پاورپوینت نکات ايمني در آزمايشگاه (pptx) 17 اسلاید
دسته بندی : پاورپوینت
نوع فایل : PowerPoint (.pptx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد اسلاید: 17 اسلاید
قسمتی از متن PowerPoint (.pptx) :
بنام خدا
نکات ايمني در آزمايشگاه
بهترين راه براي جلوگيري از حوادث،
آشنايي با خطرات ممکن در آزمايشگاه است. هر آزمايشي، بدون توجه به اين که چند بار در گذشته انجام شده است، مي تواند خطرات زيادي را به همراه داشته باشد. تمام اين مطالب براي آن گفته شد که شما اهميت شناسايي خطرات هر آزمايش را پيش از انجام آن درک کنيد.
نکته اي که همواره بايد به آن توجه داشته باشيد آن است که شما بايد تمام مواد شيميايي در آزمايشگاه را بسيار خطرناک و سمي قلمداد کنيد مگر آن که از بي خطر بودن ماده اطمينان کامل داشته باشيد و اين نکته بدان معني است که رعايت نکات ايمني در مواجه با مواد شيميايي الزامي است.
لباس کار آزمايشگاه
1. استفاده از عينک ايمني در هر شرايطي الزامي است. خطر پاشيدن مايعات و مواد شيميايي به چشم همواره وجود دارد.
2. استفاده از لنزهاي چشمي در آزمايشگاه مجاز نيست.
عينک هاي ايمني از پاشيده شدن مايعات به چشم جلوگيري مي کنند، اما چشمان را از بخارات محافظت نمي کنند. بخار بعضي مواد شيميايي باعث جذب رطوبت موجود در چشم مي شود، در نتيجه براي برداشتن لنزها مجبور به عمل جراحي خواهيد شد.
3. پوشيدن روپوش آزمايشگاهي در محيط آزمايشگاه الزامي است.
4. پوشيدن کفش هاي جلوباز ( همانند صندل يا دمپايي) و پوشيدن کفش پاشنه بلند در محيط آزمايشگاه غير مجاز است زيرا در صورت ريختن مواد شيميايي روي پا، پوست پا صدمه خواهد ديد.
5. پوشيدن شلوارک و دامن هاي بالاتر از زانو در محيط آزمايشگاه غير مجاز است، زيرا مواد شيميايي در صورت ريختن بر روي پوست برهنه، باعث جراحت و يا سوختگي مي شوند.
6. در صورت امکان از به دست کردن ساعت، جواهرات و انگشتر در محيط آزمايشگاه خودداري شود، زيرا ممکن است با جذب بخارات شيميايي، موجب بروز خارش و التهاب پوست زير خود گردند.
7. هرگز لباس هايي را که آويزان و گشاد (مانند لباس هاي آستين گشاد) هستند در آزمايشگاه به تن نکنيد، زيرا ممکن است هنگامي که شما در حال کار با چراغ بونزن هستيد آتش گرفته و باعث سوختگي گردند.
8. داشتن موي خيلي بلند همانند لباس هاي گشاد و آويزان در محيط آزمايشگاه غير مجاز است زيرا ممکن است در اثر تماس ناخواسته با شعله آتش بگيرند و يا به مواد شيميايي آغشته گردند.
9. گوش دادن به راديو و دستگاه هاي صوتي در محيط آزمايشگاه غير مجاز است، زيرا گوش دادن به آن ها موجب غفلت فرد آزمايش کننده از اطراف خود مي گردد و او را از شنيدن توضيحات مسؤول آزمايشگاه باز مي دارد.
تجهيزات ايمني
تهيه ي تمام وسايل و مواد ايمني همانند کپسول آتش نشاني، محلول هاي شست و شوي چشمي، دوش اضطراري، پتوي مخصوص خاموش کردن آتش و ... براي يک آزمايشگاه استاندارد ضروري است. در ضمن آزمايش گر بايد همواره محل وسايل ايمني و طرز کار با آن ها را در خاطر داشته باشد.
ريختن مواد شيميايي
1. در صورت ريخته شدن مواد شيميايي به سرعت مسؤول آزمايشگاه را با خبر کنيد. توجه کنيد موادي که با آن ها کار مي کنيد بي خطر نيستند و ممکن است موجب مسموميت، سوختگي و يا حتي مرگ شوند.
2. در صورت ريختن ماده ي شيميايي بر روي لباستان، با احتياط لباس را خارج کرده و فوراً قسمتي از پوست که به ماده ي شيميايي آغشته شده با مقادير زياد آب بشوييد و در صورت امکان دوش اضطراري بگيريد. تمام مدت، مسؤول آزمايشگاه را در جريان کار خود قرار دهيد.
در صورتي که قسمت زيادي از لباس شما آغشته به ماده ي شيميايي شده باشد، فوراً زير دوش اضطراري برويد و هم زمان که آب در حال ريختن است لباس را خارج کنيد و پس از در آوردن آن، سر، صورت و بدن خود را با دقت و حوصله و با مقادير زياد آب شست و شو دهيد.
3. حتي مقادير کمي از مايعات شيميايي که روي زمين يا صندلي ها پاشيده شده اند بايد زود پاک شوند. سديم بي کربنات و استيک اسيد رقيق به عنوان مواد ايمني در آزمايشگاه براي خنثي کردن اسيدها و بازها هستند. ( تمام اسيدها و بازها را قبل از تميز کردن خنثي کنيد.)
4. جيوه، سرب و برخي عناصر سنگين براي سلامتي خطرهاي جدي ايجاد مي کنند. از طرفي بدن انسان نمي تواند از عهده ي دفع اين مواد برآيد. تمام فلزهاي سنگيني که تا به حال به بدن شما راه يافته اند هنوز با شما هستند. (براي مثال اگر در کودکي شما با جيوه بازي کرده ايد و يا جوهرهاي حاوي سرب را خورده ايد، اين مواد هنوز در بدن شما هستند) فلزهاي سنگين براي مدتي بسيار طولاني در بدن مي مانند و ممکن است موجب عوارضي چون بيماري هاي ذهني، لرزش اندام و يا حتي مرگ شوند. تنها راه جلوگيري از اين خطرها آن است که کم ترين رويارويي را با فلزهاي سنگين داشته باشيد. در صورت ريختن جيوه مثلاً در اثر شکستن يک دماسنج جيوه اي، به سرعت مسؤول آزمايشگاه را خبر کنيد.
در آزمایشگاه چه نکات مهمی را باید رعایت کنیم؟
1- هرگز بدون روپوش، دستکش، ماسک، عینک و سایر وسایل ایمنی مناسب آزمایش نکنیم. باید بدانیم که برای کار با برخی مواد خاص استفاده از تجهیزات ایمنی ویژه و اختصاصی لازمست. یعنی باید از دستکش و ماسک و سایر وسایل مخصوص برای کار با آن مواد استفاده کنیم و تجهیزات ایمنی معمولی کارآیی لازم را ندارند. 2- شیلنگ های آب و گاز را هرگز بدون بست استفاده نکنیم. 3- هرگز از وسایل معیوب و شکسته استفاده نکنیم. استفاده از این وسایل می تواند منجر به بروز خطرات جدی شود. 4- هرگز آزمایش در حال اجرا را بدون مراقبت رها نکنیم. در صورت نیاز اجباری به ترک محل یا در مورد آزمایشهای نیازمند به زمان طولانی، حتما توضیحاتی شامل نام آزمایش، نام آزمایشگر، تلفن تماس، مواد در حال واکنش و احتیاطات لازم را در محل آزمایش در دسترس قرار دهیم. 5- هرگز ظروف حاوی مواد ومحلول ها را بدون درپوش محکم نگهداری نکنیم تا ضمن جلوگیری از آلودگی هوای آزمایشگاه، از آلودگی نمونه ها با مواد خارجی جلوگیری شود. 6- مواد مورد استفاده را فقط به میزان مصرف در روی میزها نگهداری و بقیه را در محل مناسب انبار نماییم. 7- خطرات موجود در آزمایشگاه را شناسایی نماییم و روشهای مناسب مقابله با آنها را بیاموزیم. 8- محل کپسول های آتش نشانی را شناسایی و روش استفاده از آنها را بیاموزیم. 9- قبل از کار با مواد شیمیایی، ابتدا با خواص آنها آشنا شده، خطرات آنها را شناسایی نموده و روش مقابله با این خطرات را فراگیریم. 10- با علائم و هشدارهای ایمنی آشنا شویم. 11- مسیرهای تردد در آزمایشگاه را خالی از اشیای مزاحم نگهداریم. 12- روی میزها را خالی از تجهیزات و مواد غیر لازم نگهداریم. 13- وسایل روی میزها را بطور مناسب و بی خطر قرار دهیم. 14- حتما به هرگونه ظرف حاوی مواد و محلولها برچسب مناسب را الصاق نماییم. 15- از هرگونه خوردن و آشامیدن در محیط آزمایشگاه پرهیز کنید. محیط آزمایشگاه آلوده به مواد سمی و خطرناک است. 16- هنگام شستشوی ظروف و وسایل شیشه ای، ابتدا شیر آب را باز نموده و منتظر یکنواخت شدن جریان آب و ثابت شدن فشار آن شوید و سپس وسایل مورد شستشو را در مسیر جریان آب قرار دهید تا از رها شدن وسایل از دست (در اثر فشار ناگهانی آب) و شکستن آنها جلوگیری شود. 17- حتی الامکان در ساعات خلوت روز آزمایش نکنیم تا بتوانیم درصورت نیاز از کمک سایر افراد استفاده نماییم. 18- در صورت نیاز به زمان طولانی جهت انجام آزمایش، بجای انجام آن تا ساعتهای انتهایی روز بهتر است آزمایشها را زودتر شروع نماییم. 19- مواد و محلولهای خطرناک و آلاینده محیط زیست را در فاضلاب یا سطل زباله خالی نکنیم. این مواد و محلول ها باید جمع آوری و بطریق مقتضی دفع گردند.
شناخت صحیح محلولهای شیمیایی:
از جمله مشخصات روی برچسب باید موارد زیر باشد:
۱- اسم محلول یا ماده شیمیایی
۲- درجه خلوص
۳- تاریخ تهیه آن
۴- نام تهیه کنننده آن در صورت لزوم
رعایت ایمنی در کار با مواد شیمیایی
پیشامدها و کمک‌های اولیه هنگام حادثه
۱- آسیب به چشم‌ها
اصول ایمنی : محافظت از چشم‌ها در آزمایشگاه از مهمترین مسایل ایمنی در آزمایشگاه است. چشم عضو بسیار حساسی است، بنابراین به محض ورود به آزمایشگاه باید از عینک ایمنی استفاده کرد، در غیر این صورت ممکن است موارد زیر به چشم آسیب برسانند:
الف- افتادن و یا فرو رفتن اجسام خارجی در چشم، مثل ذرات پرتاب شده از انفجار شیشه
امداد : در صورت امکان به آرامی جسم واردشده در قسمت سفیدی چشم را خارج کنید و اگر جسم فرو رفته باشد به آن دست نزنید وباید حداقل حرکت به جسم خارجی فرو رفته در چشم داده شود . پس هر دو چشم را با گذاشتن یک لیوان یکبار مصرف روی چشم آسیب دیده بسته و به بیمارستان تخصصی چشم پزشکی برسانید.
ب-تماس هر نوع ماده شیمیایی از طریق دست یا پرتاب بخار یا محلول آنها به بافت لطیف چشم‌ها که از مواد پروتئینی ساخته شده اند صدمه می زند.
امداد : در این صورت باید چشم‌ها را کاملاً با آب شستشو داد. چشم‌ها هنگام شستشو باز بوده و از بالای بینی به خارج عمل شستشو (۵ تا ۲۰ دقیقه ) انجام گیرد و سپس برای مشورت به پزشک مراجعه شود.