientific study of religion, 710-724.
Paster, A., Brandwein, D., & Walsh, J. (2009). A comparison of coping strategies used by parents of children with disabilities and parents of children without disabilities. Research in Developmental Disabilities, 30(6), 1337-1342.
Peleg, O. (2008). The relation between differentiation of self and marital satisfaction: what can be learned from married people over the course of life? The american Journal of family therapy, 36(5), 388-401.
Perkins, D. F., & Jones, K. R. (2004). Risk behaviors and resiliency within physically abused adolescents. Child abuse & neglect, 28(5), 547-563.
Plessow-Wolfson, S., & Epstein, F. (2005). The experience of story reading: deaf children and hearing mothers' interactions at story time. American annals of the deaf, 150(4), 369-378.
Pottie, C. G., & Ingram, K. M. (2008). Daily stress, coping, and well-being in parents of children with autism: a multilevel modeling approach. Journal of Family Psychology, 22(6), 855.
Quittner, A. L., Barker, D. H., Cruz, I., Snell, C., Grimley, M. E., Botteri, M., et al. (2010). Parenting stress among parents of deaf and hearing children: associations with language delays and behavior problems. Parenting: Science and Practice, 10(2), 136-155.
Remine, M. D., & Brown, P. M. (2010). Comparison of the prevalence of mental health problems in deaf and hearing children and adolescents in Australia. Australian and New Zealand Journal of Psychiatry, 44(4), 351-357.
Rieffe, C., & Terwogt, M. M. (2006). Anger communication in deaf children. Cognition and emotion, 20(8), 1261-1273.
Robbins, B. D. (2008). What is the good life? Positive psychology and the renaissance of humanistic psychology. The Humanistic Psychologist, 36(2), 96-112.
Rutter, M. (1979). Protective factors in children's responses to stress and disadvantage. Annals of the Academy of Medicine, Singapore, 8(3), 324.
Rutter, M. (1985). Resilience in the face of adversity. British journal of psychiatry, 147(1), 598-611.
Ryff, C. D. (1989). Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of personality and social psychology, 57(6), 1069.
Ryff, C. D., & Keyes, C. L. M. (1995). The structure of psychological well-being revisited. Journal of personality and social psychology, 69(4), 719.
Ryff, C. D., Love, G. D., Essex, M. J., & Singer, B. (1998). Resilience in adulthood and later life Handbook of aging and mental health (pp. 69-96): Springer.
Ryff, C. D., & Singer, B. (1998). The contours of positive human health. Psychological inquiry, 9(1), 1-28.
Samson, A., Siam, H., & Lavigne, R. (2007). Psychosocial adaptation to chronic illness: description and illustration of an integrated task-based model. Interventions, 127, 16-28.
Schafer, R. B., Wickrama, K., & Keith, P. M. (1998). Stress in Marital Interaction and Change in Depression A Longitudinal Analysis. Journal of Family Issues, 19(5), 578-594.
Schlesinger, B. (1983). Lasting and functioning marriages in the 1980's. Canadian Journal of Community Mental Health (Revue canadienne de santé mentale communautaire), 2(2), 45-56.
Seligman, M. E. Learned optimism, 1991. AA Knopf, New York.
Seligman, M. E., & Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology: An introduction (Vol. 55): American Psychological Association.
Senol-Durak, E., & Ayvasik, H. B. (2010). Factors associated with posttraumatic growth among myocardial infarction patients: Perceived social support, perception of the event and coping. Journal of clinical psychology in medical settings, 17(2), 150-158.
Shaw, A., Joseph, S., & Linley, P. A. (2005). Religion, spirituality, and posttraumatic growth: A systematic review. Mental Health, Religion & Culture, 8(1), 1-11.
Snyder, C. R. (2000). The past and possible futures of hope. Journal of Social and Clinical Psychology, 19(1), 11-28.
Steensma, H., Heijer, M. D., & Stallen, V. (2006). Research note: effects of resilience training on the reduction of stress and depression among Dutch workers. International quarterly of community health education, 27(2), 145-159.
Steinberg, A. G., Davila, J. R., Collazo, J., Loew, R. C., & Fischgrund, J. E. (1997). " A Little Sign and a Lot of Love...": Attitudes, Perceptions, and Beliefs of Hispanic Families with Deaf Children. Qualitative Health Research, 7(2), 202-222.
Steinhardt, M., & Dolbier, C. (2008). Evaluation of a resilience intervention to enhance coping strategies and protective factors and decrease symptomatology. Journal of American College Health, 56(4), 445-453.
Strohschein, L. (2005). Parental divorce and child mental health trajectories. Journal of Marriage and Family, 67(5), 1286-1300.
Swanepoel, D., & Almec, N. (2008). Maternal views on infant hearing loss and early intervention in a South African community. International journal of audiology, 47(S1), S44-S48.
Sween, M. (2011). Marital conflict, negative temperament and problem behaviors of children: A test of stability and variability across time.
Tix, A. P., & Frazier, P. A. (1998). The use of religious coping during stressful life events: main effects, moderation, and mediation. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 66(2), 411.
ADDIN EN.REFLIST Tov, W., & Diener, E. (2008). The well-being of nations: Linking together trust, cooperation, and democracy. Cooperation: The political psychology of effective human interaction, 323-342.
Tugade, M. M., & Fredrickson, B. L. (2007). Regulation of positive emotions: Emotion regulation strategies that promote resilience. Journal of Happiness Studies, 8(3), 311-333.
Vaccari, C., & Marschark, M. (1997). Communication between Parents and Deaf Children: Implications for Social‐emotional Development. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 38(7), 793-801.
Van Eldik, T., Treffers, P. D., Veerman, J. W., & Verhulst, F. C. (2004). Mental health problems of deaf Dutch children as indicated by parents' responses to the child behavior checklist. American annals of the deaf, 148(5), 390-395.
Waite, L. J., Luo, Y., & Lewin, A. C. (2009). Marital happiness and marital stability: Consequences for psychological well-being. Social Science Research, 38(1), 201-212.
Waller, W., & Hill, R. (1951). The family: a dynamic interpretation.
Walsh, F. (2006). Strengthening family resilience: Guilford Press.
Weisel, A., Most, T., & Michael, R. (2007). Mothers' stress and expectations as a function of time since child's cochlear implantation. Journal of Deaf Studies and Deaf Education, 12(1), 55-64.
White, B., Driver, S., & Warren, A. M. (2010). Resilience and indicators of adjustment during rehabilitation from a spinal cord injury. Rehabilitation psychology, 55(1), 23.
Young, A. (2003). Parenting and Deaf Children: A Psycho-Social Literature-Based Framework: National Deaf Children's Society.
Zaidman-Zait, A. (2008). Everyday problems and stress faced by parents of children with cochlear implants. Rehabilitation psychology, 53(2), 139.
Zika, S., & Chamberlain, K. (1987). Relation of hassles and personality to subjective well-being. Journal of personality and social psychology, 53(1), 155.
Ziv, A., & Gadish, O. (1990). Humor and giftedness. Journal for the Education of the Gifted, 13(4), 332-345.