پیشینه و مبانی نظری تجارت الکترونیکی و نظام توزیع کالا

پیشینه و مبانی نظری تجارت الکترونیکی و نظام توزیع کالا (docx) 52 صفحه

دسته بندی : تحقیق

نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحات: 52 صفحه

قسمتی از متن Word (.docx) :

HYPERLINK \l "_Toc280278553" 2-1)مقدمه PAGEREF _Toc280278553 \h 15 بخش اول PAGEREF _Toc280278554 \h 16 تجارت الکترونیکی PAGEREF _Toc280278555 \h 16 2-1-1)تعاریف تجارت الکترونیکی PAGEREF _Toc280278556 \h 17 2-1-2)اجزای تجارت الکترونیکی PAGEREF _Toc280278557 \h 18 2-1-3)تفاوت تجارت الکترونیکی با کسب و کار الکترونیکی PAGEREF _Toc280278558 \h 19 2-1-4)تاریخچه تجارت الکترونیکی PAGEREF _Toc280278559 \h 20 2-1-5)طبقه بندی تجارت الکترونیکی از دیدگاه های متفاوت PAGEREF _Toc280278560 \h 23 2-1-5-1)طبقه بندی تجارت الکترونیکی با توجه به ماهیت تبادلات PAGEREF _Toc280278561 \h 23 2-1-6)مراحل تجارت الکترونیکی PAGEREF _Toc280278562 \h 27 2648309228240002-1-7)چارچوب تجارت الکترونیکی PAGEREF _Toc280278563 \h 28 2-1-7-1)منافع برای سازمان ها PAGEREF _Toc280278564 \h 30 2-1-7-2)منافع برای مشتریان PAGEREF _Toc280278565 \h 31 2-1-7-3)منافع برای جامعه PAGEREF _Toc280278566 \h 32 2-1-8)محدودیت ها و موانع تجارت الکترونیکی PAGEREF _Toc280278567 \h 33 2-1-8-1)محدودیت های تجارت الکترونیکی PAGEREF _Toc280278568 \h 33 2-1-8-2)محدودیت های غیر فنی تجارت الکترونیکی PAGEREF _Toc280278569 \h 34 2-1-9)توجیه اقتصادی راه اندازی تجارت الکترونیکی در کشور PAGEREF _Toc280278570 \h 35 2-1-9-1)منافع PAGEREF _Toc280278571 \h 35 2-1-9-2)هزینه ها PAGEREF _Toc280278572 \h 36 2-1-9-3)موانع و چالش ها PAGEREF _Toc280278573 \h 36 2-1-10)جایگاه تجارت الکترونیکی در ایران PAGEREF _Toc280278574 \h 37 2-1-10-1)عوامل محرک تجارت الکترونیکی PAGEREF _Toc280278575 \h 37 2-1-11)رویکرد دولت جمهوری اسلامی ایران PAGEREF _Toc280278576 \h 45 22606001986915ز00ز2-1-12)سیاست تجارت الکترونیکی جمهوری اسلامی ایران PAGEREF _Toc280278577 \h 45 2-1-12-1)هدف PAGEREF _Toc280278578 \h 45 2-1-12-2)اصول PAGEREF _Toc280278579 \h 46 2-1-12-3)سیاست های اجرایی PAGEREF _Toc280278580 \h 46 2-1-12-4)راهبردهای تجارت الکترونیک در ایران PAGEREF _Toc280278581 \h 49 2-1-13)مراحل اقتصاد و تجارت الکترونیکی در جهان PAGEREF _Toc280278582 \h 50 2-1-14)تجارت الکترونیکی در مناطق مختلف دنیا PAGEREF _Toc280278583 \h 51 2-1-15)موانع و تجارت الکترونیکی در کشورهای در حال توسعه PAGEREF _Toc280278584 \h 51 2-1-16)مدل های تجارت الکترونیکی: PAGEREF _Toc280278585 \h 51 بخش دوم توزیع PAGEREF _Toc280278586 \h 55 2-2-1)تعریف توزیع PAGEREF _Toc280278588 \h 56 2-2-3)چرخه تولید تا مصرف PAGEREF _Toc280278590 \h 58 2-2-3-1)تولیدکنندگان PAGEREF _Toc280278591 \h 58 2-2-3-3- ) مصرف کنندگان PAGEREF _Toc280278592 \h 60 2-2-4)روش های توزیع PAGEREF _Toc280278593 \h 60 2-2-5)اهداف شبکه های توزیع PAGEREF _Toc280278594 \h 64 2-2-7)وظایف کانال توزیع PAGEREF _Toc280278595 \h 66 2-2-8)کانال های اصلی توزیع PAGEREF _Toc280278596 \h 67 2-2-8-1)کانال های توزیع در بخش کالاها : PAGEREF _Toc280278597 \h 67 2-2-8-2)کانال های توزیع در بخش خدمات: PAGEREF _Toc280278598 \h 68 2-2-9)مسایل شبکه توزیع : PAGEREF _Toc280278599 \h 69 2-2-10)مسایل ناشی از دخا لت های حاکمیت در بازار PAGEREF _Toc280278600 \h 70 2-2-11)مسایل اصناف PAGEREF _Toc280278601 \h 70 2-2-11-1) منابع انسانی PAGEREF _Toc280278602 \h 71 2-2-11-2) منابع مالی PAGEREF _Toc280278603 \h 71 2-2-11-3) امکانات زیربنایی فیزیکی و فن آوری PAGEREF _Toc280278604 \h 71 2-2-11-4) سازمان فضایی PAGEREF _Toc280278605 \h 72 2-2-11-5) ساختار حقوقی PAGEREF _Toc280278606 \h 73 2-2-11-6) ساختارهای نهادی PAGEREF _Toc280278607 \h 73 2-2-11-7)قاچاق PAGEREF _Toc280278608 \h 73 2871962294916002-2-11-8)مسایل بسته بندی و تبلیغات محصولات PAGEREF _Toc280278609 \h 74 بخش سوم پیشینه تحقیق PAGEREF _Toc280278610 \h 76 2-1)مقدمه هرچند انقلاب دیجیتال با ارائه فناوری های موردنیاز باعث تحقق تجارت الکترونیکی می شود ،اما در حال حاضر دلیل اصلی سازمان ها برای استفاده از تجارت الکترونیکی ،فشارهای ناشی از محیط کسب و کار است. عوامل اقتصادی،حقوقی،اجتماعی و تکنولوژیکی باعث ایجاد محیطی کاملاً رقابتی شده اند که در آن مصرف کنندگان قدرت بیشتری دارند.این عوامل محیطی را می توان به سرعت و گاهی اوقات به روشی قابل پیش بینی تغییر داد.شرکت ها باید سریعاً هم به مشکلات و هم به فرصت های حاصل از محیط جدید کسب و کار عکس العمل نشان دهند.چون روند تغییرات و سطح بی ثباتی رو به رشد است ،سازمان ها باید تحت تأثیر فزاینده ای به فعالیت پرداخته ،محصولات را بیشتر و سریع تر و با استفاده از منابع کمتر تولید کنند.بر اساس نظریه هوبر (2004)محیط جدید کسب و کار در نتیجه پیشرفت بسیار چشمگیر و سریع علوم بوجود آمده است .این پیشرفت ها باعث ایجاد دانشی شده اند که خود به خود رشد کرده و فناوری های بیشتری را ارائه می دهد.رشد سریع فناوری باعث پیدایش سیستم های پیچیده تر می شود.در نتیجه محیط کسب و کار دارای خصوصیات زیر است:محیطی در حال تغییر،همراه با مشکلات و در عین حال فرصت های تجاری بیشتر،رقابت شدیدتر،و در نتیجه لازم است سازمان ها سریع تر تصمیم گیری کنند.برای این منظور باید یا روند تصمیم گیری را سرعت بخشیده یا تعداد تصمیم گیران را افزایش داد.محدوده تصمیم گیری نیز باید به دلیل عواملی از جمله بازار ،رقابت ،عوامل سیاسی و محیط جهانی توسعه یابد.بنابراین باید اطلاعات و یا دانش بیشتری در اختیار تصمیم گیران قرار گیرد. بنابراین در این فصل ابتدا به بحث تجارت الکترونیکی،تاریخچه ،تعاریف،مزایا و...می پردازیم سپس به مبحث توزیع کالا و در آخر به پیشینه تحقیق خواهیم پرداخت. بخش اول تجارت الکترونیکی 2-1-1)تعاریف تجارت الکترونیکی تاکنون تعریف واحدی از تجارت الکترونیکی ارائه نشده است و شاید به تعداد مولفان مقالات با موضوع تجارت الکترونیکی،تعریف از تجارت الکترونیکی وجود داشته باشد.چافی در سال 2002 تجارت الکترونیکی را خرید و فروش از طریق شبکه اینترنت تعریف می کند.OECDدر سال 2002نیز تجارت الکترونیکی را بدین صورت تعریف می کند؛تجارت الکترونیکی مبادله الکترونیکی است که خرید و فروش کالاها و خدمات بین شرکت ها ،افراد،دولت ها و سایر بخش های عمومی و خصوصی را شامل می شود.هیراستو در سال 2000 تجارت الکترونیکی را فناوری پردازش و مجموعه فعالیت هایی می داند که در زمان مبادلات تجاری به صورت خودکار در شبکه ها و از طریق فناوری اطلاعات صورت می گیرد. توربان و همکاران در سال 2006 تجارت الکترونیکی را، راه و روش جدید کسب و کار ،بصورت الکترونیکی و با استفاده از شبکه ها و اینترنت تعریف می کند و می گوید در این روش فرآیند خرید و فروش یا تبادل محصولات ،خدمات و اطلاعات از طریق شبکه های کامپیوتری و مخابراتی از جمله اینترنت صورت می گیرد. تعاریف متعددی از تجارت الکترونیکی ،با توجه به دیدگاه های مختلف ارائه شده است که در ذیل به بعضی از آنها اشاره می شود؛ از دیدگاه ارتباطات: تجارت الکترونیکی ،تحویل اطلاعات ،محصولات ،خدمات یا پرداخت ها از طریق خطوط تلفن،شبکه های کامپیوتری یا هر ابزار الکترونیکی دیگر می باشد. از دیدگاه تجاری: ابزاری است که کسب و کارهای مختلف ،شرکاء و مشتریان آنها را قادر می سازد تا موضوعاتی چون کیفیت خدمات ، سرعت تحویل خدمات و ... را ارتقاء و موضوعاتی همچون هزینه ها را کاهش دهند. از دیدگاه فرآیند کسب و کار: تجارت الکترونیکی بکارگیری فنآوری برای خودکارسازی تبادلات کسب و کار و جریان کار است. از دیدگاه خدماتی: تجارت الکترونیکی ،ابزاری است که از خواسته های دولت ها ،شرکت ها ،مصرف کنندگان و مدیریت در جهت کاهش هزینه های ارائه خدمات در راستای بهبود کیفیت محصولات و خدمات و افزایش سرعت تحویل خدمات پشتیبانی می کند. از دیدگاه آموزشی: تجارت الکترونیکی شرایط لازم را برای آموزش الکترونیکی در مدارس ،دانشگاهها و دیگر سازمان ها از جمله سازمان های کسب و کاری فراهم می کند. از دیدگاه مشارکتی : تجارت الکترونیکی چارچوبی است که شرایط لازم را برای شراکت افراد در داخل سازمان و حتی خارج از سازمان فراهم می کند. از دیدگاه فناوری اطلاعات: به آن دسته از کاربردهای فناوری اطاعات که بصورت سیستمی برای پشتیبانی و پیشبرد جریان کاری و مبادلات تجاری ایجاد شده است،می گویند. از دیدگاه جامعه : تجارت الکترونیکی مکانی را برای افراد یک جامعه فراهم می نماید تا بتوانند در آن مکان آموزش ببینند، مشارکت کنند و با یکدیگر تعامل داشته باشند. 2-1-2)اجزای تجارت الکترونیکی اگر تجارت الکترونیکی را به عنوان یک پدیده در نظر بگیریم باید اجزای آن را شناسایی کرد.میلر (miller,1996) اجزای تجارت الکترونیکی را سه قسمت می داند. 1.سازمان: مسئولیت حمایت از فرآیندهای تجاری را برعهده دارد.کالا و خدمات تولید نموده و منابع مالی لازم را تدارک می بیند. 2.بانک : بانک ها از فرایند واریز و پرداخت حمایت و سیستم های پرداخت الکترونیکی را تسهیل می کنند. 3.بازاریابی: بازاریابی اطلاعات مربوط به بازار و مشتریان را جمع آوری می کند,قراردادهای خرید و فروش را منعقد می کند. کاریز نیز تجارت الکترونیکی را حاصل تعامل سه جزء می داند.این سه جزءعبارتند از: 1.فرآیندها: شامل فرآیندهای بازاریابی،فروش،پرداخت،تأمین سفارشات و پشتیبانی 2.نهادها: شامل دولت ها،واسطه ها،مصرف کنندگان و تأمین کنندگان 3.شبکه ها: شامل شبکه های داخلی شرکت،اینترنت وشبکه های بازرگانی. 2-1-3)تفاوت تجارت الکترونیکی با کسب و کار الکترونیکی در ادبیات تجارت نوین علاوه بر واژه تجارت الکترونیکی واژه دیگری نیز به کرات مورد استفاده قرار می گیرد.این واژه کسب و کار الکترونیکی است که نسبت به تجارت الکترونیکی مفهوم جدیدتری بوده و با آن تفاوت هایی دارد.برای شناخت این تفاوت ها باید تعاریف کسب و کار الکترونیکی را مورد توجه قرار داد.کاسیدی (Cassidy,2001) کسب وکار الکترونیکی را استفاده از فناوری اینترنت جهت بهبود همه فرآیندهای تجاری ، فعالیت های داخلی شرکت و فعالیت های مرتبط با ذینفعان شرکت تعریف می کند.راجرز و همکاران (Rodgers.et.al,2002) کسب و کار الکترونیکی را یکپارچگی بین افراد، فرآیندها و فناوری در جهت اداره شرکت معرفی می کند؛ با بررسی تعاریف متعدد از واژه های تجارت الکترونیکی و کسب و کار الکترونیکی ، می توان تفاوت های بین دو مفهوم تجارت الکترونیکی را در قالب جدول (2-1)نشان داد. شاخص تفاوتتجارت الکترونیکیکسب و کار الکترونیکیارتباط شرکتبا مشتریان و کارمندانبا تمامی بازیگران صنعتفرایندخرید و فروشتمامی فرایندهای تجاریمیزان دخالت انسانیزیادکمپیچیدگی فنیکمزیادسرعت فعالیت هاکمزیاد جدول2-1.تفاوت های بین دو مفهوم تجارت الکترونیکی 2-1-4)تاریخچه تجارت الکترونیکی کاربردهای تجارت الکترونیکی اولین بار در اوایل دهه هفتاد و به همراه ابداعاتی مانند EFTشناخته شد.البته در ابتدا کاربردهای آن فقط محدود به شرکت های بزرگ،موسسات مالی و برخی تاجرین قدرتمند بود.سپس فناوری EDIارائه شد که برای انتقال الکترونیکی اسناد مورداستفاده قرار میگرفت.EDI نه تنها برای شرکت هایی مانند موسسات مالی،بلکه برای تولیدکنندگان ،فروشندگان ،خدمات و انواع دیگر معاملات نیز مفید واقع می شد. در اوایل دهه نود با استفاده از شبکه جهانی وب و بکارگیری اینترنت،اصطلاح تجارت الکترونیکی نیز،شکل گرفت. تجارت الکترونیکی به سرعت شروع به رشد کرد.وب سایت های فراوانی ساخته شدند.یک دلیل این رشد سریع ،ایجاد شبکه ها ،پروتکل ها و نرم افزارجدید تجارت الکترونیکی بود و دلیل دیگر آن افزایش رقابت و سایر فشارهای رقابتی بود.کاربردهای جدیدتر تجارت الکترونیکی از سیستم های رزرو آژانس های مسافرتی گرفته تا بازارهای بورس ارائه شدند.این کاربردها تحت عنوان کاربردهای درون سازمانی ISO نام داشتند.از سال 1995، کاربران اینترنت با پیشرفت های چشمگیری مواجه شدند، از فروش مستقیم محصولات به صورت آنلاین گرفته تا آموزش به صورت الکترونیکی ،امروزه تقریباً تمام سازمان های متوسط و بزرگ دنیا دارای وب سایت هستند و تقریباً بیشتر شرکت های آمریکایی دارای پورتال هایی هستند که کارمندان،شرکای تجاری و حتی عموم افراد می توانند از طریق آن ها به اطلاعات شرکت دسترسی پیدا کنند.بیشتر این سایت ها حاوی ده ها هزار صفحه و لینک هستند. استفاده از فناوری های الکترونیکی در انجام امور بازرگانی پیشینه ای نسبتاً طولانی دارد.در حقیقت نیاز به تجارت الکترونیکی ،از تقاضای بخش های خصوصی و عمومی برای استفاده از تکنولوژی اطلاعات ،نشآت گرفته است. می توان گفت این نوع تجارت ، ازحدود سال 1965 آغاز شد که با نوآوری هایی مانند انتقال الکترونیکی وجوه EFT، مصرف کنندگان توانستند پول خود را از طریق ماشین های خودپرداز دریافت کرده و خرید خود را بوسیله کارت های اعتباری انجام دهند. پیش از توسعه تکنولوژی های مبتنی بر اینترنت در سال های آغازین دهه 90، شرکت های بزرگ به ایجاد شبکه های کامپیوتری با ارتباطات مشخص ، محدود و استاندارد برای مبادله اطلاعات تجاری میان یکدیگر پرداختند.این روش،مبادله الکترونیکی داده ها EDI نامیده شد(توربان و همکاران ،2006) در آن سالها ، لفظ تجارت الکترونیکی ،مترادف با مبادله الکترونیکی داده ها بود.بعد از معرفی مبادله الکترونیکی داده ها،که از تبادلات مالی به پردازش سایر تبادلات گسترش داده شد،سایر شرکت ها ازجمله تولیدکنندگان ،خدمت دهندگان و دیگر شرکت های درگیر در حوزه کسب و کار ،حضور گسترده ای را تجربه کردند.سایر برنامه های کاربردی نیز از جمله خرید و فروش سهام ،سیستم های اطلاعاتی ،خدمات مسافرتی و مواردی از این قبیل به همین ترتیب به وجود آمده و به سیستم های درون سازمانی معروف شدند.از سال 1995 کاربران اینترنتی شاهد پیشرفت چشمگیر کاربردهای اینترنت در زمینه های گوناگون از جمله بازارهای فروش آنی و آموزش الکترونیکی بوده اند.هم اینک اکثر سازمان های متوسط و بزرگ در جهان دارای وب سایت شخصی هستند.در سال 1999 عبارت تجارت الکترونیکی از فرایندهای بنگاه به مشتری به فرایندهای بنگاه به بنگاه و در سال 2001 از فرایندهای بنگاه به بنگاه به فرایندهای بنگاه به کارکنان و واژه هایی چون دولت الکترونیکی،آموزش الکترونیکی،موبایل الکترونیکی،و شراکت الکترونیکی گسترش داده شد. (athitakis2003;mullaney2004) در این سالها شرکت های فعال در حوزه تجارت الکترونیکی موفقیت ها و شکست های بیشماری را تجربه نموده اند.از شرکت های موفق جهانی در این حوزه می توان از سیسکو،جنرال الکتریک،آی بی ام ،اینتل یاد کرد.شرکت های مجازی بی شماری نیز بوده که موفقیت را لمس کرده اند از جمله این شرکت ها می توان به یاهو ،گوگل ،وری ساین ،ای ا ال و چک پوینت و ای بی اشاره کرد.همچنین شرکت هایی که با وارد شدن در این حوزه دچار شکست شده اند عبارتند از :ای تویز،اکسپدیتور،مارچ فرست،و وب وان. به طور کلی جهش فناوری اطلاعات دو دوره بیست ساله را پشت سر گذاشته و اکنون وارد دوره سوم شده است. 1955-1974: عصر انتقال الکترونیکی وجوه 1975-1994: عصر سیستم های اطلاعاتی مدیریت 1995-2014: عصر اینترنت تقریباً در هر بیست سال ،امکانات تجارت الکترونیکی متناسب با توانایی های تکنولوژی اطلاعاتی آن عصر فراهم آمده است.در حالی که ماشین های خودپرداز و کارت های اعتباری در عصر بیست ساله نخست به جریان افتادند،در عصر دوم امکان استفاده از مبادله الکترونیکی داده ها و سیستم بانکی بین المللی فراهم شد.اما در عصر سوم با توسعه اینترنت و کاربردهای تجاری آن،تحولی اساسی در این روند ایجاد شده است،به گونه ای که در روند تکاملی تجارت الکترونیکی ،می توان میان تجارت الکترونیکی سنتی و نوع اینترنتی آن تمایز محسوسی قائل شد. 2-1-5)طبقه بندی تجارت الکترونیکی از دیدگاه های متفاوت 2-1-5-1)طبقه بندی تجارت الکترونیکی با توجه به ماهیت تبادلات بر اساس تبادلات ،طبقه بندی ذیل از تجارت الکترونیکی ارائه می شود: بنگاه به بنگاه (B2B): امروزه اکثر تبادلات در تجارت الکترونیکی به شکل B2B می باشد.B2B شامل تبادلات سیستم های اطلاعاتی بین سازمانی و تبادلات بازار الکترونیکی می باشد.ارائه خدمات دولتی به بنگاه ها (G2B) نیز در این طبقه بندی قرار دارد.تمام طرفین درگیر در B2B ،کسب و کارها و سازمان ها هستند.امروزه 85% حجم تبادلات تجارت الکترونیکی در حوزه B2B می باشد.(Cunningham,M.S.2001) بنگاه به مشتری(B2C): تمامی تبادلات خرده فروشی و خریداران انفرادی در طبقه بندی B2C ،قرار می گیرند.در B2C ،یک طرف سازمان و در طرف دیگر افراد قرار دارند.همچنین ارائه خدمات دولتی به مشتریان و مصرف کنندگان (B2C) در این طبقه بندی قرار دارد. بنگاه به بنگاه به مشتری(B2B2C): در مدل بنگاه به بنگاه به مشتری،شرکت تولیدکننده ، محصولات خود را به مشتریان یک شرکت طرف سوم ارائه می کند.در واقع ، شرکت طرف سوم ،نقش واسطه را ایفا می کند،با این تفاوت که هیچ ارزش افزوده ای به محصول اضافه نکرده و تنها آن محصول را به مشتریان خود عرضه می کند.به عنوان مثال بسیاری از شرکت ها در آمریکا،به مشتریان خود از طریق سرویس دهنده AOL، اینترنت ارائه می کنند.در این حالت نیازی نیست مشتریان خود به شرکت AOL هزینه پرداخت کنند،بلکه تمامی هزینه ها توسط خود شرکت ها پرداخت می شود. مشتری به مشتری(C2C): در این طبقه ،خریداران و فروشندگان ،افراد می باشند.فروش ماشین و لوازم منزل ،تبلیغ خدمات شخصی در اینترنت و فروش دانش و مهارت ،مثال هایی از C2C هستند. مشتری به بنگاه (C2B): این طبقه شامل افرادی می شود که از اینترنت برای فروش محصولات یا خدمات به سازمان ها و افرادی که در انتظار خرید با قیمت پیشنهادی هستند،استفاده می کنند.شرکت پرایش لاین یک سازمان شناخته شده در حوزه مبادلات C2B می باشد. نظیر به نظیر(P2P): فناوری P2P در B2B ، C2C و B2C قابل استفاده است.این فناوری ،امکان اشتراک و استفاده از فایل های الکترونیکی را در یک شبکه فراهم می سازد.به عنوان مثال در C2Cشبکه ای ، افراد می توانند موسیقی ،فیلم ،نرم افزار و دیگر محصولات دیجیتالی را بصورت الکترونیکی مبادله نمایند. موبایل الکترونیکی: در تجارت بی سیم ، فعالیت ها و تبادلات مرتبط با تجارت الکترونیکی بصورت کامل یا نیمه کامل در محیط بی سیم انجام می شوند.به عنوان مثال ،افراد می توانند از تلفن همراه مجهز به اینترنت خود برای انجام کارهای بانکی یا خرید کتاب از سایت آمازون اقدام نمایند.همجنین ممکن است لازم باشد بعضی تبادلات بصورت هدفمند برای افرادی که در موقعیت مکانی و زمانی خاصی قرار دارند،انجام شود.به این گونه مبادلات ،تجارت بر اساس موقعیت نیز گفته می شود.بعضی افراد،موبایل الکترونیکی را مبادلات خارج از منزل یا محل کار می دانند،چه این ارتباط بصورت بی سیم باشد و چه بصورت با سیم . تجارت الکترونیکی درون سازمانی: تمام فعالیت های داخلی سازمان از جمله مبادله محصولات ، خدمات یا اطلاعات در واحدهای مختلف سازمان و یا بین افراد آن سازمان را تجارت الکترونیکی درون سازمانی می گویند.این فعالیت ها شامل فروش محصولات شرکت به کارمندان ،آموزش آنی آنها و فعالیت های کاهش هزینه می شوند. تجارت الکترونیکی درون سازمانی عموماً در شبکه های اینترانت یا پورتال های سازمان انجام می شود. بنگاه به کارکنان (B2E): زیر مجموعه ای از تجارت الکترونیکی درون سازمانی است .به این صورت که سازمان ،خدمات ،محصولات و اطلاعات خود را تنها به بعضی از کارکنان و از طریق الکترونیکی منتقل می کند.در بعضی سازمان ها، بیشتر کارکنان بصورت غیر فیزیکی و الکترونیکی برای سازمان فعالیت می کنند. تجارت الکترونیکی ارائه شده به این افراد ،بنگاه به کارکنان الکترونیکی (B2ME) نامیده می شود. شراکت الکترونیکی: به ارتباط یا شراکت آنی افراد یا سازمان ها ، شراکت الکترونیکی گفته می شود.به عنوان مثال شرکای کسب و کاری در مکان های متفاوت از هم ،یک محصول را به کمک یک دیگر طراحی کرده و در این راه از اشتراک آزمایشگاه و مدیریت موجودی مشترک استفاده می کنند.این الگو هم اکنون در شرکت دل (dell )مورد استفاده قرار می گیرد. تجارت الکترونیکی غیر کسب و کاری: تعداد زیادی از موسسات غیر کسب و کاری مانند موسسات آموزشی ،سازمان های غیر انتفاعی ،سازمان های مذهبی ،سازمان های اجتماعی و نمایندگی های دولتی از انواع مختلف تجارت الکترونیکی برای کاهش هزینه ها (بطور مثال بهبود خرید)،بهبود عملیات و یا رضایتمندی مشتری استفاده می کنند. آموزش الکترونیکی: در آموزش الکترونیکی ،تمامی قواعد آموزشی بصورت آنی انجام می شود.بیشتر سازمان ها از آموزشی الکترونیکی برای ارتقاء سطح دانش کارکنان خود استفاده می کنند.همچنین دانشگاه های مجازی نیز از این روش برای آموزش دانشجویان خود بهره می برند. بازار به بازار(E2E) : یک بازار الکترونیکی عمومی از چندین خریدار و فروشنده تشکیل شده است.با توسعه و رشد بازارهای B2B ، علاقمندی برای پیوستن بازارها به یکدیگر نیز افزایش می یابد.از این رو می توان گفت تجارت الکترونیکی بازار به بازار ، یک سیستم رسمی است که دو یا چند بازار را به یکدیگر پیوند می دهد. دولت الکترونیکی: در دولت الکترونیکی ، هر واحد دولتی به خرید یا فروش محصولات ،خدمات یا اطلاعات ، بصورت آنی، به کسب و کارها (G2B) ،یا به شهروندان عادی (G2C) می پردازد. (توربان و همکاران،2006) 2-1-5-2)طبقه بندی تجارت الکترونیکی را باتوجه به ماهیت برنامه های کاربردی: برنامه های کاربردی تجارت الکترونیکی را می توان در سه دسته ذیل طبقه بندی کرد: بازارهای الکترونیکی: بازار شبکه ای از تعاملات و روابط می باشد که در آن،اطلاعات محصولات یا خدمات و پرداخت ها مبادله می گردند.زمانی که بازار الکترونیکی باشد،مرکز کسب و کار دیگر یک ساختمان فیزیکی نیست ،بلکه محلی بر اساس شبکه است که در آن تعاملات کسب و کاری صورت می پذیرد. سیستم های اطلاعاتی بین سازمانی(IOS) : سیستم های اطلاعاتی بین سازمانی در برگیرنده جریان اطلاعات بین دو یا بیشتر از دو سازمان می باشند.هدف عمده آنها،پردازش کاراتر معاملاتی مانند انتقال سفارش ها،صورت حساب ها ، و پرداخت ها با استفاده از سیستم های تبادلات الکترونیکی یا اکسترانت می باشد. ارائه خدمت به مشتری:ارائه خدمت به مشتری در زمینه های مختلفی بصورت الکترونیکی انجام می شود. 2-1-6)مراحل تجارت الکترونیکی تجارت الکترونیکی را می توان مجموعه ای از فعالیت ها دانست که بصورت فرآیندی و متوالی صورت می گیرد .اگر تجارت الکترونیکی را به صورت یک فرآیند در نظر گرفت می توان آن را طی مراحلی نشان داد. سلز و شوبرت (Selz and Schubert,1998) بیان می دارند که تجارت الکترونیکی فرآیندی است که طی چهار مرحله رخ می دهد: 1.مرحله اطلاعات: در این مرحله طرفین معامله در مورد محصول،قیمت ها،نوع و کیفیت و سایر موضوعات موردنیاز اطلاعات لازم را کسب می کنند. 2.مرحله توافق: در این مرحله مذاکرات و چانه زنی های لازم بین خریدار و فروشنده واقع می شود.در بهترین حالت این مرحله منجر به انعقاد قرارداد می شود. 3.مرحله واریز و پرداخت: در این مرحله قیمت مورد توافق پرداخت شده و معامله صورت می گیرد. 4.مرحله ارتباطات : در این مرحله بر ایجاد رابطه بین مشتریان باهم و بین مشتریان با شرکت از طریق ایجاد یک جامعه الکترونیکی تاکید می شود.این مرحله را مرحله پشتیبانی نیز می نامندزیرا در این مرحله خدمات پس از فروش ارائه می شود و بر حفظ مشتریان تأکید می شود. 2-1-7)چارچوب تجارت الکترونیکی بسیاری از افراد که با تجارت الکترونیکی مرتبط هستند در وب حضور دارند.در حالی که حضور در وب و تبلیغات مرتبط با وب حائز اهمیت می باشند اما تجارت الکترونیکی مفهوم گسترده تری دارد.چارچوبی که در شکل (2-1) ترسیم شده است ،محتوای رشته تجارت الکترونیکی و رابطه بین اجزای عمده آن را نشان می دهد.قسمت بالای شکل ،کاربردهای عمده تجارت الکترونیکی را نشان می دهد.این کاربردها شامل :بازاریابی مستقیم ،بانکداری خانگی ،خرید در فروشگاه ها و مراکز خرید الکترونیکی،خرید سهام ،یافتن شغل ،انجام مناقصه ها و مشارکت الکترونیکی با شرکای تجاری در اقصی نقاط جهان و ارائه خدمات مشتری می باشد.این کاربردها توسط چهار دسته حمایتی عمده که به عنوان ستون های حمایتی نشان داده شده اند،پشتیبانی می شوند و شامل موارد زیر هستند: 1.افراد و سازمان های مشارکت کننده 2.خط مشی عمومی استانداردها و مقررات شامل امنیت و موافقت نامه ها 3.بازاریابی و تبلیغات شامل تحقیقات بازاریابی 4.مدیریت زنجیره تأمین و تدارکات شامل شرکت های تجاری برای انتقال و عملی کردن کاربردهای تجارت الکترونیکی باید چندین زیر ساختار وجود داشته باشد(قسمت پایین شکل)نهایتا مدیریت همه اجزای بالا را هماهنگ نموده و در مواردی مثل استراتژی ،تأمین منبع از بیرون و سرمایه گذاری مشترک تصمیم گیری می کند. -3238555880کاربردهای ECبازاریابی مستقیم،سهام،شغل،بانکداری خانگی،تدارکاتمراکزخرید،فرایندها،مزایده،مسافرت،نشر بهنگام ،خدمات مشتری،مبادلات درون سازمانی00کاربردهای ECبازاریابی مستقیم،سهام،شغل،بانکداری خانگی،تدارکاتمراکزخرید،فرایندها،مزایده،مسافرت،نشر بهنگام ،خدمات مشتری،مبادلات درون سازمانی 4470400373380زنجیره تامین:پشتیبانی وشرکای تجاری00زنجیره تامین:پشتیبانی وشرکای تجاری0379095افراد:خریداران،فروشندگان ،خدمات،کارکنان IS،و مدیریت00افراد:خریداران،فروشندگان ،خدمات،کارکنان IS،و مدیریت1491615396875خطمشی عمومی:مالیاتها،حقوقی،مسائل حفظ اطلاعات شخصی،مقررات و استانداردهای فنی00خطمشی عمومی:مالیاتها،حقوقی،مسائل حفظ اطلاعات شخصی،مقررات و استانداردهای فنی2969260396875بازاریابی و تبلیغات :تحقیقات بازاریابی،ترفیعات و محتوای وب00بازاریابی و تبلیغات :تحقیقات بازاریابی،ترفیعات و محتوای وب 343535184150زیرساختار00زیرساختار 343535311150مدیریت 00مدیریت 317542799000 117475111760زیرساختار خدمات عمومی تجاری (کارت تشخیص هویت و امنیتی هوشمند ،پرداخت های الکترونیکی ،کاتالوگ هاو فهرست ها)00زیرساختار خدمات عمومی تجاری (کارت تشخیص هویت و امنیتی هوشمند ،پرداخت های الکترونیکی ،کاتالوگ هاو فهرست ها)1285240104775زیرساختار ارسال پیام و توزیع اطلاعات(EDI،پست الکترونیکیHTTP،اتاق های گفتگو )00زیرساختار ارسال پیام و توزیع اطلاعات(EDI،پست الکترونیکیHTTP،اتاق های گفتگو )2406015118745زیرساختار نشر شبکه و محتوای چند رسانه (Java HTML VRML,WWW)00زیرساختار نشر شبکه و محتوای چند رسانه (Java HTML VRML,WWW)3425190115570زیرساختار شبکه (ارتباط راه دور،تلویزیون کابلی،بی سیم ،اینترنت،VAN،LAN،اینترانت،اکسترانت ،دسترسی وموبایل)00زیرساختار شبکه (ارتباط راه دور،تلویزیون کابلی،بی سیم ،اینترنت،VAN،LAN،اینترانت،اکسترانت ،دسترسی وموبایل)4470400108585زیرساختار تعاملی(پایگاه های داده،پشتیبانی،مشتریان و کاربردها)00زیرساختار تعاملی(پایگاه های داده،پشتیبانی،مشتریان و کاربردها) 2076451928495شکل 2-1.چارچوب تجارت الکترونیکی00شکل 2-1.چارچوب تجارت الکترونیکی2-1-9)منافع تجارت الکترونیکی منافع حاصل از تجارت الکترونیکی را می توان در سه طبقه به شرح ذیل تقسیم بندی کرد: 2-1-7-1)منافع برای سازمان ها این منافع به شرح ذیل می باشند: دسترسی جهانی : تجارت الکترونیکی باعث گسترش بازار محلی به بازارهای ملی و بین المللی می شود. با کمترین هزینه سرمایه گذاری ، شرکت می تواند به آسانی و به سرعت، مشتریان بیشتر، تأمین کنندگان بهتر و شرکای تجاری مناسب تر در سطح جهانی پیدا کند. کاهش هزینه ها : تجارت الکترونیکی هزینه ایجاد، پردازش ، توزیع ، ذخیره و بازیابی اطلاعات کاغذی را کاهش می دهد. تک محصولی(تخصصی)شدن کسب و کار : تجارت الکترونیکی ،امکان تخصصی شدن کسب و کارها را فراهم می کند. بهبود زنجیره تأمین : تجارت الکترونیکی می تواند با کمک مدیریت زنجیره تأمین ،موجودی ها و هزینه های سربار و نیر تأخیرات تحویل را کاهش دهد. ساعت کار شبانه روزی : کسب و کار همیشه در اینترنت باز بوده و ساعت اتمام کار ندارد. سفارشی سازی : با استفاده از تجارت الکترونیکی، امکان سفارشی سازی محصولات و خدماتی که منجر به ایجاد مزیت رقابتی برای سازمان می گردند، فراهم می شود. کاهش زمان پیاده سازی محصول : تجارت الکترونیکی باعث کاهش زمان بین سرمایه گذاری و تولید محصولات و خدمات می گردد. بهبود ارتباط با مشتری : تجارت الکترونیکی امکان برقراری روابط نزدیک با مشتریان را برای شرکت ها حتی در زمانی که پای واسطه ها در میان است، فراهم می کند. کاهش هزینه های ارتباطی : تجارت الکترونیکی باعث هزینه های ارتباطات می شود.اینترنت ارزان ترین راه ارتباطی است. به روز بودن مطالب مربوط به شرکت : تمامی اطلاعات مربوط به شرکت از جمله قیمت محصولات ، توسط تجارت الکترونیکی می توانند به روز باقی مانده و هر لحظه تغییر کنند. سایر منافع شامل بهبود دیدگاه مشتری نسبت به شرکت ، بهبود ارائه خدمات به مشتری، ظهور شرکای تجاری جدید، سهولت فرآیندها، کاهش زمان تحویل ، بهبود بهره وری ، حذف کاغذ بازی ، دسترسی بیشتر به اطلاعات ، کاهش هزینه های حمل و نقل و افزایش انعطاف پذیری می شوند. 2-1-7-2)منافع برای مشتریان منافع تجارت الکترونیکی برای مشتریان به شرح ذیل است: در دسترس بودن شبانه روزی کسب و کارها : تجارت الکترونیکی این امکان را به مشتریان می دهد که در طول 24 ساعت شبانه روز،از هر جایی بتوانند خرید کرده و تبادلات مورد نیاز خویش را انجام دهند. ارائه بیشترین محصولات و خدمات : تجارت الکترونیکی قدرت انتخاب مشتریان را بالا می برد.آنها می توانند محصولات مورد نیاز خود را از بین محصولات فروشندگان متنوع بی شمار انتخاب کنند. دریافت محصولات و خدمات سفارشی دریافت محصولات و خدمات ارزان قیمت : مشتریان می توانند با کمی جستجو به ارزان ترین محصولات و خدمات به راحتی دسترسی پیدا کرده و از هر جایی که دوست دارند،خرید کنند. امکان تحویل سریع : در بعضی مواقع ، بخصوص در مورد محصولات دیجیتالی ، تجارت الکترونیکی امکان تحویل سریع را فراهم می کند. دسترسی به اطلاعات : مشتریان می توانند در زمان بسیار کمتری (به جای روز یا هفته ) به اطلاعات طبقه بندی شده دسترسی پیدا کنند. مشارکت در حراجی ها : تجارت الکترونیکی امکان مشارکت در حراجی های مجازی را به مشتریان می دهد. دسترسی به جوامع الکترونیکی : تجارت الکترونیکی امکان تعامل مشتریان با مشتریان دیگر و تبادل تجربیات بین آنها را فراهم می سازد. حذف مالیات فروش : در بسیاری از کشورها ، کسب و کارهای الکترونیکی از پرداخت مالیات معاف هستند. 2-1-7-3)منافع برای جامعه منافع تجارت الکترونیکی برای جامعه به شرح ذیل است: ارتباط از راه دور : تجارت الکترونیکی، به افراد بیشتری امکان کار در خانه را می دهد ، بنابراین زمان کمتری برای خرید صرف می شود که منجر به کاهش ترافیک و آلودگی هوا می شود. افزایش استانداردهای زندگی : تجارت الکترونیکی، باعث فروش بعضی از محصولات با قیمت پایین تر شده است.بنابراین قدرت خرید افراد بالاتر رفته و به این استاندارد زندگی نیز افزایش می یابد. احساس امیدواری در قشرهای کم درآمد : تجارت الکترونیکی، باعث دستیابی مردم کشورهای جهان سوم و نیز روستائیان به محصولات و خدماتی می شود که قبلاً امکان دسترسی به آنها وجود نداشت.این موضوع منجر به یادگیری حرفه ها و کسب مدارج دانشگاهی خواهد شد. دسترسی به خدمات عمومی : تجارت الکترونیکی، باعث تسهیل در ارائه خدمات عمومی ، مانند بهداشت و نگهداری ،آموزش و توزیع خدمات دولتی با هزینه پایین و کیفیت بالا می شود. 2-1-8)محدودیت ها و موانع تجارت الکترونیکی محدودیت های تجارت الکترونیکی را می توان در دو دسته فنی و غیر فنی طبقه بندی طبقه بندی کرد.بر اساس مطالعه سازمان کامِرسِ نتدر سال 2000، ده مانع عمده تجارت الکترونیکی در آمریکا به ترتیب امنیت ،اطمینان و ریسک ،فقدان کارکنان آموزش دیده ، فقدان مدل های کسب و کاری ، موارد فرهنگی ، فقدان زیرساخت های عمومی ،سازمان ها، کلاهبرداری ، سرعت پایین اینترنت و موارد حقوقی و قانونی بودند.در سطح جهانی موارد فرهنگی ، سازمان ها ، واسطه های B2B ، موانع تجارت بین الملل و فقدان استانداردها از جمله موانع پراهمیت بودند. 2-1-8-1)محدودیت های تجارت الکترونیکی این محدودیت ها به شرح ذیل می باشند: فقدان امنیت سیستم ، قابلیت اعتماد ، استانداردها و بعضی پروتکل های مخابراتی همچنان دیده می شوند. پهنای باند کافی مخابراتی بخصوص برای موبایل الکترونیکی وجود ندارد. ابزارهای توسعه نرم افزار در حال رشد بوده و به سرعت تغییر می کنند. یکپارچه سازی اینترنت و نرم افزارهای مربوط به تجارت الکترونیکی بعضی از پایگاه های داده های و برنامه های کاربردی مشکل می باشد. شاید فروشنده ها علاوه بر سرورهای شبکه ای به سرورهای خاص وب و سایر زیرساخت ها نیازمند باشند. دسترسی به اینترنت همچنان گران و یا پردردسر است. امکان دارد نرم افزار تجارت الکترونیکی با بعضی از سخت افزارها یا سیستم ها تطابق نداشته باشند. 2-1-8-2)محدودیت های غیر فنی تجارت الکترونیکی بسیاری از محدودیت های غیر فنی که مانع گسترش تجارت الکترونیکی می شوند ، طبق تحقیق انجام شده بوسیله اینترنت ویک (Internet week) در سال 1998 به شرح زیر می باشند: هزینه توسعه داخلی تجارت الکترونیکی خیلی بالا بوده و به خاطر فقدان مهارت و تجربه ممکن است به تأخیرهایی نیز منجر شود.فرصت های زیادی برای برون سپاری وجود دارد ،اما به کجا و چگونه این کار صورت پذیرد ،موضوع ساده ای نیست.علاوه بر این ،توجیه سرمایه گذاری سیستم به خاطر وجود منافع غیر مشهود (مانند بهبود خدمات مشتری و ارزش تبلیغات )سخت می باشد. صنعت تجارت الکترونیکی وظیفه ای بسیار سخت و زمان بر برای متقاعد ساختن مشتریان در خصوص امنیت و خصوصی بودن تبادلات آنی برعهده دارد. مشتریان اعتمادی به فروشنده نامرئی و ناشناخته (حتی در بعضی مواقع فروشنده شناخته شده )،تبادلات غیر کاغذی و پول الکترونیکی ندارند.به همین دلیل همیشه گذر از فروشگاههای فیزیکی به فروشگاههای مجازی مشکل است. بعضی از مشتریان علاقمند هستند تا اقلام موردنیاز خود را لمس کرده و یا احساس کنند. بسیاری از مقررات دولتی ملی و بین المللی همچنان به محدودیت تجارت الکترونیکی دامن می زنند. بسیاری از موضوعات قانونی همچنان حل نشده ، باقی مانده و مقررات دولتی و استانداردها برای خیلی از شرایط تعریف نشده اند. اندازه گیری بسیاری از مزایای تجارت الکترونیکی مثل بازاریابی سخت است.متدولوژی های مناسبی برای اندازه گیری این گونه مزایا در دسترس نیست. خدمات پشتیبانی کافی وجود ندارد. جذب سرمایه گذاری در شرایطی که بسیاری از شرکت های اینترنتی با شکست مواجه شده اند، بسیار مشکل است. تجارت الکترونیکی، به عنوان یک رشته و حوزه ، هنوز در حال رشد و تکامل بوده و تغییرات بسیاری را پیش رو دارد. در بیشتر برنامه های کاربردی ، فروشندگان و خریداران کافی برای انجام عملیات پردرآمد تجارت الکترونیکی وجود ندارد. کلاهبرداری های اینترنتی افزایش یافته است. تجارت الکترونیکی می تواند منجر به فرو ریختگی روابط انسانی گردد. 2-1-9)توجیه اقتصادی راه اندازی تجارت الکترونیکی در کشور 2-1-9-1)منافع راه اندازی تجارت الکترونیکی به لحاظ کاهش هزینه مبادلات ، سرعت بخشیدن به انجام مبادله ، تقویت موضع رقابتی کشور در جهان ، بهره گیری از فرصت های زود گذر در عرصه صادرات و حتی به موقع کالا از کشور دارای منافع متعدد در زمینه کاهش هزینه و تورم و افزایش صادرات و اشتغال و تولید می باشد. طبق برآوردهای به عمل آمده ارزش فعلی صادرات جهانی کالا و خدمات حدود 7 هزار میلیارد دلار است که از این مبلغ 500 میلیارد دلار صرف تهیه و مبادله اسناد مربوطه می گردد.به عبارت دیگر حدود 7 درصد ارزش مبادلات را هزینه تهیه و مبادله اسناد تشکیل می دهد.با الکترونیکی شدن این مبادلات ، هزینه تهیه و مبادله اسناد، به شدت کاهش خواهد یافت.برآوردهای انجام شده نشان می دهد که استفاده از مبادله الکترونیکی اطلاعات بجای روش های سنتی مبتنی بر کاغذ ، بین 21 تا 70 درصد صرفه جویی در هزینه فعالیت های مختلف تجاری به همراه خواهد داشت . 2-1-9-2)هزینه ها طبق پیش بینی های انجام شده ، راه اندازی تجارت الکترونیکی در کشور در طول سال های برنامه های سوم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی ، حدود 210 میلیارد ریال هزینه در بر خواهد داشت . 2-1-9-3)موانع و چالش ها راه اندازی و گسترش تجارت الکترونیکی در کشور با موانع و چالش هایی به شرح ذیل روبرو است: فقدان زمینه های حقوقی لازم برای استفاده از تجارت الکترونیکی از قبیل عدم مقبولیت اسناد و امضاءهای الکترونیکی در قوانین و مقررات جاری کشور نبود سیستم انتقال الکترونیکی وجوه و کارت های اعتباری محدودیت خطوط ارتباطی و سرعت پایین آنها در انتقال داده های الکترونیکی نبود شبکه اصلی تجارت الکترونیکی در کشور و سخت افزار و نرم افزار مربوطه به آن عدم اطلاع کافی موسسات بزرگ و کوچک داخلی از تجارت الکترونیکی و مزایای آن هزینه اولیه نسبتا بالای استفاده از تجارت الکترونیکی در شرکت های دولتی و خصوصی بویژه برای موسسات کوچک و نبود انگیزه لازم در آنها برای استفاده از این روش کمبود دانش و فرهنگ استفاده از تجارت الکترونیکی و شبکه اینترنت لزوم حمایت از حقوق مصرف کنندگان در تجارت الکترونیکی حقوق گمرکی و مالیات های قابل وصول از تجارت الکترونیکی تامین امنیت برای انجام مبادلات الکترونیکی و محرمانه ماندن اطلاعات مربوطه 2-1-10)جایگاه تجارت الکترونیکی در ایران در ایران استفاده عمومی از اینترنت بیشتر در دانشگاهها و به منظور انجام امور تحقیقاتی هم انجام می شود و مراکز ایجاد شده در شهرها نیز در سطح محدودی فعال هستند.کاربران در شهرها بیشتر به منظور گفتگوی اینترنتی و تلفن راه دور ، از اینترنت استفاده می کنند.همچنین بسیاری از قوانین و بسترهای لازم برای تجارت الکترونیکی در کشور هنوز فراهم نشده است.بنابراین نمی توان انتظار داشت که تجارت الکترونیکی به سرعت در جامعه گسترش یابد. در حال حاضر روند خوبی در حوزه بانکداری الکترونیکی در کشور مشاهده می شود.ایجاد بانک های خصوصی متعدد و ظهور شعبات الکترونیکی آنها، بانک های دیگر کشور را نیز برای سرمایه گذاری در این بخش ترغیب کرده است.همچنین امکان خرید اینترنتی توسط کارت های اعتباری توسط چند بانک از جمله بانک پارسیان ، بانک سامان و بانک ملت فراهم شده است.بدیهی است که این روند رو به رشد، نیازمند تحقیقات دانشگاهی متعددی در زمینه های مربوط به پیاده سازی تجارت الکترونیکی و موارد مرتبط با آن می باشد. 2-1-10-1)عوامل محرک تجارت الکترونیکی برای درک علت اتخاذ تجارت الکترونیکی توسط سازمان ها ، آشنایی با انقلاب دیجیتالی به عنوان یکی از عوامل محرک تجارت الکترونیکی و نیز مطالعه محیط امروزی کسب و کار، فشارهای وارده بر سازمان ها، پاسخ های داده شده از طرف سازمان ها و نقش بالقوه تجارت الکترونیکی ضروری است. انقلاب دیجیتالی شروع هزاره سوم در خاطر مورخین کسب و کار ، به عنوان زمان ایجاد یک تغییر بی سابقه در دنیای تجارت باقی خواهد ماند.فنآوری های نوین نظیر اینترنت ، تلویزیون های دیجیتال، تلفن همراه و دستگاه های هوشمند که در خانه ، محل کار ، مدارس ، بیمارستان ها و خیابان ها به راحتی قابل مشاهده هستند ، همگی در یک زمان به بحران تکاثر رسیده و کسب و کار را به گونه ای متحول ساخته اند که از زمان انقلاب صنعتی مشاهده نشده بود.بسیاری از صاحب نظران این پدیده را انقلاب دیجیتالی نامیده اند.انقلاب دیجیتالی منجر به ایجاد مزیت رقابتی برای سازمان ها در طولانی مدت شده و روند پیاده سازی تجارت الکترونیکی را شدت بخشیده است.همچنین انقلاب دیجیتالی منجر به افزایش نوآوری و خلاقیت در سازمان ها شده است. (Head,s.2003,Kehal,H.S andSinghy,V.P,2004) دنیای جدید کسب و کار عوامل بازاری ، اقتصادی ، اجتماعی و فناوری ، محیط کسب و کاری با رقابت بالا را ایجاد کرده اند که در آن مشتریان در کانون توجه قرار دارند.بعلاوه ، این عوامل خیلی سریع و در بعضی مواقع بطور غیر قابل پیش بینی شده ای تغییر می کنند.بنابراین ، سازمان ها نیازمند عکس العمل سریع و مداوم در مقابل این مشکلات و همچنین بهره جستن از فرصت های حاصل از این محیط کسب و کاری جدید می باشند. بویت و بویت در سال 1995 برای این تغییر سریع تأکید کرده و آن را با یکسری از فشارها یا محرک های کسب و کاری توصیف می کنند.آنها اظهار می دارند که به منظور موفقیت یا حتی برای بقا در این دنیای پویا ، شرکت ها نه تنها باید فرآیندها و واحدهای غیر سودآور را حذف کنند ،بلکه فرآیندهای نوآور مانند محصولات سفارشی ، ایجاد محصولات جدید یا ارائه خدمات عالی به مشتریان را نیز باید در نظر بگیرند.در واقع این ها پاسخ های سازمان به محیط می باشند.بسیاری از این پاسخ ها را می توان با بکارگیری تجارت الکترونیکی ، تنها راه حل مواجهه با فشارهای کسب و کاری است. فشارهای کسب و کار برای درک بیشتر نقش تجارت الکترونیکی در سازمان های امروزی ، مرور عوامل عمده کسب و کاری که منجر به وارد شدن فشار بر سازمان ها می شوند ، مفید است.در تحقیقی توربان در سال 2006فشارهای کسب و کار در سه طبقه بازار و اقتصاد،اجتماعی و محیطی و فناوری دسته بندی می گردند.جدول 2-2 گویای این مطلب است: طبقهعناصرفشارهای بازار و اقتصادرقابت شدیداقتصاد جهانیتوافقات تجارت منطقه ایهزینه فوق العاده پایین نیروی کار در بعضی از کشورهاتغییرات دائم و مهم در بازارهاافزایش قدرت مصرف کنندگانفشارهای اجتماعی و محیطیفشارهای اجتماعی و محیطیتغییر ماهیت نیروی کارحذف برخی مقررات دولتیتغییر سوبسیدهای دولتیافزایش اهمیت موضوعات اخلاقی و قانونیافزایش مسئولیت اجتماعی سازمان هاتغییرات سریع سیاسیفشارهای فناوریمنسوخ شدن سریع فناوری هاافزایش نوآوری ها و فناوری های جدیدسرریز اطلاعاتکاهش جدول 2-2.طبقه بندی انواع فشارهای وارده بر سازمان (توربان و همکاران ،2006) پاسخ های سازمانی سازمان ها دارای پنج بخش عمده شامل مدیریت و فرآیندهای کسب و کار ، استراتژی سازمان ، فناوری اطلاعات (تجارت الکترونیکی در این بخش قرار دارد) ، ساختار و فرهنگ سازمان و افراد و نقش ها می شوند. هر تغییری در محیط ، پنج بخش فوق را تحت تأثیر قرار خواهد داد.همان طور که در شکل2-2 دیده می شود، این بخش ها با هم در ارتباط می باشند.به طور مثال ، تغییر در استراتژی سازمان ، باعث تغییر ساختار سازمانی می شود.سازمان هایی که چارچوب ذیل را رعایت نکنند ، سازمان های ناپایدار نامیده می شوند.سازمان های ناپایدار قادر به عملکرد خوب نبوده و یا حتی قادر به بقاء نیستند. نکته مهم در این شکل اینست که تمامی ارتباط ها بصورت دوسویه است و تنها در دو ارتباط مدیریت و فرآیندهای کسب و کار با فناوری اطلاعات و استراتژی سازمان یک سویه است.این مسئله بدین دلیل است که این مدیریت است که بر استرتژی سازمان و فناوری اطلاعات تاثیر گذار است ، ولی بدیهی است که عکس این قضیه صادق نیست. 194310089535ساختار و فرهنگ سازمان00ساختار و فرهنگ سازمان 342899990600052577999906000357187599059003429009905900 1054104180840شکل2-2.چارچوب تاثیرات سازمانی و اجتماعی فناوری اطلاعات (توربان و همکاران) )،2006)00شکل2-2.چارچوب تاثیرات سازمانی و اجتماعی فناوری اطلاعات (توربان و همکاران) )،2006)227520585217000229044526206450019145253073400افراد و نقشها00افراد و نقشها342900375920000356235037598350034289921678900052577992158365008001003425189003571875-381100800100-3811003886199171069000160019917106900044576992129790001142999216789000114300027393890035718751710689001390650171068900-2286001348740استراتژی سازمان00استراتژی سازمان800099216789000353377533108890048005992167890004800599-381000800099-38100041624251320165فناوری اطلاعات00فناوری اطلاعات19526251320165مدیریت و فرآیندهای کسب و کار00مدیریت و فرآیندهای کسب و کار سازمانها ، برای پاسخگویی هرچه بهتر به چالش های ایجاد شده توسط فشارهای کسب و کاری ، نیاز به انجام فعالیت های مناسب دارند.این فعالیت ها بطور خلاصه در ذیل توضیح داده شده اند؛ سیستم های استراتژیک سیستم های استراتژیک ، مزیت های استراتژیک را برای سازمان ها فراهم می کنند. بنابراین آنها را قادر می سازند تا سهم بازارشان را افزایش داده ، با تأمین کنندگان مذاکره بهتری داشته باشند و از ورود رقبا به قلمرو خود جلوگیری کنند.سیستم های استراتژیک مختلفی وجود دارد که بوسیله تجارت الکترونیکی مورد پشتیبانی قرار می گیرند. بهبودهای مستمر و ساختاردهی مجدد فرآیندهای کسب و کار بسیاری از شرکت ها بطور پیوسته برنامه هایی را به منظور بهبود بهره وری ، کیفیت ، و خدمات مشتری به اجرا می گذارند.با این وجود ، برنامه های بهبود مستمر نمی توانند به تنهایی پاسخ مناسبی برای مشکلات کسب و کاری باشند.فشارهای کسب و کاری قدرتمند ، نیاز به تغییرات ساختاری را ضروری می سازند.به همین دلیل مهندسی مجدد فرایندهای کسب و کار مطرح می شود.ابعاد فناوری ، انسانی و سازمانی شرکت ، ممکن است در مهندسی مجدد فرایندهای کسب و کارتغییر یابند.فناوری اطلاعات و بخصوص تجارت الکترونیکی ، نقش عمده ای در مهندسی مجدد فرایندهای کسب و کار بر عهده دارند.مبادله الکترونیکی داده ها باعث انعطاف پذیری سازمان و پشتیبانی از تبادلات بدون کاغذ در میان تأمین کنندگان ،تولیدکنندگان و خرده فروشان می شود. سازمان های چابک سازمان های چابک توانایی بهبود پایدار بهره وری را حتی در زمان انجام تغییرات سازمانی دارند.برای خلق این فضا ، سازمان ها از فناوری اطلاعات بطور عام و تجارت الکترونیکی بطور خاص استفاده می نمایند.از این رو آنها به کمک تجارت الکترونیکی می توانند منابع موردنیاز خود را جذب نموده و فرایندهای کسب و کاری خود را بهبود دهند.((peopleSoft,Inc.2004 مدیریت روابط مشتری یکی از بزرگترین خدمات انقلاب دیجیتالی ، مشتری محوری و توجه به نیاز مشتریان است.این تفکر به مشتریان لقب پادشاه و ملکه داده و به سازمان ها توصیه نموده است برای حفظ مشتریان خود باید آنها را راضی و شاد از خرید خود نگه دارند.به این تفکر مدیریت روابط مشتری گفته می شود. تجارت الکترونیکی تنها خرید و فروش محصولات و خدمات نیست. در واقع حمایت از مدیریت روابط مشتری یکی از بزرگترین وظایف تجارت الکترونیکی است.این حمایت می تواند با تأمین فناوری های مختلف از جمله پاسخگویی تلفنی خودکار و نیز محرمانه نمودن ارتباط مشتری با سازمان فراهم شود. اتحاد تجاری بسیاری از شرکت ها تشخیص داده اند که اتحاد تجاری با سایر شرکت ها حتی رقبا می تواند سودمند باشد.یکی از روش های مهم و اساسی برای رسیدن به اتحاد تجاری می توان به اشتراک منابع ، سرمایه گذاری مشترک و ایجاد واحدهای تحقیقاتی مشترک اشاره کرد. بازار الکترونیکی بازارهای الکترونیکی عمومی و خصوصی می توانند به بهبود راندمان کمک نموده و در عین حال برای اعضای خود امکان رقابت جهانی را فراهم سازند. کاهش زمان تولید محصول و زمان خلق ایده تا رسیدن به بازار کاهش زمان تولید برای افزایش بهره وری و قابلیت رقابت با رقبا بسیار مهم است.همچنین زمانی که برای پیاده سازی یک محصول و حضور در بازار از ابتدای خلق ایده آن محصول طول می کشد ، بسیار مهم است،زیرا شرکت هایی که با ایده نو و محصول جدید وارد بازار می شوند ، موفقیت بیشتری نسبت به دیگران تجربه نموده اند.دلیل اصلی این موفقیت ، مزیت رقابتی است که برای آنها نسبت به دیگران بوجود می آید. اختیار دهی به کارکنان دادن اختیار تصمیم گیری و عمل به کارکنان ، یکی از استراتژی های استفاده شده در سازمان هایی است که به دنبال بهبود بهره وری می باشند(Lipnack,J,and Stamps,J.2000) . اختیار دهی به کارکنان می تواند بخشی از مدیریت روابط مشتری الکترونیکی نیز باشد. تجارت الکترونیکی ، عدم مرکزیت در تصمیم گیری را بر اساس اختیار دهی مجاز می شمارد ، اما در عین حال به کنترل مرکزی در سازمان نیز تاکید دارد. بهبود زنجیره تامین تجارت الکترونیکی می تواند به کاهش تأخیرات در زنجیره تامین ، کاهش موجودی ها و حذف عوامل غیر موثر کمک شایانی نماید.استفاده از مدل های زنجیره تأمین الکترونیکی برای خودکارسازی برنامه روزانه کارخانه که به مدیریت مطلوب موجودی منجر می شود ، تبدیل به یکی از ضروریات کارخانه های بزرگ از جمله DELLشده است.(توربان و همکاران ،2006) مدیریت دانش ایجاد دانش ، حفظ و نگهداری آن ، به روز کردن و استفاده در مواقع ضروری از مباحثی است که در حوزه مدیریت دانش به آن پرداخته می شود.برنامه های مدیریت دانش و نرم افزارهای مرتبط با آن کاملاً با تجارت الکترونیکی همخوانی دارند. 2-1-11)رویکرد دولت جمهوری اسلامی ایران با عنایت به گسترش سریع و شتابان تجارت الکترونیکی در جهان ، تأثیر این امر بر افزایش کارایی تجاری و حفظ و تقویت موقعیت رقابتی کشورها ، ناگریز بودن استفاده از این شیوه مبادلات در آینده و توجیه قوی اقتصادی این امر ، ضرورت دارد دولت جمهوری اسلامی ایران از هم اکنون و به روشنی رویکرد خود در ارتباط با این موضوع را اعلام و سیاست ها و اقدامات خاصی را برای تحقق این امر اتخاذ نماید.البته در موارد قانونی راهکارهای اجرایی قانون برنامه توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی ایران ، اقدامات و سیاست هایی در راستای این مطلب گنجانده شده است. 2-1-12)سیاست تجارت الکترونیکی جمهوری اسلامی ایران 2-1-12-1)هدف بنا به دلایلی مانند گسترش سریع تجارت الکترونیکی در جهان ، گریز ناپذیر بودن استفاده تجارت الکترونیکی ، نقش تجارت الکترونیکی در حفظ ، تقویت و توسعه موقعیت رقابتی کشور در جهان و صرفه جویی های ناشی از اجرای تجارت الکترونیکی در کشور ، دولت جمهوری اسلامی ایران عزم خود مبنی بر استفاده و گسترش تجارت الکترونیکی در کشور را بر طبق اصول و سیاست های ذیل اعلام می نماید. 2-1-12-2)اصول دولت جمهوری اسلامی ایران زیرساخت های اصلی موردنیاز را فراهم و زمینه های حقوقی و اجرایی مورد نیاز برای استفاده از تجارت الکترونیکی را تأمین خواهد نمود. به منظور جلوگیری از انحصار و ایجاد زمینه های رقابتی ، دولت جمهوری اسلامی ایران از توسعه فعالیت های بخش خصوصی در این زمینه حمایت خواهد کرد. دولت جمهوری اسلامی ایران از هرگونه محدودیت تبعیض آمیز در زمینه تجارت الکترونیکی حمایت خواهد نمود. دولت جمهوری اسلامی ایران از گسترش استفاده از شبکه اینترنت جهت انجام تجارت الکترونیکی در کشور حمایت خواهد نمود و همزمان تدابیر لازم برای بهداشت محتوایی شبکه مزبور را تدارک خواهد نمود. 2-1-12-3)سیاست های اجرایی شرکت مخابرات موظف است ، ضمن تسهیل و بهره گیری از مشارکت بخش غیر دولتی در این زمینه ، حداکثر تا پایان سال 1381 نسبت به تأمین و راه اندازی سخت افزار و نرم افزارهای موردنیاز و برقراری خطوط ارتباطی پرسرعت و مطمئن به شبکه اینترنت در محدوده فعالیت خود اقدام و هزینه استفاده از خطوط مزبور را کاهش دهد. مجمع عمومی بانک ها ، بانک مرکزی و شورای عالی بانک ها موظفند تا پایان سال 1381 بسترهای سخت افزاری و عملیاتی لازم برای راه اندازی و بکارگیری وسیع سیستم انتقال الکترنیکی وجوه را فراهم نمایند. مجمع عمومی بانک ها ، بانک مرکزی و شورای عالی بانک ها موظفند تا پایان سال 1381 امکان صدور ، بکارگیری و فراهم نمودن سایر خدمات جانبی کارت های اعتباری را در کشور فراهم نمایند. سازمان بازرگانی مکلف است حداکثر یکسال پس از تخصیص بودجه مورد لزوم ، بخش های اساسی طرح ملی تجارت الکترونیکی کشور را اجرایی نموده و طی طرح های ذیل محقق سازد: -امکان سنجی طرح جامع تجارت الکترونیکی کشور را به انجام رسانده و برنامه بلندمدت توسعه ملی تجارت الکترونیکی را برای اجرا در محدوده زمانی برنامه سوم توسعه ، تدوین نماید. -پروژه پیشگام تجارت الکترونیکی را به عنوان بازار نمونه داد و ستد الکترونیکی ، به منظور تامین بستر ایمن لازم برای مبادلات الکترونیکی داخلی و خارجی و ارائه خدمت جنبی موردنیاز راه اندازی نماید و از اجرای پروژهای مشابه توسط بخش خصوصی حمایت کند. -مرجع صدور گواهی الکترونیکی در کشور را به لحاظ سازمان اجرایی ، سخت افزار و نرم افزار لازم با استفاده از خدمات و فناوری با استانداردها و فناوری های مقبول جهانی ایجاد نماید. -با توجه به ضرورت تقویت توان عملی داخل کشور در این رشته ، همزمان با اجرای بند قبل نسبت به ایجاد فناوری ملی اعم از سخت افزارها و سایر تسهیلات ملی موردنیاز با استفاده از نیروهای متخصص داخلی اقدام نماید. سازمان علوم ، تحقیقات و فناوری موظف است با هماهنگی وزارت بازرگانی و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ، نسبت به ایجاد رشته ها و گرایش های مرتبط و نیز ارائه واحدهای درسی در زمینه های فنی و اقتصادی تجارت الکترونیکی اقدام نماید. صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران موظف است نسبت به تهیه و پخش برنامه های آموزشی و ترویج در این زمینه با همکاری وزارت بازرگانی اقدام نماید. وزارت بازرگانی موظف است بطور مستمر نسبت به برگزاری دوره های آموزشی تخصصی و عمومی و برگزاری همایش های بین المللی و داخلی در زمینه تجارت الکترونیکی اقدام نماید. وزارت امور اقتصاد و دارایی موظف است هزینه های راه اندازی تجارت الکترونیکی را به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی ذیل ماده 148 قانون مالیات های مستقیم تلقی نماید. کلیه وزارتخانه ها ، سازمان ها ، موسسات و شرکت های دولتی موظفند نسبت به راه اندازی سیستم تجارت الکترونیکی در مبادلات خارجی خود اقدام و تا پایان برنامه سوم توسعه لااقل نیمی از مبادلات خارجی خود را به این روش انجام دهند. وزارت امور اقتصاد و دارایی و وزارت بازرگانی مکلفند ترتیبی اتخاذ نمایند که مالیات ها و حقوق گمرکی اخذ شده از کالاها و خدمات مبادله شده در این روش افزون تر از سایر روش ها نباشد. سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور موظف است تأمین مالی لازم برای راه اندازی پروژه های تجارت الکترونیکی و شبکه جامع اطلاع رسانی کشور ماده 116 و قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و گسترش آن از طریق تخصیص اعتبارات موجود و پیش بینی در اصلاحیه بودجه 80 و لوایح بودجه سالانه پیش بینی نماید. وزارت بازرگانی و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات موطفند اقدامات لازم جهت حفظ امنیت مبادلات الکترونیکی ، محرمانه ماندن آمار و اطلاعات و بهداشت محتوای شبکه اینترنت را بعمل آورده و اطلاعات موردنیاز در این زمینه را در اختیار استفاده کنندگان از شبکه قرار دهند. سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور مکلف است تأمین مالی برای راه اندازی پروژه های تجارت الکترونیکی و گسترش بعدی آن را از طریق تخصیص اعتبارات موجود و پیش بینی در اصلاحیه بودجه 80 و لوایح بودجه سالانه پیش بینی نماید. دولت جمهوری اسلامی ایران از نقش فعال بخش غیر دولتی در این زمینه استقبال و به لحاظ اشتغال زایی تجارت الکترونیکی ، حمایت های لازم را در قالب اعطای تسهیلات بانکی تبصره 3 قانون بودجه سال 1380 کل کشور و تبصره 22 این قانون و سایر قوانین ذیربط اعمال خواهد کرد 2-1-12-4)راهبردهای تجارت الکترونیک در ایران در دو دهه اخیر تحولات چشمگیری در عرصه فناوری اطلاعات و سیستم های ارتباطی جهان به وجود آمده است .این تغییرات باعث گردیده است تا برخی کشورهای کمتر توسعه یافته ،همچون ایران ، با درک زمینه‌های جدید استفاده مناسب از این فرصت‌ها به جهش توسعه‌ای دست پیدا کنند.اصول تجارت الکترونیکی جمهوری اسلامی ایران در سیاست تجارت الکترونیک مصوب هیات وزیران در سال 1381به صورت زیر تعیین شده است: 1.فراهم نمودن زیرساخت‌های اصلی و زمینه های حقوقی و اجرایی موردنیاز برای استفاده از تجارت الکترونیک 2.توسعه آموزش و ترویج فرهنگ استفاده از تجارت الکترونیک 3.حمایت از توسعه فعالیت‌های بخش غیردولتی و جلوگیری از انحصار و ایجاد زمینه‌های رقابت 4.رفع هرگونه محدودیت تبعیض‌آمیز در تجارت الکترونیک 5.گسترش استفاده از شبکه اینترنت برای انجام تجارت الکترونیک در کشور و اتخاذ تدابیر لازم برای بهداشت محتوایی این شبکه یاد شده . 2-1-13)مراحل اقتصاد و تجارت الکترونیکی در جهان در سطح جهانی سه محور عمده از سوی کشورهای توسعه یافته دنیا که به سمت تک قطبی کردن جهان پیش می روند ، به عنوان محورهای راهبردی توسعه مدنظر قرار گرفته است : *در دست گرفتن شاهراه اطلاعاتی جهان به عنوان منبع قدرت *داشتن یک نفر مهره در جای جای این کره خاکی به عنوان منبع نفوذ *تبدیل شدن به یک مرکز امن سرمایه به عنوان منبع فشار شکل گیری و توسعه کاربری اینترنت به عنوان یک ابزار اطلاعاتی جهانی با ویژگی های خاصی که دارد ، یکی از مهمترین مصادیق راهبرد نخست این کشورها بوده است.در این راستا ، جهانی شدن در حوزه هایی مانند اقتصاد ، تجارت و بازرگانی از یک طرف و کاربری اینترنت و سایر ابزارهای پیشرفته ارتباطات از راه دور در این حوزه ها از طرف دیگر ، جریانی است که در قالب این سه راهکار دنبال می شود تا جریان تک قطبی شدن جهان هرچه بیشتر به نفع کشورهای پیشرفته به پیش رود. بنابراین ، توسعه تجارت الکترونیکی ، کسب و کار الکترونیکی و اقتصاد دیجیتالی نیز به نوعی از این روند برنامه ریزی شده پیروی می کنند. 2-1-14)تجارت الکترونیکی در مناطق مختلف دنیا نگاهی به میزان تجارت الکترونیکی در مناطق مختلف جهان نشان می دهد که حجم عمده ای از تجارت الکترونیکی در بخش های توسعه یافته است و اقتصادهای در حال گذار و کمتر توسعه یافته هنوز از تجارت الکترونیکی سهم چندانی ندارند. 2-1-15)موانع و تجارت الکترونیکی در کشورهای در حال توسعه *امنیت اطلاعات به دلیل فقدان مراجع قانونی و سیستم های مخابراتی برای حفاظت از اطلاعات *زیرساخت های فنی و صنعت به دلیل فقدان چارچوب و زیر ساخت هایی که افراد بتوانند با هم مشارکت داشته باشند. *سطح تحصیلات در کشورهای در حال توسعه زمینه آگاهی از اینترنت و آشنایی با آن و نیروی کار ماهر در این زمینه را محدود کرده است. *جو سیاسی و قانونی همکاری درستی با دولت در زمینه گسترش تجارت الکترونیکی ندارند. *مسائل اجتماعی و فرهنگی و تفاوت های فرهنگی در هرجامعه ، مانعی برای سایر جوامع به وجود می آورد که ارزش ها و ترجیحات مختلفی دارند. 2-1-16)مدل های تجارت الکترونیکی: *مدل ریتا والزوچ ریتا والزوچ و همکارانش در سال 2000 به بررسی موانع پذیرش و گسترش تجارت الکترونیکی در شرکت های کوچک هلند پرداختند.روش تحقیق آنها کمی-اکتشافی و جامعه آماری آن 1000 شرکت با کمتر از 50 کارمند هلندی و روش جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بوده است.طی نتایج تحقیق ، مهمترین موانع پذیرش و گسترش تجارت الکترونیکی در شرکت های کوچک هلند به شرح زیر طبق بندی شد: -عدم یکپارچگی و سازگاری ساختار و فرایندهای شرکت با تجارت الکترونیک -عدم درک مستقیم و کوتاه مدت منافع استفاده از اینترنت *مدل مونیدیپا مونیدیپا و همکارانش در سال 2006 به بررسی محرک های سازمانی تأثیرگذار در توسعه تجارت الکترونیکی در هندوستان پرداختند.روش تحقیق آنها کیفی –تحلیلی و اکتشافی و جامعه آماری آن 4 شرکت هندی در حوزه صنعت خدمات مالی و روش جمع آوری اطلاعات ، مصاحبه چهره به چهره ، اطلاعات صنعت ، گزارش جراید و اسناد و مدارک تجاری بوده است. محرک های سازمانی تأثیر گذار در توسعه تجارت الکترونیکی به ترتیب اهمیت عبارتند از : -نقش مدیران و رهبران عالی شرکت ، ویژگی های سازمانی ، ویژگی های متخصصان سیستم های اطلاعاتی *مدل مک گریگور و ورازالیک مک گریگور و ورازالیک در سال 2005 ، موانع پذیرش تجارت الکترونیکی را به دو دسته تقسیم بندی کردند : الف)موانع تجارت الکترونیکی بسیار سخت (موانعی که باعث می شود شرکت نتواند به پذیرش تجارت الکترونیکی اقدام کند) شامل عدم مهارت و دانش فنی در سازمان ، احتیاج به سرمایه گذاری بالا ، نبود وقت کافی برای اجرای تجارت الکترونیکی ، سختی انتخاب در پذیرش راهبردهای مختلف تجارت الکترونیکی ، موارد امنیتی ب)موانع تجارت الکترونیکی نامناسب (موانعی که برای سازمان نامناسب است و باعث می شود در کار سازمان در راه پذیرش تجارت الکترونیکی خلل ایجاد شود) .شامل ناسازگاری تجارت الکترونیکی با محصولات و خدمات ، ناسازگاری تجارت الکترونیکی در فرایندهای کسب و کار ، ناسازگاری مشتریان با خدمات تجارت الکترونیکی ، کمبود مزایای استفاده از تجارت الکترونیکی در شرکت . *مدل راجش و بیتنگ راجش و بیتنگ در سال 2008 به بررسی موانع عمده در توسعه تجارت الکترونیکی بین کسب و کارهای کوچک و متوسط در مالزی پرداختند .روش تحقیق آنها کمی-اکتشافی و جامعه آماری شامل 205 شرکت از 624 شرکت کوچک و متوسط ثبت شده در ایالت ساراوالک در مالزی با نمونه برداری تصادفی و روش جمع آوری اطلاعات ، ارسال پرسشنامه 5 قسمتی بوده است.طی نتایج تحقیق ، موانع عمده در توسعه تجارت الکترونیکی بین کسب و کارهای کوچک و متوسط به ترتیب اولویت عبارتند از : -عوامل اجتماعی و فرهنگی -عوامل فنی -موانع مالی *مدل الشتروم الشتروم ، مگنوسن و اسکوپولا در سال 2005 موانع یا بازدارنده های پیاده سازی تجارت الکترونیکی را در دو گروه عمده ، عوامل داخلی یا درون سازمانی و عوامل خارجی یا برون سازمانی تقسیم بندی کرده اند.عوامل داخلی ، شامل فقدان آگاهی و علم و دانش سازمانی درباره تجارت الکترونیکی و محدودیت های منابه سازمانی می باشند.موضوعات خارجی ، عمدتا دربرگیرنده ملاحظات فنی ، تأثیرگذاران خارجی و پشتیبانی و نگهداری هستند. *مدل جاوالگی و رامسی این محققان در سال 2001 در تحقیق خود تحت عنوان موضوعات استراتژیک تجارت الکترونیکی ، عوامل تأثیرگذار بر رشد تجارت الکترونیکی را مورد مطالعه قرار داده اند. 457200-19050زیرساخت اجتماعی و فرهنگی00زیرساخت اجتماعی و فرهنگی4019550-19050زیرساخت تجاری00زیرساخت تجاری 175069513842900 452120645160004058285603250003572510781050017506957810500205549596520رشد تجارت الکترونیکی00رشد تجارت الکترونیکی 357251019494500 16363956032500163639575946000342900342900زیرساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات00زیرساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات4019550342900زیرساخت دولتی و قانونی00زیرساخت دولتی و قانونی بخش دوم توزیع 2-2-1)تعریف توزیع توزیع عبارتست از قابل دسترس ساختن محصولات در بازارها و به عبارت دیگر رساندن محصول مناسب به مکان مناسب در زمان مناسب است.توزیع به عنوان یکی از ارکان سه گانه نظام اقتصادی به مجموعه ای از فعالیت ها اطلاق می شود که به انتقال کالا یا خدمات از منابع تولید به سمت خریداران و مصرف کنندگان منجر می شود. این عملات سهم بسزایی در قیمت کالاها و خدمات داشته و به همین سبب نقش تعیین کننده ای در قیمت تمام شده دارد.با در نظر گرفتن تعاریف فوق در حوزه توزیع می توان گفت توزیع حلقه اتصال تولید و مصرف است. در ادبیات مدیریت توزیع از دو واژه به وفور استفاده میشود : مدیریت توزیع و مدیریت لجستیک.از آنجا که حلقه اتصال تولید تا مصرف را توزیع تکمیل می کند و این نظام توزیع است که چگونگی مصرف را در نقاط مختلف محور تقاضا نشان می دهد ، لازم است نگاهی هر چند گذرا اما زمینه ساز به بحث توزیع داشته باشیم.توزیع عبارت است از رساندن کالا(بدون تغیر شکل) از محل عرضه نقطه مصرف(نهایی یا واسطه)که مستلزم طی مراحل انبار داری،سفارش،کنترل موجود کالای نهایی و حمل و نقل می گردد و تحت دو عنوان کلی خرده فروشی و عمده فروشی کالا بحث می گردد. از نگاه دیگر توزیع این گونه تعریف میگردد : ((توزیع یکی از شاخه های مهم نظام بازرگانی است که موضوع آن در دسترس قرار دادن محصولات در بازارهای مربوط به خودشان است و یا به عبارت ساده تر قرار دادن محصولی صحیح در مکان صحیح و در وقت صحیح را توزیع گویند.)) اما آنچه در اینجا مورد بحث است چگونگی توزیع است.همانطور که می دانیم توزیع در جهان صنعتی امروز به یک صنعت مشهور گشته است ، صنعتی که ادامه زنجیره تولید به مصرف می باشد به طوری که لازمه مصرف به موقع و ضروری توزیع مناسب و همزمان نیاز است. در گذشته توزیع با توجه به رشد فناوری صنعت نبود.توزیع حلقه ای متصل به تولید بود که با تولید شدن کالا بلافاصله توزیع انجام می گرفت چرا که جمعیت به اندازه ای نبود که نیاز به ذخیره و انبار کردن کالا باشد.آن روز توزیع در محل تولید انجام می گرفت چرا که متقاضی و همین طور تولید کننده در کنار یک دیگر بودند اما امروزه با رشد فناوری در مواردی تولید در آن سوی جهان صورت گرفته کالا در کشوری ذخیره و انبار گشته و با مکانیزم های جدید حمل و نقل به محل تقاضا ارسال می گردد و نهایتاً پس از توزیع اطلاعات میزان عرضه ، نحوه توزیع ، رضایت مصرف کننده و مطلوبیت کالا توسط کامپیوترهای پیشرفته به تولید کننده بر می گردد تا برنامه ریزی تولید و توزیع آینده را دقیق و بهینه تر سازد. امروزه دیگر از ابتدایی ترین وسایل حمل و نقل استفاده نمی شود ، میزان تولید در جهان به تولید انبوه تبدیل گشته است و یک تولید کننده کالایی را بی هدف ، بی برنامه و در انتظار تقاضای مشتری تولید نمی کنند.بازاریابی به تولید کننده آگاهی داده است که دوره در انتظار مشتری بودن سپری شده است و تحولی عظیم در نحوه توزیع کالا در جهان شکل گرفته است.گاهی تقاضا بیانگر نیازهای واقعی نیست بلکه فرهنگ مصرف است که از سوی بخش های تولید و توزیع به مصرف کننده القاء گشته است.در مواردی کالا روزها و هفته ها در انبار های مجهز به فناوری جدید ذخیره شده تا در زمان خاص و در مکان مناسب با بهترین سود توزیع گردد. تولید انبوه ، تولیدکنندگان را بر آن داشته که فقط تولید کننده و از مسایل و برنامه ریزی توزیع خارج گردند ، زیرا اگر چه توزیع بخشی جدا نشدنی از تولید است ، اما بسیار تخصصی و کاربر که نیاز به تشکیلاتی جدا دارد.عوامل توزیع با داشتن متخصصان خبره و با استفاده از امکانات و سرمایه لازم در این تشکیلات ، یاری دهنده بخش تولید هستند در نتیجه هدایت و ارائه طریق به توزیع کننده نوعی حمایت و هدایت خواهد بود. نظام توزیع در کشورمان از دیر زمان وجود داشته اما آنچه که توزیع گذشته با حال را ملزم به تحول می نماید ، رشد فناوری ، افزایش جمعیت ، پراکندگی مکانی و زمانی عرضه و تقاضا ، ایجاد استانداردهای جهانی و خلاصه رشد صنعت توزیع جهانی است که لزوم برنامه ریزی ، سازمان دهی ، بسیج منابع و امکانات ، هدایت و رهبری بر تک تک عوامل توزیع را ایجاب می نماید تا تمامی عوامل در یک مجموعه منظم و هماهنگ تحول بخش نظام توزیع سنتی به نظام توزیع نوین جهانی باشند. 2-2-2)مشخصات توزیع مناسب توزیع خوب عبارت است از پخش محصول در مکان و وقت صحیح برای خرید مصرف کنندگان می باشد.فرآیند یا مسیر توزیع را باید حلقه اتصال تولید کننده با مصرف کننده یا مصرف کننده نهایی دانست .فرایند توزیع ، طول و تعداد موانع یا مراحل موجود در مسیر های توزیع هر کالا متناسب با نوع و ویژگی آن کالا متغیر می باشد ، لیکن شبکه های توزیع کالا را می توان به دو گروه اصلی شبکه توزیع کالاهای صنعتی و کالاهای مصرفی تقسیم نمود. 2-2-3)چرخه تولید تا مصرف تولید کنندگان ، توزیع کنندگان ، مصرف کنندگان 2-2-3-1)تولیدکنندگان تولیدکنندگان شامل مراکز حقیقی و حقوقی می باشند که در کار خود احتیاج به سرمایه و دانش بیشتری نسبت به بقیه بخش ها دارند به طور طبیعی مخاطرات سرمایه گذاری آنها نیز بیشتر است.این مراکز با توجه به برآورد نیاز و تقاضا اقدام به تولید می کنند و کالاهای ساخته شده خود را به طرق مختلف به توزیع کنندگان می رسانند.تولیدکنندگان جهت بر آورد نوع کمیت و کیفیت تقاضا به ارتباط مستمر با بازارهای مصرف نیاز دارند. در گذشته این ارتباط به طور مستقیم صورت می گرفت و یک تولید کننده خود مراحل بازاریابی ، سفارش گیری ، توزیع و... را انجام می داد ، اما با افزایش جمعیت و پراکندگی بازارهای تقاضا ، توجه به آلودگی محیط زیست و رشد فنآوری ، گسترش سیستم ارتباطات ، مشکل حمل و تقل و افزایش تعداد واحد های تولیدی ، تولید کننده از طریق ایجاد مراکزی جهت فروش در داخل شهر ها و ارتباط با واحدهای توزیع کننده ، خود به طور مستقیم با مصرف کننده ارتباط ندارد و اطلاعات لازم برای تولید بهتر را از طریق واحد های واسطه توزیع دریافت میکند. 2-2-3-2 ) توزیع کنندگان : شامل شخصیت های حقیقی و حقوقی هستند که به طور معمول مردم آنها را مسئول می دانند و مصرف کنندگان هر گونه اجحاف و نارسایی و فشار را از سوی آنها می بینند . عاملین توزیع به بخش های دولتی ، تعاونی و خصوصی تقسیم می شوند و شبکه توزیع را تشکیل می دهند ، آنها روابط تجاری معین را بین تولید کننده و بنکدار و بین بنکدار و خرده فروش و همچنین خرده فروش و مصرف کننده را برقرار می سازند ، وضعیت بهینه در این بین وقتی است که مجموعه این ارتباطات حداقل هزینه را ایجاد کند . شناخت این عاملین و تأثیر آنها به اعتبار نوعشان بر توزیع کالا متفاوت است.عاملین توزیع دولتی علی الاصول مجری سیاست های دولت می باشند و همچنین انتظار مصرف کننده از آنها نیز متفاوت از دیگر عاملین است . بخش تعاونی مرکب از شرکت های تعاونی است که براساس خط مشی مجمع عمومی و هیأت مدیره خود حرکت می کند و به اعتبار ماهیت و سابقه وجودی گرچه بخش چندان فعالی را تشکیل نمی دهد لیکن در سایه حمایت های دولتی ، پیرو و مجری سیاست های دولت است . اما بخش خصوصی که قابل مقایسه با دو بخش دیگر نیست و صدها هزار مغازه و انبار و ... در اختیار دارد، با توجه به سرمایه گذاری خود و استفاده از فرصت زمانی و مکانی و عرضه و خدمات توزیعی در شرایط شبه انحصاری هر یک در حد مطلوب ترین قیمت قابل حصول ، عمل می کنند . در شرایط کنونی عاملان توزیع در بخش عمده فروشی و خرده فروشی و برداشت آنها از در آمد ملی بسیار بیش از پاداش خدمات آنهاست . نرخ سود سرمایه در بخش توزیع کالا بالاتر از بخش صنعت و کشاورزی است و به همین جهت لطمات بسیاری بر اقتصاد کشور وارد ساخته است . 2-2-3-3) مصرف کنندگان مصرف کنندگان، از عوامل مهم و موثر بر توزیع کالا و مصرف آن ، تعداد ، نوع مصرف ، تراکم جمعیت ، سکونت در مناطق شهری یا روستایی ، الگوی مصرف و سطح درآمد می باشد . مصرف کنندگان از نظر درآمدی به دو دسته عمده تقسیم می شوند : دسته اول کارمندان و کارگران (حقوق بگیران) هستند که دریافتی های آنها نسبتاً ثابت است و افزایش دستمزد آنها در مقایسه با میزان تورم و افزایش قیمت ها کاهش می یابد و اگر قرار بر این باشد که گران فروشی نیز وجود داشته باشد ، مزید بر علت خواهد بود ، این قشر آسیب پذیری بیشتری دارند . دسته دوم ، افرادی هستند که شغل آزاد دارند ، در آمد این افراد با افزایش میزان تورم بالا می رود و قدرت خرید شان ثابت می ماند و یا افزایش دارد مشروط بر این که افزایش قیمت ها ناشی از افزایش هزینه های تولید کالا باشد ، افزایش قیمت در اثر احتکار و گران فروشی و مانند آن . 2-2-4)روش های توزیع جهت توزیع کالاهای مصرفی روش های ذیل مرسوم و متداول است : الف : تولید کننده ، نمایندگی فروش ، عمده فروشی ، خرده فروشی ، مصرف کننده ب : تولید کننده ، عمده فروش ، خرده فروش ، مصرف کننده پ: تولید کننده ، نمایندگی فروش ، خرده فروش ، مصرف کننده ت : تولید کننده ، خرده فروش ، مصرف کننده ث : تولید کننده، مصرف کننده ج : تولید کننده ، شرکت های پخس کالا، خرده فروش ، مصرف کننده د : تولید کننده ، شرکت های پخش کالا، عمده فروش ، خرده فروش ، مصرف کننده . همان گونه که مشخص است این مسیرها به تناسب نوع کالا متفاوت هستند.کالاهای بادوام بیشتر از مسیر اول عبور می کنند.به طور معمول تولیدکنندگان توزیع را از کارخانه یا محل تولید شروع می کنند.سپس عمده فروشان از یک انبار و خرده فروشان از یک مغازه. هریک از این کانال های توزیع خود می توانند مشتری مرحله قبل باشند و مشتری نهایی مصرف کننده است.در عمل کانال های توزیع بسیاری بین تولیدکننده و مصرف کننده وجود دارند و این در حالی است که هر کانال با توجه به ماهیت محصول ، ویژگی خود را دارد و نمی توان کانال توزیع واحدی را به عنوان بهترین کانال توزیع معرفی نمود.گاهی وقت ها از کانال های توزیع مرکب هم استفاده می شود ، به ویژه در شرایط زیر : -خریداران وسیع باشند. -مناطق جغرافیایی موردنظر پراکنده باشند. هرچند که از حدود 50 سال پیش تلاش شده است تا توزیع به صورت مستقیم انجام شود ، اما هنوز برخی از محصولات به کانال های توزیع ویژه نیاز دارند. کالاهای اساسی مانند گوشت ، میوه و سبزیجات ، روزنامه ، گل و محصولات دارویی به واسطه ماهیتشان به عرضه مستقیم یا کانال توزیع کوتاه نیاز دارند. انتخاب کانال توزیع مناسب توسط یک تولید کننده به مجموعه ای از عوامل بستگی دارد ، بعضی از آنها عبارتند از : برای محصولاتی که سریعاً فاسد می شود و نباید انبار شوند ، نظیر شیرینی و بستنی بهتر است فوری و مستقیماً تحویل خرده فروشان شود . برای کالاهای مد روز که وقت ، موضوع اساسی در رساندن سریع جنس به بازار فروش است لازم است عمده فروش از شبکه توزیع حذف شود . بعضی از اجناس که مشتری با قصد معین قبلی به خریدش اقدام می کند احتیاج به پخش همه جانبه ندارد و تولید کننده چنین اجناسی معمولاً خط مشی توزیع انحصاری یا انتخاب را پیش می گیرد. یک کالای تجارتی که از نظر تکنیکی در درجه بالایی قرار دارد اغلب به طور مستقیم و از طریق فروش شخصی توزیع می گردد. اگر میزان سفارش خرید کالا بالا باشد و مشتریان کالای زیادی را در یک زمان محدود خرید نمایند ، توزیع مستقیم کالا بهتر است . یکی از موضوعاتی که اهمیت آن در چند دهه اخیر بسیار یاد شده است ، موضوع توزیع و مدیریت آن است.البته در گذشته به بحث مذکور پرداخته شده است ، منتهی این توجه عمدتاً محدود به مراحل با مقاطع معینی از شبکه توزیع کالا بوده ، کل فرآیند را به عنوان یک مجموعه مورد بحث و بررسی قرار نداده است.به طور مثال ، بحث مکان یابی و مدیریت انبارها ، مدیریت حمل کالا و جلوگیری از حمل مضاعف و انجام حمل در سریعترین زمان هزینه ممکن مطرح بوده ، اما بحث نظامی مستقل که شامل مراتبی از کل جریان کالاست و بر جنبه های گوناگون بازاریابی و کالارسانی تأثیر مهمی دارد ، مطرح نبوده است. برای یک بنگاه فعال اقتصادی کشور نیز هر روز بیش از پیش اهمیت یک برنامه جدید برای مدیریت توزیع احساس می شود.با از بین رفتن امتیازات واحدهای دولتی نسبت به واحدهای غیر دولتی و با حذف انحصارات در جریان بسترسازی رشد برای بخش خصوصی و بالاخره با آزادسازی هرچه بیشتر اقتصاد برای توسعه صادرات غیر نفتی ، راهی جز فعالیت در یک شرایط رقابتی برای واحدهای اقتصادی تولید کالا و خدمات باقی نمی ماند و در این شرایط رقابتی دیگر مدیریت توزیع با شرایط انحصاری یا استراتژیکی کارساز نیست و لذا باید درصدد تحول آن به مدیریت نوین توزیع کالا که پیامدهای وسیعی بر جنبه های مختلف فعالیت بنگاه در داخل و خارج کشور دارد،برآمد .پیدایش شرایط جدید رقابتی برای واحدهای تولید اتومبیل کشور و از بین رفتن ممنوعیت واردات راهی جز تغییر و تحول شیوه های قدیم توزیع به مدیریت جدید ، علمی و باب روز آن باقی نمی گذارد و البته بنگاهی موفق تر خواهد بود که زودتر از رقیبان خود نیاز را درک کرده ، پاسخ مناسبی برای آن بیابد. شبکه های توزیع بخشی از نظام اقتصادی کشور می باشند که تحولات اقتصادی کشور در تعیین کارکرد و ساختار آن تأثیر بسزایی دارد.این شبکه حلقه رابط بین تولیدکنندگان و مصرف کنندگان می باشد و متشکل از عاملینی است که با یکدیگر ارتباط متقابل داشته و عمل توزیع کالاها را انجام می دهند.ارکان اساسی شبکه توزیع عبارتند از: تولیدکنندگان و واردکنندگان که کالا را وارد شبکه می کنند. عمده فروشان که واسطه بین تولیدکنندگان و توزیع کنندگان نهایی می باشد. خرده فروشان که رساننده نهایی کالا و خدمات به دست مصرف کنندگان هستند. مصرف کنندگان که کالاها را از شبکه خارج نموده و مصرف می نمایند. کارکرد صحیح این شبکه در جامعه نه تنها موجب دسترسی مصرف کنندگان به کالاها و خدمات با نرخی شفاف و منصفانه می شود ، بلکه تعادل اقتصادی و بهبود وضعیت دو بخش تولید و مصرف نیز در گرو اصلاح و تنظیم این شبکه قرار دارد.این شبکه می تواند موجب شکل گیری انتظارات منطقی و عقلانی مصرف کنندگان و تولیدکنندگان شده و به این ترتیب بستر مناسبی برای مصرف و تولید ایجاد می نماید.عدم کارکرد مناسب و ساختار غیر منطقی نظام توزیع موجب گران تر شدن قیمت کالاها و خدمات ، ایجاد نارضایتی و شکل گیری انتظارات غیر عقلایی در تولیدکنندگان و مصرف کنندگان و نوسانات شدید قیمت ،اتلاف منابع ،عدم شفافیت ،کاهش قدرت خرید،آشفتگی در کارکرد بازار و شکل گیری شبکه های توزیع غیر رسمی توزیع در جامعه می شود.شناخت اجزا ،کارکرد و ویژگی های شبکه های توزیع کشور نخستین گام در ارائه سیاست های اصلاحی می باشد.شبکه های توزیع در حال حاضر در ایران از گستردگی وسیعی برخوردارند و در مجموع شامل اجزای ذیل می باشند: شرکت های تعاونی(شهری ، روستایی ، کارمندی ، کارگری ، محلی ، آزاد ،...) اصناف(توزیعی ، خدماتی ، تولیدی وخدماتی فنی) شرکت بازرگانی دولتی فروشگاههای زنجیره ای(قدس ، اتکا ، شهروند ، رفاه ،...) فروشگاه های وابسته (بنیاد شهید ، 15 خرداد ، کمیته امداد ،...) میادین میوه و تره بار کالاهای مختلف با توجه به نوع کالا(سرمایه ای و مصرفی) ، نوع تولید (وارداتی ، تولید داخل ، قاچاق) و فرآیند خصوصی یا دولتی آن مسیرهای متفاوتی را در شبکه توزیع کشور طی می نمایند و به همین دلیل کارکرد شبکه توزیع در خصوص کالاهای مختلف با یکدیگر متفاوت است.از ویژگی های اساسی شبکه توزیع ایران گستردگی ، جایگاه ضعیف فروشگاه های زنجیره ای و عدم مدیریت منسجم و واحد می باشد .اصلاح کارکرد این شبکه علاوه بر توجه و برنامه ریزی لازم در اصلاح جریان فیزیکی کالا به اصلاح کارکرد جریان های اطلاعات ، پول و اعتبار نیز بستگی دارد که باید در سیاست گذاری ها مورد توجه قرار گیرد. 2-2-5)اهداف شبکه های توزیع مهمترین اهداف ایجاد یک شبکه توزیع عبارت است از: تنظیم شبکه توزیع بر مبنای ضرورت ها و امکانات در راستای اهداف و مصالح کشور کمک به اصلاح ساختار اقتصادی کشور توزیع منطقی و عادلانه کالا (متناسب بودن حجم کالاها در مکان های جغرافیایی مختلف ) جلوگیری از افزایش بی رویه قیمت ها جهت دهی به الگوی مصرف بکارگیری ظرفیت های تولیدی عرضه سریع کالاها ، محصولات و خدمات حداقل نمودن نقش واسطه ها بین تولیدکنندگان و مصرف کنندگان 2-2-6)ساختار کانال توزیع اصلی ترین عوامل ساختار کانال توزیع عبارت است از: نیازمندی های مشتری نهایی توانمندی های تولیدکننده اصلی در دسترس بودن و تمایل واسطه های مناسب در کانال توزیع تصمیمات مربوط به کانال های توزیعی به طور مستقیم بر سایر تصمیمات بازاریابی تأثیر می گذارد.به طور کلی برای نیل به اهداف فوق ضروری است که اقدامات ذیل انجام شود : تا حد امکان از کانال های توزیعی کوتاه استفاده شود.این امر به لحاظ کاهش فاصله و سهولت و سرعت ارتباط شرکت با مشتریان شرکت با مشتریان نهایی و تأثیر مثبت آن در قیمت محصولات مطرح شده است. از واسطه های توزیعی و بازاریابی به طور مستقیم و مستقل در کنار یکدیگر استفاده شود،اما بهتر است برای کاهش هزینه ها و قیمت فروش بیشتر از واسطه ها ی مستقل بهره برده شود. یکی از مسائل مهمی که مدیران با آن مواجه اند تصمیم گیری درباره توزیع کالا می باشد.نیازهای مصرف کنندگان متنوع و مصرف کنندگان درمناطق مختلف پراکنده اند . این گستردگی امروزه بر اهمیت توزیع افزوده است.لذا ، مدیران باید توجه خاصی به آن مبذول دارند. شرکتها اغلب به کانالهای توزیع توجه نداشته و مشکلاتی را برای خود ایجاد می کنند و زمینه را برای موفقیت رقبا فراهم می سازند. در مقابل شرکت هایی وجود دارند که با استفاده از سیستم های توزیعی بدیع وابتکاری به مزیت رقابتی بالایی دست می یابند . مدیران باید در انتخاب کانالهای توزیع نهایت دقت را به عمل آورند ، و ضمن توجه به اوضاع و احوال فعلی شرکت ، محیط وشرایط آینده را نیز هماهنگ با آن در نظر داشته و یا پیش بینی کنند . چون درگیر عوامل رقابت مانند محصول ، قیمت و پیشبرد فروش کم و بیش با تصمیمات مدیران قابل تغییر می باشند ولی کانال توزیع زمانی که انتخاب گردید به آسانی قابل تغییر نبوده و در صورت تغییر  احتمالاً مشکلاتی را برای مدیران به همراه خواهد داشت . 2-2-7)وظایف کانال توزیع ارتباط میان تولیدکننده و مصرف کننده توسط کانال توزیع بر قرار می شود. از مهمترین وظایفی که کانال های توزیع انجام می دهند عبارتند از: 1-اطلاعات : انجام تحقیقات و گرد آوری اطلاعات مورد نیاز جهت برنامه ریزی و تسریع در امر مبادله 2-تبلیغات : تدوین ، پخش و نشر اطلاعات ترغیبی و تشویقی در مورد کالا.3-جستجو : پیدا کردن خریداران بالقوه و بر قراری ارتباط با آنها . 4-تطابق : جورکردن کالاهای موردنیاز بر طبق نیازهای خریدار. 5-ریسک پذیری : تقسیم مخاطرات مربوط به توزیع کالا با تولید کننده . 6-تأمین هزینه : تأمین بخشی از هزینه های مربوط به امر توزیع .7-جابجایی و ذخیره : حمل ونقل و انبار کردن کالا .موارد فوق می توانند توسط واسطه ها برای تحقق فرآیند مبادله صورت پذیرند . البته وظایف کانال توزیع محدود به موارد فوق نمی شود و می تواند شامل وظایفی دیگر مانند بسته بندی ، انبار داری ، نامگذاری و مواردی از این قبیل گردد. اگر تولید کننده مسئولیت انجام وظایف فوق را به عهده بگیرد ، به دلیل نداشتن تخصص لازم ممکن است هزینه کار بالا رود و در نهایت قیمت برای مصرف کننده افزایش یابد . در صورتی که این وظایف توسط کانال های توزیع انجام پذیرند ، به دلیل برخورداری از تخصص و مهارت لازم هزینه کار ممکن است کاهش یابد و این به سود مصرف کننده و احتمالاً تولید کننده خواهد بود. 2-2-8)کانال های اصلی توزیع در کانال های توزیع چه در بخش کالاها و چه در بخش خدمات ، هر واسطه بخشی از وظایف رساندن کالا یا خدمت به خریدار نهایی را انجام می دهد. 2-2-8-1)کانالهای توزیع در بخش کالاها : براساس نوع محصول و شرایط خاص اجتماعی ، نحوه فعالیت ها واسطه را می توان به صورت های زیر بررسی کرد. الف –کانال های توزیع کالاهای مصرفی : درکانال اول روش بازاریابی مستقیم بوده و هیچ واسطه ایی وجود ندارد و تولید کننده مستقیماً کالا را به مصرف کننده می فروشد مانند فروش مستقیم تلویزیون به مصرف کننده از طریق فروشگاههای تولید کننده . درکانال دوم یک واسطه خرده فروش وجود دارد که واسطه بین تولید کننده و مصرف کننده می باشد مانند فروشندگان اثاثیه و مبلمان ، کالاهای خانگی و بسیاری از کالاهای دیگر، در کانال سوم دو واسطه به شکل عمده فروش و خرده فروش وجود دارند این روش غالباً مورد استفاده تولید کنندگان کوچک مواد غذایی ، دارویی و سایر کالاهای مشابه قرار می گیرد. در کانال چهارم یک عاملی دیگر بنام دلال افزوده شده است . نقش دلال دراین بین آن است که کالا را از عمده فروش خریده و به خرده فروشانی که کوچک هستند و برای عمده فروش تحویل کالاها به آنها مقرون به صرفه نیست ، تحویل نماید. هرچه تعداد واسطه ها بیشتر باشد مشکل کنترل مخصوصاً برای تولیدکننده بیشتر خواهد بود. ب- کانال های توزیع کالاهای صنعتی : در کانال یک تولید کننده مستقیماً اقدام به عرضه کالا به مشتریان صنعتی از طریق پرسنل خود می کند. در کانال دوم ، تولید کننده از توزیع کننده صنعتی برای رساندن کالا به مشتریان خود استفاده می کند . در کانال سوم ، تولید کننده از یک کارگزار ( نماینده فروش ) و یک توزیع کننده صنعتی برای توزیع کالاهای خود بهره می گیرد . در کانال چهارم تولید کننده با استفاده از شعبه فروش خود ،ابتدا کالا در اختیار توزیع کننده صنعتی و سپس مصرف کننده صنعتی قرار می دهد. 2-2-8-2)کانال های توزیع در بخش خدمات: کانال های توزیع فقط به توزیع کالاهای فیزیکی محدود نمی گردند ، بلکه در زمینه توزیع خدمات نیز نقش بسزایی دارند . این خدمات باید توسط تولید کنندگان بدست مصرف کنندگان برسد و واسطه ها در رساندن آنها نقش مهمی ایفا می کنند . ارائه خدماتی مانند بیمه ، خدمات آموزشی ، بهداشتی ، حمل و نقل و غیره از طریق واسطه ها انجام می پذیرد . توزیع خدمات معمولاً بهدو طریق صورت می گیرد درطریق اول خدمات بدون واسطه مستقیماً به مصرف کننده ارائه می گردد مانند ، آرایشگاه ها و تعمیر گاه های اتومبیل و غیره . در روش دوم خدمات از طریق یک کارگزار به مصرف کننده ارائه می شود.مانند ، امور تبلیغاتی ، بیمه و امور تحقیقاتی ، کارگزاران همان نقش واسطه را ایفامی کند . 2-2-9)مسایل شبکه توزیع : وجود تعارض در هر کانال شامل : تعارض افقی ( اختلافات و تعارض بین دو واسطه یا تولید کننده و واسطه بعدی یا واسطه نهایی و مشتری نهایی را تعارض افقی گویند.) و تعارض عمودی(اختلاف و تعارض بین یکی از فعالان کانال درعرض کانال دیگر را تعارض عمودی گویند.) یکی از مسایل و مشکلاتی که کل نظام اقتصادی کشور و به تبع آن نظام توزیع را تحت تأثیر قرار داده است ، ورود دولت در عرصه فعالیت های اقتصادی است ، به نحوی که این ورودها موجبات محدودیت عمل بخش خصوصی در عرصه های اقتصادی است . این مسأله به ویژه در بخش بازرگانی که جایگاه بین بخشی دارد ، بیش تر ملموس است و عملاً بخش خصوصی امکان ورود به همه عرصه های اقتصادی و هم چنین توسعه و توانمندی لازم را برای ایفای نقش فعال در اقتصاد نمی یابد . بارزترین مصداق این موضوع در حال حاضر، دولتی بودن فعالیت های بازرگانی اعم از حمل ونقل و توزیع در بخش نفت و بخش های وابسته نظیر پتروشیمی است . در این فرآیند توزیع فرآورده های نفتی بخش قابل توجهی از اقتصاد را پوشش می دهد که به لحاظ برخی مشکلات و موانع قانونی ، عملاً توزیع آن در انحصار بخش دولتی است و بدین ترتیب ، این عرصه وسیع عملاً از حیطه مأموریت های بخش بازرگانی مستثنی شده است. نبود مراکز خرید نوین بزرگ و فروشگاه های زنجیره ای فعال نبود امکانات نمایشگاهی دایمی نبود برندها برای ایجاد یک برند ماندگار، داشتن شناخت از جوامع مصرف کنندگان، توزیع کنندگان، شرایط اقتصادی، رقابت و سایر عوامل مؤثر بر بازار ضروری است که با تحقیقات بازاریابی بدست می آید. مسایل قیمت کالا و خدمات برخی از مسایل مربوط به قیمت کالاها عبارتند از: مشکلات قیمت گذاری کالاها نوسانات کاذب قیمت محصولات ناشی از ارتباط نامشخص و نامناسب میان عرضه و تقاضا عدم امکان مدیریت ریسک و محافظت از نوسانات آتی قیمت فقدان یک نظام قیمت گذاری شفاف بر پایه تعادل میان عرضه و تقاضا و نیاز بازار 2-2-10)مسایل ناشی از دخالت های حاکمیت در بازار یکی از مسایل و مشکلاتی که کل نظام اقتصادی ایران و به تبع آن نظام توزیع را تحت تأثیر قرار داده است ، ورود دولت در عرصه فعالیت های اقتصادی است ، به نحوی که این ورودها موجبات محدودیت عمل بخش خصوصی در عرصه های اقتصادی است . این مسأله به ویژه در بخش بازرگانی که جایگاه بین بخشی دارد ، بیش تر ملموس است و عملاً بخش خصوصی امکان ورود به همه عرصه های اقتصادی و هم چنین توسعه و توانمندی لازم را برای ایفای نقش فعال در اقتصاد نمی یابد . بارزترین مصداق این موضوع درحال حاضر ، دولتی بودن فعالیت های بازرگانی اعم از حمل ونقل و توزیع در بخش نفت و بخش های وابسته نظیر پتروشیمی است . 2-2-11)مسایل اصناف مسایل اصناف به شش بخش منابع انسانی ، مالی ، امکانات زیربنایی فیزیکی و فن آوری ، سازمان فضایی ، ساختارهای حقوقی و نهادی تقسیم می شود که در ادامه به تشریح آن ها پرداخته می شود. 2-2-11-1) منابع انسانی متناسب نبودن ساختار نیروی انسانی شاغل در بخش صنفی با تحولات تجاری و فناوری و عدم اهتمام به تغییر ساختار موجود مقاومت در برابر به کارگیری نیروهای تحصیل کرده در واحدهای صنفی محدودیت نیروی انسانی تحصیل کرده در این بخش عدم تناسب آموزش های کلاسیک با نیازهای بخش اصناف عدم وجود مراکزی که به نحو تخصصی وظیفه آموزش اصناف را داشته باشد ، نظیر «دانشکده علمی کاربردی اصناف» عدم وجود «نظام ارزشیابی ومعادل سازی تجارب» دربخش اصناف پایین بودن درجه ریسک پذیری صاحبان واحدهای صنفی به لحاظ شرایط حاکم بر محیط اقتصادی و حقوقی آن 2-2-11-2) منابع مالی ناکارآمدی سیستم بانکی درحمایت از صنوف خصوصاً صنوف تولیدی بالابودن نرخ بهره تسهیلات اعطایی به صنوف (24% در مقایسه با 16% بخش صنعت) فقدان ساز وکارهای لازم برای تجمیع سرمایه های پراکنده در حوزه اصناف محدودیت امکانات مالی صنوف خرده فروش برای ارتقاء وافزایش میزان داد وستد ضعف حمایت موسسات بیمه ای از واحدهای صنفی 2-2-11-3) امکانات زیربنایی فیزیکی و فن آوری عدم توجه کافی به برنامه های تحقیق وتوسعه در بخش اصناف فرسودگی ابزارآلات و ماشین آلات در بخش اصناف تکیه روش های تولید در بخش اصناف برمنابع محلی ، بدون استفاده از تکنولوژی های پیشرفته کمبود شهرک های صنفی و بورس کالایی متناسب با توسعه شهرها عدم هماهنگی دستگاه های مسئول شهرسازی با نهادهای صنفی برای اصلاح نظام تجاری 2-2-11-4) سازمان فضایی استقرار نامتناسب و نا موزون بخشی از واحدهای صنفی به ویژه در شهرهای بزرگ گسست یکپارچگی نظام قدیم صنفی وعدم جانشینی نظام جدید سازمان یافته به جای آن با مولفه های جدید عدم تناسب ساختار بازارهای جدید با مولفه های فرهنگی کشور ضعف تعامل منطقی میان اجزا شبکه های مختلف توزیع (بازارهای سنتی، فروشگاه های مدرن و...) فقدان چارچوب مناسب مبتنی بر مطالعه نظری و کاربردی برای استقرار واحدهای صنفی خصوصاً در مواردی چون حدود صنفی، سقف صنفی و پراکنش واحدهای صنفی تأسیس مکان های تجاری توسط نهادهای غیر مسئول برای توزیع کالا تعداد اصناف زیاد و عدم امکان استفاده از صرفه های مقیاس عدم توزیع و پراکنش واحدهای صنفی بر مبنای نظم و منطق مشخص عدم تناسب بین نحوه توزیع جمعیت و ظرفیت های اشتغال در حوزه اصناف عدم وجود زیرساخت های شهری برای مدرن سازی فروشگاهها مثل فقدان پارکینگ مناسب تعارض نظام تجاری شهر و روستا و تمرکز ثروت در شهرها برغم پتانسیل زیاد روستاها عدم توجه کافی شهرداری ها به ایجاد فضاهای خاص تجاری در شهرهای بزرگ 2-2-11-5) ساختار حقوقی طولانی بودن فرایند صدور پروانه کسب موازی و متعدد بودن سازمان ها و ارگان های مرتبط با بخش اصناف تعدد مراکز ودستگاه هایی که به موجب قوانین خاص فعالیت صنفی می کنند مشکلات حقوقی مربوط به توسعه تجارت الکترونیکی و فروشگاه های مجازی در حوزه اصناف عدم وجود ضوابط قانونی در جهت هماهنگ کردن نظام تجاری شهرها با نظام شهرسازی عدم حمایت قوانین و مقررات از صاحبان واحدهای صنفی در قیاس با بخش هایی چون صنعت، تعاون و کشاورزی و... عدم وجود قانون حمایت از توسعه و نوسازی اصناف ایران 2-2-11-6) ساختارهای نهادی ضعف استاندارد در حوزه خدمات و تولید صنفی فقدان اطلاعات و سیستم اطلاع رسانی و بازاریابی در بخش اصناف ضعف نظام مستندسازی فعالیت های اقتصادی به سبب عدم استفاده از فناوری های پیشرفته مانند صندوق مکانیزه فروش، دستگاه های توزین دیجیتالی، و .... فقدان ضوابط فعالیت اصناف در بازارهای مجازی فقدان ارتباط نهادی اصناف با بازارهای بین المللی صادراتی و حضور در بازارهای جهانی ضعف ضوابط مشخص برای درجه بندی اصناف فقدان بانک های اطلاعات و پایگاه های اطلاع رسانی تخصصی اصناف عدم برخورداری بخش اصناف از استراتژی بلندمدت استقرار صنوف آلاینده محیط زیست در مراکز شهری 2-2-11-7)قاچاق مسایل اصلی قاچاق عبارتند از: نارسایی و نامتناسب بودن قوانین و مقررات مربوط به مبارزه قاچاق پراکندگی مقررات مربوطه ، تعدد مراکز تصمیم گیری ناهماهنگی های موجود بین سازمان های ذیربط در امر مبارزه با قاچاق کالا و مشکلات اجرایی عدم اتخاذ رویه های مناسب در رابطه با قاچاق کالا مشکلاتی که قاچاق ایجاد می کند عبارتند از: کاهش درآمدهای گمرکی و مالیاتی کشور جایگزینی بدون برنامه کالاهای خارجی به جای تولیدات داخلی کاهش تولید داخلی و در نتیجه کاهش زمینه اشتغال منحرف شدن سرمایه های داخلی بسوی قاچاق کالا و تشویق صدور کالا از مجاری غیررسمی واستفاده از ارز حاصله برای واردات کالای قاچاق و نیز افزایش تقاضای ارز در بازار آزاد ارز و در پی داشتن اثرات تورمی آن ضعف زیر ساختها مسایلی از قبیل عدم وجود پایانه ها ، حمل و نقل و ... 2-2-11-8)مسایل بسته بندی و تبلیغات محصولات نبود تعریفی مشخص از جایگاه مشاوران حقیقی و حقوقی در شاخه های مختلف خدمات طراحی تبلیغات و بسته بندی مثال: ایران سومین کشور تولیدکننده خرما در جهان است. اما بسته بندی نامناسب سبب کسادی بازار و از دست دادن جایگاه این محصول در بازارهای جهانی شده است عدم برنامه ریزی واولویت بندی نوع تبلیغات با توجه به آثار آن بر جامعه عدم وجود اطلاعات دقیق در بازار عدم وجود نظام های مناسب و یکپارچه اطلاعات بازار و نبود اطلاعات دقیق نبود یک سیستم اجرایی و ناظر برحسن انجام تعهدات طرفین معامله فقدان یک سیستم جمع آوری ، پردازش و تحلیل اطلاعات و آمار تولید ، واردات ، صادرات و مصرف در جهت اطلاع رسانی به بازار و تصمیم گیری مطلوب عدم هماهنگی میان بخش ها در زمینه واردات ، صادرات و بازار مصرف عدم وجود شرکت های مشاوره ای بازاریابی فعال و قوی عدم وجود اطلاعات و آمار دقیق عدم آشنایی اکثر تجار و بازرگانان با شیوه های بازرگانی نوین و تجارت بین المللی بخش سوم پیشینه تحقیق در زمینه تجارت الکترونیکی در سطح داخلی و خارج از کشور ، تحقیقات فراوانی انجام شده است.در ادامه به برخی مطالعات و پژوهش های انجام شده در زمینه تجارت الکترونیکی که به نحوی با موضوع این تحقیق ارتباط داشته اند اشاره می شود: صباغی (1382)تحقیقی را تحت عنوان "بررسی عوامل موثر بر تجارت الکترونیکی در ایران "انجام داده است .روش این تحقیق ،توصیفی از نوع پیمایشی بوده و ابزار جمع آوری تحقیق پر سشنامه محقق ساخته بوده است .جامعه آماری این تحقیق از کارشناسان و مدیران و محققان فعال در زمینه فن آوری اطلاعات و ارتباطات و نیز استفاده کنندگان از تجارت الکترونیکی در سطح شهر تهران تشکیل شده است و نمونه ای به حجم 250 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند. حمدان (1383) تحقیقی را تحت عنوان "بررسی تأثیر کاربرد تجارت الکترونیکی در رفتار مصرف کننده " به عنوان پایان نامه کارشناسی ارشد انجام داده است.روش تحقیق ایشان توصیفی از نوع تحلیل همبستگی بوده است.جامعه آماری این تحقیق را دانشجویان دانشگاه امریکایی بیروت که هم دانش و هم توانایی مالی استفاده از تجارت الکترونیکی را داشته اند تشکیل شده است و نمونه ای به حجم 31 نفر به روش تصادفی برای بررسی انتخاب شده اند. موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی (1382) تحقیقی را تحت عنوان "گسترش تجارت الکترونیکی در ایران ، چالش ها و راههای بهبود بهره وری " انجام داده است.جامعه آماری این تحقیق از افراد شاغل در 5 گروه بازرگانی ، صنعت و معدن ،آموزش و تحقیقات ، اداره مالی و خدماتی تشکیل شده است که تعداد50 نفر از آنها به طور تصادفی مورد بررسی قرار گرفته اند. سرمد سعیدی در سال (1382) عنوان رساله دکتری خویش با موضوع "موانع محیطی و ارائه الگوی مناسب برای استفاده از تجارت الکترونیکی " انجام داده است.از روش تحقیق پیمایشی استفاده شده است. ابزار جمع آوری اطلاعات نیز پرسشنامه است .جامعه آماری تحقیق از شرکت ها و سازمان های داخلی و افراد متخصص و دست اندر کار در تجارت الکترونیکی بوده است که از بین آنها تعداد 120 فرد یا شرکت به طور تصادفی برای بررسی انتخاب شده اند.وی عوامل محیطی مستقیم در محیط (سیاسی، قانونی ، اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی ، تکنولوژیکی ، جمعیتی) و غیر مستقیم (تجار ، رقبا ، مشتریان و واحدهای توزیع فیزیکی ) را مورد بررسی قرار داده است. صباغ کرمانی و اسفیدانی (1383) در مقاله ای تحت عنوان" بررسی تأثیر تجارت الکترونیکی بر بین المللی شدن بنگاه های ایران " رابطه بین تجارت الکترونیکی و جهانی شدن را مورد بررسی قرار داده اند.به علت عدم بلوغ کافی تجارت الکترونیکی در کشور این تحقیق می خواهد با تلفیقی از مدل های رایج دنیا به مدلی دست یابد که بتوان ارتباط بین تجارت الکترونیکی و جهانی شدن مورد بررسی قرار گیرد.نتیجه تحقیق نشان می دهد که بین آنها صرفاً در بعد درونی و بعد زنجیره تأمین رابطه معناداری مشاهده شده است. عاقلی و جهانباز نژاد (1386) نیز در مقاله ای با عنوان" تجارت الکترونیکی و جایگاه آن در ایران " بیان نموده اند که پیاده سازی تجارت الکترونیکی مستلزم آگاهی از توانمندی ها و ظرفیت کشورهایی است که قصد ایجاد آن را دارند وآنگونه نیست که بتوان یک تحلیل درست امکان سنجی انجام داد. شیری و چهارسوقی(1383) در مقاله ای دیگر با عنوان" جایگاه تجارت الکترونیکی در ایران" بیان نموده اند که در ایران ، بحث تجارت الکترونیکی بحث تازه ای می باشد و هنوز به طور کامل قابلیت اجرا نیافته است .چرا که فروشنده برای فروش از طریق اینترنت ، ریسک سرمایه گذاری را نمی پذیرد و بزرگترین دلیل آن عدم اطمینان را برگشت سرمایه اش می باشد. فهرست منابع و ماخذ: 1-احمدی،حسین،ویر جنییاری1381،تجارت الکترونیک،مرکز آموزش و تحقیقات صنعتی ایران،تهران. 2-آذر،عادل.مومنی،منصور،آمار و کاربرد ان در مدیریت،1384، چاپ هشتم ،تهران،انتشارات سمت. 3-آسیب شناسی شبکه توزیع کالا مطالعه موردی(میوه ،سبزیجات ،شیر و البسه )،1388 ،موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی،چاپ اول. 4-اطیابی،سیدمحمد،تأثیر تجارت الکترونیکی بر شفاف سازی عناصر آمیخته بازاریابی در سازمان(مطالعه موردی:شرکت های بازرگانی استان خوزستان)،1388،دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق 5-اعرابی،سیدمحمد،سرمدسعیدی،سهیل،1383،بررسی موانع محیطی و ارائه الگوی مناسب جهت استفاده از تجارت الکترونیک در ایران ،علوم اطلاع رسانی ،دوره 18،شماره 1و 2 6-الهی،شعبان‌و همکاران 1387،طراحی مدلی جهت اندازه‌گیری‌آمادگی شرکت ها برای استقرار تجارت الکترونیکی ،انتشارات موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی،تهران. 7- بابایی‌زکلیکی،محمدعلی،بازاریابی بین الملل،1380، تهران ،انتشارات سمت . 8-.بقائی‌راوری،جواد،مقدسی،علیرضا،نیمه اول 1386،ارائه یک مدل سه بعدی از چالش های پیاده سازی تجارت الکترونیک در ایران ،مجله دانش و توسعه ، 17. 9- تیموری ،ابراهیم.آقاجانی،زهرا،آشنایی با مبانی مدیریت توزیع با تاکید بر روش های نوین توزیع کالا،1387،چاپ اول ،تهران،موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی 10- حسن زاده ،علیرضا،بررسی تاثیر کاربرد تجارت الکترونیک در رفتار مصرف کننده ، پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشگاه تربیت مدرس،1383. 11- خانی‌جاغرق،مهندس نصرالله ،پائیز و زمستان 1385،رویکرد توسعه کاربرد مدل‌های تجارت‌الکترونیک در مدیریت زنجیره تامین ،فصلنامه اطلاع رسانی ،آموزشی و پژوهشی. 12- رحیمی منفرد،رضا،بررسی موانع غیرمستقیم استقرار تجارت الکترونیکی در شرکت های پخش کالا،دانشکده مدیریت تهران مرکز، 1384. 13- رمضان پور،اسماعیل،نقش فروشگاههای زنجیره ای در نظام توزیع کالا،مجموعه مقالات نقش فروشگاههای زنجیره ای در توزیع،موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی،1377. 14- روستا، احمد. ونوس ، داور.ابراهیمی، عبدالحمید،مدیریت بازاریابی، 1388 ،سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی تهران، انتشارات سمت. 15- زرگر،محمود،مدل های راهبردی و راهکارهای تجارت در اینترنت،1380، تهران ،انتشارات بهینه. 16- سرداری،احمد،بهار 1388،فرایند شکل گیری دولت الکترونیکی و راهبردهای آینده نگاری در ایران ،چشم انداز مدیریت ، 30 17-.طالقانی،محمد،سمیعی حاجی شیرکیائی،ابراهیم،تجارت الکترونیک و چالش‌های آن در ایران 18- عزیزی،شهریار،خدادحسینی،سید‌‌حمید،الهی،شعبان،زمستان 1384،شناسایی موانع و راهکارهایی بکارگیری تجارت الکترونیک :مورد مطالعه شرکت ایران خودرو ،فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی ، 37 19- علوی شاد،عباس،1384،بررسی تاثیر تجارت الکترونیک بر توسعه صنعت داروسازی ایران،پایان نامه کارشناسی ارشد گروه مدیریت،دانشگاه اصفهان 20- علی احمدی،علیرضا،حورعلی،منصوره ،پائیز و زمستان 1384،تجارت الکترونیک در صنعت نفت و گاز در ایران ،فصلنامه اطلاع رسانی ،آموزشی و پژوهشی. 21- فتحی،سعیدو همکاران،1387،چالش های پیش روی سازمانهای ایران فاقد ایران کد(کدگذاری کالا و خدمات)در عصر تجارت الکترونیک،سومین کنفرانس بین المللی تجارت الکترونیک با رویکرد بر کشورهای در حال توسعه ،اصفهان. 22- فتحی،سعید و همکاران،کسب و کار الکترونیکی ،1389،چاپ اول،تهران،موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی . 23- فرجی، مرتضی.علی دادی، یاسر. لطفی، احمد،کانال های توزیع فرش در جهان و کیفیت حضور ایرانیان درآن،مجله بررسیهای بازرگانی،شماره چهل وهفتم، 139024-فرزین، دکتر محمدرضا،1386. ،آسیب شناسی شبکه توزیع شیر در ایران، مجله اقتصاد کشاورزی و توسعه، شماره 59. 25- فصلنامه اقتصاد و تجارت نوین،شماره6،صص 99-131. 26- کاتلر، فیلیپ. آرمسترانگ، گری. اصول بازاریابی،1388، ترجمه بهمن فروزنده، انتشارات آموخته، اصفهان.27- کاتلر، فیلیپ ،تجزیه و تحلیل ، برنامه ریزی، اجرا و کنترل،1389، ترجمه بهمن فروزنده، اصفهان .28- گرجیان ، ندا. کانال های توزیع کالا،مرجع الکترونیکی علوم مدیریت ایران.29- مجموعه مقالات نقش فروشگاه های زنجیره ای در توزیع،موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی ،1377. 30- ناطق، محمد . یعقوبی ،پریسا .نقش تجارت الکترونیکی در مدیریت زنجیره تامین ،پاییز 85، 31- نیک بخش تهرانی،محمدحسن،آذر صابری،مهدی،1380،آشنایی با تجارت الکترونیک و زیرساختارهای آن،انستیتو ایز ایران. 32- نیلی،هادی،بوالحسنی،حمیدرضا،1386،بررسی کاربردها و آثار تجارت الکترونیک در توسعه صادرات محصولات ایرانی به روش مورد کاوی،چهارمین همایش ملی تجارت الکترونیک ،تهران ،3و 4 آذرماه. 32- یاری، علیرضا. مصلحی، عادل. موسی زاده، نیلوفر، 1388 ،ارائه روشی جهت تعیین کانال توزیع خدمات(مطالعه در یک شرکت مخابراتی، دوفصلنامه مطالعات مدیریت، شماره 60. 33.danial.F.M,Gkimshaw.D.J"An Exploratory comparison Of Electronic Commerce Adoption in large and Small enterprises"journal of information Tehnology, (2002),vol 17. 34.Drew.S "Stratgic use of e-commerce by SMEs in the east of England",European management journal,(2003),vol 21. 35.ling.C.Y "Model Of factors Influences on electronic Commerce Adoption Diffuion in Small & Medium Sized Enterprise" curtin university of technology,working paper, (2001).