پاورپوینت قواعد درس چهارم (pptx) 10 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 10 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
بنام خدا
قواعد الدّرس الرّابع
المصدر
قبل از اینکه وارد قواعد اصلی درس شویم؛ یکبار دیگر مصدر را توضیح داده و مرور میکنیم:
مصدر: اسمی است که بر کار یا حالتی دلالت دارد ولی زمان در آن نیست( اما در فعل، زمان وجود دارد).
مانند: حُسن، عِلم، تعلیم، اِکرام، استغفار، اکتِساب و...
مصدر در زبان عربی انواع مختلفی دارد؛ اما ما فقط با دو نوع از آن کار داریم:
1- مصادر ثلاثي مجرد
2- مصادر ثلاثي مزید
مصادر ثلاثي مزید
8 باب ثلاثي مزید: مصادرثلاثي مزید«قیاسی»اند یعنی قاعدهمند هستند، در سال دهم آموختید که افعال ثلاثي مزید در ماضی، مضارع، امر و مصدر در یک قالب و وزن خاص و مشخص قرار میگرفتند؛ مثلاً در باب إفعال این قالب را داشتیم: أفعلَ یُفعِلُ أفعِل إفعال
1- باب تفعیل: تعلیم، تحسین، تکریم، تسجیل، تعریف، تدریس، تَکلیم، تعیین، تَحدید و...
2- باب إفعال: إکرام، إرسال، إنزال، إدخال، إخراج، إعجاب، إغلاق و...
3- باب مُفاعَلَة: مُکاتَبَة، مُجالَسَة، مُخالَفَة، مُساعَدَة، مُقاتَلَة، مُجادَلَة و..
مصادر ثلاثي مزید
4- تَفَعُّل: تَنَزُّل، تَقَدُّم، تَوَسُّل، تَحَدُّث، تَذَکُّر، تَوَکُّل، تَعَلُّم، تَخَلُّص، تَفَکُّر و...
5- باب تَفاعُل: تَعارُف، تَعاوُن، تَعارُف، تَناصُر، تَعامُل، تَکاتُب، تَواصُل، تَظاهُر و...
6- باب افتِعال: اِکتِساب، اِنتِشار، اِفتِخار، اِحتِرام، اجتِهاد، انتِباه، اِستِماع، اِجتِماع، امتِناع، اقتِراح، اعتراف و...
7- باب اِنفِعال: اِنفِتاح، انقِطاع، اِنکِسار، اِنسِحاب، اِنبِعاث و...
8- باب اِستِفعال: اِستِغفار، اِستِرجاع، اِستِنصار، اِستِخدام، اِستِهلاک، اِستِعلام و...
مصادر ثلاثي مُجرّد
مصادر ثلاثي مجرد«سَماعي»اند؛ یعنی شنیداری هستند و باید از قبل شنیدهشدهباشند(برخلاف مصادر ثلاثي مزید که وزن و قالب دارند).
تعدادی از مهمترین مصادر ثلاثي مجرد:
خروج، عِلم، قَتل، دُخول، صَبر، کَشف، شُرب، أکل، فَرَح، ذَهاب، عودة، رُجوع، فَهم، کَسب، جُلوس، نُزول، بُلوغ، هُجوم، کِتابَة، قَبول، زِراعَة، صِدق، طَلَب، ذِکر، کَذِب/کِذب، عَمَل، سُکوت، وُصول، قِراءة، قَول و...
المفعول المطلق
تعریف مفعول مطلق:
1- مصدری است
2- منصوب(-َ ، -ً ، ین)
3- بعد از فعل عنوان میشود
4- از جنس فعل ماقبل خود(از نظر ریشه و باب) است
5- در جمله یک نقش محسوب میشود.
مثال 1- نَزَّلَ اللهُ القُرآنَ تَنزیلاً. (تنزیلاً مفعول مطلق)
مثال 2- فهمتُ الموضوعَ فَهماً جَیِّداً. (فَهماً مفعول مطلق)
مثال 3- فَهمتُ الموضوعَ فَهمَ العُقَلاءِ. ( فَهمَ مفعول مطلق)
انواع مفعول مطلق
1- مفعول مطلق تأکیدی:
در انتهای جمله و به تنهایی میآید و فعل را مورد تأکید قرار میدهد.
مثال1: کَلَّمَ اللهُ موسی تَکلیماً. (تَکلیماً: مفعول مطلق تأکیدی)
خداوند، قطعاً با موسی سخن گفت
مثال2: اِستَغفَرتُ اللهَ اِستِغفاراً. (استغفاراً: مفعول مطلق تأکیدی)
از خداوند، بیگمان آمرزش خواستم.
ترجمه مفعول مطلق تأکیدی:
به صورت«قید تأکید» (قطعاً، حتماً، مُسلماً، مطمئناً، یَقیناً، بیگمان و..) ترجمه میشود.
انواع مفعول مطلق
2- مفعول مطلق نوعی(بیانی):
بیانکننده نوع وقوع فعل است و دارای صفت یا مضافإلیه است.
مثال1: ضَحِکنا ضَحکَ الأطفالِ. (ضحکَ: مفعول مطلق نوعی - الأطفالِ: مضافإلیه) مانند کودکان خندیدیم.
نکته : در ترجمه مفعول مطلق نوعی که مضاف واقع شده از کلماتی مانند:«همچون، مانند، مثل، چون، بسان، شبیه و...» استفادهمیشود.
مثال2: خَرَجتُ مِن مَنزِلِهِم خروجاً سَریعاً. (خروجاً: مفعول مطلق نوعی – سَریعاً: صفت) از خانهشان به سرعت خارج شدم.
نکته: در ترجمه مفعول مطلق نوعی که موصوف واقع شده می توانیم صفت را به صورت «قید» ترجمه کنیم و نیازی به ترجمه مفعول مطلق نیست.