مبانی وپیشینه نظری تمرین و فعالیت بدنی

مبانی وپیشینه نظری تمرین و فعالیت بدنی (docx) 19 صفحه

دسته بندی : تحقیق

نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحات: 19 صفحه

قسمتی از متن Word (.docx) :

پایان نامه کارشناسی ارشد درباره تمرین و فعالیت بدنی تمرین و فعالیت بدنی مفهوم تمرین و فعالیت بدنی تمرین بدنی یا نرمش هر نوع فعالیت بدنی است که آمادگی جسمانی، تندرستی و سلامت کلی را افزایش داده یا حفظ می کند. به هرگونه فعالیت یا حركت بدن كه در اثر انقباض و انبساط عضلات اسكلتيايجاد شده، نيازمند صرف انرژي است، فعالیت بدنی گفته می شود . گروه بندی انواع فعاليت بدنی با توجه به تعریف آن بر اساس میزان زمان اختصاص یافته در طول روز را به انواع فعالیت بدنی حین انجام کار، فعالیت بدنی حین نقل و انتقال و یا فعالیت بدنی بعنوان تفریح و استراحت گروه بندی می کنند. تعریفی دیگر از انواع فعالیت بدنی بر اساس احساس شدت وارد شده بر شخص و میزان تلاش وی درحین فعاليت می باشد، که به سه گروه فعالیتهای بدنی سبک ، متوسط و شديد، براساسميزانانرژي و اکسیژن مصرفشدهگروه بندی می شود(گرلید و همکاران، 1996). تمرین بدنی به دلایل مختلف از جمله تقویت عضلات و سیستم قلبی عروقی، کسب مهارت های تمرین بدنی، حفظ یا کاهش وزنو همچنین با هدف تفریح انجام می شود. تمرین بدنی منظم سیستم ایمنی بدنرا تقویت میکند و به جلوگیری از بیماری های فراوانیمانند بیماری های قلبی و عروقی، دیابت نوع ۲ و چاقی مفرطکمک می کند. تمرین بدنی همچنین سلامت روانیرا بهبود می بخشد، به جلوگیری از افسردگی کمک می کند و باعث حفظ و بهبود اعتماد به نفسمثبت میشود. تمرین بدنی حتی باعث خوش اندامی و افزایش جاذبه جنسی فرد میشود که خود در بهبودِ بیشتر اعتماد به نفس موثر است. چاقی در کودکی، یک نگرانی در حال رشد جهانی است حال آن که تمرین بدنی به کاهش برخی از اثرات چاقی دوران کودکیو بزرگسالای مرتبط است(گرلید و همکاران، 1996). فعالیت قدرتی تمرین قدرتی،شیوه‌ی تمرینی خاصی است کـه در آن،مقاومت خارجی برای گسترش توانایی‌های عملکردی عضله،افزایش و کاهش داده می‌شود. به عبارت دیگر، تمرینات قدرتینوعی فعالیت بی هوازی است که طی آن از انقباض عضلانی برای افزایش قدرت و حجم ماهیچه‌ها استفاده می‌شودبرنامه‌های تمرین‌های قدرتی،شبیه هم نیستند و هدف‌های مشترکی نیز ندارند،چون هدف‌های تمرین،با نیازمندی‌های فردی ارتباط دارند.طرح برنامه‌ای مناسب همراه با نظارت هوشمندانه، تمرین مقاومتی را ایـمن،جالب توجه و مفرح می‌کند که برای کودکان لذت بخش خواهد بود.چنانچه تمرینات قدرتی به درستی به کار بروند، فواید زیادی در سلامتی کلی بدن همچون افزایش قدرت و سفتی استخوان‌ها، ماهیچه‌ها، تاندون‌ها و رباط‌ها، بهبود عملکرد مفاصل، افزایش متابولیسم بدن، بهبود عملکرد قلب و تنظیم کلسترول بدن دارند(عیوضی، 1384).در ادامه به طور خلاصه انواع تمرین های قدرتی آورده شده است: تمرین مقاومتی. اطلاق عنوان تمرین مقاومتیتقریبا به همه‌ی انواع تمرین قدرتی امکان پذیر است. به صورت ویژه، به نوعی از تمرین‌های قدرتی گفته می‌شود که هر نوع تلاشی علیه نیرویی اعمال می‌شود که توسط مقاومت ایجاد شده است (مثلا مقاومت در برابر هل دادن، فشار داده شدن، کشیده شدن، یا خم شدن). تمرینات مقاومتی به منظور افزایش نیرو و اندازه‌ی ماهیچه‌های اسکلتی انجام می‌شوند. تمرین وزنه‌ای. تمرینات وزنه‌ایو مقاومتی شیوه‌های محبوبی در تمرینات قدرتی هستند که از جاذبه (با استفاده از وزنه و دمبل) برای انقباض ماهیچه بهره می‌برند. هر شیوه ماهیچه را به شکل متفاوتی تحت تاثیر قرار می‌دهد. تمرین وزنه‌ای مقاومت حداکثری را در قسمت مفصلی که حرکت آغاز می‌شود فراهم می‌آورد. در مقابل، تمرین مقاومتی، مقاومت بیشتری را در انتهای حرکت فراهم می‌کند(عیوضی، 1384). فعالیت استقامتی تمرینات استقامتی یا فعالیت‌های استقامتی طیف گسترده‌ای از رویدادهای ورزشیهمانند رقابت‌های قایق‌سواری (در حدود ۶ دقیقه) تا دو ماراتون (در حدود ۲–۳ساعت) و حتی برخی از مسابقات دوچرخه‌سواری (در حدود ۴ ساعت) را در برمی‌گیرد. گرچه مدت این رویدادها متفاوت است، اما منابع تولید ATP در آن‌ها غالباً توسط سیستم هوازی تأمین می‌گردد؛ بنابراین بیشتر تمرینات استقامتی انجام شده توسط این ورزشکاران در طبیعت قابل‌مقایسه هستند(سماواتی شریف و سیاوشی، 1394). فعالیت استقامت لازمه اجرای حرکتی بسیاری از رشته های ورزشی است. هر تمرین استقامتی بر پایه ساز و کار پیچیده ای بنا می شود که مهمترین آنها مراحل تهیه انرژی وکنترل آن است. بر این اساس، استقامت را ازنظر روانی به سه گروه کوتاه، متوسط و بلند مدت، تقسیم می کنند: کوتاه مدت: فعالیت هایی که زمان اجرای آنها از 35 ثانیه تا 2 دقیقه است. میان مدت: فعالیت هایی که زمان اجرای انها از 2 دقیقه تا 10 دقیقه است. بلند مدت: فعالیت هایی که زمان اجرای انها از 10 دقیقه بیشتر است. فعالیت های بلند مدت خود مشتمل بر چهار زیر گروه است : زمان اجرای 10 تا 35 دقیقه زمان اجرای 35 تا 90 دقیقه زمان اجرای 90 تا 360 دقیقه زمان اجرای 360 دقیقه به بالا مسلما یک فردنمی تواند با آخرین شدت در زمان طولانی فعالیت داشته باشد. درنتیجه، در فعالیت های استقامتی کوتاه مدت، بخش زیادی از تارهای تند انقباض فعال بوده وانرژی لازم برای فعالیت بدنی از طریق روند غیر هوازی و از ذخایر موضعی عضله یعنی ATP،PC  و گلیکوژن تامین می شود.وجود  PC برای شروع فعالیت کوتاه مدت بسیار ضروری است.در فعالیت های استقامتی میان مدت، هر دو بخش از تار های تند انقباض وکند انقباض باید فعال بوده و انرژی لازم را همزمان از ساز و کار هوازی و غیر هوازی بدست آورد. لذا، دستگاه قلبی عروقی با دریافت بیشترین مقدار اکسیژن، متحمل فشار زیادی می گردد و افزایش استقامت بیشتری را در آن می توان دید. در فعالیت های استقامتی بلند مدت، تارهای عضلانی با تکانش آهسته مسئول اجرا هستند. در این فعالیت ها از سوخت منظم گلیکوژن و اسید های چرب استفاده می شود، زیرا ذخایر انرژی موجود در عضلات برای اجرای فعالیت های بلند مدت، کافی نیست.اگر زمان فعالیت استقامتی خیلی طولانی شود، ظرفیت توزیع انرژی صرفا هوازی است و روند غیر هوازی هیچ نقشی ندارد یا اگر دارد ، بسیار ناچیز است(سماواتی شریف و سیاوشی، 1394). فـعاليت‌هاى هـوازى و غـيرهوازى واژۀ‌ هوازى‌به معناى حضور اكسيژن است.برعكس آن واژۀ غيرهوازىبه معناى‌ فقدان‌ اكسيژن‌ است.از ديدگـاه فـيزيولوژيست‌هاى ورزشـى، فعاليت‌هاى ورزشى هوازى به آن دسته از فعاليت‌هايى اطلاق مى‌شود‌ كه‌ فرايند توليد انرژى با حـضور اكسـيژن انجام مى‌شود.ازاين‌رو،آنها كاهش نسبى‌ شدت‌ فعاليت‌ و طولانى بودن زمان فعاليت را دو ويژگـى اصـلى فـعاليت‌هاى بدنى هوازى مى‌دانند.به همين دليل‌، آمادگى‌ هوازى‌ به عنوان:«ظرفيت دريافت،انتقال و مصرف اكسـيژن» تـعريف مى‌شود و اين بدان معنى‌ است‌ كه هر قدر توانايى فرد در دريافت اكسيژن از محيط و استفاده از آن در فـرايند مـتابوليسم‌ درونـ‌ سلولى بيشتر باشد،آمادگى هوازى وى برجسته‌تر است.آمادگى هوازى از طريق‌ فعاليت‌هايى‌ كه در آن عضله‌هاى بزرگ درگير مـى‌شوند‌،مـثل‌ قدم‌ زدن،جاگينگ(تند‌ راه‌ رفتن يا نرم دويدن)، دوچرخه‌سوارى،شنا و ساير ورزش‌هايى كه استمرار مـتابوليسم را‌ مـيسر‌ مى‌سازد،گسترش مى‌يابد و حفظ مى‌شود(گائینی، 1384). از‌ طرف ديگر، فعاليت‌هاى بدنى‌ غيرهوازى‌ شامل آن دسته از فعاليت‌هايى‌ مى‌شود‌ كه تأمين انـرژى آنـها از طريق ذخاير انرژى موجود در عضله‌ها تأمين مى‌شود‌ و امكان‌ استفاده از اكسيژن در حين‌ فـعاليت‌ و بـه‌ كار انداختن جريان‌ متابوليسم‌ درون سلولى ميسر نيست‌.كم بـودن زمـان فعاليت و شدت فزايندۀ فعاليت،از مشخصات فعاليت‌هاى بـدنى غـيرهوازى است.به دليل‌ محدود‌ بودن ذخاير انرژيكى عضله‌ها،امكان ارائه‌ فعاليت‌ شديد براى‌ مـدت‌ طـولانى‌ مقدور نيست و در نتيجه‌،قطع يا كاهـش شـدت فعاليت در فـعاليت‌هاى ورزشـى غـيرهوازى ضرورى است تا بازسازى منابع انـرژى‌ ذخـيره‌ مجدداً فراهم شود.در مقايسه با‌ فعاليت‌هاى‌ ورزشى‌ هوازى‌، فعاليت‌هاى‌ ورزشى غيرهوازى بـا‌ مـحدوديت‌هاى‌ گسترده‌اى مواجه است.به همين دليل،هـمواره براى بهره‌گيرى از ورزش به مـنظور تـقويت سيستم‌هاى مختلف‌ بدن‌ و پيشگيرى‌ از ابـتلا بـه عوارض و بيمارى‌ها و نيز استفاده‌ از‌ فعاليت‌هاى‌ بدنى‌ به‌ عنوان‌ يك روش درمانى،ورزش‌ها و فعاليت‌هاى هوازى مـدنظر بـوده است.كليۀ پژوهشگران و پزشكان در برنامه‌هاى خـود بـه ورزش هـوازى متوسل شده‌اند.ازاين‌رو، بـحث دربارۀ ورزش‌هاى غيرهوازى كه حـوزۀ‌ آن بـيشتر در ورزش قهرمانى مطرح است،كمتر مورد توجه محافل پزشكى و بهداشتى بوده است(گائینی، 1384). فعالیت بدنی و اختلال کاستی توجه و بیش فعالی فعالیت بدنی و ورزش برای دانش آموزان مزایای بسیاری دارد که از آن جمله می توان به دست یافتن به آمادگی جسمانی مناسب و همچنین یادگیری مهارت های ورزشی اشاره کرد. ورزش و فعالیت بدنی هدفمند یکی از قسمت های مهم زندگی دانش آموزان است. هیچ دلیل قانع کننده ای برای محروم ساختن دانش آموزان مبتلا به بیش فعالی از ورزش و فعالیت بدنی وجود ندارد. مطالعات اندکی که در این مورد انجام شده، نشان داده است که ورزش و فعالیت بدنی برای دانش آموزان مبتلا به بیش فعالی مزایای بسیاری دارند (اشراقی، کبیری، سالک پور، 1394). شرکت در فعالیت های ورزشی علاوه بر جنبه بسیار مهم درمانی مزایایی دارد که عبارتند از: تاثیر روانی و اجتماعی ورزش برای دانش آموزان و جتی بزرگسالان مبتلا به بیش فعالی، ورزش و فعالیت بدنی باعث می شود که آنان علاوه بر کار گروهی، نظم و هماهنگی و فعالیت هدفمند را نیز به طور موثر فراگیرند. فعالیت بدنی و ورزش به افزایش و بهبود کیفیت زندگی روزانه کمک می کند و سبب می شود که دانش آموزان مبتلا به بیش فعالی بتوانند برای واکنش های رفتاری خود تصمیم های درست تری را اتخاذ کنند. همین عامل سبب کاهش حس نوامیدی، تنهایی و شکست در آنان می شود. از نظر روان شناسان به دلیل اینکه دانش آموزان مبتلا به بیش فعالی در مقایسه با همکلاسی های خود بسیار احساس تنهایی می کنند، ورزش و شرکت در فعالیت های گروهی فرصت مناسبی برای غلبه بر این احساس است. از دیدگاه متخصصان ورزشی، علاوه بر مزایای مربوط به آمادگی و تناسب جسمانی، مراودات اجتماعی دانش آموزان یا ورزش افزایش می یابد. همین عامل باعث می شود تا آن ها عزت نفس و اعتماد به نفس خود را افزایش دهند(اشراقی و همکاران، 1394). تاثیرات فیزیولوژیک ورزش پژوهش های بسیاری نشان داده اند که شطوح دوپامین و نور اپی نفرین با انجام فعالیت های بدنی افزایش می یابد. این همان کاری است که داروهایی مانند ریتالین انجام می دهند. یکی از مشکلاتی که دانش آموزان مبتلا به بیش فعالی در اثر استفاده از داروها با آن مواجه می شوند، احساس خستگی و خواب آلودگی است. خواب کم نیز یکی از عوامل کاهش تمرکز است. پژوهش ها نشان می دهد که انجام فعالیت بدنی و ورزش مناسب سبب بهبود زمان خواب این دانش آموزان می شود. فعالیت های هوازی با افزایش تولید انتقال دهنده های عصبی، رشد سلول های جدید و بهبود اجرای حرکتی کمک می کند. ورزش هایی که به هماهنگی و نوع ویژه ای از مهارت حرکتی نیاز دارند نیز به بهبود شبکه های سیناپسی مغز کمک می کنند. از جمله این ورزش ها می توان به هنرهای رزمی و صخره نوردی اشاره کرد. برخی دیگر از ورزش ها مانند تنیس و اسکیت نیز ترکیبی از فعالیت هوازی و مهارت حرکتی هستند که برای این دانش آموزان بسیار جذاب و مناسب است. به طور کلی می توان فت ورزش و بیش فعالی یک ترکیب بسیار موفق هستند(اشراقی و همکاران، 1394). انتخاب ورزش مناسب برای دانش آموزان مبتلا به بیش فعالی تمامی ورزش ها برای این گونه از دانش آموزان مناسب نیست. بهترین ورزش ها، ورزش هایی هستند که به بهبود سطح تمرکز آنان بدون احساس خستگی کمک کند. برخی از فعالیت های هوازی مانند دویدن، دوچرخه سواری، شنا، پیاده روی، قایقرانی و فعالیت های ریتمیک، ورزش های مناسبی هستند. مهم ترین عامل در تداوم فعالیت بدنی دانش آموزان مبتلا به بیش فعالی، ایجاد انگیزه در آنان است. متخصصان معتقدند مهم ترین عامل برای درگیرساختن این گونه دانش آموزن در ورزش و فعالیت بدنی احترام گذاشتن به علاقه آنهاست. با انتخاب ورزش مورد علاقه توسط خود دانش آموز، احتمال تداوم و شرکت در ورزش و فعالیت بدنی به طور قابل توجهی بالا می رود. برگزاری جلسات مشاوره ای با والدین و راهنمایی آنان در این مورد، بسیار سودمند خواهد بود. به هر روی در نظر گرفتن علاقه مندی دانش آموز برای یک رشته ورزشی خاص، اولین عامل ایجاد انگیزه برای اوست(اشراقی و همکاران، 1394). پزوهش های اندکی پیشنهاد می کنند که ورزش های انفرادی مانند تنیس، شنا و دو میدانی برای غلبه بر مشکل بی توجهی بسیار مناسب تر است. در ورزش های گروهی مانند فوتبال یا بسکتبال بازیکنان به یک سطح نسبی از توجه پایدار به تاکتیک ها و نوع بازی تیمی نیاز دارند. این کار ممکن است برای یک دانش آموز مبتلا به بیش فعالی مشکل باشد. دانش آموز را باید تشویق کرد که برای کمک به افزایش تمرکز خود و جلوگیری از فشارهای ناشی از ورزش های رزمی مانند تکواندو، کونگ فو و کاراته این فرصت را به کودکان مبتلا به بیش فعالی می دهد که تمرکز خود را افزایش داده و انرژی خود را در مدت زمان کم تخلیه کنند. نکته مورد توجه در مورد این ورزش ها رعایت نکات ایمنی و جلوگیری از بروز آسیب دیدگی هاست. ورزش هایی نظیر ژیمناستیک، تنیس، ترامپولین، شیرجه و حرکات ریتمیک نیز باعث ارتقای قدرت بدنی و ذهنی دانش آموز می شود. همچنین متخصصان ورزشی توصیه می کنند اگر دانش آموز تمایلی به شرکت در رقابت های ورزشی ندارد معلمان و والدین، او را در شرایط اجبار قرار ندهند. به عنوان یک اصل کلی، مشارکت در ورزش، لذت بردن از آن و تداوم شرکت در ورزش از جنبه های رقابتی آن بسیار با همیت تر است(اشراقی و همکاران، 1394). مروری بر پیشینه پژوهش پژوهش های داخلی بهرام و همکاران (1393) پژوهشی با هدف بررسی تاثیر ۱۲ هفته تمرین هوازی اینتروال دویدن بر کودکان دختر مبتلا به ADHD مقطع ابتدایی شهرستان کاشان انجام دادند.این مطالعه کارآزمایی بالینی بر روی ۱۲۰ نفر از دانش آموزان دختر مبتلا به ADHD مقطع ابتدایی شهرستان کاشان در سال ۹۰-۱۳۸۹ انجام شد. بدین منظور ابتدا پرسشنامهی علائم مرضی کودکان (CSI-4) که با توجه به ملاکهای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-IV) تدوین شده است، توسط معلمان و والدین دانشآموزان تکمیل گردید، سپس تعداد ۳۰ نفر دارای بالاترین اختلال بیش فعالی، بهصورت هدفمند انتخاب شده و با روش بلوکهای تصادفی در گروه کنترل و تجربی قرار گرفتند. گروه تجربی در یک برنامهی تمرینی هوازی اینتروال دویدن، بهمدت ۱۲ هفته و هر هفته ۳ جلسه با شدت ۶۰ تا ۸۵ درصد ضربان قلب بیشینه به تمرین پرداختند. برای ارزیابی اثر بخشی تمرینات در دو گروه از آنالیز کوواریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که دوازده هفته تمرین هوازی اینتروال دویدن بر درمان و کاهش نشانگان ADHD در گروه تجربی نسبت به گروه کنترل تاثیر معنیداری داشت (۰۰۱/۰>P). محب، امیری و بهروش (1392) پژوهشی با هدف بررسی تاثیر بازی درمانی کوتاه مدت ساختاری بر کنترل علایم اختلال نقص توجه-بیش فعالی (ADHD) در کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه –بیش فعالی پیش دبستانی انجم داد. روش پژوهش شبه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون بود. جامعه آماری شامل کودکلن مبتلا به اختلال نقص توجه-بیش فعالی که به مرکز درمانی بزرگمهر مراجعه کرده بودند با استفاده از نمونه گیری در دسترس 30 کودک به طور تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش قرار گرفتند. ابزارهای مورد استفاده آزمون CSI-4 فرم والد-معلم و مقیاس ADHD rating scale IV فرم والدین بود. نتایج نشان داد که بازی درمانی کوتاه مدت ساختاری، باعث کاهش معنادار علائم نقص توجه و بیش فعالی در آزمودنی های گروه آزمایش، نسبت به گروه کنترل در مرحله پس آزمون شده است(001/0 (P<. بهرامی (1391) پژوهشی با هدف اثر بخشی بازی‌های توپی و غير توپی بر کاهش نشانگان اختلال کمبود توجه/بيش فعالی دانش آموزان پسر 9 تا 11 ساله شهر اراک انجام دادند. در اين مطالعه کارآزمايی بالينی، که با طرح پيش آزمون، پس آزمون اجرا شد، 60 دانش‌آموز مبتلا به اختلال توجه/ بيش فعالی به صورت تصادفی به سه گروه مساوی بازی‌های توپی، بازی‌های غير توپی و کنترل تقسيم شدند. گروه‌های تمرينی به مدت 12 هفته به تمرين پرداختند. برنامه تمرينی شامل 3 جلسه در هفته و هر جلسه 45-30 دقيقه بازی درمانی بود. نشانه‌های اختلال توجه/بيش فعالی از طريق پرسش نامه علائم مرضی کودکان CSI-4، قبل و بعد از 12 هفته برنامه تمرينی ارزيابی شد. يافته‌ها: پس از 12 هفته بازی درمانی کاهش معنی‌داری در نشانه‌های اختلال توجه/بيش فعالی در گروه‌های آزمايشی در مقايسه با ابتدای مطالعه مشاهده شد(05/0p<)، اما تفاوت معنی‌داری بين بازی توپی و غير توپی مشاهده نشد(05/0p<). کوثری و همکاران (1391) پژوهشی با هدف بررسی تأثیر یک برنامة فعالیت های بدنی منتخب بر رشد مهارت های حرکتی کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی و کودکان مبتلا به اختلال اتیسم با عملکرد بالا انجام دادند. در این مطالعة نیمه تجربی تعداد 20کودک (7 /0 ± 8 /8 سال) مبتلابهاختلال HFA و 10 کودک (4 /1 ± 9 /7)مبتلا به اختلال ADHD از بین جوامع مورد نظر به صورت کاملاً تصادفی و براساس پیش آزمون انتخاب شدند. مجموعة آزمون تبحر حرکتی برونینکس – اوزرتسکی برای کودکان ADHD و آزمون رشد حرکتی درشت –ویرایشدومبرای کودکان HFA مورد استفاده قرار گرفت. برنامة حرکتی منتخب (برنامة حرکتی اسپارک) که شامل فعالیت های تقویتی، بازی و ورزش برای کودکان است، به مدت 18 جلسه برای کودکان ADHD و 12 جلسه برای کودکان ADHD اجرا شد. آزمون K-S جهت تعیین نرمال بودن توزیع داده ها و آزمون های t همبسته و t مستقل و آزمون لوین و تحلیل کوواریانس جهت مقایسه میانگین ها استفاده گردید. در کودکان ADHD و HFA تمرین برنامة حرکتی منتخب در گروه تجربی تغییرات معناداری در اکثر متغیرها ایجاد کرد ولی در مورد گروه کنترل اینگونه نبود. شوشتری، ملک پور، عابدی، اهرمی (1390) پژوهشی با هدف اثربخشی مداخلات زودهنگام مبتنی بر بازی های توجهی بر میزان توجه کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه - بیش فعالی /تکانشگری انجام دادند. روش پژوهش آزمايشی با طرح پيش آزمون- پس آزمون بود. جامعه آماری، شامل کليه کودکان پسر پيش دبستانی مبتلا به اختلال نقص توجه- بيش فعالی/ تکانشگری شهر اصفهان در سال تحصيلی 90-89 بود. به منظور انجام اين پژوهش، 30 کودک پسر با نشانگان اختلال نقص توجه- بيش فعالی/ تکانشگری به شيوه نمونه گيری تصادفی چند مرحله‌ای، انتخاب و با روش تصادفی در گروه‌های آزمايشی و کنترل گمارده شدند (15 کودک در گروه آزمايش و 15 کودک در گروه کنترل). ابزار مورد استفاده، پرسشنامه کانرز والدين و مصاحبه بالينی بود. مداخلات مبتنی بر بازی‌های توجهی بر روی گروه آزمايش انجام گرفت. داده‌های به دست آمده با روش آماری تحليل کواريانس مورد تجزيه و تحليل قرارگرفت. نتايج پژوهش نشان داد که مداخلات زود هنگام مبتنی بر بازی‌های توجهی بر ميزان توجه کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه- بيش فعالی/ تکانشگری پيش دبستانی مؤثر است. میر اشرفی و نوشیر (1390) پژوهشی با هدف تأثیر بازی های پرورشی منتخب توپی و غیر توپی بر اختلال بیش فعالی دانش آموزان پسر کلاس چهارم و پنجم شهر اراک انجام دادند.. جامعه و نمونه آماری؛ کلیه دانش آموزان کلاس های چهارم و پنجم مقطع ابتدایی ناحیه یک آموزش و پرورش شهر اراک که تعداد 45 نفر بطور هدفمند انتخاب شدند. روش اجرا تحقیق؛ پس از اجرای پیش آزمون، آزمودنی ها بطور تصادفی به سه گروه 15 نفری بازی های پرورشی منتخب توپی، غیر توپی و كنترل تقسيم شدند. دو گروه آزمايش به مدت 8 هفته و هفته ای 3 جلسه زیر نظر مربی متخصص به بازي مي پرداختند. ابزار گرد آوری اطلاعات؛ پرسش نامه علائم مرضی کودکان C.S.I در دو بعد والدین و معلمین تهیه و تدوین شده است. روش آماری؛ از آمار توصیفی جهت، توزیع فراوانی، میانگین، و از آزمون کواریانس برای مقایسه پرسش نامه والدین و معلمین استفاده شد. نتايج؛ بازی های پرورشی توپی در هر دو بعد بر کاهش اختلال بیش فعالی تاثیر معنا داری داشت، اما بازی های پرورشي غیر توپی درهر دو بعد بر كاهش اختلال بیش فعالی تفاوت معناداری مشاهده نشد. جنتیان و همکاران (1387) پژوهشی به منظور بررسی اثر بخشی بازی درمانی شناختی - رفتاری بر شدت علایم اختلال بیش فعالی/ کمبود توجه در دانش آموزان پسر پایه های سوم و چهارم دبستان انجام دادند. با اعمال طرح تجربی از میان مراجعه کنندگان دو مرکز مشاوره و خدمات روانشناسی اصفهان (ارجاعی توسط روانپزشک)، 30 نفر به صورت تصادفی انتخاب و در دو گروه 15 نفره آزمایش و شاهد جایگزین شدند. قبل و بعد از برگزاری جلسات بازی درمانی شناختی - رفتاری که یک روز در میان برای آزمودنی های گروه آزمایش انجام می گرفت، پرسش نامه های علایم مرضی کودک (CSI-4) و آزمون همتایابی اشکال آشنا (MFFT) برای دو گروه به منظور پیش آزمون و پس آزمون اجرا می شد. آزمودنی ها پس از یک ماه، مورد بررسی مجدد قرار گرفتند و در نهایت گروه شاهد نیز که در لیست انتظار بود، مورد مداخله قرار گرفت. نتایج پرسش نامه ها با استفاده از آزمون کوواریانس با نرم افزارSPSS14 تحلیل گردید. نتایج نشان داد بازی درمانی در مرحله پس آزمون باعث کاهش معنی دار شدت علایم بیش فعالی همراه با کمبود توجه، بیش فعالی، کمبود توجه، خطاهای پاسخ دهی و افزایش معنی دار زمان پاسخ دهی (همه موارد(P<0.001) شد. همچنین بازی درمانی در مرحله پیگیری باعث افزایش زمان پاسخ دهی شد (P<0.005)، ولی در خطاهای پاسخ دهی تاثیری نداشت. پژوهش های خارجی نتایج پژوهش زیریز و جانسون (2015) پژوهشی با هدف بررسی اثر بخشی تمرین بدنی بر کارکرد اجرایی و حرکتی کودکان مبتلا به ADHD پرداختند. در مجموع 43 کودک مبتلا به ADHD (32 پسر و 11 دختر) بین 7 تا 12 سال در این مطالعه شرکت کردند. آزمودنی در دو برنامه تمرین بدنی شرکت کردند (گروه آزمایشی 1= 13 نفر و گروه آزمایشی 2= 14 نفر) و در گروه کنترل 16 نفر شرکت داشتند. پس از مداخله 12 هفته نشان داد که آموزش تمرین بدنی عملکرد حرکتی و کارکردهای اجرایی کودکان مبتلا به نارسایی توجه و بیش فعالی را بهبود می بخشد. ورت و همکاران (2012) پژوهشی با هدف اثر بخشی فعالیت بدنی بر عملکرد حرکتی و کارکرد شناختی انجام دادند.گروه آزمایش تحت 10 جلسه فعالیت فیزیکی قرار گرفتند. نتایج تجزیه تحلیل داده ها در پیش آزمون و پس آزمون نشان داد که فعالیت و تمرین بدنی بر رفتار عملکرد حرکتی و پردازش اطلاعات کودکان مبتلا به ADHD موثر بوده است. بارنبرگ، بیرسی و دوتکی (2011) در پژوهش خود به بررسی اثربخشی تمرین بدنی بر عملکرد اجرایی پرداختند. نتایج پژوهش آنها نشان داد که تمرین بدنی بر عملکرد اجرایی موثر است. بست (2010)در پژوهشی به بررسی اثر فعالیت بدنی بر عملکرد اجرایی در کودکان براساس ورزش های هوازی پرداختند. نتایج پژوهش آنها حاکی از آن بود که فعالیت بدنی بر عملکرد اجرایی کودکان موثر بوده است. کلیلک، ویدن و کلوتا (2009) در پژوهشی با هدف اثر بخشی فعالیت های ورزشی بر اضطراب و خلقی انجام دادند. برای این منظور 65 کودک مبتلا به اختلال بیش فعالی 14-6 سال را 32 کودک مبتلا به اختلال یادگیری مورد مقایسه قرار دادند. نتایج پزوهش آنها حاکی از آن بود که کودکانی که در سه یا بیشتر از فعالیت های ورزشی شرکت کرده بودندمیزان اضطراب و افسردگی کمتری را نشان دادند نسبت به کودکانی که در کمتر از سه فعالیت ورزشی شرکت کرده بودند. وبر و همکاران (2008) در مطالعه ای به بررسی اثر فعالیت بدنی شدید در کودکان مبتلا به ADHD پرداختند. نتایج پژوهش آنها نشان داد که فعالیت های سنگین بدنی در این بیماران، علائمی مانند بی قراری و فعالیت بیش از حد را تا حدود 95 درصد کاهش می دهد. هاروی و همکاران (2007) نشان دادند آزمودنی های گروه فعالیت های منتخب و منظم حرکتی توام با دارو درمانی نسبت به گروه دارو درمانی، در هماهنگی دو طرفه قدرت، هماهنگی دو طرفه قدرت، هماهنگی بینایی حرکتی، سرعت و چابکی اندام فوقانی، عملکرد بهتری داشتند. نتایج این مطالعه نشان داد یکی از روش هایی که می تواند در بهبود کودکان مبتلا به ADHD موثر باشد، شرکت آنها در فعالیت های حرکتی منظم می باشد. شفر و همکاران (2001) پژوهشی با هدف بررسی اثر بخشی مداخلات مترونورمی بر کودکان مبتلا به اختلال کاستی توجه و بیش فعالی انجام دادند. برای این منظور 56 کودک مبتلا به اختلال بیش فعالی 12-6 سال را انتخاب نمودند و به صورت تصادفی درسه گروه قرار دادند. گروه آزمایشی 1 آموزش مترونورمی را در 19 جلسه دریافت نمودند، گروه آزمایشی دو برنامه های بازی کامپیوتری را دریافت نمودند و گروه کنترل هیچ آموزشی را دریافت نکردند. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها در پیش آزمون و پس آزمون نشان داد که آموزش مترونورمی بر علائم کودکان مبتلا به اختلال کاستی توجه و بیش فعالی موثر بوده است. منابع فارسی اشراقی، امیر؛ کبیری، زینت؛ سالک پور، مینا. (1394). ورزش، فعالیت بدنی و دانش آموزان بیش فعال. رشد آموزش تربیت بدنی، شماره 54: 51-48. اقتداری، زهرا. (1385). مهارت های حرکتی ظریف در کودکان با نشانگان داون. تعلیم و تربیت استثنائی، شماره 52 و 53: 50-45. امیر تاش، علی محمد؛ سبحانی نژاد، مهدی؛ و عابدی، احمد. (1385). مقایسه رشد اجتماعی دانش آموزان پسر ورزشکار و غیر ورزشکار دوره راهنمایی تحصیلی. المپیک، سال چهاردهم، شماره 2: 61-53. بادامی، رخساره؛ نزاکت الحسینی، مریم؛ رجبی، فهیمه؛ جعفری، منصوره. (1393). تاثیر شاخص توده بدنی بر اجری مهارت های بنیادی کودکان شش ساله شهر اصفهان. رشد و یادگیری حرکتی، دوره 6، شماره 3: 414-397. بخشی پور، الهام؛ رهنما، نادر؛ سورتیجی، حسین؛ اسکندری، زهرا؛ ایزدی نجف آبادی، سارا. (1392). تاثیر برنامه ایروبیک و بازی درمانی گروهی بر تعادل کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش فعالی. پژوهش در علوم توانبخشی، 9 (2): 170-161. بهرام، محمد ابراهیم؛ عصاریان، فاطمه؛ عطوف، فاطمه؛ تقدسی، محسن؛ عکاشه، نگار؛ و عکاشه، گودرز. (1393). بررسی تاثیر دوازده هفته تمرین هوازی اینتروال دویدن بر درمان کودکان دختر مبتلا به اختلال بیش فعالی/نقص توجه.دو ماهنامه فیض، دوره 18، شماره 2: 158-151. پارسا مهر، سارا. (1389). مقایسه اثر سه دوره تمرین استقامتی، مقاومتی و موازی بر سطوح استراحتی IL-15 و IGF-1 سرم دختران نوجوان. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی. جنتیان، سیما؛ نوری، ابوالقاسم؛ شفتی، سید عباس؛ مولوی، حسین؛ و سماواتیان، حسین. (1387). اثر بخشی بازی درمانی مبتنی بر رویکرد شناختی-رفتاری بر شدت علایم اختلال بیش فعالی/کمبود توجه در دانش آموزان پسر 9 تا 11 ساله مبتلا به ADHD. تحقیقات علوم رفتاری، دوره 6، شماره2: 118-109. درشگی، پریسا. (1386). رشد مهارت های حرکتی درشت (اولویت آموزش پیش دبستانی، دبستانی و آموزش استثنایی). مجله رشد آموزش تربیت بدنی، شماره 22 : 59-58. دهقان، فائزه؛ بهنیا، فاطمه؛ امیری، نسرین؛ پیشاره، ابراهیم و صفر خانی، مریم. (1389). بررسی تاثیر استفاده از تمرینات ادراکی –حرکتی بر اختلالات رفتاری کودکان پنج تا هشت ساله مبتلا به اختلال کمبود توجه /بیش فعالی. تازه های علوم شناختی، دوره 12، شماره3: 96-82. سپهری بناب، حسن؛ فرخی، احمد؛ ابراهیمی ثانی، صغری. (1387). مقایسه مهارتهای حرکتی ظریف و درشت دانش آموزان با اختلال کم توجهی / بیش فعالی (ADHD) و عادی. آموزش و ارزشیابی، شماره 4: 146-131. سلطانی کوه بنایی، سکینه. (1388). بررسی و مقایسه رشد مهارت های حرکتی در دانش آموزان دارای اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی با دانش آموزان عادی. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی ایلام، دوره هفدهم، شماره چهارم: 23-12. سماواتی شریف، محمد علی؛ و سیاوشی حمید. (۱۳۹۴). فیزیولوژی تمرین. انتشارات پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی. گائيني، عباس علي. (1384). ورزش هاي هوازي و غير هوازي: با تأكيد بر فوايد ورزش هاي هوازي. مجله رشد آموزش تربیت بدنی، شماره 2: 29-26. میر غنی، جواد. (1390). تاثیر 8 هفته تمرینات استقامتی، قدرتی و موازی بر ترشح هورمون های کورتیزول و تستوسترون و سطوح چربی های خون در کشتی گیران مرد جوان. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی. ویلیام جی، کرامر؛ استیون، فلک. (بی تا). راهبردهای اصلی تمرینات قدرتی ویژه ی کودکان. ترجمه محمود عیوضی (1384). رشد آموزش تربیت بدنی، شماره 17: 64-62. منابع لاتین American psychiatric association. (2000). Diagnostic and statistical manual of mental disorders. Text revision. 4thed. Washington D.C: American psychiatric association press: 312-25. Barenberg, J., Berse,T., & Dutke, S. (2011). Executive functions in learning processes: Do they benefit from physical activity?Educational Research Review, 6, 3: 208–222. Barkley, RA. (1998). Attention- Deficit/ Hyperactivity Disorder. A Handbook for diagnosis and treatment. Newyork: Guilford press, 12(3), 145-150. Best, J. R. (2010).Effects of physical activity on children’s executive function: Contributions of experimental research on aerobic exercise. Develop Rev; 30(4): 331-51. Bressel, E. Yonker, JC. Kras J and Heath EM. (2007). "Comparison of static dynamic balance in female collegiate soccer, basketball and gymnastics athletes". J Athl Train. 42(1): PP: 42-6. Assessment Battery for Children: A comparison of 4-yearold to 6-year-old children from Hong Kong and the United States". American Journal of Occupational Therapy, 55, PP: 55–61. Chow, S., Hsu, Y., Henderson, S.E., Barnett, A. and Kai, Lo. S. (2006). "The Movement ABC: a cross-cultural comparison of pre-school children from Hong Kong, Taiwan, and the USA". Journal of Adapted Physical Activity Quarterly, 23, PP: 31-48. Croce, R.V., Horvat, M. and McCarthy, E. (2001). Reliability and concurrent validity of the Movement Assessment Battery for Children. Journal of Perceptual and motor skills, 93,PP: 275-280. Culbertson, W. C., & Zillmer, E. A. (1998). The construct validity of the tower of London DX as a measure of the executive functioning of ADHD children. Assessment, 5(3), 215-226. Deák, G. O. (2000). The Growth of Flexible Problem Solving: Preschool Children Use Changing Verbal Cues to Infer Multiple Word Meanings. JOURNAL OF COGNITION AND DEVELOPMENT, 1(2), 157–191 Fischer, M., Barkley, R, A., Smallish, L., & Fletcher, K. (2005). Executive functioning in hyperactive children as young adults: Attention, inhibition, response perseveration, and the impact of comorbidity. Developmental Neuropsychology, 27(1), 107-133. Fliers E, Rommelse N, Vermeulen SH, Altink M, Buschgens CJ, Faraone SV, et al.(2008). Motor coordination problems in children and adolescents with ADHD rated by parents and teachers: effects of age and gender. J Neural Transm; 115(2): 211-20. Harvey, W. J., Reid, G., Grizenko, N., Mbekou, V., Ter-Stepanian, M., & Joober, R. (2007).Fundamental movement skills and children with attention-deficit hyperactivity disorder: Peer comparisons and stimulant effects. Journal of abnormal child psychology; 35(5):871-82. Harvey, W. J., Reid, G., Grizenko, N., Mbekou, V., Ter-Stepanian, M., & Joober, R. (2007).Fundamental movement skills and children with attention- Kiluk BD, Weden S, Culotta VP. (2009). Sport participation and anxiety in children with ADHD. J Atten Disord; 12(6): 499-506. Leemrijse, C., Meijer, O., Vermeer, A., Lambregts, B., & Ader, H. J. (1999). "Detecting individual change in children with mild to moderate motor impairment: The standard error of measurement of the Movement ABC". Journal of Clinical Rehabilitation, 13, PP: 420–429. Lehner-Dua, L. L. (2001). The effectiveness of Russell A. Barkley's parent training program on parents with school-aged children who have ADHD on their perceived severity of ADHD, stress, and sense of competence. New York: Hofstra University. Miyahara, M., Tsujii, M. Hanai, T., Jongmans, M., Barnett, A., Henderson, S., Hori, M., Nakanishit K. and Kageyama, H. (1998). "The Movement Pan CY, Tsai CL, Chu, CH.(2009). Fundamental movement skills in children diagnosed with autism spectrum disorders and attention deficit hyperactivity disorder. J Autism Develop Disord; 39(12): 1694-705. Panksepp J, Burgdorf J, Turner C, Gordon N.(2003). Modeling ADHD-type arousal with unilateral frontal cortex damage in rats and beneficial effects of play therapy. Brain and Cognition; 52(1):97-105. Pelham ,W.E., & Bender, M. E. (1983). Peer relationships in hyperactive children Description and Treatment. In: Gadow K, Bialer E, editors. Advances in learning and behavioral disabilities. Green Wich: CT:jal press;. P. 365-436. Pennington, B. F., & Ozonoff, S. (1996). Executive functions and developmental psychopathology. Journal of Child Psychology and Sadock BJ, Sadock VA. (2007). Synapsis of psychiatry. 9th ed. Philadelphia: Lippincott Williams and Willkins: 1223-31. Shelton, T. L., Barkley, R. A. (1994). Critical Issues in the Assessment of Attention Deficit Disorders in Children. Topics in Language Disorders; 14(4): 26-41. Shiels, K., Hawk, L. W., Jr. (2010). Self-regulation in ADHD: the role of error processing. Clin Psychol Rev; 30(8): 951-61. Strong, W.B., Malina, R. M., Blimkie, C. J. R., Daniels, S. R., Dishman, R.K., Gutin, B. (2005). Evidence based physical activity for school-age youth. The Journal of pediatrics; 146(6): 732-7. Teeter P A. (1998). Interventions for ADHD. New York; Guilford. Van Waelvelde, H., Peersman, W., Lenoir, M., & Smits Engelsman, B. (2007a). "The reliability of the Movement Assessment Battery for Children for preschool children with mild to moderate motor impairment". Journal of Clinical Rehabilitation, 21, PP: 465–470. Verret C, Gardiner P, Beliveau L. (2010).Fitness level and gross motor performance of children with attention-deficit hyperactivity disorder. Adapt Phys Activ Q; 27(4): 337-51. Weber, W., Vander, Stoep, A., McCarty, R. L., Weiss, N.S., Biederman, J., McClellan, J. (2008). Hypericum perforatum (St John's Wort) for attention-deficit/hyperactivity disorder in children and adolescents. JAMA: the journal of the American Medical Association; 299(22): 2633-41. Weber, W., Vander, Stoep, A., McCarty, R. L., Weiss, N.S., Biederman, J., McClellan, J. (2008). Hypericum perforatum (St John's Wort) for attention-deficit/hyperactivity disorder in children. Wellman, H.M., Cross, D., Watson, J. (2001). Meta-analysis of theory-of-mind development: the truth about false belief. Child Dev;72(3):655-84. Went M. (2000).The effect of an activity program designed with intensive physical exercise on the behavior of ADHD children. Buffalo: State University of new York. Weyandt, W. L., Willis, G. (1994). Executive functions in school‐aged children: Potential efficacy of tasks in discriminating clinical groups. Developmental Neuropsychology, 10, 27: 27-38. Wigal T, Greenhill L, Chuang, S, MC Gough 1, Vitielb B, Skrobala A, et al.(2006). Safety and tolerability of methylphenidate in preschool children with ADHD. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry; 45(11): 1294-303. Willcutt, E. G., Doyle, A. E., Nigg, J. T., Faraone, S. V., & Pennington, B. F. (2005). Validity of the executive function theory of attention-deficit/ hyperactivity disorder: A meta-analytic review. Biological Psychiatry, 57(11), 1336-1346. Wolraich’Mark L. (2003). Disorders of Development and Learning . Hamilton; BC Decker. Young, S., & Myanthi, A. J.(2010). Practitioner Review: Non‐pharmacological treatments for ADHD: A lifespan approach. J Child Psycho Psych; 51(2): 116-33. Zelazo, P. D., Müller, U. (2002). Executive Function in Typical and Atypical Development. Usha Goswami, Blackwell Handbook of Childhood Cognitive Development. Ziereis, S., & Jansen, P. (2015). Effects of physical activity on executive function and motor performance in children with ADHD. Research in Developmental Disabilities, 38: 181–191.