مبانی نظری و پیشینه تحقیق عملکرد مالی و سودآوری (فصل 2)

مبانی نظری و پیشینه تحقیق عملکرد مالی و سودآوری (فصل 2) (docx) 85 صفحه


دسته بندی : تحقیق

نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحات: 85 صفحه

قسمتی از متن Word (.docx) :

فصل دوم: ادبیات تحقیق ۲-۱. مقدمّه فصل دوم هر پایان نامه به طور معمول اختصاص به بررسی ادبیات تحقیق موضوع و همچنین پیشینه تحقیقات انجام شده دارد که پیرامون این قضیه جزئیات این فصل شامل موارد زیر است؛ ابتدا در تشریح ادبیات تحقیق؛ هدف و مفهوم از گزارشگری مالی، استفادهکنندگان و نوع نیاز اطلاعاتی، مفهوم ارزیابی عملکرد مالی و انواع معیارهای ارزیابی عملکرد مالی به تفکیک مورد تشریح قرار گرفتهاند. سپس مفاهیم مربوط به معیارهای سود آوری شرکت، ارزش بازار شرکت و همچنین سیاست تقسیم سود شرکت به تفضیل مورد تشریح قرار گرفته است و در ادامه نقش مدیریت در گزارشگری، مفهوم مدیریت سود و روشها و انگیزه های و ابزار اندازهگیری مدیریت سود که خود تشریحی از اقلام تعهدی اختیاری و کیفیت این اقلام است به همراه جزئیات آن مورد تشریح قرار گرفته است. در انتها نیز پیشینه تحقیقات داخلی و خارجی انجام شده مورد اشاره قرار گرفته شده است. ۲-۲. اهداف گزارشگری مالی صورتهای مالی گزارشهای حسابداری هستند که توسط یک شرکت به طور دورهای (معمولا سه ماه یا سالیانه) منتشر میشوند اطلاعات عملکردی گذشته و همچنین تصویری از داراییهای شرکت و تأمین مالی برای آن داراییها را ارائه میدهند ADDIN EN.CITE Berk20125218(Berk, DeMarzo, and Harford 2012, 18)52525Jonathan Berk Peter DeMarzo Jarrad HarfordIntroduction to financial statement analysisFundamentals of corporate ficance23-582
2
2012Pearson Education978-0-13-214823-8(بِرک و همکاران 2012: 18). این موضوع برای شرکتهای سهامی عام که با توجه به شرایط و قوانین وضع شده هر کشور ملزم به ارائه و بایگانی اطلاعات خود در کمسیون اوراق بهادار و بورسمربوطهشان هستند مصداق دارد که در این بین می بایست گزارشهای حسابداری با توجه به یک سری اهداف تهیه شودند که بر این اساس مبانی نظری گزارشگری مالی ایران اطلاعات ارائه شده توسط سیستم حسابداری تنها هنگامی میتواند در فرایند تصمیمگیریهای اقتصادی استفادهکنندگان مفید واقع شده مورد استفاده قرار گیرد که از حداقل استانداردهای لازم برخوردار باشد، این استانداردهای دستوری،"ویژگیهای کیفی"اطلاعات حسابداری نامیده شده میتوانند بر میزان سودمندی اطلاعات بیفزایند ADDIN EN.CITE اعتمادی1391305102(اعتمادی, مومنی, and فرج.زاده.دهکردی 1391, 102)30530517<style face="normal" font="default" size="100%"> </style><style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">مدیریت سود ،چگونه کیفیت سود شرکت ها را تحت تاثیر قرار می دهد؟ شماره 2</style>مجله پزوهش های حسابداری مالی(اعتمادی و همکاران 1391: 102) .یعنی به نوعی هدف گزارشگری مالی، فراهم آوردن اطلاعاتی است که سرمایهگذاران، بستانکاران و سایر استفادهکنندگان را در اتخاذ تصمیمات اقتصادی یاری رساند(اعتمادی و همکاران 1391: 102). ۲-۳. استفادهکنندگان از اطلاعات مالی استفادهکنندگان صورتهای مالی به اشخاصی اطلاق میشود که جهت رفع نیازهای اطلاعاتی متفاوت خود از صورتهای مالی استفاده میکنند، و با تجزیه و تحلیل این گزارشهای مالی قضاوتهای خود را از عملکرد مالی شرکتها انجام و در نهایت اقدام به تصمیمگیریهای اقتصادی میکنند. گروههای اصلی استفادهکننده از صورتهای مالی شامل سرمایهگذاران (اعم از سرمایهگذاران بالفعل و بالقوه)، اعتبار دهندگان(اعطا کنندگان تسهیلات مالی)، بستانکاران تجاری، تحلیلگران مالی و در نهایت مدیران شرکتها هستند. سرمایهگذاران؛ به عنوان تأمین کنندگان سرمایه متضمن ریسک واحد تجاری و مشاورین آنها به اطلاعاتی در مورد ریسک ذاتی و بازده سرمایهگذاریهای خود می باشند. اینان به اطلاعاتی نیار دارند که بر اساس آن بتوانند در مورد خرید، نگهداری یا فروش سهام تصمیمگیری نمایند و عملکرد مدیریت واحد تجاری و توان واحد تجاری را در جهت پرداخت سود سهام مورد ارزیابی قرار دهند ADDIN EN.CITE سازمان.حسابرسی181756(سازمان.حسابرسی, 756)18118158<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">مفاهیم نظری گزارشگری مالی(پیوست استاندارادهای حسابداری</style><style face="normal" font="default" size="100%">)</style>(سازمان حسابرسی: 756). اعطا کنندگان تسهیلات مالی؛ علاقهمند به اطلاعاتی هستند که بر اساس آن بتوانند توان واحد تجاری را در بازپرداخت به موقع اصل و متفرعات تسهیلات دریافتی ارزیابی کنند ADDIN EN.CITE سازمان.حسابرسی181756(756)18118158<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">مفاهیم نظری گزارشگری مالی(پیوست استاندارادهای حسابداری</style><style face="normal" font="default" size="100%">)</style>(756). بستانکاران تجاری؛ در غالب فروشندگان کالا و خدمات، برعکس اعطاکنندگان تسهیلات مالی به وضعیت واحد تجاری در کوتاه مدت علاقهمند هستند مگر آنکه واحد تجاری از مشتریان عمده آنان بوده و ادامه فعالیت آنان به تداوم معاملات با واحد تجاری متکی باشد ADDIN EN.CITE سازمان.حسابرسی181757(757)18118158<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">مفاهیم نظری گزارشگری مالی(پیوست استاندارادهای حسابداری</style><style face="normal" font="default" size="100%">)</style>(757). تحلیلگران مالی؛ از آنجا که گاهاً سرمایهگذاران خود تجزیه و تحلیل صورتهای مالی را انجام میدهند، اما اغلب به گزارش تحلیلهای مالی کارشناسان(تحلیلگران) که در شرکتهای کارگزاری بورس و شرکتهای سرمایهگذاری فعالیت میکنند اتکا میکنند ADDIN EN.CITE Lasher20083264(Lasher 2008, 64)32325William R. LasherCash flows and financial analysisPractical financial management63-97Fifth
3
2008South-Western Cengage Learning(لَشِر 2008: 64)، واین موضوعباعث میشود تحلیلگران مالی با در نظر داشتن ارتباط مستقیم از فعالیت شغلیشان با این گزارشها به عنوان یکی از استفادهکنندگان اصلی ازصورتهای مالی محسوب شوند. مدیران؛ شرکتها به عنوان آخرین گروه از استفادهکنندگان از صورتهای مالی که خود مسئول تهیه و ارائه این گزارشها هستند، توجه خاصی به این گزارشهای میکنند مبنی بر اینکه آنها با بررسی نتایج به دنبال نقاط ضعف و قوت عملکرد خود هستند و این فرآیند به آنها نشان میدهد که در کجا بیشتر تلاش کرده تا اینکه بتوانند مشکلات را حل و عملکردشان را بهبود دهند ADDIN EN.CITE Lasher20083264(Lasher 2008, 64)32325William R. LasherCash flows and financial analysisPractical financial management63-97Fifth
3
2008South-Western Cengage Learning(لَشِر 2008: 64) . ۲-۴. مفهوم ارزیابی عملکرد مالی سنجش از میزان موفقیت یا عدم موفقیت هر فعالیتی دارای ارزش بازخوردی و بازنگری خیلی با اهمیتی است مبنی بر اینکه؛ ارزش بازخوردی مربوط به ارزیابی تصمیمات اتخاذ شده گذشته و ارزش بازنگری مربوط به ارزیابی تصمیمات در حال اتخاذ است. سنجش موفقیت یا عدم موفقیت فعالیتهای یک شرکت در قالب اصطلاح "ارزیابی عملکرد"در دو حیطه مالی و غیر مالی تعریف وشاخهبندی میشود. در حیطه عملکرد مالی شاخصهای مالی و در حیطه عملکرد غیرمالی شاخصهای غیر مالی (شاخصهای تولیدی، شاخصهای بازاریابی، شاخصهای اداری و... ADDIN EN.CITE مهرانی13889294(مهرانی and رسائیان 1388, 94)929217<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">رابطه ارزش افزوده اقتصادی و نسبت های مالی شرکتهای تولیدی بورس اوراق بهادار تهران</style>فصلنامه پژوهشها و سیاستهای اقتصادی93-114(مهرانی و رسائیان 1388: 94) مورد استفاده قرار میگیرند. در حیطه مالی منظور از سنجش عملکرد شرکتها ارزیابی کلی از وضعیت مالی و نتایج عملیات ،به منظور اخذ تصمیمات منطقی است ADDIN EN.CITE طالب.نیا138929825(طالب.نیا and حسین.پور 1389, 25)29829817<style face="normal" font="default" size="100%"> </style><style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">بررسی مقایسه ای کاهش خطای پیش بینی</style><style face="normal" font="default" size="100%"> EPS </style><style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">و</style><style face="normal" font="default" size="100%"> DPS </style><style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">در ارتباط با بازده سهام شرکتها</style>مجله مهندسی مالی و مدیریت پرتفوی مالی(طالب نیا و حسین پور 1389: 25) که به عنوان نیاز مشترک همه استفادهکنندگان از صورتهای مالی مورد توجه است.البته به این مفهوم که هریک از استفادهکنندگاندر تجزیه و تحلیلهای خود از صورتهای مالی شرکتها عملکرد مالی آنها را از طریق معیارهای ارزیابی عملکرد مالی مورد سنجش قرار داده و سپس با نتایج برآمده از آن تصمیمگیریهای نهایی خود را انجام میدهند. ۲-۵. انواع معیارهای ارزیابی عملکرد مالی با توجه به اینکه سود حسابداری که با استفاده از سیستم تعهدی تهیه میشود،از نظر بسیاری از استفادهکنندگان از صورتهای مالی ،ابزاری برای سنجش عملکرد شرکتها محسوب میشود ADDIN EN.CITE طالب.نیا138929825(طالب.نیا and حسین.پور 1389, 25)29829817<style face="normal" font="default" size="100%"> </style><style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">بررسی مقایسه ای کاهش خطای پیش بینی</style><style face="normal" font="default" size="100%"> EPS </style><style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">و</style><style face="normal" font="default" size="100%"> DPS </style><style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">در ارتباط با بازده سهام شرکتها</style>مجله مهندسی مالی و مدیریت پرتفوی مالی(طالب نیا و حسین پور 1389: 25)اما این سنجش و ارزیابی عملکرد می بایست از جنبه های مختلف مورد بررسی قرار گیرد که در این رابطه تحلیلگران مالی جهت نظم بخشیدن به نیازه ای مختلف استفاده کنندگان در رابطه با مفهوم ارزیابی کلی از وضعیت مالی ونتایج عملیات به محاسبه تعدادی از نسبتهای مالی می پردازند که این نسبتها به نوعی نکات قوّت و ضعف شرکتها را خلاصه میکنند ADDIN EN.CITE A.Brealey200331817(A.Brealey and Meyers 2003, 817)31315Richard A.Brealey Stewart C. MeyersFinancial analysis and planningPrincipals of corporate finance816-838
29
2003McGraw-Hill(برِلی و مِیِر 2003: 817)، که در مفهوم کلی این نسبتهای مالی محاسبه شده به همراه ارقام نهایی هریک از گزارشهای مالی به عنوان معیارهای ارزیابی عملکرد مالی شرکتها محسوب میشوند. در یک دستهبندی کلی، معیارهای ارزیابی عملکرد مالی به طور معمول در دوسته کلی اعم از معیارهای سنتی و معیارهای توسعه یافته نوظهور تقسیم میشوند و از آنجا که معیارهای سنتی با تاکید بر سود حسابداری هستند به عنوان معیارهای حسابداری و معیارهای توسعه یافته نوظهور که با تاکید به سود اقتصادی هستند به عنوان معیارهای اقتصادی نام برده میشوند ۲-۶. معیارهای حسابداری ارزیابی عملکرد مالی معیارهای حسابداری ارزیابی عملکرد شامل مواردی از قبیل سود خالص شرکت و سایر ارقام از گزارشهای مالی به همراه نسبتهای مالی محاسبه شده است، که این نسبتهای مالی با توجه به موضوعیت خود در پنج طبقه ADDIN EN.CITE Lasher20083283(Lasher 2008, 83)32325William R. LasherCash flows and financial analysisPractical financial management63-97Fifth
3
2008South-Western Cengage Learning(لَشِر 2008: 83). اعم از نسبتهای نقدینگی، نسبتهای مربوط به مدیریت داراییها، نسبتهای مربوط به مدیریت بدهیها، نسبتهای سودآوری و نسبتهای قیمت بازار تفکیک میشوند.که در یک تعریف کوتاه به شرح زیر می باشند؛ ۲-۶-۱. سود خالص سود خالص به عنوان رقم انتهایی در صورت حساب سود وزیان، به عنوان معیاری از سودآوری شرکت در طی یک دوره محسوب می شود ADDIN EN.CITE Berk20125233(Berk, DeMarzo, and Harford 2012, 33)52525Jonathan Berk Peter DeMarzo Jarrad HarfordIntroduction to financial statement analysisFundamentals of corporate ficance23-582
2
2012Pearson Education978-0-13-214823-8(برک و همکاران 2012: 33) و نشاندهنده مجموع درآمدها از حقوق صاحبان سهام یک شرکتاست ADDIN EN.CITE Berk20125234(34)52525Jonathan Berk Peter DeMarzo Jarrad HarfordIntroduction to financial statement analysisFundamentals of corporate ficance23-582
2
2012Pearson Education978-0-13-214823-8(34) و به عنوان یکی از با اهمیتترین معیارهای ارزیابی عملکرد مالی مورد توجه بسیاری از استفادهکنندگان است از این بابت که این رقم در محاسبه بسیاری از معیارهای ارزیابی عملکرد مالی استفاده میشود. ۲-۶-۲. نسبتهای نقدینگی نسبتهای نقدینگی از جمله معیارهایی هستند که توانایی شرکت را در پرداخت بدهیهای کوتاه مدت ارزیابی میکنند ADDIN EN.CITE Delen2013173970(Delen, Kuzey, and Uyar 2013, 3970)171717Delen, DursunKuzey, CemilUyar, AliMeasuring firm performance using financial ratios: A decision tree approachExpert Systems with ApplicationsExpert Systems with Applications3970-39834010Firm performanceFinancial ratiosExploratory factor analysisDecision treesSensitivity analysis20138//0957-4174http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0957417413000158http://dx.doi.org/10.1016/j.eswa.2013.01.012(دیلِن و همکاران 2013: 3970)، و از توجهات اصلی، وام دهندگان و تأمین کنندگانی بشمار میرود یعنی کسانی که کالاها و خدمات را به صورت نسیه به شرکت ارائه مینمایند ADDIN EN.CITE Lasher20083283(Lasher 2008, 83)32325William R. LasherCash flows and financial analysisPractical financial management63-97Fifth
3
2008South-Western Cengage Learning(لَشِر 2008: 83). از جمله این نسبتها می توان به نسبت جاری و نسبت آنی اشاره کرد. ۲-۶-۳. نسبتهای مربوط به مدیریت داراییها این نسبتها بیان کننده بهرهوری بنیادی یک شرکت هستند، که بوسیله آن آغاز فعالیت میکند ADDIN EN.CITE Lasher20083284(Lasher 2008, 84)32325William R. LasherCash flows and financial analysisPractical financial management63-97Fifth
3
2008South-Western Cengage Learning(لَشِر 2008: 84)،که به تعریفی میزان موفقیت یک شرکت در ایجاد درآمد از طریق داراییهای مصرفی، دریافت مطالبات و فروش سرمایهگذاری ارزیابی میکنند ADDIN EN.CITE Delen2013173970(Delen, Kuzey, and Uyar 2013, 3970)171717Delen, DursunKuzey, CemilUyar, AliMeasuring firm performance using financial ratios: A decision tree approachExpert Systems with ApplicationsExpert Systems with Applications3970-39834010Firm performanceFinancial ratiosExploratory factor analysisDecision treesSensitivity analysis20138//0957-4174http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0957417413000158http://dx.doi.org/10.1016/j.eswa.2013.01.012(دیلِن و همکاران 2013: 3970). از جمله این نسبتها میتوان به متوسط دوره وصول مطالبات، گردش کالا، گردش دارایی ثابت و گردش مجموع داراییها اشاره کرد که مشتمل بر ترکیبی از اطلاعات ترازنامه و صورت سود و زیان هستند. ۲-۶-۴. نسبتهای مربوط به مدیریت بدهیها این نسبتها نشان میدهند که یک شرکت چطور از وجوه نقد افراد جهت منافع خود استفاده میکند ADDIN EN.CITE Lasher20083287(Lasher 2008, 87)32325William R. LasherCash flows and financial analysisPractical financial management63-97Fifth
3
2008South-Western Cengage Learning(لَشِر 2008: 87). به بیان دیگر نشاندهنده میزان بدهی ADDIN EN.CITE A.Brealey200129135(A.Brealey, Meyers, and Marcus 2001, 135)29295Richard A.Brealey Stewart C. Meyers Alen J. MarcusFinancial Statement Analysisfundumental of corporate finance133-155third
in section two
2001McGraw-Hill0-07-553109-71(برِلی و همکاران 2001: 135) و سنجشی از میزان اهرم مالی استفاده شده توسط شرکت هستند ADDIN EN.CITE A.Brealey200129138(138)29295Richard A.Brealey Stewart C. Meyers Alen J. MarcusFinancial Statement Analysisfundumental of corporate finance133-155third
in section two
2001McGraw-Hill0-07-553109-71(138). از جمله این نسبتها میتوان به نسبت بدهی، پوشش بهره، پوشش وجه نقد و پوشش مخارج ثابت اشاره کرد. ۲-۶-۵. نسبتهای سودآوری نسبتهای سودآوری از مهمترین معیارهای اندازهگیری موفقیت شرکت در کسب سود هستند به نوعی که، این نسبتها میزان توانایی ایجاد سود یک شرکت را بر مبنای فروش، حقوق صاحبان سهام و داراییهای آن ارزیابی میکنند ADDIN EN.CITE Delen2013173970(Delen, Kuzey, and Uyar 2013, 3970)171717Delen, DursunKuzey, CemilUyar, AliMeasuring firm performance using financial ratios: A decision tree approachExpert Systems with ApplicationsExpert Systems with Applications3970-39834010Firm performanceFinancial ratiosExploratory factor analysisDecision treesSensitivity analysis20138//0957-4174http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0957417413000158http://dx.doi.org/10.1016/j.eswa.2013.01.012(دیلِن و همکاران 2013: 3970). همچنین این نسبتها نشاندهنده تأثیرات ترکیبی از نقدینگی، مدیریت داراییها و بدهیها روی نتایج عملیاتی هستند) ADDIN EN.CITE Ehrhardt20112698(Ehrhardt and Brigham 2011, 98)26265Michael C. EhrhardtEugene F. BrighamAnalysis of financial statementsFinancial management: Theory and practice87-11013
3
2011South-Western Cengage Learningenglishاِرهارت و بیرگِم 2011: 98( و از این جهت برای تمامی استفادهکنندگان حائز اهمیت شایانی هستند. از جمله این نسبتها میتوان به نسبت بازده فروش، بازده دارایی،نسبت بازدهی ارزش ویژه( بازده حقوق صاحبان سهام ) اشاره کرد. ۲-۶-۷. نسبتهای قیمت بازار این نسبتها یک راه اندازهگیری برای ارزش سهام یک شرکت نسبت به سهام دیگر شرکتها است ADDIN EN.CITE Ehrhardt201126100(Ehrhardt and Brigham 2011, 100)26265Michael C. EhrhardtEugene F. BrighamAnalysis of financial statementsFinancial management: Theory and practice87-11013
3
2011South-Western Cengage Learningenglish(اِرهارت و بیرگِم 2011: 100). از آنجا که قیمت سهام منعکس کننده سودآوری شرکت، ریسک شرکت، کیفیت مدیریت و بسیاری از فاکتورهای دیگر است، میتوان گفت این نسبتها شامل معیارهایی هستند که مبتنی بر ارزیابیهای متفاوت از اکثر جنبههای عملکردی یک شرکت است. از جمله این نسبتها میتوان به نسبت قیمت بازر هر سهم به سود هر سهم، نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام(قیمت بازار هر سهم به ارزش دفتری هر سهم) ، بازده درآمدی هر سهم و قیمت بازار هر سهم اشاره کرد. ۲-۷. معیارهای اقتصادی، ارزیابی عملکرد مالی معیارهای اقتصادی از آن جهت که بر مبنای سود اقتصادی محاسبه میشوند در مقابل معیارهای حسابداری که بر مبنای سود حسابداری محاسبه میشوند قرار دارند. مفهوم از سود اقتصای به این معنا است که وقتی شرکتها میخواهند سود خالص(بر مبنای حسابداری) محاسبه کنند ابتدا با درآمد شروع و سپس هزینههای از قبیل هزینه حقوق و دستمزد، مواد اولیه، سربار، مالیات را از آن کسر می کنند. اما یک هزینه وجود دارد که معمولاً کسر نمیشود و آن هزینه سرمایه است ADDIN EN.CITE A.Brealey200331322(A.Brealey and Meyers 2003, 322)31315Richard A.Brealey Stewart C. MeyersFinancial analysis and planningPrincipals of corporate finance816-838
29
2003McGraw-Hill(برِلی و مِیِر 2003: 322) یعنی درست مثل اینکه شرکتها اجازه دارند استهلاک را برای داراییهایی که توسط سرمایهگذاران تأمین مالی شده، را نیز محاسبه نمایند که در تعریف کلی میتوان سود اقتصادی را به مفهوم سود خالص با در نظر گرفتن هزینه سرمایه دانست. همچنین از جمله معیارهای اقتصادی که در ارزیابی عملکرد مالی استفاده میشود میتوان به معیار ارزش افزوده اقتصادی و معیار ارزش افزوده بازار اشاره کرد. ۲-۸. معیارهای سودآوری شرکت همان طور که درابطه با نسبتهای سود آوری اشاره شد معیارهای از قبیل بازده فروش، بازده دارایی، نسبت بازدهی ارزش ویژه ، سود هرسهم و سود تقسیمی هر سهم مورد توجه استفاده کنندگان است که هریک از این نسبتها شرکتها را از جنبه های مختلف سوآوری مورد سنجش قرار میدهد . بازده فروش بازده فروش عبارت است از نسبت سود خالص به فروش خالص. این نسبت یکی از معیارهای بنیادی در سودآوری کلی یک شرکت است که میتواند درک بهتری را از توانایی مدیریت در کنترل اقلام درآمد و هزینه صورت حساب سود و زیان نشان دهد(لَشِر 2008: 90 )، با این تفسیر که بازده فروش برابر با میزان سود عملیاتی است که به ازای هر دلار(ریال) فروش بدست میآید ADDIN EN.CITE Bodie201130635(Bodie, Kane, and Marcus 2011, 635)30305Zvi BodieAlex KaneAlan J. MarcusInvestments627-6559
19
2011McGraw-Hill(بادی و همکاران 2011: 635). سود خالصفروش خالصبازده فروش= بازده دارایی بازده دارایی عبارت است از نسبت سود خالص به مجموع داراییها. این نسبت میزان تأثیر داراییها در جهت ایجاد سود را اندازهگیری میکند، بطوریکه این نسبت درآمد هر دلار(ریال) از داراییها را نشان میدهد ADDIN EN.CITE Ross200353102(Ross, Westerfield, and Jordan 2003, 102)53535Stephen A. RossRandolph W. WesterfieldBradford D. Jordanworking with financial statementFundamentals Of Corporate Finance83-120sixth
3
2003McGraw-Hill0−390−31999−6(راس و همکاران 2003: 102). البته در تفسیر میزان این معیار باید توجه داشت که بالا بودن این نسبت به این معنی نیست که شرکت با خرید دارایی جدید بازده بیشتری از آن میتواند بدست آورد و بالعکس پایین بودن این نسبت دلالت از این ندارد که استفاده دارایی در جای دیگر بهتر است ADDIN EN.CITE A.Brealey200129143(A.Brealey, Meyers, and Marcus 2001, 143)29295Richard A.Brealey Stewart C. Meyers Alen J. MarcusFinancial Statement Analysisfundumental of corporate finance133-155third
in section two
2001McGraw-Hill0-07-553109-71(برِلی و همکاران 2001: 143). سود خالصمجموع داراییها بازده دارایی= نسبت بازدهی ارزش ویژه نسبت بازدهی ارزش ویژه(بازده حقوق صاحبان سهام) عبارت است از نسبت سود خالص به حقوق صاحبان سهام(میانگین، ابتدا یا انتها)، این نسبت یکی از دو فاکتوری است که در مشخص کردن نرخ رشد درآمدهای شرکت است(بادی و همکاران 2011: 633)، که مدیران مالی و تحلیلگران از آن برای ارزیابی بازده سرمایهگذاری شرکت از طریق مقایسه سود خالص شرکت با سرمایهگذاریهایشان استفاده میکنند) ADDIN EN.CITE Berk20125237(Berk, DeMarzo, and Harford 2012, 37)52525Jonathan Berk Peter DeMarzo Jarrad HarfordIntroduction to financial statement analysisFundamentals of corporate ficance23-582
2
2012Pearson Education978-0-13-214823-8 بِرک و همکاران 2012: 37(. همچنین این نسبت سود خالص رابه عنوان درصدی از از حقوق صاحبان سهام بیان میکند ADDIN EN.CITE Lasher20083290(Lasher 2008, 90)32325William R. LasherCash flows and financial analysisPractical financial management63-97Fifth
3
2008South-Western Cengage Learning(لَشِر 2008: 90). سود خالصمیانگین حقوق صاحبان سهامبازده حقوق صاحبان سهام= سود هرسهم سود هر سهم یا عایدی هر سهم عبارت است از نسبت سود خالص به تعداد سهام شرکت. این نسبت میزان سود خالص بدست آمده از هر سهم عادی را اندازهگیری مینماید ADDIN EN.CITE Kieso2013170246(Kieso, Weygandt, and Warfield 2013, 246)1701705Donald E. KiesoJerry J. WeygandtTerry D. WarfieldFinancial Accounting and Accounting StandardsIntermediate AccountingFifteenth
1
2013Wiley(کیسُو و همکاران 2013: 246)، و به عنوان یک معیار بالقوه برای افزایش ثروت سهامدارن و موفقیت مالی سازمان است ADDIN EN.CITE O'Hara200013790(O'Hara and Lazdowski 2000, 90)13713717O'Hara, H. ThomasLazdowski, CathyFinancial indicators of stock price performanceAmerican Business ReviewAmerican Business Review90181STOCK price forecastingCORPORATIONS -- FinanceINVESTMENTS2000University of New Haven School of Business074323482733420Articlehttp://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=buh&AN=2733420&site=ehost-livebuhEBSCOhost(اوهِرا و لازدَوٌسکی 2000: 90). البته باید در نظر داشت که در بعضی کشورهای خارجی چنانچه شرکت اوراق بهادار قابل تبدیل به سهام عادی ویا حق اختیار خرید سهام برای کارمندانش داشته باشد دو نوع سود هر سهم(اصلی و تقلیل یافته) محاسبه میشود. سود هر سهم تقلیل یافته اثر تبدیل اوراق بهادار قابل تبدیل به سهام عادی را نشان میدهد ADDIN EN.CITE بزرگ.اصل1384182170(بزرگ.اصل 1384, 170)1821825<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">ترازنامه و یادداشتهای توضیحی صورتهای مالی</style>
(بزرگ اصل 1384: 170)، همچنین مطابق قانون تجارت ایران (ماده 90) باید شرکتها حداقل 10 درصد از سود خالص را هر سال بین سهامداران توزیع کنند بنابراین در صورت عدم وجود زیان دوره، همواره سود هر سهم میان سهامداران از یک حداقل برخوردار خواهد بود ADDIN EN.CITE مهرانی138892104(مهرانی and رسائیان 1388, 104)929217<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">رابطه ارزش افزوده اقتصادی و نسبت های مالی شرکتهای تولیدی بورس اوراق بهادار تهران</style>فصلنامه پژوهشها و سیاستهای اقتصادی93-114(مهرانی و رسائیان 1388: 104). سود خالصتعداد سهام عادی صادره شده=سهم هر خالص سود سود تقسیمی هر سهم هر سال شرکتها بخشی از سود خالص را مطابق قانون و بخشی را نیز براساس نیاز شرکت نزد خود نگهداری می کنند و مابقی را بین سهامداران تقسیم می نمایند. به مقدار سود اعلامی شرکت در زمان مجمع عمومي عادي ساليانه، که به عنوان سود نقدی آن دوره مالی بین سهامداران توزیع می شود سود تقسیمی هرسهم گفته می شود، که به عبارتی این مبلغ آن بخش از سودی است که پس از کسر مالیات به ازاء هر سهم توسط شرکت به سهامداران پرداخت می گردد. سود نقدی اعلام شده توسط شرکت در زمان مجمع عمومي عادي ساليانهتعداد سهام عادی صادره شده=سهم هر تقسیمی سود البته چون سود تقسیمی هر سهم بخشی از سود هر سهم شرکت می باشد معمولا رقم آن کمتر از مقدار سود هر سهم می باشد و چنانچه اگر تمام سود تقسیم شود آنگاه رقم آن برابر سود هر سهم خواهد بود و در بعضی موارد خاص نیز ممکن است این مقدار بیشتر از سود هر سهم نیز باشد که این مبلغ اضافی معمولا" از محل سود انباشته سالهای قبل تامین می شود . البته این وضعیت اکثرا" نشان دهنده بی برنامه بودن شرکت می باشد چون سود انباشته همان سود سالهای گذشته است که توزیع نشده است و معمولا" جهت انجام برنامه ای خاص در شرکت باقی مانده است و توزیع آن در سالهای بعد نشانه خوبی نیست.) ADDIN EN.CITE گازار368(گازار)36836812<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">سود هر سهم و سود تقسیمی هر سهم</style>گازار( درصد سود تقسیمی عبارت است نسبت سود نقدی تقسیمی بابت هر سهم به سود هر سهم اعلام شده شرکت، این نسبت نشان میدهد که چه نسبت از سود هر سهم بین سرمایه گذاران تقسیم شده است. سود تقسیمی هر سهمسود هر سهم=درصد سود تقسیمی در این رابطه بدیهی است که هر چه چقدر این نسبت بیشتر باشد نشان دهنده این است که شرکتها میزان بیشتری از سود اکتسابی خود را تقسیم نمودهاند ADDIN EN.CITE یحیی.زاده.فر1390300196(یحیی.زاده.فر and عمادی 1390, 196)30030017<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">رابطه میان جریان نقدی آزاد، وضعیت سودآوری و میزان سود تقسیمی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران</style>فصلنامه بورس اوراق بهادار(یحیی زاده فر و عمادی 1390: 196) البته مقدار این نسبت متاثر از عوامل و سیاستهای مختلفی است که میزان بهینه آن را برای شرکت مشخص می کند واین عوامل و سیاستهای مختلف در ادبیات تحقیقی به عنوان سیاستهای تقسیم سودشرکتها یاد میشوند. ۲-۹. معیارهای ارزش بازار شرکت همان طور که درابطه با نسبتهای قیمت بازار اشاره شد می توان معیارهای؛ قیمت بازار هر سهم، نسبت قیمت بازر هر سهم به سود هر سهم، قیمت بازار هر سهم به ارزش دفتری هر سهم ، بازده درآمدی هر سهم را به عنوان معیارهای ارزش بازار شرکت اشاره کرد که مورد توجه بسیاری از استفاده کنندگان می باشد. قیمت بازار هر سهم شرکتها به طور معمول در رابطه به سهام خود دارای دو قیمت می باشند؛ قیمت اسمی و قیمت بازار می باشد. قیمت بازار هر سهم برابر با قیمتی است که ما در بازارهای مالی برای سهام یک شرکت مشاهده می کنیم ADDIN EN.CITE Ehrhardt2011269(Ehrhardt and Brigham 2011, 9)26265Michael C. EhrhardtEugene F. BrighamAnalysis of financial statementsFinancial management: Theory and practice87-11013
3
2011South-Western Cengage Learningenglish(اِرهارت و بیرگِم 2011: 9).که این قیمت به عنوان یکی از ملاک های تصمیم گیری سرمایه گذاران جهت خرید و نیز فروش سهام شرکتها می باشد که با توجه به این معیار مقایسه های تحلیلی در رابطه با این معیار با سایر اطلاعات مالی شرکتها انجام می شود، که به نوعی می توان گفت که ارزش بازار هر سهم منعکس کننده تمامی اطلاعات مربوط باشد آنگاه قیمت سهام قیمت ذاتی یا قیمت بنیادی است ADDIN EN.CITE Ehrhardt2011269(Ehrhardt and Brigham 2011, 9)26265Michael C. EhrhardtEugene F. BrighamAnalysis of financial statementsFinancial management: Theory and practice87-11013
3
2011South-Western Cengage Learningenglish(اِرهارت و بیرگِم 2011: 9). البته باید در نظر داشت که تعیین قیمت سهام یک شرکت معمولا تابع عوامل مختلفی است که از جمله مهمترین آنها می توان به عوامل چون؛ سودآوری شرکت، انتظار سودآوری آتی شرکت منجمله پیش بینی سود هر سهم و شرایط کلان اقتصادی کشور، تغییرات قیمت سهام در سال‌های گذشته ، میزان تولید و فروش یکسان‌، وضعیت خاص صنعت‌، سیاست تقسیم سود سهام، طرح‌های توسعه و افزایش سرمایه‌، ترکیب دارایی‌ها و سرمایه‌گذاری‌های شرکت‌، اعتبار و سابقه شرکت‌، بدهی‌های احتمالی‌، اطلاعات درونی شرکت و شایعات‌، نسبت قیمت به درآمد هر سهم (P/E)، عرضه و تقاضای سهام‌ و بالاخره مدیریت شرکت‌ اشاره کرد که این عوامل از جمله مواردی هستند که به نوعی بر بالا و پایین رفتن قیمت سهام یک شرکت تاثیر‌گذار هستند. نسبت قیمت بازار هر سهم به سود هر سهم نسبت قیمت به سود هرسهم یکی از رایجترین و پر کاربردترین نسبتها برای تجزیه و تحلیل ارزش یک شرکت چه از سوی سرمایه داران جهت سرمایهگذاری و چه از سوی سهامداران از بعد مالکیت شرکت می باشد ADDIN EN.CITE مهرانی13889295(مهرانی and رسائیان 1388, 95)929217<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">رابطه ارزش افزوده اقتصادی و نسبت های مالی شرکتهای تولیدی بورس اوراق بهادار تهران</style>فصلنامه پژوهشها و سیاستهای اقتصادی93-114(مهرانی و رسائیان 1388: 95)، این نسبت نمادی از بازدهی شرکت و از مبانی تصمیمگیری جهت خرید وفروش سهام می باشد ADDIN EN.CITE بزرگ.اصل1384182170(بزرگ.اصل 1384, 170)1821825<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">ترازنامه و یادداشتهای توضیحی صورتهای مالی</style>
(بزرگ اصل 1384: 170) که نشان میدهد سرمایهگذاران چقدر مایل هستند برای هر دلار(ریال) از درآمد هر سهم شرکت پرداخت نمایند ADDIN EN.CITE Lee201338176(Lee and Lee 2013, 176)38386Lee, Cheng-FewLee, AliceCLee, Cheng-FewLee, Alice C.Encyclopedia of Finance20132013/01/01Springer US978-1-4614-5359-8http://dx.doi.org/10.1007/978-1-4614-5360-4_110.1007/978-1-4614-5360-4_1English(لی و لی 2013: 176).همچنین پایین بودن این نسبت میتواند نظر سرمایهگذاران را نسبت به خرید سهام شرکت جلب نماید ADDIN EN.CITE A.Brealey200129282(A.Brealey, Meyers, and Marcus 2001, 282)29295Richard A.Brealey Stewart C. Meyers Alen J. MarcusFinancial Statement Analysisfundumental of corporate finance133-155third
in section two
2001McGraw-Hill0-07-553109-71(برِلی و همکاران 2001: 282). P/E=آخرین قیمت سهام بر اساس نرخ تابلو در سال سود هرسهم اعلام شده شرکت نسبت قیمت بازار هر سهم به ارزش دفتری هر سهم نسبت ارزش بازار هر سهم به ارزش دفتری هرسهم معیاری است برای نشان دادن اینکه آیا ارزش داراییهای یک شرکت به شکل موثرتر بیش از بهای تمام شده تاریخی(یا ارزش تسویه) آنها مورد استفاده قرار میگیرد ADDIN EN.CITE Berk20125230(Berk, DeMarzo, and Harford 2012, 30)52525Jonathan Berk Peter DeMarzo Jarrad HarfordIntroduction to financial statement analysisFundamentals of corporate ficance23-582
2
2012Pearson Education978-0-13-214823-8(برک و همکاران 2012: 30). نسبت بالا(بیش از یک) در این معیار نشاندهنده خوشبینی زیاد سرمایهگذاران نسبت به ارزش بازرار داراییهای شرکت، داراییهای نامشهود و توانایی مدیران شرکت است ADDIN EN.CITE Lee201338176(Lee and Lee 2013, 176)38386Lee, Cheng-FewLee, AliceCLee, Cheng-FewLee, Alice C.Encyclopedia of Finance20132013/01/01Springer US978-1-4614-5359-8http://dx.doi.org/10.1007/978-1-4614-5360-4_110.1007/978-1-4614-5360-4_1English(لی و لی 2013: 176)، همچنین تحلیلگران اغلب شرکتهای با نسبت پایین بازار به ارزش دفتری هر سهم را به عنوان شرکتهای با سهام ارزشی و شرکتهای دارای نسبتهای بالا را به عنوان سهام درحال رشد طبقه بندی میکنند ADDIN EN.CITE Berk20125230(30)52525Jonathan Berk Peter DeMarzo Jarrad HarfordIntroduction to financial statement analysisFundamentals of corporate ficance23-582
2
2012Pearson Education978-0-13-214823-8(30). آخرین قیمت سهام بر اساس نرخ تابلو در سال ارزش دفتری هر سهم عادی =نسبت قیمت بازار هر سهم به ارزش دفتری هر سهم بازده درآمدی هر سهم بازده درآمدی هر سهم عبارت است از نسبت سود هر سهم به قیمت بازار هر سهم(که برعکس فرمول محاسبه نسبت قیمت بازار هر سهم به سود هر سهم است. این نسبت توسط بسیاری از مدیران سرمایهگذار جهت مشخص کردن مقدار بهینه تخصیص داراییها استفاده میشود. پایین بودن این نسبت نشاندهنده رشد بالاتر از میانگین درآمدها است و چناچه بازده درآمدی بالاتر از نرخ بهره باشد سهام خرید هستند و اگر پایینتر باشد سهام بیش از قیمت واقعی خود قیمت گذاری شده اند ADDIN EN.CITE Lee201338467(Lee and Lee 2013, 467)38386Lee, Cheng-FewLee, AliceCLee, Cheng-FewLee, Alice C.Encyclopedia of Finance20132013/01/01Springer US978-1-4614-5359-8http://dx.doi.org/10.1007/978-1-4614-5360-4_110.1007/978-1-4614-5360-4_1English(لی و لی 2013: 467) ۲-۱۰. سیاست تقسیم سود اینکه چه مقدار از سود تحقق یافته هر سهم به صورت نقدی توضیع شود و چه میزان در شرکت باقی بماند یکی از مهمترین تصمیمات سیاستی شرکته به شمار میآید، که درآن تقسیم سود از دو جنبه مهم قابل بحث است ADDIN EN.CITE خدامی.پور1392 32031(خدامی.پور, هوشمند.زعفرانیه, and دلدار 1392 31)32032017<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">بررسی تاثیر نرخ موثر مالیاتی بر سیاست تقسیم سود در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران</style>(خدامی پور و همکاران 1392: 31)؛ از یک سو میتوان آن را به عنوان یک عامل اثرگذار بر سرمایهگذاریهای پیشرو شرکت دانست، چرا که تقسیم سود موجب کاهش منابع داخلی و افزایش نیاز به منابع خارجی میشود واز سوی دیگر بسیاری از سهامداران شرکت خواهان تقسم سود نقدی هستند ،از این رو مدیران با هدف حداکثر کردن ثروت همواره باید بین علایق مختلف آنان و فرصتهای سودآور سرمایهگذاری تعادل برقرار کنند.که با توجه به این مفهومات میتوان سیاست تقسیم سود را مجموعهای از تصمیات شرکت جهت پردخت سود سهام به سرمایهگذاران شرکت دانست ADDIN EN.CITE Lee20133891(Lee and Lee 2013, 91)38386Lee, Cheng-FewLee, AliceCLee, Cheng-FewLee, Alice C.Encyclopedia of Finance20132013/01/01Springer US978-1-4614-5359-8http://dx.doi.org/10.1007/978-1-4614-5360-4_110.1007/978-1-4614-5360-4_1English(لی و لی 2013: 91) که این تصمیمات به طور قابل ملاحظه ای تاثیر گذار به برنامه ها و سیاستهای آتی شرکتها می باشد. . انواع سیاست های تقسیم سود سیاست های مختلفی در مورد نحوه تقسیم سود مطرح است که شرکتها هریک با توجه به اهداف و برنامه های آتی خود از آن استفاده می نمایندکه تفاوت این سیاستها در ثبات یا متغیر بودن سود پرداختی به سهامداران طی سال های مختلف است که از جمله این سیاستها می توان به موارد زیر اشاره نمود ADDIN EN.CITE تهران138937215(بورس.اوراق.بهادار.تهران 1389, 15)37237217<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">گزارش آسیب شناسی سیاست تقسیم سود</style><style face="normal" font="default" size="100%">(DPS)</style>معاونت مطالعات اقتصادی و توسعه بازار (بورس اوراق بهادار تهران)1389(بورس اوراق بهادار تهران 1389: 15)؛ الف: سیاست تقسیم سود منظم در این روش شرکت از یک سیاست منسجم و منظم در پرداخت سود پیروی می کند و سعی می کند با وجود نوسان سود طی سال های مختلف ، نظم در پرداخت سود سهام را حفظ نماید. همچنین شرکتهایی که چنین سیاستی را در پیش می گیرند برای استمرار نظم در پرداخت سود سهام، معمولا در دوره هایی که درآد شرکت بالاست و از نقدینگی خوبی برخوردار است با اندوخته کردن مبالغی از درآمد ، کسری وجوه خود در دوره های کمبود را جبران می کنند و با دلایلی چون افزایش وفاداری و اعتماد  سرمایه گذاران به شرکت، افزایش اعتماد بازار نسبت به شرکت و مدیریت در جهت تامین مالی از طریق بازار و از طریق فروش سهام جدید یا اوراق قرضه و ... اشاره کرد که از جمله این روش ها برای تقسیم سود منظم به شرح زیر است: ۱-روش درصد ثابتی از درآمد هر سهم در این روش شرکت ها درصد ثابتی از درآمد خالص خود را به عنوان سود سهام پرداخت می کنند به این معنی که در هر سال درصد ثابتی عایدات به عنوان سود سهام بین سهامداران توزیع می شود و این پرداختی به تناسب تغییر در درآمدهای شرکت نوسان می یابد که به نوعی می توان رابطه بین درآمد هر سهم و سود پرداختی با توجه به این سیاست را چنین ترسیم کرد ۲-روش مبلغی ثابت بر اساس این سیاست، شرکت هر ساله مبلغ مشخصی را به عنوان سود سهام توزیع می نماید که توزیع این مقدار سود بدون توجه به نوسانت سود سالانه شرکت انجام می گیرد و حتی ممکن است پرداخت سود در دوره های زیان نیز انجام گیرد البته باید در نظر داشت پیروی از این سیاست بدین معنی نیست که سود پرداختی برای تمام سالهای آینده بدون تغییر باقی میماند بلکه وقتی درآمدهای شرکت افزایش مییابد و انتظار میرود که سطح جدید درآمد در آینده نیز استوار و پابرجا بماند، مبلغ پرداختی افزایش خواهد یافت و همچنین اگر پیشبینی شود که این افزایش در درآمد موقتی است، تغییری در سطح سود پرداختی به وجود نخواهد آمد. ۳-روش حجم ریالی ثابت به علاوه یک مبلغ اضافه در این حالت،شرکت حداقل سود پرداختی پایه را تعیین میکند و سعی میکند در هر شرایط اقتصادی و درآمدی،حداقل تعیین شده را پرداخت کند.در صورت بهبود وضعیت درآمدی هم شرکت مبلغ متغیری از سود را به عنوان مبلغی اضافی بین سهامداران خود توزیع میکند. ۴-روش پرداخت درصدی از ارزش بازار از دیگر روش هایی که در سیاست تقسیم سود منظم وجود دارد پرداخت سود سالانه را بر اساس درصدی از قیمت بازار سهام شرکت است، البته درصد پرداختی سود سهام در این روش تا اندازه زیادی به قیمت سهم شرکت بستگی دارد.چنانچه قیمت سهم بسیار بالا باشد درصد پرداختی کم تعیین میشود وبالعکس. از ویژپی های بارز این روش تأکید بر حجم بازده سهامداران است به این معنی که چون نرخ بازده براساس قیمت بازار سهام محاسبه میشود، مقدار سود پرداختی گواه این قضیه است. ۵-روش درصدی از قیمت اسمی یکی از روش هایی که کمتر مورد توجه است،پرداخت سود بر اساس درصدی از قیمت اسمی به عنوان سود سهام است که این سیاست به تنهایی نمیتواند اطلاعلات مفیدی در اختیار سهامداران قرار دهد.ولی میتواند به توزیع سود قابل توجه در شرکتهایی منجر شود که درآمد وارزش اسمی سهمشان اندک است. ب: سیاست تقسیم سود نا منظم: در این سیاست شرکت روش مشخصی در پرداخت سود سالانه ندارد و از هیچ قاعده ای استفاده نمی کند. بنابراین پرداخت سود رابطه مشخصی با درآمد سالانه شرکت ندارد. در این سیاست،شرکت روش مشخصی در پرداخت سود سالانه ندارد و ازهیچ قاعدهای استفاده نمیکند. بنابراین،پرداخت سود رابطه مشخصی با درآمدهای سالانه شرکت ندارد.برای نمونه،شرکت ممکن است به منظور اجتناب از جرایم ناشی از وجود اندوختههای زیادی وسود سنواتی،مقداری از سود خود را توزیع کند یا با وجود درآمدهای قابل توجه از توزیع آن خودداری نماید که این مسئله می تواند حاکی از پیامدهای زیر برای شرکت باشد؛ ۱-شرکت دارای درآمدهای نامنظم وغیرقابل پیشبینی است. ۲-محیط شرکت و شرایط درونی و خارجی آن متغیر ومتلاطم است. ۳-شرکت دارای سهامداران معدود ومتجانس است. ۴-ضعفهای ناشی از مدیریت محافظهکارانه منجر به اتخاذ تصمیم برای تقسیم سود شود. ۵- بورس اوراق بهادار غیرفعال بوده و نقش کمی در سرمایهگذاری ملی داشته باشد. ج: سیاست تقسیم سود باقی مانده: شرکت ها با کنار گذاشتن وجوه در سالهایی که سود کمتری را به تامین مالی سرمایه گذاریها اختصاص می دهد برای سالهایی که برای تامین مالی سرمایه گذاریها با کسری وجوه روبرو است پرداختهای سود سهام خود را یکنواخت می کنند که به صورت سه روش اعمال میشود:۱-سیاست تقسیم کامل سود باقی مانده.۲-سیاست پرداخت درصد ثابتی از سود باقی مانده.۳-سیاست تقسیم سود باقی مانده یکنواخت. ۱)سیاست تقسیم کامل سود باقیمانده:در این روش شرکت پس از تأمین نیازهای مالی خود از درآمدها،بقیه آن را به صورت سود سهام توزیع میکند. ۲) سیاست پرداخت درصد ثابتی از سود باقیمانده:در این سیاست هم تأمین مالی پروژههای سرمایهگذاری در الویت قرار دارند ولی شرکت درصدی از سود باقیمانده را به جای توزیع کامل آن،تقسیم میکند. ۳)سیاست تقسیم سود باقی مانده یکنواخت: در این روش پرداخت سود از یک الگوی ثابت پیروی میکند.بدین صورت که مبالغ پرداختی سود در بلندمدت با مجموع درآمدها منهای نیازهای مالی شرکت برابر است.بنابراین اگر در بلند مدت متوسط نیازهای مالی شرکت بیش از درآمدها باشد؛هیچ سودی توزیع نخواهد شد. ۲-۱۲. عوامل تاثیر گذار بر سیاست تقسیم سود شرکت از جمله عوامل تعیین کننده و تاثیر گذار بر سیاست تقسیم سود شرکتها می توان به ویژگیهای خاص شرکت نظیر نقدینگی، سودآوری، ریسک تجاری، اندازه شرکت، اهرم مالی و فرصت سرمایه گذاری سودآور و ویژگی های حاکمیت شرکتی مانند مدیران غیرموظف هیات مدیره اشاره کرد ADDIN EN.CITE فروغی1389 31646(فروغی and اولاد.حسین 1389 46)31631617<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">مروری بر ادبیات کیفیت ویژگی های شرکت و سیاست تقسیم سود </style>فصلنامه حسابداری و مدیریت مالی(فروغی و اولاد حسین 1389: 46). نقدینگی: نامناسب بودن وضعیت نقدینگی شرکتها سبب محدود کردن مدیرنا در توزیع سود میشود چراکه سود سهام مستلزم پرداخت وجوه نقد است از این رو وضعیت نقدینگی شرکت، تصمیمات مربوط به تقسیم سود را تحت الشعاع قرار میدهد سودآوری: به عنوان توانایی شرکت برای ایجاد سود تعریف می شود و به عنوان یک عامل مهم و اثرگذار بر خط مشی تقسیم سود در نظر گرفته میشود واین به این دلیل است که شرکتهای سود آور تمایل به پرداخت سود بیشتری دارند. همچنین بر اساس تئوری پیام رسانی شرکتهای سودآور با پرداخت سود تقسیمی بیانگر این مطلب هستند که عملکرد مالی آنها خوب است. اندازه شرکت: بر این اساس که شرکت-های بزرگ نسبت به شرکتهای کوچک دسترسی راحت تری به بازار سرمایه دارند و قادر به پرداخت سود بیشتری هستند. اهرم مالی:شرکتهایی که نسبت بدهی زیادی به حقوق صاحبان سهام دارند برای تأمین وجوه مورد نیاز به منظور پرداخت بهره و اصل بدهی در سررسید، ممکن است درصد بیشتری از سود را در شرکت حفظ کند یا بر مبنای قراردادهای بدهی مکلف به عدم توزیع درصدی از سود شده باشد.از سوی دیگر با افزایش درجه اهرم ( نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام )ریسک مالی شرکتها افزایش می یابد و در راستای کاهش این ریسک شرکتها مجبور به کاهش درصد توزیع سود میشوند فرصت های سرمایه گذاری سودآور: یکی دیگر از عوامل تعیین کننده سیاست تقسیم سود فرصت های سرمایه گذاری سود آور است به این ترتیب که بسیاری از شرکت ها زمانی تصیم به پرداخت سود می گیرند که وجوه نقد مازاد بر سرمایه گذاریهای مورد انتظار داشته باشند. در واقع شرکتها ابتدا وجوه مورد نیاز را از محل سود انباشته برای پروژههای بلندمدت خود مشخص، و سپس وجوه مازاد را بین سهامداران توزع میکنند. از این رو شرکت هایی که از فرصت های سرمایه گذاری سودآور و موقعیت رشد بیشتری برخوردارند در راستای رشد آینده درصد کمتری از سود خود را بین سهامداران توزیع میکنند. مدیران غیرموظف هیات مدیره بین اعضای غیرموظف هیات مدیره و خطمشی تقسیم سود ارتباط وجود دارد. بر این اساس که از مدیران غیرموظف در هیات مدیره به عنوان یک مکانیزم اثربخش برای کاهش تعارضات نمایندگی در شرکت به کار گرفته می شود در نتیجه اگر مدیران دارای ترجیحات و اولویتهایی باشند که مطابق با اولویتهای سهامداران باشد تصمیمات آنها برای مالکان شرکت هزینه کمتری را در بر خواهد داشت. از این رو چنین استدلال میشود که شرکتهایی که مدیران غیرموظف دارند سود کمتری پرداخت میکنند که این شواهد مطابق با فرضیه جایگزینی میباشد یعنی طبق فرضیه جایگزینی شرکتهای با مکانیزم حاکمیت شرکتی ضعیف هستند و نیاز به ایجاد شهرت و اعتبار دارند این نیاز خود را طریق پرداخت سود تقسیمی تامین می کنند. ۲-۱۳. نقش مدیریت در گزارشگری همانطور که که استفادهکنندگان صورتهای مالی، نقش پاسخواه را دارند، تهیه کنندگان صورتهای مالی نیز نقش پاسخگویی را برعهده دارند. و از آنجایی که مدیران مسئول تهیه و ارائه صورتهای مالی هستند، مسئولیت پاسخگویی به نیاز استفادهکنندگان را نیز بر عهده دارند، این امر باعث می شود مدیران بنحوی عملکرد خود را نشان دهند که واقعیت موضوع باشد. اما تفکیک مالکیت از مدیریت در شرکتهای سهامی این امکان بالقوه را برای مدیران به وجود می آورد، تا حداقل بخشی از ثروت سایر گروههای درگیر با سازمان را به سوی خود منتقل نمایند چرا که مدیران به اطلاعاتی دسترسی دارند که افراد، به حداقل بخشی از این اطلاعات دسترسی دارند. همچنین به خاطر مسئولیت پاسخگویی که مدیران در مدیریت شرکتها دارند به طور ذاتی سعی بر این دارند عملکرد شرکت را که برخاسته از تواناییهای مدیریتی آنها است به بهترین نحو نمایش دهند، که به نوعی مدیریت سعی میکند مبلغ و نحوه ارائه سود شرکت را دستکاری کند ADDIN EN.CITE دستگیر1390 3212(دستگیر and رستگار 1390 2)32132117<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">بررسی رابطه بین کیفیت سود پایداری سود اندازه اقلام تعهدی و بازده سهام با کیفیت اقلام تعهدی</style>(دستگیر و رستگار 1390: 2) به این نحو که بر اساس رویکرد تعهدی در صورت تحقق درآمدها و وقوع هزینهها میتوان سود را گزارش کرد و از آنجا در مبنای تعهدی لزوما شناسایی درآمدها و هزینهها همراه با دریافت و پرداخت وجه نقد نبوده،و در محاسبه سود نیز از پیشبینیها و برآوردها استفاده میشود،از این رو این پرسش مطرح میشود که تا چه میزان میتوان به این رقم در هنگام اخذ تصمیم اطمینان کرد. پاسخ به این پرسش از آن جهت اهمیت پیدا میکند که اخذ تصمیم نادرست به سبب اطلاعات ناکافی و ناصحیح موجب میشود که تسهیم منابع به صورت ناعادلانه انجام شود. اختیار عمل مدیران در استفاده از متغیرهای تعهدی و نقدی و استفاده از برآورد و پیشبینی این متغیرها از جمله عواملی است که بازده سهام شرکتها را تحت تاثیر قرار میدهد ADDIN EN.CITE طالب.نیا138929824(طالب.نیا and حسین.پور 1389, 24)29829817<style face="normal" font="default" size="100%"> </style><style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">بررسی مقایسه ای کاهش خطای پیش بینی</style><style face="normal" font="default" size="100%"> EPS </style><style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">و</style><style face="normal" font="default" size="100%"> DPS </style><style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">در ارتباط با بازده سهام شرکتها</style>مجله مهندسی مالی و مدیریت پرتفوی مالی(طالب نیا و حسین.پور 1389: 24). ۲-۱۴. مفهوم مدیریت سود یکی از مهمترین ویژگی ذاتی هر انسان میل به منفعت است که به واسطه این میل انگیزهای در انسان ایجاد میشود که بنحوی عمل نمایدکه باعث حداکثر شدن آن شود. البته باید توجه داشت که این ویژگی ذاتی در انسانهای مختلف متفاوت است به این نحو که میل منفعت طلبی گاهاً در بعضی افراد فقط نسبت به خود شخص است و گاهی نیز این میل علاوه بر خود شخص نسبت به دیگران نیز وجود دارد. همچنین باید در نظر داشت که چشم انداز و افق فکری افراد نسبت به میزان و مدت زمان دستیابی به آن نیز متفاوت است به این نحو که بعضی افراد دارای نگرشی هستند که منفعت را در حال حاضر و یا به نوعی منفعت آتی را در دورههای آتی نزدیک جستجو می نماید و بالعکس افرادی وجود دارند که دارای نگرشی بلند مدت بوده، یعنی این افراد منفعت را در بلند مدت و در آتی جستجو می نمایند. مدیران شرکتها نیز از این ویژگی ذاتی انسانی بدور نیستند لذا میل به منفعت طلبی در آنها باعث میشود عملکرد خود را به نحوی انجام دهند که بهترین عملکرد ممکنه از عملکرد شرکت(عملکرد خود)را به استفادهکنندگان از طریق صورتهای مالی ارائه نمایند. چرا که این موضوع باعث میشود اولاً سهامداران به عنوان مالکین نظر مساعدتری را نسبت به وظیفه مباشرت مدیران خواهند داشت و این مسئله میتواند موجبات افزایش منفعت را برای مدیران به همراه داشته باشد. ثانیاً دیگر استفادهکنندگان اعم از؛ فروشندگان کالا و خدمات، وام دهندگان و اعتبار دهندگان و سایر استفادهکنندگانی که به طور غیر مستقیم در ایجاد عملکرد مناسب برای مدیران در ارتباط هستند میتوانند اعتماد بیشتری را نسبت به انجام معاملات و یا اعطای اعتبار به شرکت را داشته باشند و به این نحو باعث فراهم آوردن ابزار لازمه مدیریت در بهبود عملکرد شرکت شوند. از نظر واقعی رسیدن به عملکرد مناسب برای همه مدیران قابل دسترس نیست از این رو مدیران جهت دستیابی به ارائه یک گزارش مناسب از عملکرد مالی شرکت دست به اقداماتی میزنند یعنی مدیران از طریق اعمال نظرها و همچنین با در اختیار داشتن ابزاری میتوانند محتوی گزارشهای مالی را به نحوی تغییر دهند که برای استفادهکنندگان به گونهای جذاب به نمایش گذاشته شوند، و این موضوع مخصوصاً در رابطه با سود شرکت که مورد توجه و علاقه بسیاری از استفادهکنندگان از صورت های مالی است رخ می دهد. در مفهوم کلی به این اعمال نظرها و اختیارات از سوی مدیران، مدیریت سود می گویند. در متون تحقیقی این واژه به صورت زیر تعریف شده است؛ طبق تعریف ADDIN EN.CITE Healy1999140368(Healy and Wahlen 1999, 368)14014017Healy, Paul M.Wahlen, James M.A Review of the Earnings Management Literature and Its Implications for Standard SettingAccounting HorizonsAccounting Horizons365-383134WAGESINCOMEMANAGEMENTACCOUNTING standardsACCRUAL basis accountingRESOURCE allocation1999American Accounting Association088879932811297Articlehttp://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=buh&AN=2811297&site=ehost-livebuhEBSCOhost(هیلی و واهلن 1999: 368) مدیریت سود زمانی رخ میدهد که مدیران قضاوت خویش را در گزارشگری مالی و در نحوه ثبت و گزارش مبادلات به صورتی وارد نمایند که باعث تغییر در محتوای گزارشهای مالی شده و به موجب آن بتوانند برخی از سهامداران را نسبت به عملکرد اقتصادی شرکت گمراه نمایند و یا بر معیارها و پیامدهای قراردادی که وابسته به ارقام حسابداری گزارش شدهاند تأثیر بگذارند. مدیریت سود، عبارت است از"دخالت عمدی در فرآیند گزارشگری مالی خارجی، با قصد به دست آوردن برخی از منافع شخصی" ADDIN EN.CITE Moehrle2005188به نقل از اسکیپر(:92)14(Moehrle and Reynolds-Moehrle 2005, 14به نقل از اسکیپر(:92))18818817Stephen R. MoehrleJennifer A. Reynolds-MoehrleEarnings management in the context of pension accounting: A caseGlobal perspectives on accounting educationGlobal perspectives on accounting education11-1822005(مُوهِرِل و همکاران 2005: 14"به نقل از اسکیپر 1989: 92 "). مدیریت سود عبارت است از مجموعهای از تصمیمات آگاهانه مدیریتی که باعث گزارشگری ناصحیح کوتاه مدت و حداکثرسازی ارزش درآمدها میشود ADDIN EN.CITE Ronen200819027(Ronen and Yaari 2008, 27)1901906Joshua RonenVarda Yaari Earnings Management Emerging Insights in Theory, Practice, and Research
389-454
2008Springer Science+Business Media, LLCBN: 978-0-387-25769-3(رُونِن و یاری 2008: 27). همچنین طبق تعریف ADDIN EN.CITE Scott20125423(Scott 2012, 423)555William R. ScottEarnings managementFinancial Accounting Theory422-448Sixth
11
2012Pearson education978-0-13-511915-0English(اسکات 2012: 423)"مدیریت سود عبارت است از انتخاب رویههای حسابداری و یا اقداماتی که توسط مدیران در تأثیر گذاری بر درآمدها به منظور بدست آوردن اهداف خاص از گزارش این درآمدها انجام میشود". اصول پذیرفته شده و مبنای تعهدی حسابداری به مدیران اجازه میدهد که در گزارشگری مالی به منظور انتقال اطلاعات ،تشخیص و قضاوت خود را اعمال کنند .اعمال قضاوت توسط مدیران و اختیارات آنان درفرآیند گزارشگری مالی ،به "مدیریت سود" شهرت یافته است ADDIN EN.CITE اعتمادی1391305102(اعتمادی, مومنی, and فرج.زاده.دهکردی 1391, 102)30530517<style face="normal" font="default" size="100%"> </style><style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">مدیریت سود ،چگونه کیفیت سود شرکت ها را تحت تاثیر قرار می دهد؟ شماره 2</style>مجله پزوهش های حسابداری مالی(اعتمادی و همکاران 1391: 102). ۲-۱۵. روشهای مدیریت سود فرآیند مدیریت سود همانطور که در قبل ذکر شد از طریق اعمال نظرها و نیز استفاده گزینشی از روشهای حسابداری خاص در فرآیند گزارشگری مالی است. در حالت کلی فعالیتهای مربوط به مدیریت سود به طور معمول در دو طبقه دسته بندی میشوند؛ ۱. از طریق دستکاری فعالیتهای واقعی ۲. از طریق دستکاری اقلام تعهدی. مدیریت سود ازطریق دستکاری فعالیتهای واقعی ( مدیریت سود واقعی(: شامل مجموعهای از اقدامات مدیریتی است که در جهت دستیابی به اهداف از سطح سود مشخص از فعالیتهای عادی شرکت منحرف میشوند ADDIN EN.CITE Roychowdhury2006192336(Roychowdhury 2006, 336)19219217Roychowdhury, SugataEarnings management through real activities manipulationJournal of Accounting and EconomicsJournal of Accounting and Economics335-370423Capital marketsAccounting choiceEarnings manipulation200612//0165-4101http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0165410106000401http://dx.doi.org/10.1016/j.jacceco.2006.01.002(رُوشادهِری 2006: 336) و این اقدامات به طور مستقیم بروی جریانهای نقدی شرکت تأثیر گذار است ADDIN EN.CITE Cohen2010682(Cohen and Zarowin 2010, 2)686817Cohen, Daniel A.Zarowin, PaulAccrual-based and real earnings management activities around seasoned equity offeringsJournal of Accounting and EconomicsJournal of Accounting and Economics2-19501Seasoned equity offeringsEarnings managementAccounting choicesAccounting AccrualsReal activities20105//0165-4101http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0165410110000054http://dx.doi.org/10.1016/j.jacceco.2010.01.002(کُوهِن و زَرُوین 2010: 2). از جمله این اقدامات می توان گزینش در مقدار هزینههای اختیاری از جمله هزینه تبلیغات، هزینههای تحقیق و توسعه و یا مخارج سرمایهای اشاره کرد. به این نحو که ممکن است مدیران جهت دستیابی به مبلغ سود مشخص اقدام به کاهش در هزینههای تبلیغات و یا هزینههای تحقیق و توسعه نمایند و یا ممکن است اقداماتی مبنی بر کاهش سود از طریق افزایش در چنین هزینههایی را انجام دهند. مدیریت سود از طریق دستکاری اقلام تعهدی(مدیریت سود مصنوعی) شامل مجموعهای از اقدامات است که از طریق انتخابهای حسابداری بدست می آید ADDIN EN.CITE Ronen2008190316(Ronen and Yaari 2008, 316)1901906Joshua RonenVarda Yaari Earnings Management Emerging Insights in Theory, Practice, and Research
389-454
2008Springer Science+Business Media, LLCBN: 978-0-387-25769-3(رُونِن و یاری 2008: 316). همچنین میتوان گفت، دستکاری اقلام تعهدی که شامل مجموعه اقدامات غیر عادی، البته در راستای فعالیتهای عادی شرکت و همچنین انتخابهای گزینشی در روشها و برآوردهای مختلف مجاز حسابداری است، که این اقدامات به طور مستقیم به روی جریانهای نقدی شرکت تأثیر گذار نیستند ADDIN EN.CITE Cohen2010682(Cohen and Zarowin 2010, 2)686817Cohen, Daniel A.Zarowin, PaulAccrual-based and real earnings management activities around seasoned equity offeringsJournal of Accounting and EconomicsJournal of Accounting and Economics2-19501Seasoned equity offeringsEarnings managementAccounting choicesAccounting AccrualsReal activities20105//0165-4101http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0165410110000054http://dx.doi.org/10.1016/j.jacceco.2010.01.002(کُوهِن و زَرُوین 2010: 2). از جمله می توان به گزینش در روشهای حسابداری مختلف مجاز مثلا در بحث استهلاک، ارزیابی موجودیها(استفاده از روش اولین صادره از اولین وارده به جای استفاده از روش اولین صادره از آخرین وارده در ارزیابی موجودی کالا) و در بحث برآوردها میتوان به برآورد عمر مفید و ارزش اسقاط یک دارایی و برآورد از میزان ذخیره لازم برای حسابهای دریافتنی مشکوک الوصول ویا سایر هزینههای احتمالی اشاره کرد، که این اقدامات هریک به نوبه خود میتواند در جهت افزایش و یا کاهش سود انجام گیرد. البته باید در نظر داشت که به طور معمول مدیریت سود از طریق دستکاری اقلام تعهدی اختیاری انجام میشود چرا که ADDIN EN.CITE Ming-Chia201022956(Ming-Chia and Yuan-Cheng 2010, 956)222217Ming-Chia, ChenYuan-Cheng, TsaiEarnings management types and motivation: A study in TaiwanSocial Behavior & Personality: An International JournalSocial Behavior & Personality: An International Journal955-962387EARNINGS managementCORPORATIONS, TaiwanMOTIVATION (Psychology) -- ResearchCLUSTER analysis (Statistics)PERSONALITY & occupationAGENCY theoryALTRUISMTAIWANearnings management behaviorearnings management motivationearnings manipulationreal activity manipulation2010Society for Personality Research0301221252722758Articlehttp://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=afh&AN=52722758&site=ehost-live10.2224/sbp.2010.38.7.955afhEBSCOhost(مینگ-چای و یوآن-چِنگ 2010: 956)؛ در عمل ساده بوده و دارای هزینههای دستکاری پایینی(نسبت به مدیریت سود از طریق دستکاری فعالیتهای واقعی) هستند و همچنین به راحتی توسط خوانندگان از گزارشهای مالی قابل شناسایی نیستند. ۲-۱۶. عوامل و انگیزهها از مدیریت سود عوامل و انگیزههای مختلفی باعث مبادرت مدیران به مدیریت سود میشود، که در حالت کلی این انگیزهها نشات گرفته شده از؛ نگرشها و اعتقادات شخص و یا فشارها از گروهای وابستهمیباشد. نگرشها و اعتقادات شخص؛ اشاره به احساسات شخصی و تکنیکهای رفتاری دارد، به این نحو که می تواند خیرخواهانه (در جهت نفع شرکتها)، خود خواهانه (برای منفعتهایشخصی) و یا محکومیتهای رفتاری (ارزیابی از رفتار مدیریت سود و پیش بینیها از جانب موافقین و منتقدین باشد ADDIN EN.CITE Ming-Chia201022958(Ming-Chia and Yuan-Cheng 2010, 958)222217Ming-Chia, ChenYuan-Cheng, TsaiEarnings management types and motivation: A study in TaiwanSocial Behavior & Personality: An International JournalSocial Behavior & Personality: An International Journal955-962387EARNINGS managementCORPORATIONS, TaiwanMOTIVATION (Psychology) -- ResearchCLUSTER analysis (Statistics)PERSONALITY & occupationAGENCY theoryALTRUISMTAIWANearnings management behaviorearnings management motivationearnings manipulationreal activity manipulation2010Society for Personality Research0301221252722758Articlehttp://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=afh&AN=52722758&site=ehost-live10.2224/sbp.2010.38.7.955afhEBSCOhost(مینگ-چای و یوآن-چِنگ 2010: 958). همچنین فشارها از گروهای وابسته؛ اشاره به گرایش مدیران نسبت به درگیر شدن در مدیریت سود تحت الزامات از گروههای وابسته از قبیل نظارت کنندگان، سهامداران، اعتبار دهندگان و یا تحلیلگران دارد ADDIN EN.CITE Ming-Chia201022958(958)222217Ming-Chia, ChenYuan-Cheng, TsaiEarnings management types and motivation: A study in TaiwanSocial Behavior & Personality: An International JournalSocial Behavior & Personality: An International Journal955-962387EARNINGS managementCORPORATIONS, TaiwanMOTIVATION (Psychology) -- ResearchCLUSTER analysis (Statistics)PERSONALITY & occupationAGENCY theoryALTRUISMTAIWANearnings management behaviorearnings management motivationearnings manipulationreal activity manipulation2010Society for Personality Research0301221252722758Articlehttp://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=afh&AN=52722758&site=ehost-live10.2224/sbp.2010.38.7.955afhEBSCOhost(958). حال شناخت از مهمترین این عوامل و انگیزهها میتواند افق وسیعتری را برای درک کامل از این پدیده را به همراه داشته باشد. اصولا از مهمترین عوامل و انگیزههایی مدیریت سود به صورت تفکیکی میتوان به موارد زیر اشاره کرد؛ طرح پاداش مدیران: طرح پاداش مدیران عبارت است از قرارداد بین شرکت(از سوی هیئت مدیره) و مدیران در رابطه با حقوق و پاداش در نظر گرفته شده برای مدیران با توجه به عملکرد آنها در طول مدت یک سال(یک دوره مالی). میزان محاسبه این پاداش در شرکتها به طور معمول بر مبنای درصدی از میزان سود خالص گزارش شده شرکت است، لذا این موضوع به عنوان یکی از انگیزههای مدیران از اقدام به مدیریت سود در جهت حداکثر کردن میزان پاداش مدیران به شمار میرود، به نحوی که مدیران تلاش میکنند در هر سال میزان سود گزارش شده شرکت را به حداکثر مقدار ممکنه برسانند و به دنبال آن باعث افزایش میزان پاداش خود شوند. البته می بایست این را در نظر گرفت که ممکن است طرح پاداش بر مبنای حداقل سود(کف) و حداکثر سود(سقف) نیز تعیین شود یعنی پاداش فقط زمانی تعلق میگیرد که میزان سود گزارش شده از مبلغ معینی بالاتر باشد و این پاداش تا جایی ادامه دارد که مبلغ سود به حداکثر میزان مشخص شده در قرارداد برسد، یعنی چنانچه مبلغ سود از حد معینی فراتر رود به مبالغ اضافی آن پاداش تعلق نمیگیرد. لذا طبق نمودار شماره یک (نمودار طرح پاداش مدیران) ؛ زمانی که سود خالص پایینتر از مبلغ حداقل باشد، مدیران بر این انگیزهاند که سود خالص را به منظور انتقال آن به دوره بعد کاهش دهند. زمانی که سود خالص بالاتر از مبلغ حداقل باشد مدیران بر این انگیزهاند که سود خالص را افزایش دهند و این افزایش تا زمانی ادامه دارد که به مبلغ حداکثر سود خالص برسند. در نتیجه؛ زمانی که سود خالص بخواهد بالاتر از مبلغ حداکثر باشد مدیران بر این انگیزه هستند که سود خالص را کاهش دهند و به نوعی سود خالص اضافی را به دوره بعد انتقال دهند. میزان پاداشسود خالص گزارش شدهحداکثر(سقف)حداقل(کف)نمودار طرح پاداش مدیران انگیزههای مالیاتی: مالیات شرکتها به عنوان یک هزینه از طرف مراجع دولتی هر کشور بر مبنای درصدی از سود خالص گزارش شده شرکتها دریافت میشود. از این رو مدیران به منظور کاهش در میزان مالیات پرداختی خود بر این انگیزه میشوند که میزان سود خاص گزارش شده شرکت را کاهش و به تبع آن از خروج وجه نقد(پرداخت مالیات بیشتر) جلوگیری نمایند. انگیزههای سیاسی: در مواردی وجود دارد که شرکت مورد توجه بسیاری از مراجع دولتی و یا عموم قرار دارد و افزایش در میزان سود گزارش شده شرکت می تواند نظر نامسائد آنها را نسبت به خود جلب نماید و مورد انتقاد از سود بیش از حد قرار بگیرند به این نحو که فرض کنید؛ شرکت آب و فاضلاب به عنوان یک شرکت در حال فعالیت است، که درآمد عملیاتی آن از طریق فروش(آب رسانی) به منازل و کارخانهها و سایر دستگاههای دولتی و.. تأمین میشود، حال زمانی که سود خالص گزارش شده به میزان قابل توجهی افزایش یابد این موضوع توجه خریدان(استفادهکنندگان از خدمات آب رسانی) را به خود جلب کرده و باعث ایجاد یک نگرش منفی در آنها نسبت به بالا بودن آب بهای مصرفی از سوی آنها شده و این خود باعث می شود در سطح کلان موجب فشار دستگاههای دولتی، کارخانهها و حتی عموم مردم نسبت به کاهش قیمت آب بهای مصرفی شود در صورتی که ممکن است واقعاً سود کسب شده توسط این شرکت کاملا طبق قیمت منصفانه آب بهای مصرفی باشد. لذا مدیران در این گونه موارد سعی بر این دارند که میزان سود گزارش شده خود را به نحوی کاهش دهند تا بدین وسیله درآمد آنها کمتر مورد توجه منتقدین و... قرار گیرد. هماهنگی با مقدار سود پیش بینی شده توسط سهامداران و حسن شهرت شرکت: سهامداران با توجه به سودهای کسب شده و نیز سود تقسیمی در دورههای قبل یک پیش بینی نسبت به میزان سود خالص شرکت در دوره جاری و همچنین دورههای آتی دارند. لذا مدیران با توجه به این موضوع یک مبلغ مشخصی را از میزان مبلغ پیش بینی سود از سوی سهامداران در نظر دارند، و این باعث میشود مدیران بنحوی سود شرکت را مدیریت نمایند که در انتها سود گزارش شده تقریبا با مبلغ پیشبینی شده از سوی سهامداران مطابقت داشته باشد. همچنین سایر استفادهکنندگان ثبات در میزان سود شرکت را به عنوان حسن شهرت و عملکرد شرکت در دوره جاری و آتی قلمداد مینمایند. وجود انگیزههای غیر مادی: مبنی بر اینکه مدیران علاوه بر منافع مادی خود،به دنبال پیشرفت شرکت نیز باشند، در این مورد می توان از اهدافی همچون، افتخار مشارکت در عملکرد، به خاطر لذتی که فرد از عملکرد بهتر می برد، اهداف ملی و اهداف مذهبی اشاره کرد ADDIN EN.CITE خوش.طینت186149(خوش.طینت and خانی, 149)18618617<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">مدیریت سود و پاداش مدیران: مطالعه ای جهت شفاف سازی اطلاعات مالی</style><style face="normal" font="default" size="100%"> </style>فصلنامه مطالعات حسابداری(خوش طینت و خانی: 149). ۲-۱۷. ابزارهای اندازهگیری مدیریت سود همانطور که در مطالب پیشین ابزار مدیریت سود مورد اشاره قرار گرفت، استفاده از اقلام تعهدی بصورت تمرکز از طریق اقلام تعهدی اختیاری به شکل گستردهای از سوی مدیران مورد توجه و استفاده است از این رو اقلام تعهدی ابزار مناسبی برای مدیریت سود به شمار می روند. اقلام تعهدی در سیستم حسابداری تعهدی، سود حسابداری متشکل از دو بخش؛ نقدی و تعهدی است که با توجه به اجزاء سود خالص طبق فرمولهای زیر ADDIN EN.CITE Scott20125427(Scott 2012, 427)555William R. ScottEarnings managementFinancial Accounting Theory422-448Sixth
11
2012Pearson education978-0-13-511915-0English(اسکات 2012: 427)؛ سود خالص=جریانهای نقدی حاصل از فعالیتهای عملیاتی± خالص اقلام تعهدی سود خالص=جریانهای نقدی حاصل از فعالیتهای عملیاتی± خالص اقلام تعهدی غیراختیاری± خالص اقلام تعهدی اختیاری ملاحظه می شود سود خالص از مجموع جریانهای نقدی حاصل از فعالیتهای عملیاتی و خالص اقلام تعهدی که خود متشکل از دو بخش اختیاری و غیر اختیاری است،حاصل میشود. در یک جابه جایی ساده از فرمول بالا میتوان خالص اقلام تعهدی را از تفاوت سود خالص و جریانهای نقدی حاصل از فعالیتهای عملیاتی بدست آورد که در ادبیات تحقیقی مدیریت سود( ADDIN EN.CITE Healy19857086(Healy 1985, 86)707017Healy, Paul M.The effect of bonus schemes on accounting decisionsJournal of Accounting and EconomicsJournal of Accounting and Economics85-10771–319854//0165-4101http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/0165410185900291http://dx.doi.org/10.1016/0165-4101(85)90029-1هیلی 1985: 86) ؛ اقلام تعهدی عبارت از تفاوت سود خالص گزارش شده و جریانهای نقدی حاصل از فعالیتهای عملیاتی است.که شامل هزینه استهلاک، تغییرات در دارییها و بدهیهای جاری به غیر از وجه نقد (از قبیل حسابهای دریافتنی، موجودی کالا و حسابهای پرداختنی) می باشد ADDIN EN.CITE چالاکی14310(چالاکی and یوسفی 1391, 10)14314317<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">پیش بینی مدیریت سود با استفاده از درخت تصمیم گیری</style>فصلنامه مطالعات حسابداري و حسابرسي(چالاکی و یوسفی 1391: 10). مجموع اقلام تعهدی= سود خالص ± جریانهای نقدی حاصل از فعالیتهای عملیاتی مجموع اقلام تعهدی= خالص اقلام تعهدی غیراختیاری± خالص اقلام تعهدی اختیاری اقلام تعهدی غیر اختیاری اقلام تعهدی غیر اختیاری، شامل اقلام تعهدی هستند که از معاملات انجام شده در دوره جاری به وجود آمده و طبق سطح عملکرد، استراتژی فعالیت شرکت، مرسومات صنعتی، رخدادهای اقتصادی کلان، و سایر عاملهای اقتصادی برای شرکتها نرمال محسوب می شوند ADDIN EN.CITE Ronen2008190381(Ronen and Yaari 2008, 381)1901906Joshua RonenVarda Yaari Earnings Management Emerging Insights in Theory, Practice, and Research
389-454
2008Springer Science+Business Media, LLCBN: 978-0-387-25769-3(رُونِن و یاری 2008: 381). یعنی آن دسته از اقلام تعهدی که طی عملیات عادی شرکت ایجاد میشوند، و در شرایط عادی بر اساس اطلاعات قابل دسترس سرمایهگذاران برآورد میشود اقلام تعهدی غیر اختیاری نامیده میشود ADDIN EN.CITE نیکومرام1388635(نیکومرام, نوروش, and مهرآذین 1388, 5)636317<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">ارزیابی مدل های مبتنی بر اقلام تعهدی برای کشف مدیریت سود </style>مجله پژوهش های مدیریت(نیکومرام و همکاران 1388: 5). اقلام تعهدی اختیاری اقلام تعهدی اختیاری، شامل اقلام تعهدی هستند که طی یک فرآیند غیرعادی ناشی از تحریفات و دستکاریهای مدیریت(از معاملات انجام شده یا نحوه عمل در انتخاب از روشهای حسابداری ADDIN EN.CITE Ronen2008190381(Ronen and Yaari 2008, 381)1901906Joshua RonenVarda Yaari Earnings Management Emerging Insights in Theory, Practice, and Research
389-454
2008Springer Science+Business Media, LLCBN: 978-0-387-25769-3(رُونِن و یاری 2008: 381)، به منظور مدیریت سود ایجاد میشوند و به عنوان معیاری برای اندازهگیری مدیریت سود شرکتها محسوب میشوند، و مقدار این رقم از طریق تفاضل بین کل اقلام تعهدی و اقلام تعهدی غیراختیاری برآورد شده، بدست میآید. خالص اقلام تعهدی اختیاری = مجموع اقلام تعهدی- خالص اقلام تعهدی غیراختیاری(برآورد شده) کیفیت اقلام تعهدی همانطور که اشاره شد اقلام تعهدی اختیاری به عنوان اصلی ترین ابزار مدیریت به منظور مدیریت سود محسوب می شود که طی این تاکید پژوهشگران مقدار این اقلام را به عنوان شاخص اصلی در جهت اندازه گیری و تعیین کیفیت سود و همچنین کیفیت اقلام تعهدی استفاده می کنند. البته به این مفهوم که هر چقدر میزان این اقلام کمتر باشد کیفیت اقلام تعهدی بالاتر است و بطور بالعکس هر چقدر میزان این رقم بالا باشد کیفیت اقلام تعهدی در سطح پایین تری قلمداد می شود. که به مفهومی سودی مطلوبتر است که به وجه نقد نزدیکتر باشد و هر چه زمان بین شناسایی درآمد و دریافت وجه نقد آن فاصله بیشتری وجود داشته باشد، سود از کیفیت پایینتری برخوردار است ADDIN EN.CITE اعتمادی1391305104(اعتمادی, مومنی, and فرج.زاده.دهکردی 1391, 104)30530517<style face="normal" font="default" size="100%"> </style><style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">مدیریت سود ،چگونه کیفیت سود شرکت ها را تحت تاثیر قرار می دهد؟ شماره 2</style>مجله پزوهش های حسابداری مالی(اعتمادی و همکاران 1391: 104) ۲-۱۸. تحقیقات انجام شده داخلی ADDIN EN.CITE عبدالمهدي1393441عبدالمهدي, خورشيدي, and شيرزاد (1393)44144117<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">بررسي تاثير مديريت سود مبتني بر اقلام تعهدي و واقعي سود بر نقدشوندگي سهام و ارزش شرکت</style>دانش حسابداري و حسابرسي مديريت41-531393انصاری و همکاران (1393)طی پژوهشی به بررسی اثر مدیریت سود بر نقدشوندگی و ارزش شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداختند در این پژوهش برای اندازه گیری مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی بر اساس مدل تعدیل شده جونز و مدیریت واقعی سود بر اساس مدل روچودهری و زاروین استفاده شده است نمونه آماری این پژوهش شامل 99 شرکت در طی سال های 1387 تا 1390 می باشد . نتایج با استفاده از روش رگرسیون های چند متغیره و روس داده های پانل بیانگر ارتباط مثبت و معنادار میان مدیریت سود مبتنی بر اقلام تعهدی با معیار عدم نقد شوندگی آمیهود و ارتباط منفی و معنادار با معیار ارزش شرکت می باشد و در بخش نتایج بیانگر رابطه معنادار میان مدیریت سود واقعی و متغیرهای وابسته نمی باشد ADDIN EN.CITE تیموری1393443تیموری (1393)44344332<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">بررسی ارتباط بین رشد شرکت و ارزش گذاری اقلام تعهدی اختیاری</style>1393تیموری (1393)طی تحقیقی به بررسی ارتباط بین رشد شرکت و ارزش گذاری اقلام تعهدی اختیاری پرداختند در این تحقیق برای اندازه گیری اقلام تعهدی اختیاری از مدل کالینز و همکاران(2011) و برای رشد شرکت؛ از سه معیار نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام ، نسبت قیمت به سود و همچنین رشد فروش استفاده شده است. از این رو تعداد 118 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، در طی دوره زمانی 1383 الی 1391، به منظور بررسی این موضوع مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج این تحقیق نشان می دهد که در سطح کل، تفاوت معناداری در ارزش گذاری اقلام تعهدی اختیاری، بین شرکت های با رشد بالا و دیگر شرکت ها وجود ندارد و همچنین رابطه معناداری بین بازده و اقلام تعهدی اختیاری مثبت در شرکت های با رشد بالا یافت نشد.  ADDIN EN.CITE خداشناس1392442خداشناس (1392)44244232خداشناس (1392)طی پژوهشی تأثیر هموارسازی سود بر حساسیت سرمایهگذاری نسبت به قیمت سهام در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را مورد بررسی قرار داد. برای هموارسازی سود از شاخص کل اقلام تعهدی و برای قیمت سهام از ضریب کیو توبین و بازده آتی سهام استفاده شده است. برای آزمون نقش تعدیلکنندگی هموارسازی سود در رابطه بین سرمایهگذاری و قیمت سهام از یک مدل رگرسیون خطی چندگانه استفاده گردیده است. نمونه این تحقیق شامل 118 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است که در بازه زمانی 1385 تا 1387 مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تحقیق علاوه بر تأیید رابطه بین سرمایهگذاری و قیمت سهام، بیانگر وجود رابطه معنادار و معکوس بین هموارسازی سود و حساسیت سرمایهگذاری نسبت به قیمت سهام می باشد. همچنین یافتههای تحقیق نشان میدهد که اندازه شرکت و جریانات نقدی عملیاتی به عنوان متغیرهای کنترل تأثیری بر رابطه بین هموارسازی سود و حساسیت سرمایهگذاری نسبت به قیمت سهام ندارند.  ADDIN EN.CITE خدامی.پور1392 320خدامی.پور, هوشمند.زعفرانیه, and دلدار (1392 )32032017<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">بررسی تاثیر نرخ موثر مالیاتی بر سیاست تقسیم سود در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران</style>خدامیپور و همکاران (1392 ) طی تحقیقی تأثیر نرخ مؤثر مالیاتی بر سیاست تقسیم سود شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را در یک نمونه مشتمل بر 450 مشاهده سال-شرکت طی دوره زمانی 1380-1389 مورد ارزیابی قرار دادند که در آن برای سنجش سیاست تقسیم سود شرکتها از نسبت سود تقسیمی به فروش خالص و برای سنجش نرخ مؤثر مالیاتی از رابطه هزینه مالیات به سود خالص قبل از کسر مالیات استفاده گردیده است و برای تجزیه و تحلیل دادهها و آزمون فرضیهها از الگوی رگرسیون خطی چند متغیره بر مبنای دادههای پانل استفاده شده است. در این تحقیق. نتایج نشان میدهد که بین نرخ مؤثر مالیاتی و سیاست تقسیم سود ، رابطهای معنادار و منفی وجود دارد. به عبارت دیگر، با افزایش نرخ مؤثر مالیاتی،شرکتها به طور قابل ملاحظهای سود تقسیمی خود را کاهش میدهند. ADDIN EN.CITE رمضانپور1392438رمضانپور, فلاح, and خوش نصيب فلاح (1392)43843847رمضانپور, اسماعيلفلاح, رضاخوش نصيب فلاح, محمدرضانقدشوندگي سهام،ارزشمندي قيمت و مديريت اقلام تعهدي اختياريدومين همايش ملي بررسي راهكارهاي ارتقاء مباحث مديريت، حسابداري و مهندسي صنايع در سازمانها1392دانشگاه آزاد اسلامي واحد گچسارانhttp://www.civilica.com/Paper-IMIIMAIEO02-IMIIMAIEO02_128.htmlرمضانپور و همکاران (1392)طی تحقیقی به بررسی ارتباط نقش مدیریت سود و سودهای آتی در نقدشوندگی و قیمت سهام پرداختند در این تحقیق مدیریت سود از طریق برآورد سطح اقلام تعهدی اختیاری اندازه گیری شده است. الگوی مورداستفاده برای برآورد اقلام تعهدی، بر پایه مدل جریان نقدی تعدیل شده جونز که در سال 2005 توسط کوتاری و همکارانش تعدیل و آزمون شده است. نمونه آماری شامل 106 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی شش ساله ازسال 1385 تا پایان 1390 میباشد. آزمون فرضیه ها با استفاده از 636 مشاهده(سال/ شرکت) انجام گرفته است. به طور کلی نتایج این تحقیق نشان می دهد که بین نقدشوندگی سهام و مدیریت سود رابطه معناداری وجود دارد. همچنین نتایج تحقیق نشان می دهد بین قیمت سهام و سودهای آتی در شرکتهایی با نقدشوندگی بالای سهام رابطه معناداری به لحاظ آماری وجود ندارد  ADDIN EN.CITE ابراهیم.بایطی1392447ابراهیم.بایطی (1392)44744732<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">بررسی ارتباط بین محافظه کاری حسابداری با وجوه نقد نگهداری شده و بازده سهام</style>1392ابراهیم بایطی (1392)طی مطالعه ای به بررسی رابطه بین معیارهای محافظه کاری، وجوه نقد نگهداری شده با بازده سهام در شرکتهای بورس تهران مشتمل بر 103 شرکت طی بازه ی زمانی 1386 الی 1390 پرداختند. در این تحقیق برای شاخص محافظه کاری از دو شاخص نسبت منفی اقلام تعهدی به کل دارایی ها و نسبت کل اقلام تعهدی به سود سال آتی استفاده شده است همچنین شاخص دوم محافظه کاری برگرفته از مدل کالن و همکاران(2010) می باشد. مدل اول با استفاده از شاخص اقلام تعهدی منفی نتایج نشان دهنده وجود رابطه مثبت بین محافظه کاری و بازده سهام است. در عین حال نتایج به دست آمده در خصوص رابطه ی شاخص اقلام تعهدی به سود آتی و وجه نقد نگهداری شده معنادار نمی باشد. در مدل دوم کیفیت سود به عنوان متغیری کنترل وارد مدل شده و تخمین مدل انجام شد که تغییر معنی داری در نتایج مشاهده نشد. در مدل سوم نتایج نشان داد که نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام به عنوان شاخص محافظه کاری غیرشرطی با وجوه نقد رابطه منفی و معناداری دارد. ADDIN EN.CITE اعتمادی1391305اعتمادی, مومنی, and فرج.زاده.دهکردی (1391)30530517<style face="normal" font="default" size="100%"> </style><style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">مدیریت سود ،چگونه کیفیت سود شرکت ها را تحت تاثیر قرار می دهد؟ شماره 2</style>مجله پزوهش های حسابداری مالیاعتمادی و همکاران( 1391)طی تحقیقی با عنوان"مدیریت سود چگونه کیفیت سود شرکتها را تحت تاثیر قرار میدهد؟"تأثیر مدیریت سود بر چهار ویژگی سود شامل؛ کیفیت اقلام تعهدی، پایداری، قابلیت پیشبینی و هموار بودن را در 303 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، در طی دوره زمانی 1387-1381مورد بررسی قرار دادند. در این تحقیق به طور خاص، فرضیه فرصت طلبانه بودن مدیریت سود آزمون میشود که براساس آن، مدیریت سود، کیفیت سود شرکتها را کاهش میدهد. نتایج به دست آمده نشان میدهد که با افزایش میزان اقلام تعهدی اختیاری(به عنوان نماینده مدیریت سود) از مقادیر مطلوب ویژگیهای سود کاسته میشود و در این میان کیفیت اقلام تعهدی بیش از سایر ویژگیها، تحت تأثیر مدیریت سود قرار میگیرد. همچنین، افزایش در مقادیر اقلام تعهدی اختیاری با کاهش در امتیاز کیفیت سود شرکتها در ارتباط است که این نتایج از نظریه فرصت طلبانه بودن مدیریت سود حمایت کرده، و نشان میدهد که مدیریت سود بر محتوای اطلاعاتی حسابداری خدشه وارد میکند. ADDIN EN.CITE مرادزاده.فرد1391163(مرادزاده.فرد, زارعزاده.مهریزی, and تاکر 1391)16316317<style face="normal" font="default" size="100%"> </style><style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">تاثیر پاداش هیأت مدیره و مالکیت نهادی بر مدیریت سود در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران</style>137-152M41( تاکر و همکاران 1391)طبق تحقیقی به بررسی رابطه بین پاداش هیئت مدیره و مالکیت نهادی با مدیریت سود از طریق اقلام تعهدی در سطح شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی سال 1388-1384پرداختند. نتایج تحقیق با بکارگیری آزمون دادههای ترکیبی اثرات تصادفی بیانگر آن است که بین مالکیت نهادی سهام و مدیریت سود رابطه منفی وجود دارد به عبارت دیگر با افزایش درصد مالکیت نهادی سهام، انعطاف پذیری شرکت برای مدیریت اقلام تعهدی کاهش مییابد. همچنین نتایج حاکی از آن است که بین میزان پاداش هیئت مدیره و مدیریت سود رابطه مستقیم وجود دارد. ADDIN EN.CITE ودیعی1391454ودیعی and عظیمی¬فر (1391)45445417<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">ارزش¬گذاری بالای حقوق صاحبان سهام و ارتباط آن با اقلام تعهدی اختیاری</style><style face="normal" font="default" size="100%"> </style>179-203 1391ودیعی و عظیمیفر (1391)در این پژوهش،ارتباط بین ارزشگذاری بالای حقوق صاحبان سهام و اقلام تعهدی اختیاری در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران براساس دادههای 86 شرکت طی دوره 88-1382 بررسی شده است.ابتدا به طبقه بندی شرکتها به لحاظ ارزش حقوق صاحبان سهام آنها پرداخته شده و سپس سه نوع آزمون مختلف شامل،آزمون –t استیودنت دو نمونهای مستقل،تحلیل همبستگی و مدل رگرسیون برای بررسی فرضیهها به کار گرفته شده است.نتایج حاصل از آزمون فرضیههای تحقیق،بیانگر آن است که شرکتهای بالا ارزشگذاری شده در مقایسه با شرکتهای با ارزشگذاری پایین،اقلام تعهدی اختیاری جاری بیشتری را در سال جاری گزارش خواهند نمود و همچنین رابطهی معکوس بین جریان وجوه نقد عملیاتی و اقلام تعهدی اختیاری جاری علیرغم این که در شرکتهای بالا ارزشگذاری شده نسبت به شرکتهای با ارزشگذاری پایین،از شدت بالاتری برخوردار است؛ اما این اختلاف در سطح 5% معنادار نیست. ADDIN EN.CITE اعتمادی1391164اعتمادی and سلوری (1391)16416417<style face="normal" font="default" size="100%"> </style><style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">بررسی اثر هموارسازی سود بر جریانات نقدی و سود دوره آتی ؛با توجه به دو متغیر نوع صنعت و اندازه شرکت</style>پژوهش های تجربی حسابداری مالی29-4531391اعتمادی و سلوری (1391) در تحقیق خود در بررسی انگیزه مدیریت از هموار سازی سود "مبنی بر اینکه آیا مدیران به قصد تحریف اقدام به هموارسازی میکنند یا به قصد انتقال اطلاعات" پرداختند. در این پژوهش اثر هموارسازی سود را با توجه به دو متغیر اندازه شرکت(به شرکتهای بزرگ و کوچک) و نوع صنعت(به محوری و پیرامونی) بر پیش بینی سود و جریانهای نقد دورههای آتی در مورد 82 شرکت نمونه انتخابی از سال 1378 تا سال 1388مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از آن نشان میدهد که هموار سازی سود در گروههای مختلف تفکیک شده بیشتر به قصد تحریف و نه به قصد انتقال اطلاعات صورت میگیرد. البته در صورت عدم تفکیک شرکتها نتایج نشان میدهد، هموار سازی در مجموع ثبات سود را افزایش میدهد ADDIN EN.CITE اعتمادی139116439(39)16416417<style face="normal" font="default" size="100%"> </style><style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">بررسی اثر هموارسازی سود بر جریانات نقدی و سود دوره آتی ؛با توجه به دو متغیر نوع صنعت و اندازه شرکت</style>پژوهش های تجربی حسابداری مالی29-4531391(39). ADDIN EN.CITE شایسته.شجاعی1391437شایسته.شجاعی (1391)43743732<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">تجزیه نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار و بررسی ارتباط آن با اقلام تعهدی غیر عادی</style>1391شایسته شجاعی (1391)طی مطالعه به بررسی تبیین رابطه بین اجزای نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار سهام با اقلام تعهدی غیر عادی پرداختند، بدین منظور در این تحقیق، نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار سهام با توجه به نحوه محاسبه ارزش ذاتی سهام، به دو نسبت ارزش دفتری به ارزش ذاتی و نسبت ارزش ذاتی به ارزش بازار تفکیک شده و قدرت توضیح دهندگی هر یک از آنها تبیین و با قدرت توضیح دهندگی نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار مقایسه شد. دوره زمانی این تحقیق، شامل شش سال متوالی از سال 1384 تا 1389 و مشتمل 141 شرکت از شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بعنوان نمونه آماری انتخاب شده. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که در شرکتهای دارای اقلام تعهدی بالا، نسبت ارزش دفتری به ارزش ذاتی قادر به تبیین اقلام تعهدی بوده و دارای قدرت توضیح دهندگی است. همچنین در خصوص قدرت توضیح دهندگی نسبت ارزش ذاتی به ارزش بازار در هیچ یک از دو گروه شرکت مورد مطالعه نتایج معناداری مشاهده نشد. از طرف دیگر این فرضیه که قدرت توضیح دهندگی اجزای نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار در مقایسه با قدرت توضیح دهندگی نسبت مزبور نیز بیشتر است، با توجه به نتایج حاصل از آزمون فرضیات تحقیق پذیرفته نشد. ADDIN EN.CITE دستگیر173(دستگیر and مهرجو 1391)17317317<style face="normal" font="default" size="100%"> </style><style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">بررسی اثر تغییرات اجزاء اقلام تعهدی عملیاتی بر سودآوری شرکت ها</style>فصلنامه تحقيقات حسابداري و حسابرسي(دستگیر و مهرجو 1391)طبق تحقیقی به بررسی "اثر تغییرات اجزاء اقلام تعهدی عملیاتی بر سودآوری شرکتها" در مورد 147 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1381 تا 1386 پرداختند، به این نحو که ابتدا اقلام تعهدی با استفاده از مدل ریچاردسون به اجزاءکوچکتری تقسیم کرده وسپس اثر هریک از اجزاء به طور جداگانه بر سود سال آینده شرکتها سنجیده شد. نتایج حاصل از تحقیق نشاندهنده وجود رابطه منفی معنادار بین تغییرات خالص اقلام تعهدی عملیاتی و تغییرات سرمایه در گردش شرکت در سال جاری و در سمت مقابل سود سال آینده است. همچنین نتایج نشاندهنده وجود رابطه مثبت بین تغییرات در کارایی در سال جاری و سود سال آینده است و این امر نشان میدهد که تغییرات کارایی در سال جاری با سود آینده هم جهت است. لذا این متغیر باعث پایداری بیشتر سود میشود. شایان ذکر است که نتایج بدست آمده در مورد تغییرات خالص اقلام تعهدی عملیاتی بلند مدت و رشد فروش معنادار نیست. ADDIN EN.CITE هاشمی1390178(هاشمی and بهزادفر 1390)17817817<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">ارزیابی رابطه محتوای اجزای اقلام تعهدی و نسبت های مالی منتخب با قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران</style>مجله پژوهش های حسابداری مالی(هاشمی و بهزادفر 1390)طی پژوهشی با عنوان "ارزیابی رابطه محتوای اجزای اقلام تعهدی و نسبتهای مالی منتخب با قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران" تعداد نه فرضیه را تدوین و برای تجزیه و تحلیل دادهها از سه مدل رگرسیون استفاده کردند. هر مدل علاوه بر سود هر سهم، شامل متغیرهایی است که میتواند در زمینه دستکاری صورتهای مالی و ارزیابی سود و قیمت دارای محتوی اطلاعاتی باشد. به منظور تجزیه و تحلیل دادهها و تخمین مدلهای به کارگرفته شده، از اطلاعات مالی 137 شرکت بین سالهای 1380 تا 1387 و از روش دادههای ترکیبی استفاده گردید. نتایج حاصل از آزمون فرضیههای پژوهش بیانگر مربوط بودن سود هر سهم، نسبتهای سرمایه در گردش به دارایی، سود خالص به فروش و گردش دارایی ها در سطح اطمینان 95% در تبیین قیمت سهام شرکتهای نمونه است. همچنین نتایج نشان داد که در توضیح رابطه سود هر سهم و قیمت سهام، در نظر گرفتن اقلام تعهدی به عنوان معیاری برای کیفیت سود، اهمیت زیادی را نشان نمیدهد و تغییر پذیری سود کمتر تحت تأثیر موقعیت تجاری و تصمیمات مدیر از ناحیه اقلام تعهدی قرار میگیرد. به طور کلی یافتههای پژوهش نشان داد که سود هر سهم مربوط ترین متغیر حسابداری به اررزش شرکت است و بین داراییهای جاری و قیمت سهام رابطه معکوس وجود دارد. ADDIN EN.CITE صالحي1390431صالحي and قرباني (1390)43143117<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">بررسي رابطه بين محافظه کاري سود و نسبت ارزش بازار به ارزش دفتري طبق روش باسو</style>مجله بين المللي بازرگاني و توسعه29-4011390صالحي و قرباني (1390)طی تحقیقی به بررسي رابطه بين محافظه کاري سود و نسبت ارزش بازار به ارزش دفتري طبق روش باسو پرداختند آنها طی مطالعه خود از 155 شرکت فعال در بورس اوراق بهادار تهران در طی بازه زمانی 7 ساله(1384-90) به این نتایج دست یافتند که بين محافظه کاري سود و نسبت ارزش بازار به ارزش دفتري ارتباط معناداري وجود ندارد. ADDIN EN.CITE صالحي1390431صالحي and قرباني (1390)43143117<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">بررسي رابطه بين محافظه کاري سود و نسبت ارزش بازار به ارزش دفتري طبق روش باسو</style>مجله بين المللي بازرگاني و توسعه29-4011390صالحي و قرباني (1390)طی تحقیقی به بررسي رابطه بين محافظه کاري سود و نسبت ارزش بازار به ارزش دفتري طبق روش باسو پرداختند آنها طی مطالعه خود از 155 شرکت فعال در بورس اوراق بهادار تهران در طی بازه زمانی 7 ساله(1384-90) به این نتایج دست یافتند که بين محافظه کاري سود و نسبت ارزش بازار به ارزش دفتري ارتباط معناداري وجود ندارد. ADDIN EN.CITE سرایی1390432سرایی (1390)43243232<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">تاثیر نسبت های مالی هشداردهنده و اقلام تعهدی بر قیمت سهام</style>MA 1390سرایی (1390)طی تحقیقی به بررسی رابطه بین نسبتهای مالی(اعم از نسبتهای بدهیها به داراییها، بازده داراییها، بازده فروش و سرمایه در گردش به داراییها) و اقلام تعهدی یر قیمت سهام پرداخت . او طی مطالعه خود از 62 شرکت فعال در بروس اوراق بهادار تهران طی بازه زمانی1380 لغایت 1387 به این نتایج دست یافت که است که نسبتهای بدهیها به داراییها، بازده داراییها، و سرمایه در گردش به داراییها اثر مثبتی بر بازده سهام دارتد. در حالیکه نسبت بازده فروش اثر منفی بر بازده سهام دارد. بعلاوه، هر دو نوع اقلام تعهدی اهمیت زیادی در توضیح تغییرات بازده سهام دارند. ولی اقلام تعهدی غیر اختیاری در مقایسه با اقلام تعهدی اختیاری اهمیت بیشتری دارند. ADDIN EN.CITE دستگیر1390 321دستگیر and رستگار (1390 )32132117<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">بررسی رابطه بین کیفیت سود پایداری سود اندازه اقلام تعهدی و بازده سهام با کیفیت اقلام تعهدی</style>دستگیر و رستگار (1390 )رابطه بین کیفیت سود (پایداری سود) و بازده سهام با کیفیت اقلام تعهدی را روی، تعداد 95 شرکت از بین شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی دوره زمانی 1386-1379 مورد بررسی قرار دادند و در ان برای ارزیابی پایداری سود از دادههای ترکیبی استفاده شده است.سپس برای آزمون فرضیات ،5 پرتفوی جداگانه بر اساس پایداری سود و بازده سهام ایجاد شد تا رابطه بین کیفیت سود (پایداری سود) و بازده سهام با کیفیت اقلام تعهدی آزمون گردد. معیار اندازهگیری کیفیت اقلام تعهدی در این تحقیق، اقلام باقیمانده رگرسیون تغییرات سرمایه در گردش بر روی جریانهای نقدی عملیاتی یک دوره گذشته ،دوره جاری و یک دوره آتی است؛ به طوری که بالا بودن انحراف معیار اقلام باقیمانده نشاندهندۀ پایین بودن کیفیت اقلام تعهدی است .نتایج این تحقیق نشان میدهد که کیفیت سود(پایداری سود) با کیفیت اقلام تعهدی رابطه مستقیم دارد؛ضمن اینکه با کاهش کیفیت اقلام تعهدی و افزایش اندازه اقلام تعهدی بازده سهام افزایش مییابد. ADDIN EN.CITE سرودلیر1390436سرودلیر (1390)43643632<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">بررسی اثر کیفیت اقلام تعهدی بر روی بازده سهام</style>1390سرودلیر (1390)طی پژوهشی به بررسی تأثیر کیفیت اقلام تعهدی بر روی بازده سهام با استفاده از اطلاعات صورت های مالی و بازده سهام 875 مشاهده به صورت سال-شرکت از بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1380 تا 1388 و با بهره گیری از روش تجزیه و تحلیل رگرسیون خطی چند متغیره، به کمک نرم افزارهای SPSS و Excel، مورد بررسی قرار گرفت. در کنار عامل کیفیت اقلام تعهدی، عوامل ریسک بازده سهام دیگری همچون اندازه شرکت ها، نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار، نرخ بازده بازار سهام و قدرت نقد شوندگی سهام شرکت ها نیز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان می دهد که کیفیت اقلام تعهدی به عنوان عامل ریسک بر بازده سهام شرکت ها موثر می باشد. همچنین عامل نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار شرکت ها نیز بر بازده سهام موثر می باشد ولی این تأثیر با علامت منفی می باشد. ADDIN EN.CITE فخاری1390435فخاری, نورنژاد.ونوش, and (1390)43543532 <style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">کیفیت اقلام تعهدی و همزمانی قیمت سهام</style>فخاری و همکاران(۱۳۹۰) طی تحقیقی به بررسی ارتباط بین همزمانی قیمت سهام و کیفیت اقلام تعهدی را در بورس اوراق بهادار تهران پرداختند آنها همچنین، ارتباط بین اجزای کیفیت اقلام تعهدی شامل اقلام تعهدی اختیاری وغیراختیاری همزمانی قیمت را مورد مطالعه قرار دادند. در این راستا ۷۸ شرکت موجود در بورس اوراق بهادار در طی سال‌های ۱۳۸۴-۱۳۸۸ به‌عنوان نمونه انتخاب شد و برای آزمون فرضیه‌ها نیز از دو روش مقطعی و ترکیبی استفاده شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می‌دهد که بین کیفیت اقلام تعهدی و همزمانی قیمت سهام ارتباط منفی وجود دارد و همچنین، بین اقلام تعهدی غیراختیاری (ذاتی) با همزمانی قیمت نیز ارتباط منفی وجود دارد. اما بین اقلام تعهدی اختیاری و همزمانی قیمت رابطه مثبت معنادار حاکم است. ADDIN EN.CITE یحیی.زاده.فر1390300(یحیی.زاده.فر and عمادی 1390)30030017<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">رابطه میان جریان نقدی آزاد، وضعیت سودآوری و میزان سود تقسیمی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران</style>فصلنامه بورس اوراق بهاداریحیی زاده فر و عمادی(1390) ارتباط میان پارامترهای جریان نقدی آزاد و وضعیت سود آوری و میزان سود تقسیمی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را در یک دوره ده سال (1376-1387)در مورد 66 شرکت مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار دادند .نتایج حاصل از این تحقیق نشان میدهد که رابطه معناداری بین وضعیت سودآوری و میزان سود تقسیمی شرکتها وجوددارد ، اما بین جریانهای نقدی آزاد و میزان سود تقسیمی شرکتها رابطه معناداری وجود ندارد تالانه (۱۳۷۰ ADDIN EN.CITE یحیی.زاده.فر1390300به نقل از (به نقل از یحیی.زاده.فر and عمادی 1390)30030017<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">رابطه میان جریان نقدی آزاد، وضعیت سودآوری و میزان سود تقسیمی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران</style>فصلنامه بورس اوراق بهادار(به نقل از یحیی زاده فر و عمادی 1390)) سیاست و خط مشی های تقسم سود شرکتها را در ایران مورد بررسی قرار دادند او در تحقیق خود سه نوع سیاستهای پرداخت سود تقسیمی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران شامل: سیاست پرداخت درصدی از ارزش بازار، سیاست پرداخت ثابت و سیاست سود تقسیمی باقیمانده را مورد آزمون قرار داد و به این نتیجه دست یاقت که شرکتهای پذیرفته شده در بورس تمایل به سیاست تقسیم سود ثابت دارند ADDIN EN.CITE انصاری1390187(انصاری and خواجوی 1390)18718717<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">بررسی ارتباط هموار سازی سود با قیمت بازار سهم و نسبتهای مالی</style>مجله پژوهش های حسابداری مالی(انصاری و خواجوی 1390) در مطالعه خود از بررسی ارتباط هموار سازی سود با قیمت بازار سهم و نسبتهای مالی (نسبت جاری، نسبت پوشش بهره و نسبت بازده حقوق صاحبان سهام) در طی یک دوره زمانی 12 ساله از سال 1376 تا 1387 در مورد 163 شرکت انجام دادند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که هموار سازی سود باعث افزایش در قیمت بازار سهام شرکتها میشود و همچنین نسبت جاری، پوشش بهره و بازده حقوق صاحبان سهام با هموار سازی سود همبستگی منفی دارد. ADDIN EN.CITE آذربایجانی139086(آذربایجانی, سروش.یار, and یاران.کوپائی 1390)868617<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">جستجوی بهترین معیار عملکرد مالی </style>مجله حسابرس1-7(آذربایجانی و همکاران 1390) در تحقیق خود چنین نتیجه گرفتند که علیرغم سنتی بودن معیارهای حسابداری و نو ظهور بودن معیارهای اقتصادی در انتقاد به معیارهای حسابداری، معیارهای اقتصادی نیز خود خالی از اشکال نبوده و با کاستیهایی همراه هستند. از این رو انتخاب تنها یک معیار و اتکای صرف به آن را جهت ارزیابی عملکرد مالی شرکتها به تنهایی مناسب ندانسته و به کارگیری ترکیبی از معیارها را به منظور گرفتن تصمیمات اقتصادی آگاهانه توصیه میکنند. ADDIN EN.CITE مجتهدزاده1389185(مجتهدزاده and ولی.زاده.لاریجانی 1389)18518517<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">رابطه مدیریت سود وبازده آتی داراییها و جریانهای نقدی عملیاتی</style>تحقیقات حسابداری(مجتهدزاده و همکاران 1389) طی تحقیقی، که بر روی شرکتهای تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، طی سالهای1380 تا 1385صورت پذیرفت، به بررسی رابطه بین مدیریت سود از طریق دستکاری فعالیتهای شرکت و بازده آتی داراییها و جریانهای نقدی عملیاتی پرداختند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد علیرغم این که مدیریت سود با استفاده از ابزارهای کاهش هزینههای اداری، عمومی و فروش، افزایش سود غیرعملیاتی حاصل از فروش داراییهای بلند مدت و تولید بیش از حد مورد استفاده مدیران شرکتهای ایرانی قرار میگیرد، لیکن بین مدیریت سود از طریق دستکاری فعالیتهای شرکت و بازده آتی داراییها و جریانهای نقدی عملیاتی آتی رابطه معناداری وجود ندارد. ADDIN EN.CITE نیکومرام138863(نیکومرام, نوروش, and مهرآذین 1388)636317<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">ارزیابی مدل های مبتنی بر اقلام تعهدی برای کشف مدیریت سود </style>مجله پژوهش های مدیریت(نیکومرام و همکاران 1388) در ارزیابی مدلهای مبتنی بر اقلام تعهدی برای کشف مدیریت سود به این نتایج دست یافتند؛ که از 9 مدل مورد بررسی مدلهای مبتنی بر روشهای رگرسیونی از توان بیشتری نسبت به سه مدل هیلی، دیآنجلو و تعدیل شده دیآنجلو برخوردار هستند. همچنین از میان روشهای رگرسیونی روش اصلی جونز (1991) از توان کمتری برای تبیین مدیریت سود برخوردار است و در مورد ویرایشهای بعدی مدل جونز، مدل تعدیل شده جونز 1995 و مدل ساده دیچاو2002 و مدل جامع دیچاو2002، و نسخههای تورم زدایی شده آن از توان قابل قبولی برای کشف مدیریت سود برخوردار است که از این بین مدل تعدیل شده جونز 1995 قابل اعتمادترین نتایج را در کشف مدیریت سود در میان مدلهای موجود برای محیط اقتصادی، اجتمائی و سیاسی ایران دارد. طی تحقیقی ADDIN EN.CITE مجتهدزاده1388433مجتهدزاده and عاملی (1388)43343332<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">رابطه بین کیفیت سود و سود تقسیمی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران</style>1388مجتهدزاده و عاملی (1388) به بررسی رابطه بین کیفیت سود و سود تقسیمی شرکت ها پرداختند آنها برای اندازه گیری کیفیت سود،از چهار معیار اعم از اقلام تعهدی مطرح شده در مدل دیچو و دایچو (2002)، وجود اقلام استثنائی، تجدید ارائه صورت سود و زیان و همبستگی پیرسون بین درآمد عملیاتی جاری و آتی به عنوان متغیرهای مستقل و سود تقسیمی، نسبت سود تقسیمی به ارزش بازار هر سهم در تاریخ مجمع و تغییرات سود تقسیمی به عنوان متغیرهای وابسته ااستفاده کردند. نمونه‌های آماری تحقیق آنها شامل 85 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره پنج ساله 1381-1385 بود. نتایج حاصل از آزمون فرضیه‌های این تحقیق نشان داد با معیار تجدید ارائه صورت سود و زیان، شرکت‌هایی که کیفیت سود بالاتر دارند سود تقسیمی را در زمان مقرر پرداخت نمی‌کنند؛ و نیز با معیار وجود اقلام استثنائی، شرکت‌هایی که کیفیت سود بالاتر دارند سود تقسیمی بیشتری پرداخت می‌کنند، و هیج کدام از چهار معیار کیفیت سود با تغییرات سود تقسیمی رابطه معنادار ندارند. ADDIN EN.CITE جوان1388175(جوان, ناظمی.اردکانی, and موسوی 1388)17517517<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">بررسی تاثیر مدیریت سود، اندازه شرکت و نسبت های سودآوری بر ساختار سرمایه</style>فصلنامه مطالعات حسابداری(جوان و همکاران 1388)در تحقیقی "بررسی تأثیر مدیریت سود، اندازه شرکت و نسبتهای سودآوری بر ساختار سرمایه" را در شرکتهای تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی سالهای 1382 تا 1386 مورد مطالعه قرار دادند. در این تحقیق نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام(ساختار سرمایه) به عنوان متغیر وابسته و اقلام تعهدی اختیاری، بازده داراییها، بازده سرمایه و اندازه شرکت به عنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته شده اند. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که اقلام تعهدی اختیاری رابطه معناداری با نسبت بدهی دارد. همچنین بین اندازه شرکت و ساختار سرمایه رابطهای معنادار و مثبت وجود دارد، ولی رابطه بین بازده داراییها و ساختار سرمایه تایید نگردید و در نهایت بین بازده سرمایه و ساختار سرمایه رابطه مثبت معنادار وجود دارد. ADDIN EN.CITE علوی.طبری1388 310علوی.طبری et al. (1388 )31031017<style face="normal" font="default" size="100%"> </style><style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">رابطه کیفیت سود و سود تقسیمی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران </style>علوی طبری و همکاران(1388)طی تحقیقی رابطه بین کیفیت سود و سود تقسیمی شرکتها در یک نمونه آماری شامل 85 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادرا تهران برای یک دوره پنج ساله 1385-1381 مورد مطالعه قرار دادند. آنان در تحقیق خود برای اندازه گیری کیفیت سود ،چهار معیار اقلام تعهدی مطرح شد ه در مدل دیچو و دایچو(2002) ، وجود اقلام استثنایی، تجدید ارائه صورت سود و زیان و همبستگی پیرسون بین درآمد عملیاتی جاری و آتی به عنوان متغیرهای مستقل و سود تقسیمی، نسبت سود تقسیمی به ارزش بازار هر سهم در تاریخ مجممع و تغییرات سود تقسیمی را به عنوان متغیرهای وابسته انتخاب شدند. نتایج حاصل از این آزمون فرضیه های این تحقیق نشان میدهد با ما معیار تجدید ارائه صورت سود وزیان ، شرکتهای که کیفیت سود بالاتری دارند سود تقسیمی را در زمان مقرر پرداخت نمی کنند؛ با معیار وجود اقلام استثنایی، شرکتهایی که کیفیت سود بالاتر دارند سود تقسیمی بیشتری پرداخت می کنند، وهیچ کدام از چهار معیار کیفیت سود با تغییرات سود تقسیمی رابطه معنادار ندارند. ADDIN EN.CITE مهرانی138892مهرانی and رسائیان (1388)929217<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">رابطه ارزش افزوده اقتصادی و نسبت های مالی شرکتهای تولیدی بورس اوراق بهادار تهران</style>فصلنامه پژوهشها و سیاستهای اقتصادی93-114مهرانی و رسائیان (1388) در تحقیقی مبنی بر"رابطه ارزش افزوده اقتصادی و نسبتهای مالی شرکتهای تولیدی بورس اوراق بهادار تهران" به بررسی رابطه بین ارزش افزوده اقتصادی به عنوان معیار ارزیابی عملکرد اقتصادی و نسبتهای مالی(در پنج طبقه؛ نسبتهای نقدینگی، نسبتهای فعالیت، نسبتهای اهرمی، نسبتهای سودآوری و نسبتهای بازار) در 70 شرکت برای یک دوره هفت ساله از سالهای 1385-1379پرداختند. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که بین معیار ارزش افزوده اقتصادی و نسبتهای نقدینگی، نسبتهای فعالیت، نسبتهای سودآوری و نسبتهای بازار رابطه معناداری وجود ندارد. همچنین از بین نسبتهای اهرمی شامل اهرم مالی و توان بازپرداخت بهره نیز فقط بین اهرم مالی و ارزش افزوده اقتصادی رابطه معناداری ضعیفی (0.021R2=) وجود دارد. ADDIN EN.CITE دوری138897(دوری, زارع.احمد.آبادی, and فلاح.زاده.ابرقویی 1388)979717<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">بررسی تاثیر ثبات در معیارهای مالی گذشته شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادارتهران بر عکس العمل بیش از اندازه سرمایه گذاران به این معیارها</style>مجله پژوهش های حسابداری مالی103-114(دوری و همکاران 1388) در تحقیق خود مبنی بر بررسی تأثیر ثبات در معیارهای مالی گذشته شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادر تهران بر عکس العمل سرمایهگذاران که در یک دوره زمانی هشت ساله از سالهای 1378 تا 1385 انجام گرفت به این نتایج دست یافتندکه عکس العمل بیش از اندازه سرمایهگذاران به یکنواختی در عملکرد گذشته شرکتها در مورد متغیرهای فروش، سود و بازده سهام است. همچنین افزایش طول دوره تشکیل پرتفوی، باعث تشدید عکس العمل بیش از اندازه میشود، و این موضوع به این مفهوم است که شرکتها در بلند مدت دارای یک عملکرد یکنواخت هستند. ADDIN EN.CITE کاشانی.پور1386162(کاشانی.پور and رساییان 1386)16216217<style face="normal" font="default" size="100%"> </style><style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">بررسی رابطه بازده سهام و معیارهای ارزیابی عملکرد</style>پژوهشنامه مدیریت121-138(کاشانی پور و رساییان 1386)در تحقیقی با عنوان "بررسی رابطه بازده سهام و معیارهای ارزیابی عملکرد" به بررسی رابطه بین بازده سالانه سهام و معیارهای ارزیابی عملکرد از قبیل ارزش افزوده اقتصادی، میزان بازده حقوق صاحبان سهام، میزان بازده داراییها، سود هر سهم، جریانهای نقدی عملیاتی، اهرم مالی و درصد تقسیم سود در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 1382-1378 در مورد 51 شرکت که بصورت رگرسیون ترکیبیو رگرسسیون مقطعیانجام گرفت پرداختند، که نتایج حاصل از آن بیان کننده رابطه معنادار و نسبتا پایدار بین بازده سالانه سهام با معیارهای داخلی ارزیابی عملکرد همچونROE ، ROA و EPS در دوره زمانی تحقیق است ADDIN EN.CITE حسنی.آذر204(حسنی.آذر 1385)20420432<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">بررسی مدیریت سود در زمان عرضه اولیه سهام به عموم در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران</style>(حسنی.آذر 1385) طی سالهای 1378 تا 1380 تحقیقی انجام دادند که نتایج حاصل از تحقیق نشان میدهد مدیران سود شرکتها را در سال قبل از عرضه اولیه سهام به عموم و سال عرضه اولیه سهام به عموم مدیریت میکنند. همچنین نتایج تحقیق نشان میدهد که بین اقلام تعهدی جاری اختیاری سال اول شرکتهای سهامی عام و عملکرد بلند مدت قیمت سهام در سه سال آتی رابطه مثبت وجود دارد. ADDIN EN.CITE نوروش1384144(نوروش, سپاسی, and نیک.بخت 1384)14414417<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">بررسی مدیریت سود در شرکتهای پذیرفته شده در بورس تهران</style>مجله علوم اجتمائی و انسانی دانشگاه شیراز(ویژه نامه حسابداری)165-177(نوروش و همکاران 1384) در تحقیقی خود مبنی بر بررسی مدیریت سود در شرکتهای پذیرفته شده در بورس تهران که با استفاده از متغیرهای مدیریت سود (اندازه شرکت، نسبت بدهی به سرمایه و نرخ موثر مالیات) انجام شد به این نتیجه رسیدند؛ که مدیران شرکتهای بزرگ از اقلام تعهدی، برای به حداقل رساندن مالیات شرکت استفاده می کنند و در صورت بزرگ بودن شرکت و زیاد بودن بدهی شرکت تمایل مدیران به مدیریت سود بیشتر خواهد شد و یافتههای تحقیق مدیریت سود را در شرکتهای بورسی اثبات میکند. ADDIN EN.CITE سجادی1377306سجادی (1377)30630617<style face="normal" font="default" charset="178" size="100%">عوامل مرتبط با سود غیر منتظره و روابط آن با قیمت سهام </style>سجادی (1377)طی تحقیقی به بررسی تأثیر سود غیر منتظره بر قیمت سهام و نیز میزان تأثیرگذاری متغیرهای مستقل پنجگانه تحقیق نظیر اندازه شرکت،اهرم مالی، عمر، مالکیت دولتی و وابستگی ارزی بر روی سود غیرمنتظره در رابطه با 70 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1373 الی 1375 پرداخت. در این تحقیق مسأله اصلی این است که آیا سود غیرمنتظره در بورس اوراق بهادار تهران منجر به تغییر قیمت سهام (بازده غیرعادی )میشود؟ و اینکه آیا بین سود غیرمنتظره و ویژگیهای شرکتها از قبیل اندازه،اهرم مالی،عمر،مالکیت دولتی و وابستگی ارزی رابطهای وجود دارد؟نتایج حاصل از آزمون فرضیههای این تحقیق نشان میدهد که در مرحله اول مبانی زیربنایی نظریه بازار کارآ حتی در شکل ضعیف آن هم در ایران کاربرد ندارد. و در مرحله دوم نتایج به دست آمده حاکی از آنست که بین متغیرهای مستقل تحقیق و قیمت سهام رابطه آماری معنیداری وجود ندارد. ۲-۱۹. تحقیقات انجام شده خارجی بِن نصر و همکاران(۲۰۱۵)طی تحقیقی اثر کیفیت سود(اقلام تعهدی) را بر ارزش حقوق صاحبان سهام را در مورد بررسی قرار دادند. آنها از یک نمونه ۱۶۱ شرکت(متشکل از شرکتهای صنعتی و توسعه یافته از سی و دو کشور) در طی بازه زمانی ۱۹۸۷ تا ۲۰۰۶ این نتایج دست یافتند که بین اقلام تعهدی اختیاری و ارزش حقوق صاحبان سهام رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. اُلوچ و همکاران(۲۰۱۵) طی تحقیقی با عنوان " تاثیر کیفیت اقلام تعهدی بر روی بازده بورس اوراق بهادار" به بررسی ارزیابی ارزش سهام(قیمت) بر روی کیفیت اقلام تعهدی میان شرکتهای کره ای در بازه زمانی ۱۹۹۳ تا ۲۰۱۳ پرداختند. یافته های حاصل از این پژوهش با استفاده از مدل رگرسیونی پَنل نشان میدهد که کیفیت اقلام تعهدی اختیاری شرکتها به طور معناداری در سطوح مختلف متاثر از ارزش سهام می باشد. پاپانَستپولِس (۲۰۱۴) طی تحقیقی با عنوان" اقلام تعهدی حسابداری بازده سهام:شواهدی از بوس سهام اروپاه" به بررسی در یازده کشور از شانزده کشور اروپایی پرداختند آنها پس از بررسی به این نتایج دست یافتندکه بازده غیرعادی از اقلام تعهدی اختیاری سنتی بدست میآید و نیز اقلام تعهدی بر بازده سهام متاثر است. اُمری و هماران(۲۰۱۳) طی تحقیقی به بررسی سیستم ارزشیابی(به فعالیت مدیران) بر روی مدیریت سود در کشور فرانسه پرداختند. آنها طی یک بازه زمانی از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۹ با بررسی شرکتا به این نتایج دست یافتند که در حقیقت مدیریت سود به نظر می رسد به طور معناداری با اجتناب عدم قعیت رابطه مثبتی دارد و نیز به به طور معناداری دارای رابطه منفی با فاصله قدرتی و خصوصی سازی است. نیکبخت و همکاران(۲۰۱۴) طی پژوهشی ارتباط بین کیفیت اقلام تعهدی و ریسک نامتقارن را مورد بررسی قرار دادند نتایج حاصل از این پژوهش نشان دهنده ارتباط معنادار و مستقیم بین توانایی اقلام تعهدی ، ارتباط اطلاعاتی اقلام تعهدی، اندازه شرکتها و بازده سهام شرکتها با ریسک نامتقارن بر اساس مدل فاما و فرنچ و مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ایاست . همچنین نتایج بیانگر عدم وجود رابطه معنادار بین نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار و نوسان جریانات نقدی با ریسک نامقتارن بر اساس مدل فاما و فرنچ و مدل مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای است. در تحقیقی که توسط ADDIN EN.CITE Demirkan2012127(Demirkan, Radhakrishnan, and Urcan 2012)12712717Demirkan, SebahattinRadhakrishnan, SureshUrcan, OktayDiscretionary Accruals Quality, Cost of Capital, and DiversificationJournal of Accounting, Auditing & FinanceJournal of Accounting, Auditing & Finance496-526274ACCRUAL basis accountingCAPITAL costsDIVERSIFICATION (Finance)AGENCY costsBUSINESS enterprises -- SizeRESEARCHORGANIZATIONAL structureBUSINESS modelsSTRATEGIC planningCASH flowCAPITAL marketDIVERSIFICATION in industryOPPORTUNISM (Psychology)cost of capitaldiscretionary accruals qualitydiversification discount2012Sage Publications Inc.0148558X82380584Articlehttp://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=buh&AN=82380584&site=ehost-live10.1177/0148558X11409162buhEBSCOhostدِمیرکِن و همکاران(2012) در رابطه با بررسی ارتباط کیفیت اقلام تعهدی در شرکتهای تک بخشی و چند بخشی انجام شد، نتایج نشان دهنده این است؛ که کیفت اقلام تعهدی در شرکتهای چند بخشی نسبت به شرکتهای تک بخشی کمتر است. و در بررسی ارتباط بین کیفیت اقلام تعهدی و هزینه تامین مالی نتایج نشان داد، که هزینه های تامین مالی شرکتهای چند بخشی در مقایسه با شرکتهای تک بخشی بیشتر است. و همچنین نتایج تحقیق پیشنهاد می کند که مسئله نمایندگی شرکتهای چند بخشی در مقایسه با شرکتهای تک بخشی منجر به کیفیت ضعیف اقلام تعهدی میشود، و نیز ریسک تامین مالی با هزینه تنزیل بالاتری قیمت گذاری می شود. اٌگنِوا ADDIN EN.CITE Ogneva2012289(Ogneva 2012)28928917Ogneva, MariaAccrual Quality, Realized Returns, and Expected Returns: The Importance of Controlling for Cash Flow ShocksAccounting ReviewAccounting Review1415-1444874ACCRUAL basis accountingCASH flowSHOCK (Economics)STOCKS (Finance) -- Rate of returnCAPITAL costsEXPECTED returnsACCOUNTING firms -- Quality controlFINANCIAL riskACCOUNTINGASSETS (Accounting)VOLATILITY (Securities)SALES & pricesDECOMPOSITION (Mathematics)ROBUST statisticsaccounting qualityasset pricingcash flow shockscost of equity2012American Accounting Association0001482678121750Articlehttp://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=buh&AN=78121750&site=ehost-live10.2308/accr-10276buhEBSCOhost( 2012)در پژوهش خود به بررسی رابطه بین کیفیت اقلام تعهدی با بازده سهام پرداخت در طی یک دوره 37 ساله از سال 2006 -1970 پرداخت به این نحو بازده سهام شرکتهایی که دارای کیفیت اقلام تعهدی ضعیف رابا شرکتهایی که دارای کیفیت اقلام تعهدی بالایی بودند، را مورد مقایسه قرار داد. نتایج حاصل از تحقیق وی نشان می دهد شرکتهای دارای کیفیت اقلام تعهدی بالایی هستند به طور میانگین در طول دوره مورد بررسی با شک های جریان نقدی بیشتری مواجه هستند و در مقابل شرکتهای دارای کیفیت اقلام تعهدی پایین به طور میانگین با شک های جریان نقدی کمتری مواجه هستند از این رو شرکتهای دارای شک های جریان نقدی بالا تعدیل کمتری را در بازده سهام آتی خود نسبت به شرکتهای مقابل خود دارند. که می توان نتیجه گرفت که بین کیفیت اقلام تعهدی با بازده آتی سهام ارتباط منفی و معناداری وجود دارد. کنگ و همکاران(۲۰۱۰) طی پژوهشی رابطه بین جمع اقلام تعهدی را با بازده آتی بازار مورد بررسی قرار دادند نتایج پژوهش آنها حاکی از این است که اقلام تعهدی اختیاری رابطه مثبت با بازده آتی بازار دارند، لیکن قدرت پیش بینی کنندگی مجموع اقلام تعهدی با عواملی چون انتخاب دوره زمانی، معیارهای بازده، روش برآورد، شرایط تجاری، شاخص های صرف ریسک و مدل مورد استفاده برای تفکیک اقلام تعهدی رابطه قوی دارد طی تحقیقی ADDIN EN.CITE Hirshleifer2009239(Hirshleifer, Hou, and Teoh 2009)23923917Hirshleifer, DavidHou, KeweiTeoh, Siew HongAccruals, cash flows, and aggregate stock returnsJournal of Financial EconomicsJournal of Financial Economics389-406913Aggregate stock returnsAccrualsCash flowsDiscount ratesBehavioral finance20093//0304-405Xhttp://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0304405X08002006http://dx.doi.org/10.1016/j.jfineco.2007.11.009هیرش لیفِر و همکاران(2009) به بررسی رابطه بین اقلام تعهدی و جریانهای نقدی با اندازه بازده سهام در طی سالهای 1965 تا 2005 پرداختند. نتایج از یافته های آنها نشان می دهد که بین اندازه اقلام تعهدی با بازده سهام ارتباط مثبت معنی داری وجود دارد ضمن انیکه بین اندازه جریان های نقدی با بازده سهام ارتباط منفی وجود دارد. دیمیترپولس و استریو (۲۰۰۹)طی تحقیقی با عنوان" ارتباط صورتهای مالی با ارزش و اثر آنها بر روی قیمت سهام" به بررسی ۱۰۱ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار آتن و برای یک دوره زمانی ۱۰ ساله به طور همزمان اثر اقلام تعهدی ، سود هر سهم و شش نسبت خاص به عنوان شاخصی از دستکاری در صورتهای مالی را بر قیمت سهام بررسی نمودند.نتایج پژوهش آنها نشان داد که چهار نسبت از شش نسبت مورد بررسی و هر دو بخش از اقلام تعهدی (اختیاری و غیراختیاری) اهمیت فزایندهای در توصیف تغییر قیمت سهام خواهند داشت،اما اهمیت اقلام تعهدی غیراختیاری در مقایسه با اقلام تعهدی اختیاری بیشتر است. همچنین یافتههای پژوهش آنها حاکی از این مطلب است که متغیر حسابداری سودآوری مربوطترین متغیر است و هرچه مدیران در داراییهای جاری کمتر سرمایهگذاری کنند،اثر بهتر بر روی قیمت سهام آنها خواهد داشت. چان و همکاران(۲۰۰۶) در تحقیقی با عنوان «کیفیت سود و بازده آتی سهام» به بررسی رابطهی اقلام تعهدی با بازده آتی سهام پرداختند.بررسی آنها نشان داد، شرکتهای با اقلام تعهدی زیاد در دورهی بعد از گزارشگری اطلاعات مالی، بازده سهام آنها کاهش مییابد.این موضوع به وسیلهی تفکیک اجزای اقلام تعهدی و دستهبندی بر اساس اقلام اختیاری و غیراختیاری انجام شده و نتایج مشابهی به دست آمد. فرانسیس(۲۰۰۵) در پژوهشی طی سالهای ۱۹۷۰ تا ۲۰۰۴ به این نتایج رسیدند که سرمایهگذارن اوراق بهادار را با توجه به اطلاعاتی که از کیفیت اقلام تعهدی دارن،قیمتگذاری میکنند.همچنین در این پژوهش نشان داده میشود که شرکتهایی که از کیفیت اقلام تعهدی ضعیفتری برخوردارند،نسبت هزینه بهره به بدهی بهرهدار در آنها بالاتر و نسبت بدهی پایینتری دارند. همچنین نتایج این پژوهش بیانگر این مطلب است که اقلام تعهدی اختیاری و غیراختیاری در توصیف تغییرات سود اهمیت دارند، ولی اثر اقلام تعهدی غیراختیاری نسبت به اقلام تعهدی اختیاری بیشتر است. طبق تحقیقی که توسط ADDIN EN.CITE O'Hara2000137(O'Hara and Lazdowski 2000)13713717O'Hara, H. ThomasLazdowski, CathyFinancial indicators of stock price performanceAmerican Business ReviewAmerican Business Review90181STOCK price forecastingCORPORATIONS -- FinanceINVESTMENTS2000University of New Haven School of Business074323482733420Articlehttp://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=buh&AN=2733420&site=ehost-livebuhEBSCOhost(اوهِرا و لازدَوٌسکی 2000 ) در رابطه با یافتن معیارهای مالی که بتواند بازده بالاتری را نسبت به شاخص S&P500 داشته باشد،انجام شد؛ به بررسی ارتباط بین عملکرد قیمت سهام با معیارهای مالی سود خالص هر سهم، جریان های نقدی هر سهم و سود تقسیمی هر سهم در طی یک دوره 17 ساله از سال 1981 تا سال 1997 پرداختند. که نتایج نشان دهنده این است که به ترتیب، بین افزایش یکنواخت سود هر سهم و جریان های نقدی هر سهم با تغییرات قیمت سهام شرکتها رابطه مثبت معنا داری وجود دارد؛ اما بین افزایش یکنواخت سود تقسیمی هر سهم و تغییرات قیمت سهام رابطه معنادار قابل توجهی نسبت به دو معیار سود هر سهم و جریانهای نقدی هر سهم وجود ندارد. همچنین نتایج نشان داد ، زمانی که شرکتها بتواننددر بلند مدت سود تقسیمی هرسهم، جریان نقدی هر سهم، سود خالص هر سهم را افزایش بدهند این موضوع می تواند، پیش بینی از افزایش جریانهای نقدی، درآمد و نهایتا سود تقسیمی باشد ADDIN EN.CITE O'Hara200013791(91)13713717O'Hara, H. ThomasLazdowski, CathyFinancial indicators of stock price performanceAmerican Business ReviewAmerican Business Review90181STOCK price forecastingCORPORATIONS -- FinanceINVESTMENTS2000University of New Haven School of Business074323482733420Articlehttp://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=buh&AN=2733420&site=ehost-livebuhEBSCOhost(91). نتایج حاصل از تحقیق ADDIN EN.CITE Yang200039(Yang 2000)39395Yang, ZhengrongLeung, KwongSakChan, Lai-WanMeng, HelenStability Analysis of Financial RatiosIntelligent Data Engineering and Automated Learning — IDEAL 2000. Data Mining, Financial Engineering, and Intelligent AgentsLecture Notes in Computer Science256-2611983
36
20002000/01/01Springer Berlin Heidelberg978-3-540-41450-6http://dx.doi.org/10.1007/3-540-44491-2_3610.1007/3-540-44491-2_36English( یانگ2000) از شرکتهای انگلیسی در رابطه با بررسی ارتباط بین عملکرد شرکتها و نسبتهای مالی نشان میدهد، زمانی که شرکتها گزارشهای پیچیدهای را منتشر میکنند تجزیه و تحلیل تک متغیری در بعضی مواقع قادر به ارزیابی عملکرد شرکتها نیست و این موضوع باعث ایجاد یک رابطه غیرخطی بین عملکرد شرکتها و نسبتهای مالی میشود. از این رو استفاده از تکنیکهای غیرخطی مانند شبکههای عصبی در ارزیابی عملکرد شرکتها بر مبنای نسبتهای مالی نتایج بهتری را پیش بینی مینماید. البته باید در نظر گرفت زمانی که از 2 متغیر استفاده میشود این موضوع منجر به ایجاد یک رابطه خطی بین عملکرد شرکتها و نسبتهای مالی میشود ADDIN EN.CITE Yang200039257(257)39395Yang, ZhengrongLeung, KwongSakChan, Lai-WanMeng, HelenStability Analysis of Financial RatiosIntelligent Data Engineering and Automated Learning — IDEAL 2000. Data Mining, Financial Engineering, and Intelligent AgentsLecture Notes in Computer Science256-2611983
36
20002000/01/01Springer Berlin Heidelberg978-3-540-41450-6http://dx.doi.org/10.1007/3-540-44491-2_3610.1007/3-540-44491-2_36English(257). نتایج حاصل از بررسی پینسل و همکاران(۲۰۰۰) ADDIN EN.CITE Peasnell200033(Peasnell, Pope, and Young 2000)333317Peasnell, K. V.Pope, P. F.Young, S.Detecting earnings management using cross-sectional abnormal accruals modelsAccounting and Business ResearchAccounting and Business Research313-32630420002000/09/01Routledge0001-4788 2159-4260http://dx.doi.org/10.1080/00014788.2000.972894910.1080/00014788.2000.97289492013/07/03در رابطه با استفاده از مدلهای کشف مدیریت سود به صورت مقطعی که در مورد مدل اصلی جونز۱۹۹۱ و مدل تعدیل شده جونز ۱۹۹۵ و مدل حاشیه انجام شد حاکی از این است که هر سه مدل از توامندی خیلی بالایی در رابطه با کشف مدیریت سود برخوردار هستند، و زمانی که شرکتها به صورت تصافی طی سالهای نمونه انتخاب میشوند از مشخص کنندگی بسیار خوبی برخوردار هستند. میچلسونو همکاران (۱۹۹۹) در آزمون ارتباط بین هموارسازی سود و عملکرد بازار به این نتیجه رسیدند که شرکتهایی که سودشان را هموار میکنند.میانگین بازده غیرعادی سالانه بالاتری نسبت به شرکتهایی که این کار را انجام نمیدهند داشته و شرکتهای هموارساز بتای پایینتر و ارزش بالاتری دارند. سابرمانیام(۱۹۹۶)در پژوهشی با عنوان "قیمت گذاری اقلام تعهدی غیراختیاری" نشان داد بازار برای اقلام تعهدی اختیاری بیشتر قائل میشود،زیرا اجزای اختیاری سود،توانایی سود در انعکاس قیمت پایه را افزایش میدهد،وی علاوه بر تأیید وجود محتوای فزاینده اطلاعاتی در جریانهای نقدی و تعهدی نسبت به یکدیگر شواهدی ارائه داد که مبنای آن در بازار سرمایه امریکا این مسأله که کل اقلام تعهدی اختیاری در مقابل وجوه نقد حاصل از عملیات دارای محتوای افزاینده اطلاعاتی هستند، تأیید میشد همچنین نتیجه پژوهش وی نشان میدهد که اقلام تعهدی غیراختیاری دارای توانایی پیشبینی سودآوری آتی و تغییرات سود تقسیمی هستند و اقلام تعهدی میتواند به عنوان متغیر مهمی در ارزیابی رابطه سود و بازده در نظر گرفته شود. منابع و مآخذ فارسی آذربایجانی کریم، افسانه سروش.یار، و سما یاران کوپائی. ۱۳۹۰. جستجوی بهترین معیار عملکرد مالی، مجله حسابرس:۱-۷. آذز عادل و منصور مؤمنی. ۱۳۹۰. ،کلیات، آمار و کاربرد آن در مدیریت, ۲۹-۳. سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها(سمت). اعتمادی حسین و مهران سلوری. ۱۳۹۱. ، بررسی اثر هموارسازی سود بر جریانات نقدی و سود دوره آتی ؛با توجه به دو متغیر نوع صنعت و اندازه شرکت.،پژوهش های تجربی حسابداری مالی ۳:۲۹-۴۵. اعتمادی حسین، منصور مومنی و حسن فرج زاده دهکردی. ۱۳۹۱. ، مدیریت سود ،چگونه کیفیت سود شرکت ها را تحت تاثیر قرار می دهد؟ شماره ۲.، مجله پزوهش های حسابداری مالی شماره ۲:۱۲۲-۱۰۱. انصاری عبدالمهدی و حسین خواجوی. ۱۳۹۰. ، بررسی ارتباط هموار سازی سود با قیمت بازار سهم و نسبتهای مالی.،مجله پژوهش های حسابداری مالی ۲:۵۰-۳۳. بزرگ اصل موسی. هزار و سیصد و هشتاد و چهار. ، ترازنامه و یادداشتهای توضیحی صورتهای مالی، حسابداری میانه(جلد اول:صورتهای مالی), ۸۹-۴۱. سازمان حسابرسی. بورس اوراق بهادار.تهران. ۱۳۸۹.، گزارش آسیب شناسی سیاست تقسیم سود(DPS).، معاونت مطالعات اقتصادی و توسعه بازار (بورس اوراق بهادار تهران) جهانخانی علی و اصغر سجادی. ۱۳۷۳. ، کاربرد مفهوم ارزش افزوده اقتصادی در تصمیمات مالی.، فصلنامه علمی و پژوهشی تحقیقات مالی:۶۸-۸۶. جهانخانی علی و احمد ظریف فرد. ۱۳۷۴. ،آیا مدیران و سهامداران از معیار مناسب برای اندازه گیری ارزش شرکت استفاده می کننند؟.، فصلنامه علمی و پژوهشی تحقیقات مالی:۴۱-۶۶. جوان محمدعلی، مهدی ناظمی اردکانی و ابراهیم موسوی. ۱۳۸۸. ، بررسی تاثیر مدیریت سود، اندازه شرکت و نسبت های سودآوری بر ساختار سرمایه.، فصلنامه مطالعات حسابداری ۲۵:۱۰۳-۸۷. چالاکی پری و مرتضی یوسفی. ۱۳۹۱. ، پیش بینی مدیریت سود با استفاده از درخت تصمیم گیری.،فصلنامه مطالعات حسابداري و حسابرسي ۱. حسنیآذر الهام. ۱۳۸۵. ، بررسی مدیریت سود در زمان عرضه اولیه سهام به عموم در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران.، پایان نامه کارشناسی ارشد, دانشکده مدیریت, دانشگاه تهران. خدامیپور احمد، رحمتاله هوشمند زعفرانیه و مصطفی دلدار. ۱۳۹۲ ، بررسی تاثیر نرخ موثر مالیاتی بر سیاست تقسیم سود در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، پژوهشنامه مالیات شماره ۱۷: ۵۵-۳۱. خلیفه سلطانی احمد، مهناز ملانظری و سجاد دلپاک. ۱۳۸۹. ،ارتباط خطای پیش بینی سود مدیریت و اقلام تعهدی.،مجله دانش حسابداری ۳:۵۹-۷۶. خوش طینت محسن و عبدالله خانی. ،مدیریت سود و پاداش مدیران: مطالعه ای جهت شفاف سازی اطلاعات مالی ، فصلنامه مطالعات حسابداری ۳:۱۵۳-۱۲۷. دستگیر محسن و مجید رستگار. ۱۳۹۰ ،بررسی رابطه بین کیفیت سود پایداری سود اندازه اقلام تعهدی و بازده سهام با کیفیت اقلام تعهدی.، مجله پژوهش های حسابداری مالی شماره ۷: ۲۰-۱. دستگیر محسن و احسان مهرجو. ۱۳۹۱. ، بررسی اثر تغییرات اجزاء اقلام تعهدی عملیاتی بر سودآوری شرکت ها.، فصلنامه تحقيقات حسابداري و حسابرسي:۲۴-۱. دوری داریوش، حبیب زارعاحمدآبادی و احمد فلاحزاده ابرقویی. ۱۳۸۸. ،بررسی تاثیر ثبات در معیارهای مالی گذشته شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادارتهران بر عکس العمل بیش از اندازه سرمایه گذاران به این معیارها.، مجله پژوهش های حسابداری مالی:۱۰۳-۱۱۴. سازمان حسابرسی. مفاهیم نظری گزارشگری مالی(پیوست استاندارادهای حسابداری). سازمان حسابرسی. سجادی حسین. ۱۳۷۷. ،عوامل مرتبط با سود غیر منتظره و روابط آن با قیمت سهام ، فصلنامه بررسی های حسابداری و حسابرسی شماره ۲۴و۲۵: ۶۰-۳۴. طالبنیا قدرتاله و یعقوب حسین.پور. ۱۳۸۹. ،بررسی مقایسه ای کاهش خطای پیش بینی EPS و DPS در ارتباط با بازده سهام شرکتها، مجله مهندسی مالی و مدیریت پرتفوی مالی ۲:۴۳-۲۲. طرفدار حسین، حسن دهقان، بهنام رجایی، علیرضا دوزنده،. ۱۳۹۲. ،رگرسیون لجستیک.، دانشکده فنی مهندسی دانشگاه شیراز:۱-۳۹. عرفی حمیدرضا. ۱۳۸۹. ،گزارش حسابرسان مستقل و بازرس قانونی، حسابرسی, ۲۳۵-۲۳۶. موسسه آموزش عالی آزاد پارسه. علویطبری سید حسین، ویدا مجتهدزاده، غلامرضا سلیمانیامیری و یلدا عاملی. ۱۳۸۸ ،رابطه کیفیت سود و سود تقسیمی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ،شماره ۵۶ ۱۰۳-۹۶. فروغی داریوش و زهرا اولاد حسین. ۱۳۸۹ ،مروری بر ادبیات کیفیت ویژگی های شرکت و سیاست تقسیم سود ، فصلنامه حسابداری و مدیریت مالی شماره ۳: ۶۳-۴۶. قاسم ظهوري،. ۱۳۷۸. كاربرد روشهاي تحقيق علوم اجتماعي در مديريت. موسسه انتشاراتي مير. قدیری ابولفضل، اسماعیل عنایتی و افشین حسنزاده. ۱۳۸۶. ،بررسی کارایی شاخص RI در ارزیابی شرکت های عضو بورس در مقایسه با نسبت های ROI,ROE,P/B,P/E.،مجله مدیریت صنعتی دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج ۳:۴۹-۶۸. کاشانی.پور محمد و امیر رساییان. ۱۳۸۶، بررسی رابطه بازده سهام و معیارهای ارزیابی عملکرد.،پژوهشنامه مدیریت ۲۵:۱۲۱-۱۳۸. گازار محمد آیتی.،سود هر سهم و سود تقسیمی هر سهم.، مجتهدزاده ویدا و شادی حسنزداه. ۱۳۸۷. ،رابطه ارزش افزوده بازار با معیارهای ارزیابی عملکرد مبتنی بر مدل های اقتصادی و حسابداری.،فصلنامه بورس اوراق بهادار ۲:۱۷۸-۱۴۷. مجتهدزاده ویدا و اعظم ولیزاده لاریجانی. ۱۳۸۹. ،رابطه مدیریت سود وبازده آتی داراییها و جریانهای نقدی عملیاتی، تحقیقات حسابداری. مرادزاده فرد مهدی، محمدصادق زارعزاده مهریزی و رضا تاکر. ۱۳۹۱. ، تاثیر پاداش هیأت مدیره و مالکیت نهادی بر مدیریت سود در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران.، فصلنامه بورس اوراق بهادر ۱۸ (M۴۱):۱۳۷-۱۵۲. مهرانی ساسان و امیر رسائیان. ۱۳۸۸. ،رابطه ارزش افزوده اقتصادی و نسبت های مالی شرکتهای تولیدی بورس اوراق بهادار تهران،فصلنامه پژوهشها و سیاستهای اقتصادی:۹۳-۱۱۴. فدایی نژاد محمد اسماعیل. ۱۳۸۳ ،بررسی اثر نسبت B/M و اندازه شرکت با میزان سودآوری شرکت ها ،مجله تحقیقات مالی شمراه ۱۸: ۱۳۷-۱۲۳. نوروش ایرج، سحر سپاسی و محمدرضا نیک بخت. ۱۳۸۴. ،بررسی مدیریت سود در شرکتهای پذیرفته شده در بورس تهران،مجله علوم اجتمائی و انسانی دانشگاه شیراز(ویژه نامه حسابداری) ۲:۱۶۵-۱۷۷. نیکومرام هاشم، ایرج نوروش و علیرضا مهرآذین. ۱۳۸۸. ،ارزیابی مدل های مبتنی بر اقلام تعهدی برای کشف مدیریت سود ، مجله پژوهش های مدیریت. هاشمی سیدعباس و فاطمه بهزادفر. ۱۳۹۰.،ارزیابی رابطه محتوای اجزای اقلام تعهدی و نسبت های مالی منتخب با قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران،مجله پژوهش های حسابداری مالی ۷:۷۶-۵۵. ابراهیم بایطی هاشم. ۱۳۹۲. ،بررسی ارتباط بین محافظه کاری حسابداری با وجوه نقد نگهداری شده و بازده سهام، کارشناسی ارشد, دانشکده اقتصاد و علوم اداری دانشگاه فردوسی مشهد. تیموری مریم. ۱۳۹۳. ،بررسی ارتباط بین رشد شرکت و ارزش گذاری اقلام تعهدی اختیاری. کارشناسی ارشد, دانشکده حسابداری و مدیریت, موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی و غیردولتی رجاء قزوین خداشناس محمد حسن. ۱۳۹۲. تأثیر هموارسازی سود بر حساسیت سرمایه‌گذاری نسبت به قیمت سهام در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، کارشناسی ارشد, دانشکده مدیریت و اقتصاد, دانشگاه قم رمضانپور اسماعيل، رضا فلاح،محمدرضا خوش نصيب فلاح. ۱۳۹۲. "نقدشوندگي سهام،ارزشمندي قيمت و مديريت اقلام تعهدي اختياري.، دومين همايش ملي بررسي راهكارهاي ارتقاء مباحث مديريت، حسابداري و مهندسي صنايع در سازمانها. سرایی سمیرا. ۱۳۹۰. تاثیر نسبت های مالی هشداردهنده و اقلام تعهدی بر قیمت سهام.،MA دانشکده حسابداری و مدیریت, موسسه آموزش عالی غیرانتفاعی و غیردولتی رجاء قزوین. سرودلیر عبدالحمید. ۱۳۹۰. بررسی اثر کیفیت اقلام تعهدی بر روی بازده سهام. کارشناسی ارشد, پژوهشکده علوم اجتماعی, دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) - قزوین شایسته شجاعی پرویز. ۱۳۹۱. تجزیه نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار و بررسی ارتباط آن با اقلام تعهدی غیر عادی، کارشناسی ارشد, دانشکده مدیریت و حسابداری, دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی. صالحي مهدي، بهزاد قرباني. ۱۳۹۰. بررسي رابطه بين محافظه کاري سود و نسبت ارزش بازار به ارزش دفتري طبق روش باسو. مجله بين المللي بازرگاني و توسعه ۱:۲۹-۴۰. انصاري عبدالمهدي، عليرضا خورشيدي و علي شيرزاد. ۱۳۹۳. بررسي تاثير مديريت سود مبتني بر اقلام تعهدي و واقعي سود بر نقدشوندگي سهام و ارزش شرکت. دانش حسابداري و حسابرسي مديريت:۴۱-۵۳. فخاری حسین,، مهدی نورنژاد ونوش ۱۳۹۰. کیفیت اقلام تعهدی و همزمانی قیمت سهام. کارشناسی ارشد, دانشکده علوم انسانی دانشگاه مازندران. مجتهدزاده ویدا و یلدا عاملی. ۱۳۸۸. رابطه بین کیفیت سود و سود تقسیمی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. کارشناسی ارشد, دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی, دانشگاه الزهراء ودیعی محمدحسین و فرهاد عظیمیفر. ۱۳۹۱. ،ارزش¬گذاری بالای حقوق صاحبان سهام و ارتباط آن با اقلام تعهدی اختیاری، مجله¬ی پیشرفت¬های حسابداری دانشگاه شیراز ۱۷۹-۲۰۳ هاشمی سیدعباس و فاطمه بهزادفر. ۱۳۹۰. "ارزیابی رابطه محتوای اجزای اقلام تعهدی و نسبت های مالی منتخب با قیمت سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران." مجله پژوهش های حسابداری مالی ۷:۷۶-۵۵. منابع و مآخذ انگلیسی ADDIN EN.REFLIST A.Brealey, Richard, and Stewart C. Meyers. 2003. Financial analysis and planning. In Principals of corporate finance, 816-838. McGraw-Hill. A.Brealey, Richard, Stewart C. Meyers, and Alen J. Marcus. 2001. Financial Statement Analysis. In fundumental of corporate finance, 133-155. McGraw-Hill Ben-Nasr, Hamdi, & Al-Dakheel, Abdullah Mohammed. (2015). The Impact of Earnings Quality on the Cost of Equity: Evidence from Privatized .International Journal of Financial Research 6, 68-78. doi: 10.5430/ijfr.v6n1p68 Nikbakht, Mahmood, & Ghasemi, Mohammad. (2014). Study of the relationship between accrual quality and Unsystematic risk of stock in the accepted Companies in Tehran stock exchange.Journal of Novel Applied Sciences, 1531-1536. oluoch, Josephat, & Namusonge, Gregory. (2015). effect of accruals quality on equity security market returns: evidence from the nairobi securities exchange. European Scientific Journal, 11, 132-151. Papanastasopoulos, Georgios A. (2014). Accounting Accruals and Stock Returns: Evidence from European Equity Markets. European Accounting Review, 23(4), 729-768. doi: 10.1080/09638180.2014.882264 Riahi, R., & Omri, A. (2013). Cultural Relativism in Earnings Management. Int. J. Manag. Bus. Res, 281-295 Berk, Jonathan, Peter DeMarzo, and Jarrad Harford. 2012. "Introduction to financial statement analysis." In Fundamentals of corporate ficance, 23-58. Pearson Education. Bodie, Zvi, Alex Kane, and Alan J. Marcus. 2011. "Investments." In, 627-655. McGraw-Hill. Cohen, Daniel A., and Paul Zarowin. 2010. "Accrual-based and real earnings management activities around seasoned equity offerings." Journal of Accounting and Economics 50 (1):2-19. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.jacceco.2010.01.002. Dechow, Patricia M., and Richard G. Sloan. 1995. "Detecting Earnings Management." Accounting Review 70 (2):193-225. Delen, Dursun, Cemil Kuzey, and Ali Uyar. 2013. "Measuring firm performance using financial ratios: A decision tree approach." Expert Systems with Applications 40 (10):3970-3983. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.eswa.2013.01.012. Demirkan, Sebahattin, Suresh Radhakrishnan, and Oktay Urcan. 2012. "Discretionary Accruals Quality, Cost of Capital, and Diversification." Journal of Accounting, Auditing & Finance 27 (4):496-526. doi: 10.1177/0148558X11409162. Ehrhardt, Michael C., and Eugene F. Brigham. 2011. "Analysis of financial statements." In Financial management: Theory and practice, 87-110. South-Western Cengage Learning. Healy, Paul M. 1985. "The effect of bonus schemes on accounting decisions." Journal of Accounting and Economics 7 (1–3):85-107. doi: http://dx.doi.org/10.1016/0165-4101(85)90029-1. Healy, Paul M., and James M. Wahlen. 1999. "A Review of the Earnings Management Literature and Its Implications for Standard Setting." Accounting Horizons 13 (4):365-383. Hirshleifer, David, Kewei Hou, and Siew Hong Teoh. 2009. "Accruals, cash flows, and aggregate stock returns." Journal of Financial Economics 91 (3):389-406. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.jfineco.2007.11.009. Kieso, Donald E., Jerry J. Weygandt, and Terry D. Warfield. 2013. "Financial Accounting and Accounting Standards." In Intermediate Accounting. Wiley. Lasher, William R. 2008. "Cash flows and financial analysis." In Practical financial management, 63-97. South-Western Cengage Learning. Lee, Cheng-Few, and AliceC Lee. 2013. Encyclopedia of Finance. Edited by Cheng-Few Lee and Alice C. Lee: Springer US. Ming-Chia, Chen, and Tsai Yuan-Cheng. 2010. "Earnings management types and motivation: A study in Taiwan." Social Behavior & Personality: An International Journal 38 (7):955-962. doi: 10.2224/sbp.2010.38.7.955. Moehrle, Stephen R., and Jennifer A. Reynolds-Moehrle. 2005. "Earnings management in the context of pension accounting: A case." Global perspectives on accounting education 2:11-18. O'Hara, H. Thomas, and Cathy Lazdowski. 2000. "Financial indicators of stock price performance." American Business Review 18 (1):90. Ogneva, Maria. 2012. "Accrual Quality, Realized Returns, and Expected Returns: The Importance of Controlling for Cash Flow Shocks." Accounting Review 87 (4):1415-1444. doi: 10.2308/accr-10276. Peasnell, K. V., P. F. Pope, and S. Young. 2000. "Detecting earnings management using cross-sectional abnormal accruals models." Accounting and Business Research 30 (4):313-326. doi: 10.1080/00014788.2000.9728949. Ronen, Joshua, and Varda Yaari. 2008. Earnings Management Emerging Insights in Theory, Practice, and Research: Springer Science+Business Media, LLC. Ross, Stephen A., Randolph W. Westerfield, and Bradford D. Jordan. 2003. "working with financial statement." In Fundamentals Of Corporate Finance, 83-120. McGraw-Hill. Roychowdhury, Sugata. 2006. "Earnings management through real activities manipulation." Journal of Accounting and Economics 42 (3):335-370. doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.jacceco.2006.01.002. Scott, William R. 2012. "Earnings management." In Financial Accounting Theory, 422-448. Pearson education. Dimitropoulos, P, and D. Asteriou. 2009. "The Value Relevance of FinancialStatements and Their Impact on StockPrices, Evidence from Greece ManagerialAuditing Journal 24:248-265. Francis, J, R LaFond, P Olsson, and K. Schipper. 2005. " The market pricing ofaccruals quality." Journal of Accounting and Economics 39:295-327. KANG, QIANG, QIAO LIU, and RONG QI. 2010. "Predicting Stock Market Returns with Aggregate Discretionary." Journal of Accounting Research. doi: 10.1111/j.1475-679X.2010.00379.x. Konan Chan, Louis K. C. Chan, Narasimhan Jegadeesh, and Josef Lakonishok. 2006. "Earnings Quality and Stock Returns." The Journal of Business 79 (3):1041-1082. doi: 10.1086/500669. Michelson, S. E, J. W Jordan, and C. W Wootton. 1999. "A marketbased analysis of income smoothing." Journal of Business Finance &Accounting 22: 1179-1193. Subramanyam, K. R. 1996. "The pricing of discretionary accruals." Journal of Accounting and Economics 22:249-281. Yang, Zhengrong. 2000. "Stability Analysis of Financial Ratios." In Intelligent Data Engineering and Automated Learning — IDEAL 2000. Data Mining, Financial Engineering, and Intelligent Agents, edited by KwongSak Leung, Lai-Wan Chan and Helen Meng, 256-261. Springer Berlin Heidelberg

نظرات کاربران

نظرتان را ارسال کنید

captcha

فایل های دیگر این دسته